4 Nisan 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

£—-VAKIT 4 NİSAN 1240 'POLİTİKA ; | ÜAnARARAARANA Nutuklar ve haki- ki vaziyet Harbin başlangıcındanberi dev. let adamlarının ağzında nutuk sonsuz bir mebzuliyetle — infilâk halindedir. Devlet adamları sanı. yorum ki bu harbe gelinceye ka. dar bu kadar bol konuşmamışlar ve bu kadar yergun düşmemişler. di. Devlet adamları saatlerce söy. Küyorlar. Söylenen şeyler nedir? Taleyran, sutkun; bir hakika. H anlatmak çin ve bir maksadı saklamaka için söylendiğine ka. nidir. Uzun zaman insanlar dev. let adamlarının nutukları — arka, sında tahayyül edilen bir başka dünyanm ufuklarını seyretmeye alışmışlardır. Adaletten kuvvet, Harpten e. zsaret, şulhtan harp manalarımı çıkarmak mutad haline girmişli. Devlet adamlarının lehçeleriy. le kütlelerin lehçeleri arasında zıd bie dünya farkı bulunduğu nesilden nesle tekrar edilir. Devlet adamlarının nutuklarını insanın içinden en aşa. ğt gu his paslr bir burgu gibi ge. çiyor? “— Acaba yine aldanıyor mu. den ibaret değildir. Hudutlarımı. zın ötesinde her gün düzinelerle devlet adamları konuşuyorlar. Bu mutuklar karşısında —insan »üpheyi kendisine bir kirpi derisi hnline koymakla iktifa edebilir —»i? Buna imkân yoktur. Nutuk. ARAARDARARARDDADA y ' ların tezlerini ancak zaman mey, | dana atar. Fakat devlet adamının ağzından çıkan her söz bir fiilin başı veya saonüdür. Devlet a. damı kürsüye sadece söz — söyle. mek için çıkmaz, esasen — devlet idare etmek sanatı bizzat fiiliya. ta geçmek demektir. Bu itibarla devlet adamlarının saatlerce sü. rea nutuklarının hakikatin yüzü. ne takılmış bir maske mi, yoksa gerçekten arzu edilen bir davanın izahı mı olduğunu anlamak — içü insan kulaklarımı değil gözünü, fanliyet sahalarını çevirmelidir. Ne oluyor?. Bir devlet adamı bahsediyor, “— Pekâlâ!"” Fakat bu sözün bir fiil ifade et. mesi şarttır. Bu fül türlü türlü o. Eğer bir cephede sulhtan bah. sediliyor, fakat orada sonsuz tah. kimat ve tahşidat yapılıycesa bu Butkun bir maskeden ibaret oldu. Zu meydana çıkmaz mı? Harbin başladığı gündenberi mutuklar bizzat hakikatin erzaat'ı haline girmeye başladı. Moselâ deniz, veya hava harp. leri bâkkında öyle nutuklar söy, lendi ki, bu nutuklarım güzel, ar. | Histik cümlelerin ağları içinde fi. lolar kayboldu. sulhtan vm mek, harp halinden sulh haline geçmek mümkündür gibi göste. ril:*iılni— yi ei Çünkü hakikiler her zaman nu. tuklar gibi havaya inkılâp etmez. | ler, Hakikikci bekliyelim! l SADRİ ERTEM İstanbulda sahte mübadele bonosu yapanlar yakalandı 23 Nisan münasebetile Çocuk neşriyatı sergisi hazırlanıyor 23 Nisan Çocuk Haftası müna. sebetiyle Maarif Vekliiliği şimdi. den bazırlıklara başlamıştır. 23 | Nisan günü ve haftası çocuk esir. geme kurumunun gerek merkez ve gerekse kaza, nahiye - kolları tarafından çocuklara — eğlenceler tertip edilecektir. Okullarda müsamezeler verile. cek, çocuklara haftanın kendileri için yapıldığını tam manasiyle ih. Sas ettirmek için de haftayı eğ. lenceli geçirmeleri temin — oluna. caktır. Bu arada maarif müdürlüğü 23 Nisanda açılmak Üzere bir - “Ço. cuk neşriyatı” sergisi tertip et. miye karar vermiş; bu bhususta hazırlıklara başlanmıştır. Sergide cumhuriyet devrinden itibaren şimdiye kadar neşredilmiş bütün Ççocuk neşriyatı bulunacaktır. Okullarda alınacak tedbirler bildirildi Maarif Vekilliği, devlete ait bi. nalarla Vekillik tarafından kira ile tatulan okul binalarının, y na karşı korunmak üzere yapıla. cak teşkilât hakkında bir tamim göndermiştir. Bu tamime göre okullarda e. lektrik tesisatı altı ayda bir kere üumumi sürette köntrol - edilecek ve bozuk kısımları düzeltilecek. tir, Bundan başka bina içinde kâ, | namda ğit ve buna benzer kolaylıkla ya. nıp tutuşacak eşya açık bulundu. rulmuıyacaktır. Balkanlılar arasında tanışma Kültür yakınlığını temin için bu yaz seyahatler tertip edilecek Balkan memleketleri arasında kültür yakınlığını temin etmek maksadiyle Maarif Vekileti bazı kararlar almıştır. Bu çümleden olarak Balkan ü. niversitelileri arasında önümüz. deki tatil mevsiminde mütekabil Balkan seyahatleri tertip edile. cektir. İstanbul, Belgrat, Bükreş ve Atina üniversitelerinin ayrı ayrı ilim şubelerinden teşkil edilecek olan profesör ve talebe grupları Sakarya vapurile Filis- tine giden Yahudiler * bu yaz mevsiminde Türkiye, Yu. nanistan, Yugoslavya ve Roman. | ya merkezlerine geziler ederek | Balkanlı ar!| iyle temaş e. | decekler, muh! kültür, sanat ve emsali mMmücsseselerle tarihi yerleri gereceklerdir. Bu suretle dört Balkan gençliği arasında ta. nışma ve kaynaşma temin edile.. cektir. t Ayrıca öğretmenler için de bir seyahat tertibi düşünülmektedir. TEĞRŞar İngiliz kontrol heyetini nasıl aldatmışlar! Romanyadan aldığı iki bine ya- km Musevi muhacirin! Akdenize götürürken İngilizler tarafından yakalanan Sakarya vapurundan hiç bir haber almamaz olmus. tur. Vapurun gehrimizdeki sahi- bi Sadık oğlu Aslan vaziyeti öğ- renmek için vavurun götürüldü. Bü Hayfava İbrahim kaptan is. minde birini yollamış, fakat bu zat ta bir mektup S0ü- ra başka hiç bir gönder- Temiştir. Mektupta vapurun ge. çirdiği maceraya ait çok dikka. te değer malfimat vardır, vapura — binen Musevf mubhacirleri, ellerinde Afrikaya, Okyanustaki Adalara ve diğer dünyanm uzak yerleri- untazam pasaportları olan çin pasabort vermemişlerdir. Fakat Musevf —muhacirler ellerindeki bu pasaportlara rağmen uzak yerlere gitmektense Filistina kapağı atmak istemişlerdir. Bu- nun için Sakarya vapurunu ken. dilerin! İskenderuna kadar nak. Ia çıktıktan sonra vapur Akde. nize doğru yol alırken telsiz me- murunu mühim miktarda para vererek kandırmışlar; talsizle Akdenizde kontrol dolaşan İngi. liz bahriyesine içinde Musevi muhaciri dolu bir vapurun Fi . Tistine gitmekte olduğunu bha- ber verdirmişlerdir. Yahudilerin kendi kendilerini rindeki sebep İngilizler tara . fından vapur tutulduktan sonra Filistine nakledilmelerinin müm kün olacağı düşüncesidir. Hakikaten bu emellerinde mu- vaffak olmuşlar, İngilizler gem!. yi kontrol ederek muhafazaları altına aldıktan sotra doğru Hay fa limanma götürmüşlerdir. Bu. | rada bir cok hâdisaler olmuş, Araplar Yahudileri karaya çı - karmak istememişler, muhacir ler ise gizliden vapurdan kayrk ve motörlerle karaya firar et . mişlerdir. Şimdi boş kalan va. pur İngilizlerin müsaderesi al- tındadır. Ne içindeki kaptan ve mürettebattan, ne de sonradan vaziveti tahkik için gönderilen Tbrahim kaptandan bir kwber yoktur. Bu — sebeple bunların mevkuf oldukları zannedilmek. tedir. Manmafih Harlciye Vekâ. leti bu hususta İngiliz hüküme - tile temasa geçmiüştir. Bu gibi eşyalar bir sandık ( kul müstahdeminine yangın — zâ. manında ne şekilde hareket eda. cekleri de tecrübelerle gösterile. cektir. Her okulda ayrıca bir de yangın söndürme tertibatı yapıla. caktır. Bir palto hırsızı yakalandı Şimdiye kadar 20 den fazla palto çalmış Üc dört avdanber? nfversite. de palto calınıvor ve hıraız bir türlü bulunamıyordu. Son lerde üniversite fen fakilltesi bi. rinci sınıf talebesinden Hayrün. _:isumı çantası (İle kitapları ça- ilmmıştır. Bu kitaplardan bir kısmınm Vezmociler caddesinde ftcu Selimin dükkünı yanımda. ki kitapçı Hüsevine satılmak ü. zöre bırakıldığı. haber alınmış zabıta memurları dükkünı ta - rassuda başlanışlardır. Dün memurlar dükkânt gö . zetlerken başında — Üniversite kasketi bulunan bit genç dük. kâna girmiş. brraktığı kitapla - rın nDarasını isterken zabrtâ me. :urlnn tarsfımdan yakalanmış. . Yanılan tahkikatta Antakyalı 1337 doğumlu Lütfi oğlu Hüsmü Hopez olduğu ve talebelikle hiç bir alâkası bulunmadığı anlaşıl- muştır. Üzeri aranmış, Hayrlin. nisava ait hüviyet varakası ile caldığı naltolardan birinin ce . binde çıkan iktisat fakültesi ü- güncü amıf talebesinden 807 numaralı Müfit Krvança ait bir tramvay pasosu çıkmıştır. Hüs. nül Hopez bu pasoya kendi res. mini yapıştırmıstır. Hırsız genç bir bucuk sene ev- vel Antakvadan geldirini, gim . diye kadar Üniversiteden virmi. den fazla palto çaldığını itiraf N etmişti Denize attıkları baskı aletleri de dalgıç vasıtasile çıkarıldi Mübaalllare ait sahta bonö tanziım edildiğini ve bunların Ankarada Ziraat Bâhkasma Ve- rilirken Mehmet Nihat Özkö . yuneu ile Selâbikli Hüsnünlün yakalandığını yüzmiktık. Ankara müddetumumlli#inden İstanbula celefi bir tahrirat Üze. rine adlive ve zabıta bonoları tanzim oden şebekeyi aramaya başlamıştı. Ankaradan bildiri - Jen isimler aranmış. fakat bu kimse bulunamamıştı. Zabıta buna rağmen tahkikatı- na devam etmiş, sahte bono ya, panları yakalıyarak — sorguya çokmiştir. Bunlar Selânikli Hüsnü, hur. davavatcı Argak, klişeci Stelyo ve Yervanttır. Bunlar Ankarada ynakalanan Mehmet Nihadin verdiği bono numaraları Üzerine İstanbulda sahte bono tanzimine başlamış- lardır. Ücç ay evvel Galatada Fermenecilerde hurdavatçı Ar - Şak'ın dükkânı Üstündeki odayı imalâthane ittihaz ederek ça'ıs. mışlardır. Bunlar Şafak matba. asında Miçodan iki klişe taşı ve boya —merdanesini #alrp bono basmışlar ve bunları yalancı ga- hit ve yine kendi adamlarından kadımn ve erkek bazı kimseleri Cumhuriyet gazetesi aleyhinde açılan dava neticelendi Gazete neşriyat müdürü hapis ve para cezasına mahküm Cumhuriyet gazelesinde, hak- kında neşredilen bazı vaatka. larla halktn husumetine maruz kalmak ve gönderdiği tekzip, nameyi daha küçük pontularla gazeteye basmak iddlasiyle Konyalı İbrahim Hakktı tara- findan Cumhuriyet gazetosi neşriyat müdürü aleyhine açı. lân düva, dün sabah esliye ai, tıncı ceza mabkemesi tarafın. dan bitirilmiş ve karar bildi. rilmiştir. Cumhburiyet gazetesi — neşri- yat müdürü Hikmet Münif, a. vukatları İrfan Emiz, Suat Zi- ya ve Konyalı da avukatı Et. hem Ruhi ile mahkemeda ba, gir bulunmuşlardır. Mahkemenin kararında, hâ- dise uzun uzun tahlil ve teşrih edildikten sonra şöyle denili. yordu: “Mazmun Hikmet Münifin harekati Ceza Kazununun 482 inci maddesinin #00 fıkrasıza temas ettiği için 6 ay hapse konulmasına ve 100 lirs ağır para cezazile teziyesine, ancak maz. nünün cürme mevzu teşkli edan ve. Balki noşredarken tesiri altında kal. diğı sebeplere göre kendlal behinde takdiri tahfif sahabinin kabelü muva. fikt Miyüddelet alğığundan ayni ka, sunun 59 uncu maddesine göre bapla çezasının ( aya ve ağır para ceğsei. nın 68 İlra 60 kuruşa tanziline ve yi ne Hikmet Münifia Matbuat Kanunu. nun 48 inci maddesile tahmil edilen mecburiyetlere riayet etmediği anla. pidığından ayrıca 25 Jira ağır para cerisile tecziyesine ve bundan evvel Bükmedilmiş olan müsccel mahkümi- yetlarinlâ de üynen infazına ve taraf. larm mall veziyetine va fillin busu, siyetine göre marnundan 75 lira ma. mevi zerer alınarak müştekiye veri. mesina, mahkema masraflarının Hik. met Münifa tahmiline kabill temyiz olmak üzene karar veritmiştir... Diğer taraftan yine Konyalı tbrahim — Hakkı tarafından, mahkeme safahatmı yazan ya- zıda müddelumumtain dostu imiş gösterilerek tekzipdame- sini basmamak suçundan Cum. burlyet neşriyat müdürü aley. bine açtlân davaya da, öğleden sonra Asliye yedinci ceza mah- kemesinde bakılmış ve muay- yen şahitler dinlenilmiştir. Geçen celsede Hikmet Mü- nif tekzibi oski harflerle oldu. &u İçin nesretmediğini söyle. miş, Konyalr da yeni harflerle daktilö ettirip gönderdiği ve Hikmet Münitfin cski harflerle | | yüzde yirmi artmıştır. mübadli #İbi şöstarerek Üçün « eli noterde ciro muamelesini yaptırmıslar ve bankalardan 50 bin liradan fazla para çökmiş . Tardirı Ankarada İş maydana çikıtda buradakllar ara'arında vabtik . ları bir. konusma neticesinde taşları Şaran iskelesinden deni. e atmışlardır. Dün zabta nezareti altiada Şaran iskelesi civarımda denize dalgıc indirilmis. taslardan biri baş parea olarak biri de hiç kı- rılmamış bir halde bulunmuştur. Diğer alât ve edevat ta bulun. muştur.Bunların kâğıtlarını Per şembenazarında Romano mağa- zasından aldıkları da teebit e - dilmiştir. Nazif isminde bir zatm balen kendisinde bulunan 4500 liralık bir bononun sahtesi vasıtasile Ziraat Rankasımndan para alm- dığı anlaşılmıştır. Müddeinmumi Hikmet Onat dün emniyet ikinci gube müdür. lüğüne gelerek geç vakte kadar tahkika'la bizzat meşgul olmuş. tur. Suclularla alâkadar olarak onbeş kişi sorguya çekilmiş, bur lardan bir kısmı kefaletle ser - besi bırakılmıştır. Tahkikat de. vam etmektedir. oldu Mahkemeye ibraz ettiği tekzi. bin Payamli Safanın bir yazısı- nDa karşı gönderilmiş bir ma- kâale olduğunu ve tekzibi yeni harflerle yazdığına dair şahit dinleteceğini söylemişti. Dinlanen şahitlerden Kon. yalımın avukatı Ethem Ruhi, nin kâtibi Nahit: “ — Tekzipnameyi eski harf. lerden ben daktilö etmiştim. Sonra postaya atmaar için Ah- mede verdim,, demiştir. Diğer şahit Ahmet te posta- ya Tabhirle gönderdiğini ve tek, zibin Iki sayfalı ve son sayfa. sının yarıdan fazla dolmuş ol- duüğunu söylemiş, İrfan Emin isa, hem tekzibin son sayfa- sının yarısından eksik doldu. ğunu, hem de ik! sayfalık bir mektuptan 18 kuruşluk pul a, İrnamıyacağını iddia etmiştir. Neticede mahkema bu ciha. tin postahaneden sorulmasına karar vermiş, muhakemeyi başka bir güne bırakmıetır. Adliye koridorların- da gezen taleheler Müddeiumumi dün hay- lâzları yakaladı Tstanbul Cumhuriyet milddei- umumisi Hikmet Onat, dün sa- bah Afrodit davası görüldüğü sırada koöridorları teftişe çıkmış ve Afrodit davasınm tarda kuzu gelirken bu sene az gelmektedir. Gecen senenin aynı Aymma nazaran fiyatlar bu sene Toplaı:"ıı fiyatla Hılıkyı: Hdi Belediye Üiş ait V geyva ve # Balkın "““ın% içtin Nl!d;nm' lerinlü g muhtelif semtlerili tahalleride "“,':# ü Hü ü vermiş buludt rlidiğine BÖf iieri Tp günkü sgatiğ Va. ve günü SÜÜ iyel cektir. ”“ımı 4 bul balkınli 0 , lar ve & :M" ç dan .:aaul:'_d,ıo cağı mülâh vermiştir. BĞ Belediyonit Cyos gfi batkın '"'aıl llı J hiç te faydt pilirik diye — düşüDd0'” at | gl bir- İstanbullU y minönündek 1 SN İ toptan Batil "Jl'::' y # BD | z İ at sonra KAPI aldığını bu ';f: '. renebilir. F'n’.ı’; a menin "l::hnw 9 d ' faydast gün "M 7 mek mitm e) Mizal ile SÖ Yçall GUi daresinin dÜN »ıl’ diği listesinde Tİ işİ n A asgari tlatı İ0 g toptan #İAtI * b Baklanığ “u::' 4 seyyar ıı'-"i"B',.”.u ! bir Tf Ş , 35 kuruştü. baklanın WW kende fisti O, ruş glb’l büş' çut ur M7 | medort CĞi biiÇortfi dası olabilif Ücan zın önündef ş.. gatroryi ,loı KU için coği A Fân.ci sitİŞ Bügün bir ? Datlr, viriniz, baklt, ; Ya 30 veyâ ndır37” ' v gösteriniz V€ Tz ğ ruş tarkı İSTÇ,, " Â4 DünSR T aldığını #Y Si ğ dan bakla 8P gı p Yel, biri sıra KP Tar$k ai çaz avas DENF LADIN ÇÜĞ vaz avsi Ver #vüalü bütün 56XT* çai Epo ni çevirinit. ” biZ (4b giat Üj Ölyüklniri “”.rııl" B rın bunlari , güni slla l nlsbeti s_ hAlki hi püyt K v « Yok&8. g19 g naf sizi P'.ğ DÜi kandiıriy0f ” ... bildirmekte ’:;gı fade ı.ııı"“ yö