30 Mayıs 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

N iğllek, ç E z ©seleler: Beşinci kol., a şı mücadele Alans haberleri ve bütün ya- TMatbuat, dün kıta bir tari. Anlattığımız “Beşinci kol” a büyük ve küçük memleket. Alm, Ulman tedbirlerle doludur. _._—dllwıııı Avusturya, Çe, kya, Polonya ve nihayet itka, Norveç ve Holanda- Müuvaffakıyetlerinin mühim y Eümı bu memleketlerde yaşı. .—:âlnlınnı ve ekalliyetlerine iduktan sonra, şimdi her et, kendi vatan hudutları ister yerli ve ister geçici bütün yahancı halka karşı —M ve tedbirli bulunmak ı iyetini hissetmiştir. im, Yugosla lman halkı F İT ddetlendirmişler; ve İ (l r ,o terke mecbur etmişlerdir. hâdiseler, İsviçreden gelen lerimizin ifadelerine — göre, '€de de tatbik edilmekte, ve kola karşı bu küçük ve olan bir cihet de vardır ki, ekalliyet, silâhlarını İsviç. Polisine terkedeceği yerde, konaclosluğuna götürüp 3 bu suretle konsolosha, vilâh deposu halini almış. İz Pa y 'ı.hu i kola kargı alınan bu hareketlere Mısırda İtal- ıya karşı gösterilen sıkı de ilâve edebilirsiniz. Mısıra karşı herhangi weketinden daima — şüpheli İngiltere, Mısırı ikaz et. retiyle bu beşinci kolun l göz hapsinde bulun. tadır, tiranda yapılacak bir neziyle z Bulgaris. © kafileler balinde gelen 30, bin kişilik Alman seyirciyi bir &04 biraksak bile, kendi hudut- içinde bu beşinci kolun ü 'mel faaliyetlerine kargı ba. irler düşünmek zamanı a. Ti Ş d TTHlÇ Hf işbe lmedi mi?.. Bilhassa İs. İMg) gibi her tebcadan birçok H an bulunduğu bir şehirde, ederiz ki zabıta, bu misafir- her türlü hareketine bulunmaktadır. T t—lervıtuvıı' mecmu- ki nota hataları Ti FLF İf LA l._:nıııı.ıı '—'N—ııı—ıı işa- V ayllen mühtelif olmalıdır? Ni. * Kaslıllı edilmiyar ve meta, Ğ';—u_..._........u Mğ Ç inmiyor Cemeğe — hakkımız e? başlı. | lağını, | Okyanus için iki filo ihdas edile. vlar istilâ tehlikesine ya. | ceğinden ısrarla bahsolunmakta. yı bile nazarı dikkatç al- | dır, Amerikada 7 kişilik bir milli müdafaa Okyanuslar için iki filo ihdas olunacak | ' meclisi teşkil edildi Holandada 7000 Alman parasüt- çüsü ölmüş Londra, 29 (AAJ — İyi bir Vaşington, 29 (ALA.) — Rüz- | de- ietlerinin emniyetine karşı bir | menbadan verilen malümata göre velt, 7 kişiden mürekkep bir milli | müdafaa meclisi teşkil edildiğini | haber vermiştir aşington, 29 (AA.) — İki Meclis, gemilerin ve dönanma. klı birçok Almanları | ya ait on bin tayyarenin inşası- > ğuurdı.i altında bulundu. | nn ve 16 bin yeni pilot yetişti. İz'aç etmek suretiyle mem. | rilmesinin tacilini natık olınL funu tasvip etmiştir. Vaşington, 29 (A.A.) — Birle. şik Amerikada kazanç vergilerine vüzde on zam yapılması hakkın- da bir kantını lâyihası tanzim edil. memlekette tedbirler alın. | mişt.r. Bu kanun 683 milyon do. » Hattâ bu arada şayanı | larlık bir varidat temin edecektir. Vaşington, 29 (A.A.) — Sum. 'de tazyik edilen Alman te- | ner Vels dün söylediği bir nu- tukta demiştir ki: “Ekuator'un şimalinde olsun, cenubunda olsun, Amerikalı ol. muyan herbangi bir devlet tara. fından vukubulacak her türlü ta. arruz hareketi bütün Amerika Göringin Esir Fransız tayyarecileri meyvdan okumadır. Böyle bir ha- zeket 21 Amerika cumhuriyeti ta. | yafından bu şekilde telâkki edile. cektir, Tecavüz tehlikesini tamamen müarik bulunuyoruz. Fakat çok şükür Amerika cumhuriyetlerini birlestiren anlaşma hiç bir zaman bugünkü kadar tam, bugünkü ka. gaç sikt olmamıştır.” Diğer taraftan cumhuriyetçi ramzet Vilki, Obio eyaletinde Acron'da bir nutuk söyliyerek Amerika Birleşik Devletlerinin ilk müdafaa hattının İngiltere ve Fransa olduğunu bildirmiş ve A- merikanın — müttefiklere — derhal yardım etmesi üÜzerinde ısrar ey. lemiştir. News » Deal'e muhalif olarak tanınan Vüki, şimdiye kadar si. yasetle biç meşgul olmamıştır ve müttefikler lehinde söylediği bu nutuk memlekette heyecan uyan- dırmıştır. bir emri zincire vurulacak Altman cephesi, 29 (ALA )— Almat istihbarat bürosu, Göringin esir e- dilmiş olan bütün Franmıt tayyarecilerinin zincire vurulmasını emretmiş ol duğunu haber vermektedir. | Aynı büro, yazıyor: Esir edilen tayyarecilere şimdiye kadar mer'i olan alicenabane emirler fMge edilmiştir. Bundan böyle bütün' Vrdisiz tayyarecileti, Franaczların yap- DA GA TÜ ÜNT ÇN Geçn DÜM YÜ z ilnlasa, Fransızların esir tayyarecilere karşı gâyrlinsani muameleler yapmakta ol duklarını bildiren raporlar üzerine mecbur olmuştur. Bundaa — böyle bir A man tayyareciainin öldürülmüş olduğu baber almır alınmaz beş Fransır tayyarecisi mukabele bimisil olmak üzere derhal kurguna dizilecektir. Almaz tayyarecilerinin paraşlitlerile tayyarelerini terketmek — meçbur- yelinde kalıp da yere indikten sonra öldürülmeleri halinde bir Alman tay- yarecisine kârgşt elli Fransız esiri kurşuna dizilecektir. Bu tedbirler, şimdiye kadar mukü belebilmisilde — bulunmağa — sebebiyet vermemiş olan İngiliz tayyarecilerine Lattıik edilmiyecektir. Vergi ve resimlere zam kanununun birinci maddesi hakkında Maliye Vekâletinin İzahatı Ankara, 29 (AAJ — Yaliye Ve. kâletinden tebliğ edilmektedir: Bazı vergi ve resimlere zam ya. pılması hakkındaki 3828 sa: ka, nunun muvakkat birinci maddesi hakkında aşağıdaki izahatın veril- mesi faydalı görülmüştür; 1 — Bu maddeye göre beyannı- me verecek olan — ithalâtçılar, ver, gileri artlarılmış veya yenlden ver, Biye tabi tutlmuş olan maddeleri yabancı — memleketlerden ithal e- den ve bu. maddelerin — ticaretile meşgul olanlardır. Bunlar ticaretile meşkul oldukları maddelerden bir kısmını memleket içinde mübayan elmiş olsalar bile kanunun neşre- dildiği 27 mayıs 1940 tarihinde ge. rek yabancı memleketlerden ithal, Herek memleket içinde Mmübhayay etmiş oldukları malların cümlesini beyannamelerine dercetmeğe mee. burdurlar. 2 — Toptancılar, senelik muame, leleri itibarile, satışlarının en az yarısımdan fazlâşını — türcarlıra ve sınal müesseselere yapanlardır. Bir sene içindeki salışlarının yarısın- dan daha fazlasını doğrudan döğ - Fuya müstehliklere yapanlar pera, kendeci addolhmur. Perakendeciler beyoname vermek mecburiyetinde değilerdir. Yalmır kanunun neşri tarihinde yüzer kilodan fazla kah. ve ve çay ve ön tenekeden farla benzin mecvadü olan ve bu mad, delerin ticaretile meşsul bolunan perakendeciler beyanıme vermeğe mecburdurlar. $ — El tezgâhlarında dokunmuş olan ve iştihlâk vergisine tabi bu. lunmayan pamuk, yün ve kıl men- sucatın satişile meşgul olanlar top. tancı da ol beyannama vermek. le mükellef değildirler. 4 — Tütün ve müskirat bayileri, aynı zamanda — kibrlt te sattıkları takdirde kibrit mercutlarını dabi beyannamelerinde göstereceklerdir. 3 — Beyannamelere, kanumun neş redildiği 27 mayıs Künü se, bahında mercut olan Mmallar der - colunacaktır. 6 — Şeker ticaretile meşgul olun Hhaldiçılar, — toptaneılar, peraken. deciler ve şeker fahrikaları beyan. name vermeğe mecbur değillerdir. Şeker istihlâk vergisine yapılan ki. lo başına yedi kuruş zam, mart 040 ayı zarfında arttırılan fiyat içinde dahil bulunduğu cihelle, yeni ka. nun dolayısile şeker fiyatları yük. seltilmiyecektir. Sayın valandaşlarca bilinmek ü. zere tebliğ olunur. Denizyollarının eski Mütehassısına sabun gönderildi Bir müddet evvel mukavelesi biten ve yenilenmediği için mem. yolları İda. leketine dönen Deniz, resinin 1000 lira maaşlı mütehas. Bıst Alman Kip Almanyada yı. kanma sabunu ve traş sabunu bulamamış ve buradaki bir dostu. na mektup yazarak sabun iste. tir. yi ahbabı olan bu zat Türki. yeden bir miktar traş gabumu ile birkaç kilo yıkanma sabunu gön. gdermiştir. K vrupa ekspresi kaldırıldı Evvelki geceden itibaren Avru. pa ekspresi lâğvolunmuştur. Ev. velki gece ve dün gece Sirkeciden eksepres kalkmamıştır. Bunun se. bebi ekspres yolcularının aralma. Bidir. | Almanlar Holânda üzerine 10 bin ! kadar paraşütçü indirmişler ve bunlardan en at 7 bini ölmüştür. Ölenlerin büyük bir kısını ilâ 1000 metre yüksekten müthiş bir süratle yere inerken — ölmüşlerdir. Bazılarının bacakları — kırılmıştır. Almarnlar, motosikletler ve küçük | mitralyözler indirmek için muaz . zam paraşütler kullanmışlardır. Sağ salim inen paraşütçüler o kadar bitkin bir halde bulunuyorlardı ki motosikletlerini harekete getirmek için yirmi dakika geçmesi lâzım geliyordu. Paraşütçülerin İlk işi pa- raşütlerini — yakmak Arasterdama inen paraşütçülerden bazılarının üzerinde polis ünifor . ması vardı. Bunlar tesadüf ettikleri hakiki polis memurlarını ruvelver le öldürmü ir. Paraşütçülerin üzerinde bir haftalık komprime gıda maddesi ve ruvelyeri için de 200 kurşun vardır. Paraşütçülerin üzerine havada ateş etmek çok .h'lci şaşırtıyordu. Türk matbuat heyeti bugün geliyor Atine. 29 (A.A.) — Atina bildiriyor: Alina gazeteciler birliği dün Türk gazetecileri şerefine hususl bir öğ. le ziyafeti vermiştir. samiml olmuş ve tam bir arkadaş- hk havası içinde geçmiştir. Türk ajansı hareket etmiştir. Panamada kargaşalıklar * önümüzdeki Reisicumbur — seçimi münasebetile — mevcut — rekabelten mütevellit ciddi kargaşalıklar zu- hür etmiştir. Kanal bölgesini Ame, rlkamın Richato'daki askeri ve ha, val üsse bağlayan köprü tahrip e- dilmiş ve bir kaç polis memuru öl- müştür. İngil in yeni İ 4 ya sefiri hareket etti Londra, 29 (AAJ Samuel Hor'un Lizbon'a gitmek üzere tay. yare ile İngilltereden hareket ettiği ve oradan kara tarikile İspanyaya geçliği bildirilmektedir.. B. Hor Büyük BRrilanya fevkalâde sefiri sıfatile vazifesi boşına gitmektedir. Sovyetler Belgradda mümessillik ihdas ediyor Belgrat, 29 (AA.) — Gazete. ler, Yugoslavya ile Sovyet Rusya | arasında ahiren aktedilei mun. zam itilâf esasına istinaden Bel. grat ve Moskovada ticaret mü- messillikleri açılacağını —haber vermektedirler, Sovyetlerin Bel. grat mümessillikleri, haziran or. taşında açılacaktır. Yugoslav mü. messilliği azası bugünlerde tayin olunacaktır, Şoförler taksi ücretle- rine zam istediler Motörlü kara nakll — vasıtaları ce. Miyeti relsi İle umuml KALDİ dün be, lediyeye gelerek bir tstida vermişler. dir. Bu iatidada benzinin sön taman. dlarda yükselmasi — Karşusında — taksi aütre üeretlerinin yine eakisi giti 20 Kuruşa, kilometre Geretinin de Mâ ku. Tüşe çıkarılması istenmektedir. İstida tetkik edilmek üzere fen he, yetine bavale edilmiştir. Diğer tarattan dolmuşu, — müşteri Laşrmak şekli de bugünden — itibaren kalkmaktadır. Vali muavini Anka- radan geldi Vüüyet va belediyoye nit bazı İşle. Ti takip etmek üzere Ankaraya git, miş olân vali muavini Halük Nihat Pepeyi ile belediye —iktmat niüdürü Saffet Gün şehrimize dönmüşlerdir. oluyordu. | müşküldü. Zira kıyafetleri yerde - Ziyalet çok | heyeti dün akşam trenle İstanbula | Nevyork, 99 (AA) — Panamada, | — VAKIT 30 MAYIS 1846 !Jtecak!ı tacil sayfaları: “Çök değti, bir mxır evvel, bir insan gâyret ederse ner telden — çalabilir yani het asker, yt döktor, hem Blümi, het edip vesalre olabllirdi. Ki tapları #ldı ms eline okur, okur ve al. lâme keallir, ne sorsanız cevap verir- | ©& Bugün, bir tek doktorluk bile kulak, burun, dahiliye, hartciye vekalre gibi şubelere ayrılmış bulunu. yor. Her hangi bir gubede mütehaası olabilmek için tir Ümür de KAf gel. miyor. Her geyi bilmek, muhakkak ki çok zevkli şey.. Wakat medeniyet ve te. rakki, ihsazları bu zevkten mahrum ediyor. Bunun gibi bir inzan kafası, Artık dünya tarihini de girinti ve çı. kıntıları arasında muhafaza edemuz olacak, Yiürminti asrı — küdar geçen tarilı devresi Lir keç umuml taria cll: dine arkıştırmlmış bulunuyordu. Bu bir kaç diği sayfada yapılarak — seyahat, sizi milâttan evvelli karanlıklardan nebze nebae çoğalan işiklarin yaşadı. ginız devre getirebilirci. İzleri bile gi Hnen devletlerin şanlı destanlürını u. kur, diyarlar fetheden kumandanların mücadelelerini yaşardınız. Kaki salna. ansler kolaylık olsun diye koça dün- yağın vukuatmı birkaç yaprak içinde sıralamışlardı. Hilkati Klem Kifaye kavlinoş önü, müza gerllan vakalarım — rakamlarını dâlar, binlerce yalı birkaç dakika için. de yaşardınız. Ahmet Mithat Efendi merhuma, günlerce uğraşmış, olit cilt kitaplar okumuş — ve okuyucularına dünya — medemiyetini “Eski ve yeni keşifler,, başlığı altında birkaç sayin içinda verimişti. TIk Lesbit edehildiği Kat tabuttur. Müattan 16806 sene ev. vel Misirda loat edilmiş. Onadan sonra gene milâttan — evvel | 3850 yılında harf istimali, çanak gömlekçilik, bahçıvanlık sazali, cam, 1480 de yoğürt, zeytin afaçları, on | beşinel asırda uri kovanı, 2440 ta de- | mir, 1400 de askeri büro, 1800 da ko, | maan, saz gibi galğı Aletleri, yara sar. Yakın Şarktaki Ameri- kalılar çağırıldı Beyrul, 29 (A.A.) — Burndaki A, merika konsolosluğu Yakın Şarkta oturan Amerikalıları bilhassa nak- | liye vasılalarındaki kararsızlık do, Tayislle mümkün olduğu kadar ça- hbuk memlekete dönmeğe davet et- miştir. | .. SAĞ Balkanlarda İngiliz propagandası meselesi Landra, 29 (A.A.) — İstihbarat nezareti parlâmento müsteşarı Nitol. Bon, celse nihayetinde söz alarak Bal. Xanlarda İngiliz propagandamı mese. lerini mevzuu bahsederek gunları #öy- temlştir: mak üzere - olduğunu — söyliyebilirim. 'Tecrübedide ve Halkanlarla umuml münasebat meselesini heyeti umum!. yesile Kontrol edebilecek bir müfet. tişin âcilen gönderilmesi de tetkik edilmektedir. İnegölde Zelzele Anegöl, 29 (ALA.) — Dün burada orla şiddette bir zelzele olmuştur. Hasar yokt H itler, teslim olan Belçika askorine hürmet edilmesi. ni emretmiş. Bunu gazetelerde okuyunca, irkildim, Belçika ceduşu, son kurşununu atmış, sön — güllesini çakmış, son damla kanını akıtlmış olsaydı, şu emredilen hürmeti, bütün dünya emirsiz, buyruksuz gösterecekti. | — Biz, Türkler; hattâ son silâh, son kurşun ve sön gülleyi de | kendimiz için az buluruz. Son diş kırılmadan, son tırnak kopmadan, başka esir vecdiğimiz pek az gö- rülmüştür. Belçika ordusu, bu saydıkları. mı yaptı imi, ki galiplerinin bür. metine lâyik sayılıyor? Yoksa, her şey gibi kahraman. | hk ve mertliğin, erkek ve asker | şerefinin manası, hedeflari de mi | değişti? Kaldı, ki son tetlim hâdisesin- de biz, yalnız yılgınlık değil, si. , lâh arkadaşlacını, cephe yoldaş. j | Tarımı da satmaya benzer feci bir ruh aşağılığı da seziyoruz. O cephe arkadaşları, ki göğüs. akan kanlarla - Belçika OŞÜNDÜRKÇE ğ GÖRÜP » AARARAND Büyük medeniyetler büyük harp- tan sonra doğuyor muk sanati, 1300 de kütüphane, dez. perker, çekiç, öra, 1212 de katı K BanAtI, o0 birinci asırda sürk, İi yat, ipak böceği, milâttar. önce Ğ ea Ü asırda Fisagor tarafından arzım bare | Kwti; 900 Üncü asırda Tran şahı HUML rev tarafından ik defa posta usulü, | 320 do güneş Saati bu aradadır. Bu rakamlar insana neler düşün. | dürmüyor. Hele bundan tam 2216 se. ne evvel başlayan otopsi KAJA insanin içindeki esrarengiz bir kuvveti bulla. mMmamış ve 2240 senedenberi gözde yak Ü pılan cerrahi ameliyeleri insanlara ll uçurumlara sevkeden mevhum perde, ll yi yırtamamıştır. Fakat buna rağmen kaşifler başla. | diklari gibi devam etmiştir. 260 yır lnda Bu sarti, 234 yılme dişli çarklı aat kegfedilmiş, Bu sosba insanlar Arasırda Uk ticaret rekabeti mi? Het hülde öyle olacak. Fakat Arşimed'in 220 yılında, butkdlan tara 2160 yıl eva vvel keşfettiği söylenen yalocı aynas lar bülâ bir efsane halinde, Buayna., lar, güneş hararelini askeri gemiler Üzerine sevkoderek tutuşturuyarmuş. HİAIA zaman zaman “Ölüm şuat,, di ye anılan 21600 yıllık çocuk, Fakat ne geriptir ki Argimed bu aynaları (| icat ettiken cn sene sonra Takende, riyeli Heron adında biri, insanlafı yaşamağa, zevk ve hayuta bağlamak için feskiyeli havuz icat etmişti. Bunlardan sonra dar ipekten kâğıt, camdan mozayık, sırma ile nakış işlemek, Romada fi döğüştürmek, gökten düşen taşlarım tetkiki ile hir fikir edinmek, mutuka darı zaptetmek için atenografi, cezlfi | ve med kanununun — keşfi, milâttan yetmiş sene evvel vasiyetname tam, zimi gelir. Milâdın on bezinci yılımda en büyük bidise, imparator Tiber'in ipok elbi. e giymeyi menetmesidir. Çünkl ipek | Hint ve Çinden ge daha kaymetli fdi, MWA imda miknatis tuhaftır. l bi arın yanımk, da ata öğer vuri milkdın dördüme Cü asrmda — düşünülmüştür. — Bepladi aaırda da özengi. Bu da gösteriyor ki, insanların ihtiyaçlarının Ççok uzun ve kimhilir ne kadar güç tecrübelerdeni Sonra cevabı. verilebilmiştir. Zırh ve miğfer 1050 de, bartt 1320 de, muntazam top, 1348 da, rakı 1900 | Ga, toplulgoe 1860 da, oyun kâğıtları 1380 de, renkii fişeklerle eğlenceler; tertip etmek 15 imei asırda keşfedil. Miş, Bundan zonfa 14886 da Ümitbur. nu, 1492 de de Amerika — keşfolüm. muştur. | Bu satırlarda lsmine rratlamadığı. niz geylerin, bu keşifierden sonra İÇal edildiğini kabul edebilirsiniz. Dürbin, tabanca, sokakları uydınlatmak, tüfe- Be sünğü takmak, 1783 te balon, ön. dan sonra tayyare vestire vesalre Mühim nokta şu: Her eşya bir ft yaca kargılık olsun diye Icat edildiği gidi mühim keşifler de büyük harp. lerden sönra yapılmıştır. 1940 harbinin de çok mühim ke. yiflere gebe olduğunu — söylüyebilirim. Yüz — binlerce ardumun — kıtas ler aşarak monu gelmez fetihleri yapmaları, yürlerce sene güren mula, rebeleri birkaç sayfafa — aniatabilen tarih, bugünkü harbin bol veatlnları kargısında aczini itiraf edecek, mük | verrih bu işlerin içinden erkamtyacak galiba. ; MAaAR? Bu hürmet kime, hem niçin? boşalan damarlariyle beslemeye çalışmışlardı. Zorlanan kapı, Belçikanın; çiğ. nenen vatan, Belçikanın; devrilen kale, Belçikanındır. Bugün yan. ları ıçılırıl,h.dböğı"ırlıri ü lar, Kendi taçlarını öz giydirdiler. Cumheriyet ilân el mmilâdi — yıla ka. Üİ