25 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

VAsl.(er gözü ile Alman donanma- sına bir bakış Bugün denizlere hâkim bulu. nan müttefiklerin karşısında, harbin başındanberi henliz Us- lerini terketmemiş olan Alman donanmasının vaziyeti nedir? Alman donanmasının 1940 ge- nesi iptidasında vaziveti bugün. kü harbe dünden hazırlanmış ol duğunu 4r, Almanların on bin ton ağırlığındaki cep zırh . hlarından maada, iki tane 268 bin tonluk zırblıları ve on bin tonluk ağır kruvazörleri hep 1935 tarihli Alman — İngiliz bahri anlaşmasmdan evvel tez- gâha konmuşturlar, Halen inşa edilmekte olan o- tuz bin tonluk zırhlılar, on bin tonluk kruvazörler ve tayyare nakil gemileri bu yeküna dahil değildir. Alman donanması fev. kalâde bir şekilde takviye edil. mek istidadımt göstermekte ise de harbin başmdanberi bir kaç ay zarfında bile büyük zaylatı vermiş savılır. Bugün müttefik- lerin mevcut donanmalarıma kar gt Almanlar takviye edilmiş fi. Tolarile hareket etseler bile yi. ne de Almanyayı yuvaş yavaş zehirlemekte olan ablukayı kı - Tamazlar. Almanların şimdiye kadar ha reketleri Okyanuslarda — tlcaret î:zıı.ıılum' kesen cep Zırhlılarmın ıklarından — ileriye git . momiştir. Fakat bu yalnız di üstündeki harbi gösterir. Bun. dan başka Almanlar, denizaltı muharebesi ve mayn harbi yap- mışlardır.. Bugüne kadar yalnız bitaraflart fazlasile müteessir #tmiş olan bu muharebe şekille- rine Almanlar azamt ehemmi . yeti vermektedirler. Harpten sonra Versay muahe . desi ile tahdit olunmuştu. Al . manlara yeni harp gemisi yap- mak, denizaltı filosu ve deniz bharp tayyaresine malik olmak hakları verilmemişti. Buna rağ maen Almanlar sekiz eski zırhlı. larımı elde tutmak imkânmı te. min ettiler.. 1902 — 1906 inşaa. ti olan bu zırhlılar yirmi yaşma lmeden — yonilenmiyeceklerdi. :lhı)d.kı harp sonunun ilk kıs- mında bu şarta riayet olundu ve ancak 1928 senesinde ilk defa olara keski zırhlıları yenileme ve yeni zirhli. inşa etme işine başlandı.. Eaki zırhlısı relik toplarla mücehhez olan on bin tonluk Alman zırhlıları, ra. :rkrlnln karşısında pek ehem- vetsiz kalacaktı. başlıca yenilikleri olan cep zırh. hvğânm doğmasıma sebebiyot Bunun üzerine Almanlar eski ztrhirları tebdil ederelt yeni cep zırhlılarını meydana çıkardılar. Cep zırhlıları fikrini ortaya a. tan amiral Rider'dir. Almanlar €ivata yerine kaynak yaparak ve buharlı, kazanlı makineleri Dizel motörlehrile tebdil ederek ve en İnce ve sağlam kalitede zırhlar tercih ederek bugünkü ©n bin tonluk cep zırhlılarını in. $4 ettiler, Bu hafif zırhlılar 28 santimetrelik toplarla techiz e - dilmişlerdi. Cep zırhlıları bu top larla dakikada iki mermi atabil. melktedirler. Almanların en müthiş deniz harp silâhr olarak kabul edilen cep zırhlılarından maada iki ta. me de 28000 tonluk birinci hat zırhlıları vardır. Bımlar Şarn . horst ile Geyseno'dur. Bu zırhli Jardan Geyseno 1938 senesinde inşa olunmuştur. Sürati saatte otuz mildir.. Silâhları üç zırhlı kulede üçer tane olmak hesabile Gokuz tane yirmi sekizlik, üçlü | Gdört kulede ceman ön iki tane on beş santimetrelik top ve muh telif çaplarda tayyare dafi top- larmdan fbarettir. Her urıırıtl;;y. Yıca dört tayyare tasıma . Fevkalâde kuvvetli zırh ve si. lâhlara malik olan bu birinci hı;'&!v;ınm gemilerinin makine. İ vüz elli bin beygir kuvve - tindedir. Bıınlı.ı'dın sonra cep zırlılıla. yı gelir,. 1039 harbi başlamaz . | dan karşılanmıştır. dan evvel Almanlarm üç tane cep zırlılısı vardı.. Fakat Graf Spi intihar ettikten sonra Al . manların yalnız iki cep zırhlı - ları k . Bunlar Döçlend veya Lützov ile Amiral Şir'dir. Lützov vı?ı Döçland 1933 sa. nesinde denize indirilmiştir. İki grupa ayrılmak Üzere sekiz zel motörile müteharriktir. Bu motörler 54.000 beygir kuvve . tindedir. Bu motörlerin sarfiya- ti pek az olduğundan cep zırhlı- ları durak yanmak ihtiyacmı hissetmeden on bin mll, 18520 kilametre katedebili Ki Döçland cep zırhlısının husu. siyeti ön tarafında bir direk bu. runmasıdır. EBu cep zirhlılarının silâhları. na gelince: Döçland tipi cep zırh İtları altı tane yirmi sekizlik top ile mücehhezd!rler. Bu toplar üç yüz kilo ağırlığmdaki mermile- ri, ilk sürati saniyede 980 metre olmak üzere otuz kilometreye 2- tabilmektodirler. Bundan başka | 15 santimetrelik sekiz top, $8 gantimetrelik niti tane tayyare dafi topu ve ayrıca sekiz tane 3,T santimetrelik tayyare dafi topu, on mitralyöz, sekiz tane 53,3 santimetrelik torpil kovanı cep Zırhlılarımın silâhlarmı teş. kil etmektedir. Ön direkle baca arasında bi rtayyare uçurtma kızağı mevcuttur. Cep zırhlıla. rı narmal olarak iki tayyare ta- şımaktadır. Bu gemilerin mü - rettebatı 965 kişidir. Cen zırhlılarından maada Al. manların iki tane ağır, yani on bin tonluk kruvazörleri vardır. Bunlar Amiral Hiper ile Blüker dir, Bu ağır kruvazörler 20 san. timetrelik toplarla mücehhez - dirler, Bunlardan manda Alman lar ayrıca altı tane 6000 tonluk hafif kruvazöre maliktir. Bun- lar Emden (5400 ton), Köln, Kalsruh, Köniçsberg (32 mil sürate malik olup makine kuv. veti 65000 beygirdir), Nörn . berg ve Laypzig'dir.. (Makine kuüvveti 72000 beyzir olup sü . rati saatte 82 mildir).. Butlladan' Emdenin hareket sahası 5200 mil, Köln, Kalsruh ve Königsbergin 9800 mil, niha- yet Nörnberg ile Lâypzigin de 7000 mildir. Bu tip hafif kruvazörlerde kıç tarafında iki tane üçlük ku le, önde ise yalnız bir tek üçlü mevcuttur. Bunlarm topları on beşliktir. Almanlar ixlınıııı*.ı bı; şekilde — yapmakla avanta, öz önünde tutmuşlardır. Bu ge- ğilde gemi fena havalarda daha Tahat on beşlik top, ikişer namlulu ol- mâak Üzere dört tane 8,8 santi. metrelik ve sekiz tane de 3.7 san timetrelik tayyare dafl ve oti iki tane 5Ü santime! tor. pil kovanı ile mücehhezdir. tayyare uçurtma ma LA taşırlar, maada de - nizaltı maynleri denize bırakacak tesisata liktirler, Nörnberg tipi derin mürettebatı 656 kişidir. Alman donanması, bunlardan maada 1801 ton ağırlığından al- tı tane torpidoya maliktir. F'a kat asıl Frederik . Ekholt ti " Bunlardan on al. ti tane vardır. 1625 ton ağırlı - ve da ma hafif ğında olan bu gemiler 1935 — 1937 seneletinde inşa edilmiştir. Bunlardan sonra İltis tipi ve 800 ton ağırlığmdaki tornido - lar gelir, Alman donanmasında bunlardan altı tane bulunmak - tadır. Makineleri 25000 beygir kuvvetinde olan bu —gemilerin sürati 34 milden fazladır. ,Bunlardan maada Albatros tipinde ve 798 tonluk altı torpi. gdo ve altı yüz tonluk hafif tor- pido iİle miktarı meçhul deniz- altı gemileri Almanvanın donan masını teşkil etmektedir. Moskova - Sofya tayya- re seferleri başladı Sofya, 24 (A.A.) — Mozkova - Sofya muntazam hava seferleri. nin iİlk tayyaresi dün öğleyin Sofyıyı gelmiş ve Rus mürette- bat taygare meydanında Bulgar hava kuvvetleri kumandanı gene- ral Boydef ve diğer zevat tarafın- ! ngi!tğ're va Fransa da harbın idaresi (Baş tarafı 1 incide) tinde birçok stoklar — toplamıştır. Birçok şeyleri de bitaraflar, vası- | tasile alıyor. Eğer harp Almanya : için kolaylıkla karşı durulur bir şey olursa uzun zaman Cayanır. Ve biz şimdiden İsveç demirini kaybetmiş bulunuyoruz.” Yolunda sözler söylemiştir. Bu tarzdaki tenkitler Çember. mevkiüni sarsmadığı mu- hakkak olmakla beraber paskal- ya yortusundan istifade ederek ingiliz başvekilinin kabinesinde bazı değişiklikler yapacağı da anlaşılmaktadır. Herhalde görülen manzara şu- duür; İngiltere ve Fransanın kat'i zafere varmak için harbi gerp cephesinde teksif etmeleri mi da. ha doğrudur? Yoksa cepheyi genişletmeleri mi? Bu mühim stratajik eneselenin demokrasil &rasında henüz halladilmediğini gereyan eden münakaşalar —gös teriyor. Bunun için Finlândiya sul" hundan sonca İngiltere ve Franm sada umumi vaziyetin icaplarını tetkilk eden harp hükümetlerinin her şeydan evvel bu esaslı mesele üzerinde meşgul olmaları lâzım geliyor. ASIM US Hitler - Musolini mülâkatından evvel (Baş tarafı 9 üncüde) bu hususta sırrını meydana vur. mamış ve bu mevzu üzerindeki görüşmeler kısa kesilmiştir. Şark Ocdusu Şark ordusu ve Ankara hükü. metinin ciddi vaziyeti de müna. kaşa mevzuu olmuştur. Bundan sonra Amiral Rider denizaltı har. binin bir bilânçosunu yapmış; a. miralliğin yeni mürettebat yetiş. tirmek ve yeni gemiler hazırla. mak igiyle uğraştığını anlatmış; halen vazifede bulunan denizaltı gemilerinin vaziyetlerini bildir. miştir. Amiral Rider bu denizaltıların pek az olduğuna işaret ettikten sonra son olarak Göring Alman tayyarelerinin Skajo Flov üzerine yaptıkları hava taarruzünu anlat. mıştır. Hitlerin Düşüncesi Haber alındığına göre Hitler bu temaslardan sonra, siyasetinin muvaffakıyetle devamı için Rus. ya ile İtalyayı daima kendi tara. fında tutması icabettiğine kat'i surette karar vermiştir. Moskova ile işbirliği yapması iktisadi bakırmdan şarttır. Sonra Rusyanın Karpatlarda rol oyna. masi da mümkündür. İtalyanın oynayacağı role gelince, Almanya İtalyanın Akdeniz yolları ve Ya. kın Şarkta müessir bir rol oyna. yabileceğini düşünmektedir. İşte Almanyanın bu şerait için. de bulunduğu bir zamanda Hit. lerle Musolini mülâkatı yapıl. mıştır. Bir İngiliz denizaltısı (Baş tarajı 1 incide) Dün gece birtakım düşman tayyareleri çok yüksekten ve bulutlar arasına gizlenerek Al- manyanın şimali garbisi ve Mo- selle - Rbin mmtakası üzerlerinde keşif uçuşlatı yapmışlardır. Hava nn müşkülâtına rağmen Alman hava müdafaası şimal sahillerinde bir şehir civarında bir Tagiliz tayyaresini düşürmüştür. Müret- tebattan biri paraşütle atlayarak Sapasağlam Alman topraklarına inmiş ve esir edilmiştir. Diğer ikisinde yanık ve yaralar vardır. Bunlarda haştahaneye - kaldırıl mışlardır. Şimali gearbi Almanyaya giren düşman tayyareleri dün gece Rottereroog - Lingen hattı üze- rinde Hollandanın - bitaraflığını saat 22,45 ile 2,45 arasında 13 defa ihlâl etmişlerdir. İki Fransız potez tayyaresi Sarte üzerinde bir keşif uçuşuna teşebbüs etmişsede Alman hava müdafaası karşısında vazifelerini yapamaksızın Fransaya dönmeğe mecbur olmuşlardır, litalya - Almanya ve 'Balkanlar meselesi Paris, 24 (A.A.) — Fransız matbuatınca, cenubü şarki Av . | rupası meseleleri entornasyonal siyaset faalivetlerinin ön safın. | da gelmektedir. | Etselsivor bu mesele hakkın. | da Adiyor ki: Finlandiya meselesi tasfive olunur. olunmaz müttefiklerin lr.mnıırdu behsedildiğini duy maları esasen bekleniyordu. Na> sıl ki de övle olmustur. Brenner mülâkatında Mussolini ile Hit - lerin Balkanlardan bahsettikle. rine hükmodilebilir. fakat Al . munva ile İtalva pek te muta . bık sgözükmüyorlar. Almanya - nn bu Avruva kısmında büyük nivetleri olması müşkülât kay - | bağı olmaktadır. Diğer taraftan Hitlerin arzu. su her hnlda Moskava ile Ro . | manın arasını bulmak olduğunu kaydeden bu gazete şöyle yazı. yor: Brenner — mülâketmdenbheri, çenubu ge7*1 Avripasının İn - ciltere ve Franaadan tecrit et- n Berlin ve Moskovanın Balkan devletlerine verecekleri sövlenilen garantive İtalvayı da işirak ettirmek icin blöf ma . nevrası inkişaf etmektedir. Almanya, Fransız — İngiliz püfuzunu kaldırmak için Bal . kanlarda entrikalarını ve taz . viklerini artırmaktadır. Hiç bir Balkan ve hattâ İtalyan devlet adamı Berlinin bedefleri hak - kmda hayale kapılamaz. Al » manva için mahut şark yolu AlL manyanın iase yolu olmuştur. Öyle bir yol ki, Almanyanm öl. mesi veya yaşaması buna bağlı. dır. Binaenaleyh Hitlerin bu hu- susta koruyacağı veva çiğneye- ceği bir gey kalmamıştır. Stalin Hitlerin her hareketindan ken . di hisaesine bir menfaat çıka . rıyor. Bu vaziyet karsısında Mussolini Berlin ve Moskova . nm elinde oyuncak olmak iste - memekte haklıdır. j Londra, 24 (A.A.) — Sandey Tayms E:M Roma He Moa- kovayı ştırmak için Alman siyasetini sarfettiği gayretleri mevzau bahsederek diyor ki: İngilterede gu intıba mütema. diyen artıyor ki, ne İtalya ne Berlin — Moskova — de Rusya — Roma Ücler İttifakmı aktetmek hususunda hiç te tehalük gös. termemektedir. Bu proje ikinci plâna atıldığa benziyor. Rusya. komintern aleyhine müteveecih bir siyaset üzerine kurulan mih vere girmeye mütemayil gözük. müyor. Madem ki, İtalyan — Rus münasebetlerinin süratle iyileşmesi tahakkuk etmemiştir. İtalyanm dahi Ruslarln şümul- lü bir anlaşma yapmak iİstemi- yeceği aşikârdır. Binaenaleyh, Alman proparandasmın geçen hafta ilân ettiği mühim hüdiset vuku bulmıyacaktır, Bununla beraber, Alman — İ. talyan — Rus ağız biriiği har. bin yakm şarka sirayet etmesi. nc mani olmak hususunda mev- cuttur. Ve en muhtemeli her üç devletin avrı ayrı birer deklâ- rasyonla Balkan memleketleri . nin bitaraflığına diğer devletler tarafından riayet edildiği müd. detçe riaveti taahhüt etmeleri. dir. Bu bir nevi Balkan statül - kosunu tanrmak demektir, Sov- yetlerce, Balkanların Sovyet Rus ya tarafından hiç bir şeyden en. dişesine mahal olmadığını temi. ne hazırdır. Bundan - İtalyanın memnun olmaması için de hiç bi rsebep voöktur. Sovyetlerin bu vereceği teminat Rusyanm Bal. TaRedE e Sinepi Çi isbat leme: matuf olacaktır. KM İngiltereye Çin çayı giremiyecek Londra, 24 (A.A.) — İngiltere iaşe nezareti Hindistanın, Seyla: nın bütün çaylarını satınalmıştır. Budan böyle ne Cava ne de Çin a M aai Balkan bisiklet şampiyof hazırlık müsabakala | Ankara, 34 (ALA.) — Bak kan bisiklet şampiyonasına ha, zırlik olmak üzere - tertip edi- len yarışlardan beşinci ve yüz kilometreliği bugün, oldukça güzel bir hava içinde yapılmış- tr. Muhtelif klüplere mensup 15 bisikletçinin iştirâk ettiği bugünkü koşu, denebilir ki, şimdiye kadar yapılan koşula- rın en heyecanlısı oldu. Daha bicayotte büyük bir enerji sar. file öne geçen altı kişilik genç bir gurup, yavaş yavaş Orhan Suda, Talât Tunçalp, Nuri Kuş, Ali ve Mehmet gibi kosuculn- rın bulunduğu gruptan ayrılk- mış bulunüyirdu. rinde müessir olamıyacağına kanaat getirmiş bir halde orta bir süratle iİlerliyen şampiyon. lar grupu, gençlerle araların- daki mosafenin — kilometreler Üerledikçe Açıldığına ehemml. yet bile vermedikleri gürülü- yordu. Takip otomobil vo mo tösikletlerinde bulunan me- raklıların bütün dikkat nazer- lart bu gönç ön grupa çevrilmiş tulunuyordu. Hemen hemen bir kilemetre gzibi bir aralıkla başta büyük bir hızla ilerle- mekte bulunan bu altı koşucu. dan üçü Mahafızlr ve üçü de Ankaragüçlü olmak Üzere iki kinbe mensup buluünuüyordu. Daha 20 inci kilometre bitma- misşti ki, ön grupta meraklıları hayret verlel bir değişiklik hu- sule geldi, en önde takriben Üç kilometre bir farkla Ankara. gücünün Hasan ve Nazmisi ga. atte vasat! 40 kilametre bir Pariste Erzincan Felâ ketzedeleri ” verilen bir müsamer€ —a işağeiüeeam Hİ Daladyeni elyazıs! franga Paris, Iz (Hususi) — Erzin. can felâketzedeleri menlaatine Buf Pariziyen tiyatrosunda Ba- yan Rubijanski — tarafından kon- ferans ve mütcakiben bir müsa- mere verildi. Türk gazetecisi ola- rTak bu konferansta yalnız ben vardım. Konferansa gelenler ara: sında eski Fransız başvekillerin. den Pol Bonkur, Paris tslâm ena- titüsü müdürü Musa, Paris baş> konsolosumuz, sefaret müsteşarı. mız ve bir çok tanınmış Fransız şahsiyetleri vardı. Alman donanmi zayiatı 5000 kişi ! Londradan yazılıyor: İngiliz hükümetinin galâbhiyettar bir dalresi tarafından yapılan ve meşrolunan- bir hesaba göre, Alman donanması şimdiye ka- dar, ölüm veya esir düşmeleri yüzünden; takriben 5.000 sü- büy ve efret kaybetmiştir. Bu rakam Alman donanmasının açağıda gösterilen gemi zuyla- tıma istinat etmektedir: Amliral Graf von Spee: Sefe. tt kadrosu takriben 1600 kişi. Leipsig: Hazer kadrosu tak- riben 615 kişi. Hollanda üzerinde meçhul tayyareler Amsterdam, 25 (A.4.) — Dün çayı fmparatorluğa girmiyecek - | gece sant 23 İle gece yarısı ara tir. “Garp cephesinde (Baş tarafı 1 incide) na keşif tayyareleri gönder- mişlerdir. * Fransaniın Şşark kısmı Üüze. rinde Üç Alman keşif tayyare- sinin uçtuğu görülmüştür. Üç tayyare de İngilteronin cenu- bu şarki sabilleri açığında gö- rülmüştür. Diğer cihetten İngiliz tayya, releri çimal Denizi üzerinde uçuşlar yapmışlardır, sında bir çok meçhul tayyareler | Hollanda üzerinde uçmuştur. |D Tayyareler bilhassa — şimali l Hollanda üzerinde müşahede © | dilmiştir. Bunlar garpden garka doğru olduğu gibi şarkdan garbe de uçmuşlardır. Nafia Vekilinin tetkikleri İzmir, 24 (Hususi) — Nafia Vekili Ali Fuat Cebesoy Manl- sa ve Salihlideki sulama tesi- satını tetkik ettikten sonra bu- Bün İzmire döndü, | ——— —- — Dün Ankarada 100 kilo beşinci koşu yapıldı | Netlee Üze- | çüncü tur me' süratle iler Bümesg dip gelme 9! lan bugünak metre uıt;l den tam Öör yük bir enerli Üygt Hyorlardı. Netli olarak bi tamamlayağ ulomcue:: olacaktı kl. pu ataklarla IG' ee teyi llplm% dü, Nitekim, saman 8,6 dıl. puli inm kikaya ,çiıd::"- Ara milcesir â'. çi Nuzmi bir ;'n ! den Hasan' nit buriyetinde ";,pl le tek başınt bi rinotüği kaçıff ” çt yük bir BayTStS, KETERRA d!ı"' B 4 süratle uıtllğ" gİ kiplerinden la bu yarış! kazaf tab oîıxıu!İ:;'a g5 İ Santte Vi aX g bir #üratle "ih'.ıdı J günkü yarıı şudür: y satildi $ Bayan Rubtl ü Atatürk ve ı,_,.,v" 4 zayedeye ÇU satıldı. a5! m DİL, çndat . Gi Kadft ” İ ga0 AĞ | H ) KM S 4İ> Koln sın! Mt 35 devizelir, ğ rettebatı "-r. 6 Mayn t herinin kadrof” 60 kişi, « İBİEçlt, Butün bü '“gr'* manlar yal / destroyer, altı mayn tâ' atını itiraf zig'in, kru lerle mayl mürettebâ lurtınlm:ıld”';d'. darın! 1 isa de, bu fer kadrol