31 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

Tacih sayfaları: Finlândiya istiklâlini ' nasıl kazanmıştı ? 1918 Nisanında Alman yardımı ile hürriyete kavuşan Finlândiya, bu gün eski dostunu düş- man mevkiin de görüyor Halis biz Türk ırkr olan Finler be şetiyetinm etişebildiği medeniye. tin zervesine çıkmış bir millettir. Öyle iken, tarihten aldıkları ders. lerle yurt müdafaasını karşılaya. bilmek için daima kuvvetli olma. | yı $rar edinmişlerdir. 3 İomette mürabbai arazi: kilemetresi su den ibaret oldu. “Bin göl memlek, buraya de detler 1917 de yapılarn bir istatistik 3.346,853 kişi Finler, ile Finlandiyada yaşadığı tesbit edilmişti. sitesi jile irfan hayatına girmişler ve öon yedinci asırdı i tetkik ettiği bu küçük milletin eriştiği medeni seviyeyi, hayretle karşılamaktan kendimi. zi alarmayız. Çünkü Finler, yurt. larında çok az bir zaman. rahat edebilmişlerdir. Burada şunu da kaydedelim ki Fin askerleri, ek. seriya Ruslarla çarpışmıştır. 1644 yılından sonra İsveç. Al- manya, Lehistan ve Danimarka ile çetin harplere gir Bu harp. lerde ordunun üçte birini Finlan. diya askeri teşkil ediyordu. Fa. kat Rusyanın galibiyeti Finlandi. yanın bir kısmının elden git ne sebep oldu ve ancâk 18 inci asrın sonlarına doğru — müstakil bir Fin devleti kurmaya teşebbüs edildi. 1809 da Rusya imparato. ru Birinci Aleksandr Finland ya bitçok imtiyaz ve hukuk bah. şetti, işgal edilmiş olan arazi dedade etti. Fakat ne Birinci A. leksandr, ne de Birinci Nikola ramanında müstakil bir Fin dev. İeti kurulamadı. Gerçi bir Fin or. iusu mevcuttu. Fakat Rusya har. biye nazırı, bu ordunun başku. mandanı idi ve kanunlar, yine Rus hükümeti arzularından do. kayordu. İkinci Aleksandr, 1859 da Fin. landiyayı ziyaret ederek bir sla. hat programı hazırladı. Finlerin inkişafı için birçok imkân bahşe. dem bu programdan sonra © za. mana kadar resmi dil olan İsveç lisanı yerine fince de kullanılma. ya başlandı. Millit bir Fin ordusu kuruldu, sanayila inkişafı için mühim adımlar atıldı. Fin ede. biyatının lâyemut siması Aleksis eserlerini bu devirde yazdı. Fin tarihi, Çar İkinci AÂleksandrın bahşet! feyizlerden müteşek. kirdir. Üç Romanof sülâle. sinin son hükümdarı ikinci Niko. la devri Fin tarihine çok Kara günler kaydettirdi. Yeni çar, Fin. landiyaya “kaba ve vicdansız” di. ye anılan General Babrikof'u vali tayin etti ve bir. müddet sonra | Finlandiyada yalnız Rus kanun. | larımın hâkim olacağını ilân etti. Finler, bu beklenmiyen va önüne geçmek İçin | ahainin imzaladığı istirham- nameyi beş yüz kişilik bir heyet. le Petersburga gönderdiler | — Fakat çar, bu heyeti kabülden imtina etti. Finler, medent millet. lerin tavassutunu istediler. Bu. nun Üzerine Avrupada Finlandi. ya lehinde mühim bir cereyan baş İsdı. Avrupanın sanat ve edebi. | yat mümessillerinin ileri gelenle. | ri tam 2000 imza toplıyarak — bir | heyetle yine Rusyaya gönderdi . ler, Çar, Avrupanın bu tanınmış simalarınt da kabukler — istinkâ | etti: Fakat vatanperver - Finler, | bu tazyik altında fazla tahammül edeme: 1904 yılında müste. | bit vali Bobrikofu, muavinini, Rus nazırını ve daha bircok ta. nitimış sahsiyeti öldürdüler. Rus. va ile harbe girmiş ol. için Finlandiyaya başlayan isyanı şiddetli kanunları tadil ct. mek suretiyle kargıladı. Fakat bu da çok sürmedi. 1808 de, tekrar tazyik başladı. Finler, umümi harbi de ısterap . çinde hürriyet aşkı ile gecirdiler. Ancak 1917 yılında Finlandiya. Tun bütün hakları alındı. Bu esnada Sövyet Rusya he . nüz teşekklil etmişti. Finler, a - sırlardır uğruna kan döktükleri iklâli lân etmişler, Sovyet Rus yanın himayesini kabul etmemiş. İerdi. 1918 yılı kışında Sovyet ordu. Jarı cenubi Finlandiyayı işgal et. tiler. Fakat General Mannerheim vücuda getirdiği Fin millt ordusu ile yurdun şima! bütün küdre. tiyle müdafaa etti ve diğer kısım. lart da kurtarmaya çalıştı, Fakat Fin ordusu, düşmanı ko, h lay çıkaramıyacafını anlı. u. Bu vaziyet karşısında Al. manyadan yardım istetti. 1918 yılı nisanında Fon der Golç'un Hango limanına çıkardığı Alman askeri, Mannerhetim kuvvetleri ile birleşti ve Sovyet Rusya ordu. larr tamamiyle Fin hudutlarınlları çıkarıldı. Finler, bu yardımların. | dan dolayı Almanlara minnettar kaldılar, Onları en yakın — dost | bildiler. Fakat işte tarih bugün | Almanyayı, müstakil Fin devle. | tinin karşışına bir düşman vazi. yetinde çıkarıyor. Gerçi bizim bir darbı meseli. miz: “Eski dost düşman olmaz” der. Ama, bu söz orada 'da geçer mi?.. Bunu, zaman gösterecek- tir. NİYAZI AHMET Daladiyenin radyoda verdiği nutuk Bugünkü efendi Almanya ve köle dünyasıdır ! Paris, S0 (A A.) — Havas a- janar bildiziyor: B. Daladier, dün - gece radyods bir nutuk söylemiştir. Fransız başvekili bu nutkunda, evvelâ bu- günkü Almanyanın taahkküm ar- | minin, tarihin şiridiye kadar kay- deottiği tahakküm azimlerinden ta mamile ayrı bir mahiyet gösterdi. Bini tebarüz ettirmiş ve demiştir kiz “— Naziler, mağlüblarıı matik bir surette tamamile dilmeleri siyasetini — gütm her © iLtllği hareketini evve! den önlemek üzere biütün münev- tedir. Almanya - BİSle- nn tahakküml altmda, Avuştur. ya, Böhemya ya birer yela ve felâket memleke- " Almanyadaki amele va köy lü de nazilcrin emri altındakl kö. kleridir. Bugünkit Almanya, böyle bir efendi ve köle dünyası- ÜT B. Düladier, sözlerine şöyle de- vam ötmletir: “— Bunun — karşısındaysa, hu dudda bekliyen ve mücadele oden | müsterih ve kendinden emin Fran- sız gençliği vardır. Fakat bugün bilhassa vephe ge- | risi Pransasınâ hitab etmek isti- i yorum. | Askerin bugün sivilden istediği şey şudür: “Vaziyetih vehametini müdrik olmak, barbedenlerle ayni ’ #nerjiye sabib bulunmak, bazı şah- &İ Mmenfsatlerden — ve rabatlıklar. dan fedal yapmak ve bilhas. tlerini Fransız ca- tahals sa, bütün gaş | | maatinin Kizmetine eyle mek, Memlekette fedakârlık müsavalı çalışma müsavatı realize etmeliyiz. Herkes en hizmet « yerde ı Bulunmalr ve harbin ağırlığını mü: Bâvi surette taşımalıdır. Ordunun sükünetli azmi karsı sında, geride kendisini gösterebile" Spor Kız mektepleri ara- sında voleybol müsabakaları İstanbul mektepleri spor böl. gesi tarafından kız mektepleri 2. rasında tertip edilen voleybol mü. sabakalarına bugün kız mualli mektebi salonunda devam edile, çektir, BOĞAZIÇI — CUNHÜURİYET Gününa ilk müsabak: t Bo. Gaziki 'ile Cumhuriyet liseleri ya. pacakları Kiymetli hocaları Bayan Mü beccelin muntazam çalıştırma: le lik maçlarında birçok ler yapan mtan bugün de Boğ da çok iyi netice ala. cağı muhakkak, İNÖNÜ — İSTİKLÂL Günün ikinci karşılaşmasınt bir bharla —görünmiyen İstiklâl lisesi ta. kımları yapacaklardır. | Çok zayıf olan İstiklâl lisesi ta. kızmınm bu müçi kaybedeceği pek tabildir. ÇAMLICA — ERENKÖY Günün asıl er mükim müsaba, kasını şampiyon nmamzeti olan Çamlıca ile Erenköy takımları yapacaklardır. Müsabakaların daha başında Istanbul lisesini güzel bir oyunla mağlüp eden Erenköy Tisesinin Çamlıca ile yapacağı müsahaka gok büyük bir alâka ile beklen. mektedir. Bugüne kadar yaptığı beş ma- çın hepsini kazanan Çamlıcalıla, Tın bu maçı da kazanmak için çök fazla enerji sarfedecekleri mu. hakkaktır. Buna mukabil Erenköylüler de Çamlıcalıları kazanmak için elli rinden gelen her şeyi - yapacak. lardır. iMeyva zamanı odeliyalımıza büyük Hiat BRabindranatl — TAĞORK'un İsimdi eserini veren mu. barrir İbrahim HOYİ bu kecre yine şalrin en olgun nesirlerini bir Arada toplayan #Meyva Zamanı,, ni da dilimize çevirmiş vulunuyor. Res- sam Münif FKHİMin yaplığı hariku. lâde güzel ve diç reskli bir Kapak için, de çıkan “Meyva Zamanı,, REMZİ Kitabevi tarufından basılmış ve “Bah. Çıvan,, gibi 30 kuruşa anlışa çıkarıl- mıştır. ayat Eğer Erenköylüler muntazam pas yapar ve boş yerleri görlür. lerse bugünkü maçı kazanabilir. ler, fakat aksi takdirde İstanbul lisesinin akıbetine uğrarlar. Ha N. E. Süiğei Yapılacak Kros Beden Terbiyesi — İstanbul Böl. gesl atletizm ajanlığından: Beden Terbiyesi Genel Direk- törlüğü Krom — koguları 7800 ve 3300 metrelik mesafeler üzerinde * Şubat Pazar sabahı Topkapıda yapılacaktır. Her iki ketegoride en çok atletle müsabakayı bitiren takrma 3 kişilik takımla * gelen teşekklile ve birinciden İ güncüyo kadar derece alunlara mükâfat verilecektili C—ı:k endişelere gamalı haçlı bayrakla çekiç ve o" or, Düşman raklı kızıl bayrak rezmi altında Franmsızları birbirine karşı koymağa | çalıştr. Halbuki bu iki bayrak, Por | hotiyada bir tek bayrak olduğunu isbat etmiştir. Bu tek bayrak ise nerede zaptedilecek mal, esaret al> tına alımacak bir jnsar varsa ora" larda kendisini gösteren barbharlar irkının bayrağıdır. Fakat, bu makiavelce kombine * zon, Müuvaflakıyetsizliğe uğradı. Hükümet, yabancı ptopagandaya Hiddetli bir surette karşı koydu. Hükümet Fransız komünist şefleri" Hi takibetti ise bunun sebebi, bun” ların Moskova emtinde kalmakla Berlinin emrine girmekte olmalarır dır. Fransız hükümeti, N: propa" gandasınnı bütün aletlerini şidet le tâkibetmiş ve takibedecektir, Far kat hükümet, aynr zamanda, har talarını anlamış © ı ve Fransız hakiki anar d uzatmaktadır.” B. Daladye, bundan sonra üçün” cü Rayh propagandasının zaafır” bahsederek manasız taraflarrr nr göstermiş ve sözlerine şöyle de* iştir: , manevi muharebeyi Almanyanın k maddi kuvveli — kalmıştır. vet ise dünyanın en büyük kuvetlerinden biridir. Buzu. kendi | kendimizden manasızdır | ve hattâ bi ir.” B. Daladye, bundan sonra bu muazzam kuüvveli elde - edebilmek Hün İstanbul 5 nci - lera Memurluğun. danı Bir ktorçtan dolayr mahcuz olup pa- raya çevrilmesine karar verilen yaze- hame, ayna ve sair nuhtelif cins esşya açık Arttırma avretile 2/2/040 tarihi. ne rTaslayan Cuma günü saat 16 da Wermeneciler caddesinde 47/40 numa. Ya Hnda satılacallır. Almak tetiyenler saztle hazır bulunmaları İlân ölünür. (31244) ZURSA — Ankara 30-1-940 — ÇEKLERALİZ 1 Bteribi (İngiliz) 5.31 100 Dolar ÇAmerika) — 13019 100 Vransaz Fraakı 2H 100 Liret (İtalyu) GAS 100 İsviçre Prugkı 29108 100 Fiorin (Felemcak) — 60085 106 Rayşmark (Alman) 100 Belga (Belçika) 220556 100 Dırahmi (Yunan) 100 Leva (Bulgar) 100 Çekeslövak kuronu 160 Pezeta (İspanya) 100 Ziloti (Lehistan) 160 Pengö (Macar) 100 Ley (Ramen) 100 Dinar (Yugoslav) 100 Yen (dapva) 100 İsveç Kuranu 160 Rable (Rur) —— Esham ve Tahvilât Ergani 1085 Siyaş . Brrürüm V 1928 İş Bankası Nama pesin — 880 807625 saRrı5 | “| | n gösterilen miahalde aniları | | GöZ HEKİMİ Dr. Murat Rami Aydın Beyoğlu . | sokağı No. 2 / yı, İmam iman milletinin tahammül ettiği fedakârlıkları saymış ve ni” hayet sözlerini şöyle bitirmiştir: “— Frâansızcephesi nasıl - kendi" sini - Müuharebeya - hasretmiş , ise Fransanın cephe gerisj de, fedakâr” bk hisleri ile meş'bu olarak kendi" sini muharebeye Hasretmelidir. Çünkü elendiler ve kö'eler düşma" nmin karştsındı $ ürri yetini ve insanlık şerelini kurtar ” mak vazilemiz vardır.” | ht NEVROZİ ANi TESİN: BAŞ, DİiŞ, nunda günde K raatbaneyi havıdır, Cinal Miktarı Kirik pirinç 5ö — ton Galvaniz bidon Pirisç mücellit hurufatı 6 takım 1 — 6 takım'pirinç mücellit hurufatı müteahhidi namfif, kâlem malzeme şartnamıe ve resimi mucibince hizalarında terle #kalltmeye konmuştur. N1 — Muhammea bedetleri, muvakkat teminatları, eksill” akatleri hizalarında yazılıdır. TIt <- Pazarlık 5/11/940 Pazartesi gürü Kabataçta 14 yant şubesindeki Alım komlayonunda yapılacaktır. IV — Hurufata ait listeler ve şartname, şubeden parasız almabilir. V — İsteklilerin pazarlık için tayin edilan gün ve venme paralarile birlikbe mezkür komlayona gelmeleri JâN Satın alınacaktır. Bu içe girmek istiyenlörin 210 Hralık muvakkat tayin ettiği, vesmikle birlikte eksillme günü saatine kadaf rTacaatları Marmdır, Bu işe Bİt şartaameler xomisyondan parasız olarâk * . * Muhammen — bedeli 2500 llra olan - 104000 Eğ. Metüf Y2/1940 Cuma güü sant (10,00) oe buçukta Hayda Bllindeki kamisyon tarafından &çık eksiltme urulile satın ? V ek ÜBu İfe girmek istişenlerin “1ST/Jira 50 kuruşluk muYAk yi kanumun tayim ottiği vesalkle birlikte eksiltme günü saatli” ” — » yona müracaatları iâzımdır. Bu. işe ajt şartnameler Komisyotdan pazasız olaraik ) SANİNİ : ASIN US Umum Noşriyatı idare eden: ROMATIZMA, SÖŞ ALGINLIGI, KIRIR ve bütün ağrılarını derhal ! Anka“râpalas -İZ TELEFON: (3 izmirin ea tivdern, en temiz ve eh :ııunîl’" ) yuvasıdır. Konfor, temizlik, ucuzluk noktasındi! ra Phiasiti tevkinde vtel yoktur. Banyolu, kaloriferli, müteaddit firişerli oidik bi nelis yemekler veren lokantayı, paatahane” nhisarlar Umu't üdürlüğünde Bünizrimem bedeli | 2500 lira olan 3309 Guta — gnir ll"'“:. * haşarat öldürücü mayi İ0/2/1040 Pazartesi günü sant (1İ1 darpaşıdu Gar binaaı dabilindeki komlsyon tarafından açik N a İ SA NEZLE, Sij çi ler De€ p aati n uııl"" * “Ö* A t p oe tA Nasıldığı yeri VARI K Refik Ahmef ç