23 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 — VAKIT 23 ŞUBAT 1940 POLİTİKA Küçük Asyadaki müt- tefikordularmuadelesi Yakın Şarkta ve Orta Asya- da harp faaliyeti başlamak üzeredir diyenler bir hayli ye- kân tutuyor. Bu yekün içinde panik vücuda getirmek arzır sunda bulunanları her şeyden önce hesaba katmak iktiza eder, Bunların haricinde kalıp da Suriye, Filistin ve Irakta toplanan müttefik küyvetleri görenler de birtakım ihtimal- leri akıllarından geçiriyorlar. Asyanın muhtelif sahalarına nakledilen İngiliz ve Fransız kuvvetlerini bir taarruz vası- tası gibi telâkki edenler şöyle bir hesaba istinat ediyorları “İrakta petrol vardır, İran- da petrol vardır, Baküde petrol vardır. Bu petrol sahalarından hiri BSevyetlerin elinde, diğerleri de İngiliz hükimiy«t nüfuzu al tmdadır. Dinaenaleyh Asyada olacak büyük barplerin yolu- na madenler ve petrol sahaları tayin edecektir. Nasıl ki, eski xzamanlarda harp sahalarını — süyarllerin kondilerini — ve hayvanlarını besliyecek olan tarlalar tayin ederdi. Bugünkü barp tamamen mo- törlü kıtaların harbidir. Me- dern harbin iskeleti maden, kanı petroldur. Bindenaleyh maden ve petrol sahaları harp mıntakaları olacaktır.,, Bu düşünce şöyle bir netlce vöoriyor: “ — O halde kim önce dav- ranırsa petrol sahalarını eline geçirecektir. Binaenaleyh İn- gilterenin, Fransanmm ve Sov- yetlerin süratle harekete geç- meleri beklenir.,, Bu sugrası, kübrası yerinde olan mantığın gözden kaçırdığı bir hakikat var, Bu hakikat Sövyetleri bütün sarabatiyle Almanyanın askeri blr mütte fiki — saymaktır. Sovyetlerin yaziyeti vüzulh peyda etme- miştir. Vaziyot vuzuh peyda etmeden ona bir teşhis koymak hata olur. Ve bu hata bir sürü yanlışların meydana çıkması- n sebep olur, Diğer taraftan dünyadaki harp muadelesinin halledile- bilmesi için bir diğer meçlu- Hün de malüm haline girmesi iktiza eder. Bu meçhmul İtalya- nm vaziyotkdir. İtalya birçoklarınımn sandığı Bir, iki nokta gibi Fransa ve İngilterenin cephesinde ml yer tutacaktır. Marbe — girmeyişine bakazak barbin sonuna kadar bitaraf kulacağı naşıl iddla olunabilir İtalya henüz Mihver politika- sına sadakalten babsetmekte- dir. Almanyaya bir hayli yar dıimlar — yapabilmektedir. Bu vaziyete göre İtalyanın da alü- cağı istikamet henüs malüm değildir. Diplomasinin halledemediğ. Üşi moçhul yani, Sovyetler Bir- Üği ve İtalya vaziyeti malüm olmadıkça Müttefikler için alı- nucak karar her şeyden önce menfi ibtimalleri hesaba kat maktır. Menfi ihtimallerdeu biri yarın İtalyaaım Almanya ile birlikte harbe girmesidir. İtalya büylece cephesini ta yin ederse Müttefikler iİçin Akdeniz boyunca Afrikada ve Şarki Akdenizde birtakım ye- ol harp sahaları açılıyor de- UWOklir.m Sövyetler de menfi bir ihti malle Alınanya ile birleşecek olursa Aysanın muhtelif yerle- rinde ecpheler kurulacak de- meklir. Müttefikler bunları hesaba katmak mecburiyetindedirler. Bu iki meçhul Müttefiklerin her iki cepheye kısa zamanda teşkil etmektedir. Bu şartlar içinde; ilkbeha- Dün Joğazda torik akını Dün sahillerde binlerce balık tutuldu Evvelki geceki fırtımanım dün sabah garip bir tesiri görülmüş. tür. Şiddetli dalvalarla sersem . lyen torik sürüleri boğazım vu- karı kısımlarından könrüve ka. dar bütün — sahillerde karıya vurmuşlardır. Baygmm bir halde suyun Üze- rine cıkan bu balıklar halk ta. rafımdan sopalar, kancalar ve kencelerle tonlanmıatır. Bithas. sa Bebek, Arnavutköv, Büyükde re, Yeniköy sahilleri bu şekilde törik sürülerile dolmuştur. Bu vazivet balık fiyat'arma da te- $sİr etmiş, sahillerde en büyük torikler 5 — 15 kuruş arasımda satılmıştır. Limanımızda bulunan İtalvan ve, Yunan balıkçı eemileri de mühim miktarda balık almış. lardır. Bunlar toriğin ciftini 50 kuruştan toblamışlardır. —. Berlin radyosunun ver- diği habere göre Sakarya vapuru tevkif edilmiş Dün Berlin radyosunun ver - diği bir haberde bir müddet ev. vel Köstenceden 2180 kişilik Polonyalı ve diğer bazı memle. ket ahalisinden olan bir kafile- yi alarak Filistine — götüren Tiürk bandtralı 3500 tonluk Sa. khrya vapurünüği İnsilizler tara. findan tevkif edildiği — bildiril. miştir. Kaptaainın da mevkuf oldu- ğu söylenen bu haberden rün şehbrimizdeki sahibi Zade Arslan kaptarım malümatı yoktur. ik | Sadıkzade Aslanm evvelki ak- | bir telgrafa Krzast kaside! Ethem İzzet Benice'nin Nane. molla imzasiyle gazetesinde ken. di kendini methetmesini bir ka. rakter küusüuru diye gösteresnler var, Hakikaten bir adamın kendi kendini yalnız sözle değil, kale. miyle de büyük gazeteci, büyük siyasi, büyük edib, büyük roman. c diye mütemadiyen göklere çı. karması gariptir; fakat Almanla. rm Erzast devri içinde yaşadığı. muz düşünülürse bunu - biraz da mazur görmek lüzumdır. Alman. lar ilk maddeleri kendi memleket. lerinde yetişmiyen her şeyin sun'. $sini yapıyorlar: Sun'i ipek, sun'i ;î:ı, sun'? kauçuk, sun'i benzin... LA Bir muharric, bir romancı, için arkadaşları tarafından methedil. diğini görmek istemesi bir ihti. yaç mıdır, değil midir? Eğer bu bir Ihtiyaç ise Ethem İzzet Beni. cenin kendi kendini methetmesini tabil görmelidir. Ve eğer arka, — cajre mukabilinde ol. sun — büu İhtiyacını tatmin etmi. yorlarsa © da Nanemolla imzasiy. le kendi kendini övmekle bir Er. zest Kaside usulü icat etmiş de. mektir. —| | Kıştan şikâyet edenlere Urfadan bir dostumuza gelen mektupta şöyle bir fıkra var? Bu. ram âdeta yaz gibi; soğuk şerbet. ler satıyorlar! İstanbulda, yahut Anadolunun soğuk iklimli yerlerinde kıştan şikâyet edenler memleketimizin mevsimde benzeyen yer. leri olduğunu hatırlıyarak mü. teselli olabilirler; hayalen teselli bulamıryanlar da devlet demiryol. Hlas Hasastarinde aüstardi îqılıhjmldı kış görmiyen yer. Tine ler. Köy kahveleri Bursa Valisi Refik Koraltan köy kahveleri ile mücadeleye ka. rar vermiş. Köylerde kahve yeri. ne çoktanberi İhmâle uğrayan mi. safir odalarının İhyasına çalışı. yormuş. Vâ - Nü arkadaşımız bu. na itiraz ediyor: — Köy odalarını ben bilirim; insan orada böceklenir. Sabaha kadar uyuyamaz. Köy kahveleri yasak edilirşe onun yerine köy meyhanesi peyda olur ki daha fe. nadır.” diyor. Köy mizafir odaları içinde ba. zıları böcekli olabilir, fakat hep. sini de böyle farzetmek doğru de- Kildir. Hem ulah edilmiş köy a. daları aynı zamanda köy kahvesi demektir. Necib Fazılın Sakalı Meğer Necip Fazıl Kısakürek, | yalnız bir edebiyatçı değil, aynı | ne kendisi cevap vererek: —- Harbin başladığı gündenbe. ri ne dedimse hepsi çıktı. Bundan sonra çıkacak olanlar da var. Bir gün gelecek, yazılarım ile hâdi. seleri karşılaştıracağım. Geçmiş. te bütün dediklerimin gelecekte hepsinin de çıkmış olduğunu is. bat edeceğim. Ondan sonra Son Telgraf idarehanesinin üç katı boyunca okuyuculardan bir sakal iste: ” diyor. Biz söz dinletmek bahsinde sa. kal devrinin çoktan geçtiğini sa. nryorduk ; antaşıtan kusut sakalın kısa olmasmmda. Onun icin Necip Pasit atıra matra havsında Hir a. şam vapur kaptanımdan aldığı Köre, vapurdaki müseviler Yafaya çıkarılmıştır. Tıflik ve yapağı ihracat birliği Dün toplanarak idare L . heyetini seçti Tiftik ve yanağı ihracat birliği dün saat 14 de ticaret odasında toplanmıştır. raporu okunmuş, seçimi * Neticede, Na fiz Özalp, Kerim Attar, Nuri Kozikoğlu, T fet. tin Alemdar, Mehmet Ali, Ömer Maliki, Izakniyo, Bahrt Kmacı, heyete seçilmialerdir. Bundan gonra tiftik ihracatı scin biltün memleketlere milana- de edilmesi hakkında teşebbüs. lerde bulmulmast kararlaşmış, ve mıntaka ihtivaema göre stok lı)-ı-_:hlıktın sonra iİhracatın ı:'t. urilmasına çalışılması muvafık görülmüetür. Yeni idare heyeti de içtima « dan sonra derbal ilk toplantısı. nt yapmıştır. Tenasüli Hayatımız ki- tabı tetkik ediliyor Forma forma çıkmakta olan “Tenasüli Hayatımız,, isimli ki- tap milddelumumilik tarafından müstahbcen görülerek - tetkikine baslanmıştı. Müddefumtemftik işi bir ebli vukufa hrvale “etmiştir. Ehli vukuf birkae güne kadar yano. muma venecek ve esari mülsteh . cen sayarsa pivasadan toapla- nanak milstahnen — görülmezsa kü f Sefere çıkan vapurlar limanlara 'dönmek mecburiyetinde kaldı gündenberi devam et- mekte fırtına evvelki gece saat 19 dan sonra bire şiddetlenmiş, rüzgürm sürati sa niyede 11 metreye kadar çıkmış. tir. Fırtına bilhassa Karadeniz. Marmara ve Ege denizlerindi gok şiddetli olmuştur. Bütün vapurlar limanlara sığınmışlar - dır. Seferler tamamen durmuş tur. Bu arada evvelki sabah saat 8,15 de limanımızdan Bandır- maya kalkan Marakaz vapuru yolda bir fırtmaya yakalanarak geri dönmeğe mecbur kalmıştır. Vapur santlerce Marmarada dal galarla bafustuktan sonra gece #Paat 22,15 de tekrar limanrmıza dömerek demtirlemiştir. Vapur voleularının ekseyisi sı. rasında hastalanmışlar, vapur Timanımıza geldiği Halde çıka» savvarak sabaha kadar - içeride kalmışlardır. Evvelki akşam aaat 20 de Bandırmava ikinci postayı yap. mak Üzere limanımızdan hare - ket eden Antalya vapuru da, limandan çıkar çıkmaz şiddetli fırtınalarla karsılanmış ve De. mirkapıdan ileri eidemiyerek burada demirlemiştir. Vapur 24 saat gectiği halde dün aksama kadar henlir Demir kanıdan hareket edememişti. KADES DE FIRTINAYA YAKALANDI Yine evvelki gün saat 12 de İzmirden limanımıza hareket e- den denia yollarının Kadeş va - püru yolda gşiddetli fırtmaya yakalanarak tehlikeler gecirmiş. güçlükle Bozcaadaya — ilt'ca et- miştir. Vapurdan gelen bir tel. sizde dün akşama kadar. hâülü hareket edemediği Dün sahah saat 8 de Ayvalık. tan limanımıza gelecek Bartın vapuru hareketini tobir öttiğin- den gelememiştir. BOĞAZA GİREMİYEN VAPURLAR Evvelki akşam Karadenizden beş altı saat rotarir Boğüza girebilen ve fırtmanın şidde. tinden — kurtulan — Deniz Yol- larınımı İzmir vapuru havanm Hmanda da çok sert olması yü. zünden Galata rıhtımına yana- - şıisdnı:n ııı;ıı.Hı.:lı SonTA gece; a demirliyerek geçirmiştir. larının romörkür. cıkarılmısına imkân görülemediğinden 'volcular an. ca« dün sabah saai 8.30 da rıh- Vapır terle ederek Beyoğluna güzergâhmın — değiştirilme! benzin fiyatlarınmı artması kar. gısında belediyenin otobüsçüler- den #ayri safi hası'attan almak, ta olduğu yüzde öon akdatm bir =ddn İçin tecilini istemizler - Keyfiyet belediye muhasebe . gince tetkik olunmaktadır. An . cak bü tecilin bu sene İçin mev- zuubahsolamıyacağı anlaşılmak tadır. Belediye otoBtüzçülerden bu al. gdatm yekünu olarak bütcesine Afrodit davasına yarın devam edilecek *Afrodit,, davasına yarın sa. BDah ashye yedinel cerada de- vam edilecektir. Kitabı son olarak tetkik eden maarif vekâleti talfm terbiye beyeti tetkiklerini bitirmiş ve hazırlanan raparu vekâlete ver. mistir. Maarif vekâleti de rapo. ru hemen yoll p Ankarada dolaşan göre » eseri oldufundan ve müstehcen savtlamıyacağından — bahsedil- mektedir . Yarınki celsenin bir hayli en. Otobüs sahiplerinin istekleri Yüzde on aidatın teciline imkân bulunmadı irti na Uma yanaşabilen vapurdan çı. karilndilmişlerdir. Dün akşam Karadenizden İlina dmuza — gel- mesi beklenen Cumhurıyet va | bUru da müayven brati eeçtiği | halde hâlâ bofaza varamamış ır, TIRAK HAR'KET | EDEMEDİ Dün saat 15 de mantmızdan | Mudanvava hareket edecek ©. lan Trak vanpuru fırtina vüzün- den haretetini buslire — brraği. miştır. Vabur bügün saat 15 | 26 kalkarcaktır. Yine dün ssat 11 de Karada nize bir ilâve s#eferi yanmak ü ( cere Emanrmızdan hareket eden denizvollarının Karrdeniz vanıı- vu Bevkoz Mn'erlne kadar #ide bilmiş, ve daha ileriya widemi- verek orada demirlemletir. Vabur, dün sece hâlâ Bey. kon önlerinde bulunma'ta tdi. Fırtmanın daha hafif olmak. la beraber, birkaç gündenberi devam etmekte oluşu denizcileri ihtiyatir bulunmağa sevkettiğin- den mühim kaza'ar olmamıstır Maanafih limanımıza diğer I mar'ardan heniiz vukuzt rapor- lart gelmemiştir. L'MANDAKİ KAZALAR Fırtmanm Timanımızda sobop olduğu hkazalar çok değildir Yalnız Ortaköy önlerinde demir. d bulunar Tensiz vapuru de mirlerini taramış, Sarayburnu na kadar sürüklenmiştir. Bura. da romörkörler yetişerek v? ru sahile çarpın parçalanmak - tan kuztarmışlar ve güçlükle şamandıraya bağlamışlardır. Rize llmanına bağlr 16 ton. iuk Algül motörü fırtına - sıra- sında köprüden Ha!'lce girerken köprü dubasına maş, makl “ne daniresine döolmüstür. sırasında Sarayburnundaki güm rük muhafaza memuru Şirketi Hayriye vapurlarmın şamandı - raya bağlı oldukları yerde iki | motörün batmakta olduğunu bildirmiş, romörkörler gönderi. lerek motörler kurtarılmış « tır. Şirketi Hayrivenin 35 numa ralr İşgüzar motörü Kızkulesi açıklarından gecerken fervatlar düymüuş ve göce karanlıkları 8- rrsında içinde İki kişi bulunan sandalım sularla sürüklendiğin! «görerek kurtarmıştır. Sandalda. kilerin deniz ticearet mektabin- den iki talebe olduğu anlaşı!. mıstır. | Fırtınanın şiddetinden Galatı | könrüsü dün aabah açılamamız- tır, görülemiyeceği söylenmektedir. Diğer taraftan saförler de ce. maiyetleri vasıtasile müracaatta bulunmuşlar, 939 mali senesine ait borelarının mayıs sonuna ka. dar ödenmesine ve bakayaya kalan plâka borçlarının da tak- | sit usulüne bağlanarak almma. | sına karar verilmesini istemle- | lerdi. Şoförler cemiyetinin kefaleti tahtında buna muvafakat edil . Mlrtir. Kamyonlar fazla yük almıyacak Şehir dahilinde işliyen kam - | yonların fazla vük aldıkları ve | bu yüzden yoların bozulduğu anlaşılmıstır. Kamyonların had. di tatiabilerinden fazla yük al- | mamalari belediye şube müdür- | tüklerine bildirilmiştir. vamam gaa Balatta oturan G1 yaşımda Sofya izminde bir kadın dün sa. bah Yemişlea geçerken yere düşmüz, sağ avafınm diz kapa- St kırılmıştır. Sofiya Cerrahp (sarhoşların di yi g Yazan: Hikmi p, ehir Meclisi » toplantısında Fi sinleyip dikkate talimatnamelere CN' “ İar ilâve etti. Bu İ’., lara - dilencilerin ** velisi olmadan — $? momesi hakkındaki sarboşlara da teşmi A gll dan senra sarhoşk” ” — ge Şi lara gü ü bir dal, ve el çizgi vardır. Yaz, şet içinde yatar,