23 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

£- VAKIT 23 MART 104 ŞPOLİTİKAğ Avıupa seyahatinin Amerikaya göre Manası Amerika Hariciye Müsteşarı Eski Dünyadan Yeni Düuyaya bir uyliık bir Avrupa seyaha tindeu dönerken gürdüğü işle: bakkında şunları söyledi: “Vazifem yaynız Amerika Birleşik Devletleri Relsi Ruz- velt ile Hariciye Nazırı Kordel Hul için malümat toplamaktan ibarettir.,, Amerika hariciye müsteşar: filbakika bir sulh tavasşutu yapmadı; hiç bir taraftan bir Bulh teklifi almadı. Fakat top ladığı malümat Avrupada blr sulh esasının kurulması da da. bil olduğu halde Amerikanın iç ve dış pollukası bakımından ehemmiyetli mânalar ifade et mektedir. Ruzveltin Romada, Berlin de, Pariste,' Londra yaptırdığ anket her şeyden evvel, Ame rikanın bir dünya harbine g! TİP girmemesi meselesinden zi- yade Amlerikanın bir devlet &- larak dünyada olup biten me- Belelere Jükayt kalamıyacağını Zöstermektedir. Ameriksoıt kendi dünyası nın İnzivası içinde ğBini sannedenler daha el virlerin hatıralarını yaşayan- Tardır. Amerikanın Iktısadi Inkişa- fi, Ücaret mÜnasebetleri, ma- liye #istemleri bakımından Av rupada olup biten meselelere Jâkuyt kalmasına İmkân yok tu. Harap olmuş, yahut den altın stokları ta; çıkmış bir Avrupanın Va: Amerikayı sıkı bir surette alâ. kadar eder, Bu noktadan Amerikanın Avrupanın halini ve istikbalini şimdiden bir plân halinde gör mek ihtiyacı vardır. Bllhassa Amerikada yakında cumhurre. isi intihabı yapılacağını ve bu. Na göre son Avrupa seyahati İntibalarının ne kadar mühlu olduğunu — hatırlımak — iktlsa GeDE ; ... Ruzveltin Üçüncü defa ola- Tak namzetliğini koyacağı kuv- vetle tahmin edilebilir. Bu takdirde Ruzvelt Avru. panıp dört merkezinden aldığı İntibulara göre memleketin &a nayi, Ucaret. ziraat (şlerinde ehemmiyetli tedbirler alabilir ve tedbirlere mesned olacak malümat Ruzveltin elinde bu- Junmaktadır. Ruzvelt elde ettiği bu malü- mat İle memleket iktısadiyatı niH Avrupa harbine göre nasıl tanzim edilmesi lâzım geldiği- ni daha reel bir şekilde plân Laştırahilir. İntihap mücadelesi Için bu- nun küvvetil bir kuvvet halin- de kullanılmaması için hiç bir sebep yoktur. Avrupa seyahati intibaları Emnivet müdür mu- avini Iş3 başladı Yent s>r'net müdür meavinl Saldhattin İstanbul emâiyet müdür mua. vinliğine tayin edilen temir em. niyet müdürü Selâhattin İzmir. den gelmiş, dün sabalıtan itibaren yeni vazifesine başlamıştır. Em. niyet mildür muavi -İne yeni vavi. fesinde de muvaffakıyetler - di, leriz, .im n Tarihi Sebiller Tstanbuldaki tarihi sebiller üç kısma avrılarak bunlar ya taşka yere naklolunacalılar veya etraf. ları açılarak meydana çıkarılacak. lardır, dir dahili politika elemanı ola ölleceği gibi alınacak mall bir tedbirin mukaddemesi de ol bilir: Amerika büyük harpten- veri dünyanın bütün altı stoklarını çekmeğe başlamıştır. Amarikadan sonra Fransa ve ngilterede kâlan altınlar da bu son harp vesilesile Amerika yolunu tutmaktadır. Dünyanıt liğer mıntakalarında altın he- met hiç kalmamış gibi bir şey- dir. Bu halin devamı Amerika- nın maliye sistomleri üUzerinde >üyük tesirler yapacak mahi- yettedir. Amerikanın Fransa ve İngil. tereden çektiği her altın bu iki memleketin maliyesini değiş- tirmeğe sebep olacak kadar kuvvetli bir âmildir, Halbuki kapitallet nizamın sltin esası- vn göre İşleyen memleketlerini Amerikanın hâlâ devam ede; altın toplama politikası güç- iüklere sevkedebileceği gibi kendisi de nihayet altını bir ta- caflı mübadele vasıtası haline koyarak altın sisteminin biraz daha zayıflamasına yardım e- lir, Bu nokta Amerika içit emmiyetle gözönünde tutu- iscak bir hâdisedir. Meseleyi bU şekilde mütalea edince Av- rupa barbinin sosyal bir cep- besi kendiliğinden meydanu gıkar. Amerika demokratlarla vbirlikte kapitalist nizamın mu- hafazasını da gaye edinmek tedir. Şu halde Avrupayı para ba- kımından fakıl.ddeme uğrat- mamak için yeni krediler uç- mak mecburiyetini — hissede eoktir. Hariciye müsteşarının İnti balarını Ruzveltin Amerikan maliyecilerini Ikna için kullan- maması İçin hiç bir sebep yok tur. Amerikan sapaylini Avru- paaın manzarasına göre ayar etmek iİktısadi müecssese sahip leri için aa kârlı bir iş değildir Amerika Cumhurrelisinin Av- rupadan aldığı intibalar har- bin Avrupayı harap edeceği kanaatini vermişse onun bazı tedbirler ittihaz ederek Ame- rikaya müşteri olacak memle- ketlerin az zararla kurtulma ları kendisi için bir emel ola- bilir. Bunun için de İcabederse ik- tusadi tazyik yapmak, İcaheder se birtakım meselelerin bey nelmilel mali ve (ktısadi kon teranslarla hallini latemek gi bi tedbirler İttihaz etmek, Av vupada sulhü büyük tahripler- den evvel tosiso çalışmak âde- ta bir vazife olur. Amerika bakımından Harice Müsteşarının yaptığı seyahatin mâpaları buplardan başka ne olabilir? SADRİ ERTEM Şoförler Cemiyeti mektep açacak Şoförler cemiyeti, maknlst ve yeni şolör yetiştirmek Üzere bir mektep açmaya karar vermiştir. Bunun için belediyeden de yar . dim İstemiştir. Belediye şehir meclisine bu hususta bir proje verecek ve nak. di yardım kararı almaya çalışa. caktır. Mektep açıldıktan sonra bütü: şoförlerin mektep — diplomasın balz olmaları lüzımgelecektir. Mektepte okumayan kimselert şoför ehliyetnamesi verilmiye. cektir. Mektebin gayesi her — ci. hetçe mükemmel şoför ve maki. nist yetiştirmek olacaktır. Lokantacıların bir itirafı Lokantaların sınıflara ayrılma. ları meselesi yakında halloluna. caktır. Lokantacılar cemiyetinin verdiği proje belediye İktısat mü. dürlüğünce tetkik olunmuştur Bütün İstanbul kaymakamlarının iştirakiyle yapılacak bir toplantı da proje gözden geçirilerek dal ml encümene verilecektir. Haber al'ığımıza göre lokan tacılar, mahallebicilerin müşte. rilere yemek vermelerine — itirar etmektedirler. — Mahallebicilerin ya yemek vermemelerinin temin veyahut bunların da lokantalarır tâbi oldukları talirratnameye uy. un bir bale getirilmelerini iste. mektedirler, a e Liman Umum Müdürlüğü bütçes'ne yeni İnşaat için mühim tahsisat kondu Topahanede 300 bin liraya büyük bir antrepo yapılacak Almanlara susam Ruslara yapa Satılmaması ihra catçılara bıldırıldı Ticaret Vekâletinden — ihraca birliklerine gelen bir emirde, Al manlara susam ve Ruslare da ya. pak satılmaması bildirilmiştir. Bu emir bütün İhracat tüccarlarına yayılmıştır. Malüm olduğu üzere bir müd det evvel Ruslar hükümetimize müracaat ederek yapak almak ir. temişler ve bu teklifleri tetkike başlanmıştı. Tetkiklerin bu neti. ceyi verdiği anlaş Imaktadır. Rusların evvelce piyasamızı verdikleri 300 bin kiloluk yapal siparişinin de teslim edilmemesi gelen emir iktizasındandır. Yaz tatili Ecnebi ve ekalliyet mek.- teplerinde de yapılacak Ortaokul ve liselere veriler bahar tatilinden ecnebi ve ekalliyet okullarının da (fay dalanmaları için alâkadarlaı tarafından Veklilliğe müraca- atler yapılmıştır. Maarif Ve killiğiİ durumu tetkik ederek ecnebi ve ekalliyet okullarının da, ikinci yazılı yoklamalarını müteakip dilediği zaman res mf okullara verilen gün mikta rında — tatil yapabileceklerini Maarif müdürlüğüne bildirmiş tir. Okul idareleri tatli Istedik ler! günleri Maarif müdürlü tüne bildireceklerdir. Balık azlığı var Toriğin çifti 80 kuruşa Son günlerde çok az balık tutulmağa — başlanmıştır. Bil- hassa torik çıkmamaktadır. Bu yüzden bir çift toriğin fiyatı 75 » 80 kuruça kadar yükselmiştir, Limanımızda bulunan İtal yan ve Yunan balıkçı gemlleri çok mal almak istemekte, fa kat balık bulamamaktadırlar Maamafih daha bir ay torik mavsimi olduğundan bu müd det İçidde balık tutulabileceği umulmaktadır. Geçen bir sene içinde harice 1,5 milyon liralık balık satıldı- 81 balde bu senenin yalnız do- kuz ayında yapılan ihracat iki buçuk mllyop liraya yaklaş mıştır. Bu yıl miktar itibariyle ge- çen seneden fazla olabp İbracat üiyat itibariyle de yüksektir. Geçen sene çift 15 - 20 ku vuşu geçmiyen torikler bu be- ne 40 kuvuştan aşağı düşme miştir. ——— Bir kıza sataşan hapse mahküm oldu Geçen pazar günü Kadıköy is. kelesinde Ümmügülsüm adırda bir genç kıza takılan ve kendisin den cevap olarak başına şemsiye yiyen Muzafferin Üçüneü selh ceza mahkemesinde yapılan mu. hakemesi dün bitmiş, $ ay müd. letle hapis cezasına mahküm &€. lilmiştir. Diğer taraftan Muzaflerin ba. yına şemsiye İle vuran ve kendi. site hakaret eden Ümmügülsüm de $ gün hapse mahküm olmuş, fakat Muzaffer tahrik ettiğinden bu ceza lskat edilmiştir. Devlet liman işletmeleri u. num müdürlüğünün 1940 sene- si bütçesine yeni inşaat ve tesi. sat icin mühim tahsisat kon - muştur. Bu arada memleket sahillerin deki bütün mevcut iskelelerin tamiri ve veniden iskeleler in şası isin 900 bin Ura avrılmıs . tır. Marmara ve Karadeniz li- munlarında iskele olmıvan yer. lere veni ve modern iskeleler in- şa edilecektir. I.ıomıuı'ar-dıkl naklivatı sülrat lestirmek icin de 6 tane hivlik romortür İnsa adNesRttir. Bu is lelin bütseve 300 hin Hes kon - mustur.Tanvs'nee 50 bin Hra sar fedilecek olun Tomorkürlerden bir kısmı Tetenderun İlmanma teheta edilecektir. İstanbul Hmanmdaki tahmil tahlive lslerini matirelantirmek ve deha serf bir sek'lde vanmak * için de bir sabih vine Inşa edile- cektir. 200 bin Hira sarf'le yam lacak olan bu vine bir drba is - tünde olacak ve w#emllerdelri malları valr sabuk bir zamanda bosaltabilecektir. Vinç mavna lardan #emllere de avnı süratle mal vük'evebilanettir. Punlar dan baska ar'rena buhranım" önleme'e ve voleu sa'onu karsı sindaki vrirtlarak alan avtnana lartan ıçılıcık boşluğu doldur mak üzere Toohanede 290 bin Ura sarfile yenı bir antrem va- ( oılacaktır. Bu antreno iki katlı | ve modern bir setilde olacak gemilerden antranava ve antre. nalardan kamvonlara ma' vebij otomatik elektri'li malrinaler - le yenılacaktır. Yoni Bana bilt., İ cesi Vekâlet tarafından tasdik | edildikten sonra derha! bu inga- Patlara başlanacaktır. Projeler barzır'anmaktadır. Partinin tertip ettiği konferanslar dalıkçı'ar heyeti - İkinci grup bugün | Ankara an Löndü (i İyor Üniversite bilgilerini yurdub üer yanına yaymak Üzere C, ll. Partisi muhtelif vilâyet hal kevlerinde konferanslar terti. biüg karar vermiş, bu hususta Üniversite İla temaslarda bu lunmuştu. Yapılan programa göre pro- tesör ve doçentler ikl grup ha ilande Anadolunun muhtelif vi iâyetlerine giderek «konferana var vereceklerdir. Bu grupun ilki 16 Martta hareket etmişti ;ılğind &rup ta bugün gidecek Bugün gidecek olan düçent. ler ve vereceği konferanslar şunlardır: Döçent Feyzullah Doğrüer Adanada (Diş sürme arızala: rı), BSıvasta (Takma dişin ha. yattaki rolü), Doçent Sadi İr- mak Konyada (Milletlerin te- reddisi vo ıstıfası), Profesör duat İsmail Gürkan Manisadı €Diş etlerinin kıymeti) mevzuv etrafında konfteranslar vere- ceklerdir. Fransız profesörünün . e ikinci konferansı Şehrimizde bulunan Parlı Sıyasal Bügliler Okulu profe- sörü Ziğirid dün Üniverslte sonlerans — salonunda - İkinci konleransını vermiştir. Profe sörün konferans mevsuu “İki xıta arasındak! tezat, Avrupa ve Amerika,, dır. Profesörün konferansını ya- bancı ve yerli profesörler ve talebeler dinlemiştir. Hürriyet Tepesindeki vaka maznunları beraet etti Yazın Hürriyet tepesinde gezi. nen Hüseyin ve Odet adında iki gencin Üzerlerine hücum ederek fotoğraf makineleri ile para çan. taların: gasbettikleri iddiasiyle i. kinci ağır ceza mahkemesinde mu hakeme edilen İsmail, Mahmut. Mehmet, İlyas, Süleyman — oğlu İsmall'in muhakemeleri dün biti. rilmiştir. Muhakeme sonunda maznunla rın gasb suçları sabit olmadığın. dan beraetlerine, yeltız Süley. man oğlu İsmallin fotoğraf maki nesini çaldığı — anlaşıldığından kendisinin 15 gün bapsle karar verilmiştir. Bu sene 300 öğretmen zam görecek İlk tedrisat öğretmenlerin den bu yıl zam görmiye hak kazanmış olan öğretmenlerin teftiş raporları tetkik edilmie tir. Yakmmda Hatesi tanzim edi lerek tasdik edilmek ilzere An- karaya günderilecektir. Zam görecek Böretmenlerin sayızı 300 e yakındır, Balıkçılığın inkişafı içir bir kanun hazırlanıyor Ankaraya giderek Münakalk Vekili tarafından kabul ediler balıkçılar cemiyeti idare heye. tinden Üç aza, balıkçılığın bi meslek haline konması için hazır lanan kanun projesini alarak şeh rimize getirmişlerdir. Cemiyet i dare heyeti azaları toplanarak proje üzerinde tetkikler yapma. ya başlamıştır. Projede görüleceb noksanlar bir temenni halinde ve. kâlete bildirilecek ve bazı dilek. ler de bunlara ilâve edilecektir Kanun projesinin yakında meclis. ten çıkacağı anlaşılmaktadır. Bun dan sonra balıkçılar arasında yeni teşkilât yapılacaktır. Eğitmen kursları Nisan başında açılıyor Eğitmen kursları ve köy ınatitüleri — faaliyetlerine bir Nisan Pazartesi gününden İti baren başlayacaklardır. Kursg müdürlüklerine ilik tedrisat müfettişleri arasından seçim yapılarak tayin edile- sektir. ldan beş izpek ter kurslarda vazife alacaklar. dır, Bunlar müfettiş Süleyman Sdip, Nurettin Biriz. Şevki Folat, Muharrem, İŞnasi ve Ce- mal Özeldir. Eniştesini öldüren mahkemede Geçenlerde Kumkapıda yaptıkları bir içki Mlemi sonunda eniştesi Haçik'i bıçaklıyarak öl. düren Mardiros dün adliyeye ge. tirilerek sorgu hâkimliğine veril. miş ve tevkif edilmiştir. Katil 448 inci maddeye göre 18 sene cezalandırılması isteğiyle w ikinci ağır cezada muhakeme €. dilecektir. ——— Gazete davaları Sabiha Zekeriya aleyhine Al. rodit hakkında yazdığı “Gençli ğin hassasiyeti", "Geri zihniyet, ileri zihniyet” isimli fıkraların. dan doliyi açılan davalarla, Ye. ni Sabah . Tan gazetesi arasında Tevlik Fikret münakaşasındar doğan davalıra dün astiye altıncı çeza mahkemesinde devam edil. miş, fakat mahkeme dosyaları tet kik edemediğinden başka bir gü. ne bizakılmıştır. Bezlediye Bütçesi Belediye bütçesi 11.355.000 li. ra olarak tevzin edilmiştir. Ge. çen senaye nüzaran açık bazı ta, sarruflarla 668 bin lira indiril. miştir. Son on aylık vari'atın 10 ıilnı lizayı geçtiği anlaşılmış. l Yazan! ıddelerin zan bi vurdül güneş V nd:vlı. 80"“' yif w,,. dedursun, ,l" u!mu“' örd! : rek gü bi ıevdı'lll!' duyurduğu b u.râ.ı t ayatın Övlen. wmp""" arttığı de*l;l'r ' f en küçük ııuıl karşı ÇITDIN! Tfgi Jfl dan azami iSÜ d" Kürücük b' da kenhle kibtün TIk ve SÜ vında nnııl Ü ı!' fırsatlarından vafa ul'r“n’:'ıu,llr h t Fatat vi günesinde “'j;:l’* h kemalini bıı!d w Nte, ı_ıqlzee / ıuıî-gdı bıelsf' calini f'. 4| mit ve ; insanlar, V’w 4 da, avnı Vl xs".a vüp p rlre ee man, ışıkların dökül:rfl'n ni diteltnel lrrmıvlıfl volla BİJ ler. Ve be "' N yın rem SK v;,,.v UŞ “â vorulmak :""İ t Fakat ""“rg,fı ' | ti kavırstuğu, ı' farı andıran Öi BU İ km karanlar ı" N hatine bir ;' ö İ Dört sene IMİ' nvdınm"'u çisekler İ mure'ler l' w !J / InAıöş sırada " İ daha knvn""", bi Geti Güneeli ,ı/ set volumun. rinde zevile v min hir gavASİ Bakırköy | ,.;w" Bl'lmulıü'k ’W İ.'.".'I".’;- n aeta ” İN bir 'oje vegener K İ k ::ıııı:_ *"".:5 bir g::lrâi_ dw/ vermekte rol /: da TTAZe A cmın ne :ı Bu YA j fanacaktır: ki 4 Yirmi yıl ,İ .