6 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2—VAKIT 0 MART 1940 Fikir meszleleri : Maaârif Vekâletinin tercüme faaliıyeti Edebi zevkirnizin inkişafında tercümezlin rolü büyüktür. Ede- biyatı Cedide'den ünce de sürekli bir tercürme devrinin zevkleri ha. zırladığına, edebiyatın — birçok meçhul askorlerinin bir zevki sevi. yesi yarattığına şüphe yoktur. Bugün de edebi zevk merlebemi. zün tercüme romanlarla bir ge- lişme devrinde olduğuna — şüphe etmiyoruz. Esasen devirlere dikkat edile- cek olursa medeniyet arzın - bir | moktasından öbür noktasına sade bir dahili tekâmülle intikal etmi. yor, Bir.birinden habersiz, fakat Byar eseti vermiş cemiyeller yok. tur. Medeniyet temaslarla örneğe hassa - Avrupada - inkişahı ancak Yunan ve Roma fikrini aslından alıeak kilisenin ruhuyla mescede bilmesiyle aksi olabilmiştir. Tlk skolastik ancak Yunan we Roma tefekkürünün hristiyanlı ğa hulülu ile mümkün ola. bilmiştir.. Daha — sonra — yine Yunan tefekkürünün-devamı olar müsbet tefekkür Öönünde yerini | terketmeye mecbur olan skolastik üntibaktan kuvvetini alarak yeni sahalar fetbetmektedir. Romada ilk rönesans Yunan e. serlerinin tercümesi ile başlamış. tı. Hiristiyanlığın Romada birleş« mesinden sonra bsistiyanlık yine medeni bir mahiyet almış değildi. İptidailiği, fikirsizliği ile göze çarpıyordu. Romalı, Yunanlı, Sü. riyeli, Yahudi kültür mazisi ve işkamiş mantığı ile yalnız kalp. lere hitap eden hıristiyanlığı der. hal müthiş bir fikir çemberi içine alıyor; ve onun sağlığı kısa - bir zaman socca zeki putperestin göz bebeklerinde bir zafer aydınlığı tutuşturuyordu. gibi asırlarca işlenmiş H *ün fel- sefe sistemleci saf, kal — Ce tutu. şen hiristiyanları hayretten hay. rete düşürüyordu.. Isadan, Allah. tan bahsadenleri söz jimnastiğin. de mağlüp ediyor, gülünç bir sirk hayvanı haline sokuyordu. Akıldan en uzak dünya telâk. kisi muhakkak ki hıristiyanlıktır. Onün Akdeniz boylarında, bil- bir hayli zaman biristiyanlığı a. yakta tutmuştur. Ispanyada telâm tefekkürünü: Üstün hüviyet kazanması, Asyada fikri yükseli menin his pek büy şekilde tesirlerini görüyoruz. Maarif Vekâleti bu tercürne » aliyetine yeniden bir hız vermeğ: karar vermiştir. Güçen sene top lanan neşriyat kongresi tercüme meselesj ile ehemmiyetli bir — su. rette meşgul olmuştu. Şimdi bu tahminlerin tahakkuk — sahasına geçmekte olduğunu görüyoruz Gazetelerde tercüme edilecek &. serlerin listesi mühim bir yekün tutmaktadır. Bu yekünun Türk ©. kuyucusunun kütüphanesine gir. miş olması istediğimiz östün kali- teli adamın süratle yetişmesine edecektir, ciddi faaliyetlerden SA 2 ü tüphanesi olacaktır. H.ı-ıMiY&ıl:ııhh'nın& ni, ben, şimdiden tebrik etmek istiyorum. SADRİ ERTEM Yeşilköy sahillerine sürüklenen keresteler Fırtına münasebetile. batan bir yelken- liye ait olduğu tahmin ediliyor Evvelki Ege denizinde lodos fırtması , Fırtına gelmiştir. Gümrük muhafaza ve polia memurları tarafından top. lanarak muhafaza altına alman bu kerestelerin çok oluşu bunla. rm bir motörden ziyade büyük bir yelkenli veya vapura ait ol- Yapılan tahkikat hâdisenin mahiyetini meydana çıkarama . maıştır. Bütün İlmanlara telgraf. lar çekilerek kayıp yelkenli bu- Tunup bulunmadığı da sorulmuş tur. Ayrıca Çanakkaleden lima nımiza gelmek Üzere geçmiş ve yahut lmanımızdan hareket et- miş olan gemilerin vaziyetleri tesbit olunmaktadır. Hâdisenin bugün aydınlanması muhtemel. w deybeli vapuru yolcuları Dün Haydarpaşa iske- lesinde boşaltıldı Dün sabah Kadıköyünden köp rüye gelen Heybeli vapurunda bir hâdise olmuş, vapür yolcu . larından bir kısmı Haydarpaşa da dışarı çıkarılmıştır. Herkesin işlerine gittiği bir saatte Kadıköyünden hareket e. den vapurlar çok kalabalık ol- makta, üstelik bu vapurlar Hay. darpaşaya uğrayarak tren yol- etlarını almaktadır. Yine dün bu şekilde Kadıköyünden hare. ket eden Heybeliada vapurunda gok kalabalık olmuş, vantırda mmtaka liman reisi Refik A. yantur vaptırun hareketine müs- saâde etmiyerek memurlarla yolcuların bir kısmmı dışarı çı. Ştr. Bu yolcular Ülev rırurile daha sonra Köprüye gelebilmişlerdir. Heybeli vapu - ru Köprüde yeniden kontrol e. dilmiş ve volcaları —sayılmıştır. Bu hâdise Kadıköy, Haydarpa. şa civarında olturan halkın se- nelerdenberi fazla yolcu alması münasebetile yaptıkları sgikâye. tin ne kadar haklı olduğunu göstermiştir. Samakaredan üN Vali muavinlerinin ziyareti İstanbul vali muavinler, Ha. lük Nihat Pepevi ile Hüdai Ka. rataban dün sabah Alman kon- solosluğuna giderek yeni konso. losa Jadel ziyarette bulunmuş - Tardır. . Vapurlarımız hak- kında alınan karar Ihracat malı götürecek vapurlar müsaade almaya mecbur Bir müddet evvel Türk vıfur. larının ecnebi sulara gitmeleri. nin menedildiğine dair Ankara. dan verilen fakat teyidine im- kân bulunamıyan haberin doğ- ru olduğu anlaşılmıştır. Müna. kale Vekâleti ancak dahili ihti. yacımızı temin edecek miktarda olan vapurlartmızın ecnebi elle re kiralanmasmı doğru bulma- yarak bu hususta bir kararna- me projesi hazırlamış ve Vekil. ler heyetine vermiştir. Bu kâ. rarname ile vVasurlarımızın e nebi sulara gitmeleri menedil - mekte, yalnız evvelce kiralanan vapurların mukaveledeki müd - detleri bitinceye kadar seferle. rine müzaade edilmektedir. Ec- nebi memleketlere sattığımız ih. racat mallarımızı nakleden va- purlar da Tİstanbulda teşekkll! edecek bir komisyonun müsaa - desile hayeket edebileceklerdir. Münakale Vekâleti Ereğli ve Zoanguldaktan diğer limanları . mıza kömür taşryacak vavurlar için de bir navlın tarifesi ha . zırlavarak — Vekiller Heyetine vermiştir. Bu tarife kış ve yaz olmak üÜzere iki türlüdür. Yaz mevsiminde evvelee vazdığımız fiyatlar tatbik edilecek, kısş ge Tmoce de daha yüksek bir tarife meriyeta konacaktır, ilktedrisat için| yeni fikirler 'Derslerdahaerken bitirilecek,bir sınıfta 60 tan fazla talebe bulunmayacak Maaril — Vekilliğinin karariyk okul direktörlerr her ayin 1lk hal tasında aylık toplantılar yapara) maarik vekilliğinden istenmesi lü umlu görülen'bazı dilekleri ten dt edeceklerdir. Bu dilekleri vesbiti için toplanulara — başlan vaştar. İlk okul başöğretmenleri nin yâptıkları'aylık toplanlıdâ ilk okullarda »şevkat çetweli, kuşluk tamanları, bir &ınıfın — alabileceği talebe miktarlarırı görüştüklerin yazmıştık. Bu üç maddeyi tanzim etmek üzere toplanan komlsyon resaisi. ni bitirmiştir. Tesbit edilen vaziyete göre o. kullarda — derslere önümüzdeki derö yılı başından itibaren sabal saat 8,1$ de beglanması, kuşlüuk Baatinin yarım gaatten 20 dakika ya ve mütalea ve ders saatinin de 60 dakikaya indirilmesi istenmiş. tir, Bu suretle elde edilen fazla sa atin bir kısmı öğle paydosuna ek lenmiş, on dakikası da paydostan kisalılmıştır. Akşam dersi 14,30 da şona erecektir. Sınıfların talebe İstlab vaziye. ti de tetkik edilmiştir. Yapılan şekle göre bir sınıfta en fazla 60 dan farla talebe bulundurulmuıya. caktır. Bü rakam en fazla talebe sayısı loduğuna göre sınıflarır bu rakamdan daha âr mevcudu olması lâzımdır. Bütün bu maddeler Maarif Ve killiğine yazılmıştır. — — Köy üğr;î;m oku larına alınacak talebeler Ne gibi vasıfları olacağı tesbit edildi Yeni açilacak köy öğretmen v kullarına alınacak talebeler hak kında Maarif Vekilliği bir tamim yaparak bütün vilâyet maaril mü. dürlüklerine göndermiştir. Her vilâyette köy, nakiye ve halkı, çiftçilikle geçinen kasabalardaki ilk okul mezunları, köy öğretmen Zabit kıyafetile dolaşan bir dolandırıcı Zabit elbisesi giyerek Güllü adında bir kızı evlenmek vaadi. le dölandıran ve aslive birinci ceza mahkemesi tarafından bir sene hapse mahküm edilen Ür. güplü Mehmet oğlu Şükrü, ha. pisaneden çıktıktan sonra yine zabit elbisesi giymek suretile bir çok kimseleri dolandırmak sucundan — yakalanmıa. bu ge- fer ikinci ağır ceza mahkemesine Vverilmiştir. Evveleo de"sahte diploma ile yedeksubav okulunda okumuş olan Şükrü hanisaneden cıkar Çıkmaz ilk işi bir zabit elbisesi uydurmak olmuş ve süvari as- teğmeni kıyafetile İzmit — A. danazar yolunu tütmüştür. Şükrü Adapvazarında Necmi. ve adımda bir kızı evlenmek va adile, İzmitte birisini de öde- Mek üzere dolandırmış, kacar Kken istasvonda yakalanmıştır. 3 Suçlu dünkü —muhakemesin e: “— İddia edilen Sükril ben değilim, Zabit elbisesi ila gez - mediğim resm! sahte olarak ye. dek subayda okurken çektirmiş- tim. Hiç bir suçum yoktur.,, de- mietir. Muhakeme şahitlerin dinleni! mesi için kalmıştır. Şekerli maddelere yapılacak zam Şeker satışları dünden itibaren normal şeklini almıştır. Yalnız şekerli maddelere her tarafta zam yapılmıştır. Bu zam- ların gelişi güzel ve fazla miktar. da olmaması için kontrol yapıla. caktır. 1 B ÖÜT ÜtT ü eee lll okullarına gönderileceklerdir. B. talebelerin halen ciftçilikle geçi. nen ailelerin çocuklarından öolma 8. sıhhat durumlarının müsai bulunması iİstekliler arasında er müsaltlerin seçilmesi şarttır. Bı talebeleri ilk tedrisat müfettişler ve pezici başöğretmenler seçecek lerdir, Köv öğretmen okullarının tah sıl müddeti beş yıldır. Kabul edi len talebeler ayrica taahhüt sen: di vereceklerdir. Bir Fransız kız İisesi müdürü şehrimizde Dijan Pransız kız lisesi müdi rü Matmâzel Parde - Türkiyenli Oorta tedrisat vaziyeti etrafında tetkikler yapmak Üzere memle. ketimize gelmiştir. Matmazel Pa: de, Ankarada bulunan kültür mü esseselerini gezdikten sonra dür şehrimize gelmiştir. Sehrimizde de bir müddet kalarak lise ve or © okulları gezecektir. Kendisine vekâlet müfettişlerinden — Feth bfendiyar refakat etmektedir. Talebe dosyaları Maarif Vekâletinin okul idare. rine gönderdiği bir. tamimk mevcut demirbaş eşya defterleri nin yeniden tanzim edilmesi ve talebeye mahsus yeni maddelerlr hazırlanmış dosyaların — yapılma yana başlanmıştır.. Bu — dosyalar talebenin bütün okul hayatım “am manasiyle rösterecek şekilde ranzim edilecektir. Çocuk düşürmek cürmü İle Bir kadın ağırcezada mu- hakeme Beşiktaşta Hautice sdında bir kadının Üç aylık çocuğunu, fitil Bokmak — süretile düşüren ve böylece — ölümüne olan Mihriye adında bir kadının dün Ikinel ağır ceza mahkemesinde duruşmasma başlanılmıştır. SBuçlu her şeyi inkâr etmiş, fakat dinlenilen şahit polis Av. ni ise, bu kadının evvelce de Muazzez admda bir kadına mü dıhıı;d:ttlğlnl ve bu yüzden hakkı takibata girişildiğini söylemiştir. R Diğer şahit Makbule de: “— Bir gün Hatice, Mihriye ve Mediha İle beraber a0 çıkmıştık. Hatice ikide -birde karnınt tutarak bir sancıdan bahsediyordu, İki gün sonra öl- düğünü duydum, Mihriyeve ne- den öldüğünü sordum. Çok si. nirlendi ve yüzüme vitti.,, demiştir. Muhakeme diğer şahitlerir ı-elh! icin başka bir güne bira kılmı , Katil Nâzım idam kara- rını temyiz ettirdi Üç sene kadar evvel, Dizdari vede polis Hasan Basrinin evine hırsızlık maksadile giren ve ev sahibi tarafımndan vakalanıp ta- banca tehdidi ile ellerini vukarı kaldırdığı sırada, yeni içine sak ladığı kamayt çekerek - Basriyi gırtlağından vurup öldiüren, bir bekçiyi de yaralıyan Nâzım, bi- rinci ağır ceza mahkemesi tara. fından idam cezasına mahküm edilmişti. - Nâzım dün tevkifhaneden ad. liveye getirimle ve kararı tem. viz ettiren bir lâyihayı ağır ce- za mahkemdsine vermiştir. Feneryolunda işlenen cinayet Geçen hafta Feneryolünda cs- ki metresi Fatmayı bıçaklıya - rak öldüren Yakubun muhake. mesine dün de ikinci ağır ceza mahkemesinde devam edilmiş ve maktu! Fatmanm, dostu Ya- kuntan ayrıldıktan sonra kimin- le beraber oturduğunun tesbiti icin polise miüzekkere yazılma. sına Ve müddeti wectifinden muhakemenin cürmü meşhut ka nuünun çıkarılara! İhsan Yazman admda birisi tarafımdan haftada bir defa çı. kartlan mizahf “Açıksöz” ga - zetesi, 4 üncü nüshasımda “Av. rupa karikatürü,, ismi altmda müstehcen bir karikatür koy - muş, bunun Üzerine meemua müddetumumflik tarafımdan top Tattırılarak mesul müdür E. Sa- Hih asliye vedinci ceza mahke . mesine verilmiştir. Dün bakılan davada ehlivu . kuf rüzel sanatlar mektebi mu. allimlerinden — ressam Şevket Dağın raboru okunmuştur, ra- porda mezkür karikatlir ile al- ediliyor tındaki yazının çok müsteheen Ve avıtp olduğu yazılıyordu. Suclu mesul müdür: “— Gazetede benim yalnız &. mim vardır. Aslında ben ne ya zıları okur. ne de gareterilikter Aanlarım,. Bundan dolayı resmir müstehcen olun olmadığımı gör sem bile tefrik edemezdim. Fakat mevzuu bahla resim bir memleketa — sokulmaması hâkir r—dı—.. dedi... Neticede small Hakkı Gözeten — maznun Salih E. yi 1 av hanse, 15 lira da para cezasına mahküm et . &. “Yeni Adam,, mecmu- ası beraet etti Mecmua rıktıktan iki gün sonra müddelumum!lide pönder diği iddlasile aslive vedinci ce. za mahkemesine verilen "Yeni adam” meemnası sahibi İsmall Hakkı Baltacıoflu, dün yapılar muhakemesinde beraet etmiş tir, Mahkeme, kâğıt buhranmdan dolavı meemuamın Üzerinde ya- zılan tarihten iki yün sonra İn- tişar ettiği şeklindeki müdafaa. vi kabul etmistir. Tevfik Fikret münaka- şasından çıkan dava Yeni Sabah gazetesi sahibi Cemalettin Saracoğlu ile neeri. yat müdürü Macit tarafından, Tefvik Fikret minakassı sıra amda Sahiha Zekerivanın yaz - dığı bir fıkradan dolayı kendi- lerine hakaret edildiği Kdiasi. le muharrir ve Tan Fazetesi pesrivat müdürü Halil Lütfi a. levhine bir dava acılmıştı. Bu muühakemeye dün de as . Hve altıneı ceza mahkemesinde devam edilmiş ve müddeiumu - rıd mütalensmı sövleverek, Sa . biha Zekerivanın yazısında ha. karet olmadığmı, muhtevivatı . Hukuk mahkemeleri ye- ni binaya taşındı Tapu dairesindeki gayrt sıhhi bir katta ve Yenipostahane bina. sında dağınık olarak çalışan hü- kuk mahkemeleri, dün, tamiri bi- ten eski Şürayı Devlet binaszma taşmmışlardır. Hukuk mahkemeleri burada, hep bir arada, buglnden itibaren faaliyete geçmiş bulunmaktadır. : bu' ti Bira kalmalı , <abrika mübif Gi Aa l AAETE la Ça ; 'da külliyetli miktâfP” bir BÜi u::qg. Bu -'#uı x danberi qıtî*"_,.ıı mamıştır. HEf ve 25 litrelik A caktır. " / tdare, ke fiçı da olsa AT