31 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

B İngiltere nasıl işgal olunacak Britanya adaları buz bloku haline getirilecek ve halk uyululacak KLondradan yazılıyorı Birçok Almanlar harbin or âuların kuvvetiyle değli, sihir- bazlıkla kazanılabilcceğisi Ü- mit etmektedirler, *“Berlingeke Tidende,, gaze- tısinin Kopenhag muhabirinin bir makalesi bu düşünüşü te- yit etmektedir. İşin garibi bu makalenin Alman sansürün- den geçmiş olmasıdır. Bu ma- kaleye göre Almanlar önü- müzdeki yaz içinde harbi mu- zafferane bitireceklerdir. Hitlerin sihirbaz vasıtaları- na müracaat ederek harbi ka- zanacağına inanan aklı başın- da, düşünceli Almanlara tosa- düf etmeniz mümkündür. Bunların bir kısmı İngiltere adalarının hususl bir soğutma makinesi sayesinde birer buz bloku haline getirileceğini ü- mit etmektedirler. Diğerleri de Hitlerin elinde fevkalâde bir gaz bulunduğu- nu ve bu gaz İngiltere toprak- larr üzerine Alman tayyarele- ri tarafından serpildiği takdir- do, İngilterenin bütün ahalisi- nia on beş gün sürecek derin bir uykuya dalacaklarına ve bu müddet zarfında Alman kı- talarının İngiltereyi işkal ede- ceklerine, İngilizlerin bir sa- bah bu derin uykularından u- yandıkları vakit memleketi İş- gal edilmiş görerek hayrette kalacaklarına inanmaktadır- lar, Umumiyetle herkes Alman- yanın ilkbahar başında ve ni- hayet beş altı hafta sonra İn- giltereye taarruz etmesini bek- lemektodir. Mevzunbahs gazete makâale- Bin sonunda Almanyanın mu- hakkak surötte İngiltereyi İş- Bal odeceğini söylemektedir. Bu vaziyete göre meşhur Jül Vern'in, Führer emrine ve- rilmesi lâzımdır. Romen petrolleri meselesi Petrol kuyularında hangi devlet- lerin ne kadar sermayesi var Son günlerde lel hâ. diseler arasında birinci plânda yer almış olan Romen petrol . keyridir. Almanlarm en büyük ihtiyacı olan Romen petrolünün müşteri. leri gunlardır: Aşağıda vereceğimiz liste İki sene zarfında Romen petrolü . nün kimlere satılmış olduğunu ton itibarile ve mukayeseli ola. rak göstermektedir: Memlvket 19389 da 1938 de Almanya (Avus. turya ve Çekos. 9909874 565535 571910 330285 198076 120080 143156 Romantyadan iste. diği nedir? Şimdiki halde Almanya Ro. | | ı Z I manyadan iki şey istemektedir: Bunlardan biri: 1) Geçen sene Romen — Cer. men anlaşması sırasında düşü. nülmüş olduğu gibi bu sene Ro. manyadan bir buçuk milyon ton betrol satım almak.. 2) Romanyanm bazı petrol süzme fabrikalarınm ve bilhas. sa (Petrol Block) süzme miles. sesesinin, şimdilik Galıçya pet. rillerinin - ve bildhara Kafkas süzlilmesi için AL manyaya terkedilmesi.. Romen petrollerinin hangi sermayelere — ait olduğu da şöyle hulâsa olunabilir: Yüzde otu zbeş, İngiliz — Ho landa sermayesi.. Yüzde yirmi beş Romen sermayesi.. Yüzde Virmi iki Fransız — Belçika ser mayesi., Yüzdea ön Amerikan sermayesi.. Romen petrolleri ihracatın . dan 1989 senesinde elde edilmiş gla nmeblâğ on bir milyar ley. ür. Bu ilerleme kâfi değildir (Baş tarafı 1 incide) İngiltere ve Fcansa ilım yardım paktımı im. za ettiği zaman yarı restmi Yu- göslav gazetesi sayılan Poletika. nn bir makalesinde bu anlaşma Balkan antantının bitaraflık csası ile telif edilamez bir bareket ola. rak tavsif edildiği hatırlanacak oluraa, şimdi —Türk . Ingiliz . Fransız paktı ile Balkan antantı. nt zıd görmiyen bir zihniyetin Belgrat mahafilinde çıkmış olması sulh yolunda bir ilerileme slâmeti nddedilebilir; bu zihniyet tekâmülü bu sene ah. di müddeti nihayet bulacak olan Balkan antantını. dağıtmak — ve parçalamak isteyenlerin emelleri, Belgrat konferantında söneceğini ve hiç olmazsa aynı şartlar ve hü. kümler dairetinde antant muka. velesinin yedi sene için yenileşe. ceğini gösterir. Fakat sadece Balkan hudutları dahilinden Belkanlara — gelecek tehlikeleri müştereken garanti eden bu antantın yenileşmesi bu. günkü dünya variyeli karşısında | Balkanlı milletlere ermniyet ver. meğe kâfi midie? Hayır. Bu nok. ta Belgrat mahnfilinde tasdik edi. Hiyor; hattâ Balkan ântantının i. “sine — mevcut İhtilâflı mese, leri ballederek — Nlacaristanla | Bulgaristanı da alacak surette bir bitaraf blok yapılması çoek fayda. | h olacağı itiraf olunuyce, Yalarz | Büyde bir biok yapmağa gelince, bımda büyük bir mahmur bulun. duğu İleriye sürülüyor: Bu mah. vur İas yukarıda İşmwet ettiğimiz gibi Almanya ile Moskovanın boşlarına gitmemek tehlikesidir! Almanya ile Sovyet Rusya bu blokru harp vasrtası yaparak Bal. kanlar üzerine taarruz edebilir! Garp p kal mış olan Almanyanın şimdiye kadar Macaristandan ve Roman. yadan Balkanlara doğru bir tanr. ruz hareketine mani olan sulhse. verlik hissiyatı mıdır? Yarın bu cephede taarruza ken. disi için şu veya bu şekilde- bir menfaat tasavvur ederse Balkan. l milletlerin kendi aralarında bi- taraf bir müdafan bloku teskil et. mediklerini düşünerek — bundan vazyeçecek midir? Aynı mülâha. za Moskova veya diğer bir hükü met için varit değil midir? Bu takdirde falan veva filân devle. tin hoşuna gitmesini veya rzitme. mesini düşünmeksizin küçük dev. letlerin bitaraflıklreını — icabında Boğaziçinde dünkü kar tipisi İstanbulda bilâkis hava açık idi Dün akşam Üzeri saat üç ile beş ârası İstanbulda hava bir- denbire güzelleşmiş ve güneş açmıştır. Boğaziçinde ite bu siTada kar tipisi çıkmış, Kara- denize çıkacak vapurlar Bü- yükderode kalmışlardır. Şirket vapurları da bir müddet işle- yememiştir. Vapur . azlığı Tamirdeki vapurların bir an evvel çıkarılması için karar verildi Denizyolları idarosi vapur azlığı yüzünden Jimanlar ara- sındaki seferleri güçlükle ida- re etmektedir.. Umum müdür muavini Yusuf Ziya Kalafatoğ- lu dün İstinye ve Kasımpaşa havuzlarını dolaşmış ve tamir- de bulunan vapurların bir aa evvel İşler bir hale getirilmesi için alâkadarlara emirler ver- miştir, Bir müddettenberi tamirde baulunan Kemal vapurunun dün tecrüboeleri yapılmıştır. Vapur bugün seferlere başla- yacaktır. —<— Arpa fiyatları düştü Anadoludan şehrimize fazla mal | | gelmesi yüzünden pirinç fiyatları yeniden 3 * 4 kuruşa kadar düş müştür. Arpa fiyatları aynı vaği yette 6 kuruştan 5 kuruş 10 pa raya inmiştir. Bu vaziyete ecnebi şirketler sebeb olmuşlardır. Aralarında eski elektrik şirketi" pa alarak Belçikaya göndermişler, bu vaziyete göre Anadoludaki müstahsil de İstanbula çok — mal | | sevketmiştir. | müdafaa için aralarında birleşme- | leri aklın ve mantığın gösterdiği | vw_'ino kurtuluş yolu değil mi, Yugoslav dostlarımızm: "Tür. kiye, Yunanistan, Romanya ile | muharip devletlerden olan İngil. tere ve Fransa arasında sıkı biğ. hılıklar var. Böyle Bbir bağlılık Vmevcut oldukça bu. davletlerle Bicleşmek bitaraf bir blak yap. mok değil, Balkan devletlerini muharinlerden birtarafa gesirmek olur.” demcleri hakikatte kafala. rımın içindeki samimi düşünceyi gizlemek icin bir mantık - oyunu yapmaktan başka bir çey - değil. dir; bizim hissettiğimiz bu sami. Fakat şirketlerin bu ihracatı devam etmediğinden Anadoludan gelen mallar piyasada birikmiş ve fiyatlar da alıcı olmaması yüzün den düşmüştür. Anadoludan son günlerde mev sim icabı fazla av derisi gelmekter dir. Amerika ve diğer memleketler den de fazla talipler vardır. Sansar derisinin çifti 45 * 60 lira tavşan derisinin tanesi 38 kuruş tilki derisinin çifti de 4 * 6 liradır. Barı tüccurlar yakında memle * ketimizden külliyetli mal alacak © lan İngiltere, Kanada ve Amerika namına piyasadan fazla mıktarda Mmal toplamaktadır. Muhtelif mad delerin fiyatları yükselmiştir. Ziraat Bankası da pamuk fiyat larında nazım rol oynamak Üze re Adana hava'isindes — külliyetli pamuk toplamaktadır. Bugün muhtelif memleketlere 200 bin liralık ihracat yapılmıştır. Bu atada İngiltereye fındık, ke Çikılı, kendir, kestane, çeviz. Fran saya keten lif, paçavra gönderil miştir. Yağlı tohumlar - üzerinde hariçten fazla talip vardır. Keten tohumları 10 kuruşa kadar - yük: selmiştir. — —e M nnn a mi fikir ise harp tehliketinin Yu. goslavyadan evvel MVacaristan ile Romanvyaya geleceğini düşünerek kendi hesaplarına hâdiselerin bir müddet daha inkizafım beklemek, hâdiselerin inkisafımı — beklerken de Bülgecistan ile Macaristanın harp cephesine iltihak etmelerine mani elacak surette anlaşma mü. zakerelerine girişmek istemeleri. dir. İngiliz babriye nazırı Cörçi, lin son nutkunda, kücük bi memloketlere hitap ederek; “Siz timsahı beslersek, belki sonun. da beni yemez ve rahat berakır, diyorsunuz; fakat hata eliyorsu. nuz.” demesinde bie hakikat bu. Lamduğunu kabul etmek Tâzımdır. ASIM US Köy odalarında | yacına cevap verilecek , Köylünün okuma ihti Ankara vilâyeti köylerine - 10,000 kitap dağıtildı Naarif — Vekilliği Dahiliye Vekâleti İle yaptiği - temaslar netlcesinde, köy odalarına, köy okullarma, köylünün ökuya bilecceği klitaplar verilmeşine karat vermiştir. Maarif Vekilliği bütçesinde buna İt tahsisat ayrılmıştır. Dİk olarak Ankara vilüyet! köylerine 10,000 klitap dağr Limıştır. Bu kitaplar bilhassu sağlık, ziraat ve milli kültürü vükseltecek mahiyette eserlor dir. Köy odalarından köylüler bu kitapları alıp evinde oku- Ortaokul ve yabileceği gibi, odalarda umu- mi olarak akçarıları birkaç sü* at de okuyabileceklerdir. Okunan kitaplar hakkında Bir de istatistik tutulacaktır. Köy öğretmenleri köy çocul- lafinı yetiştirme işinde üdevle- Fial yaptıkları gibi köyltüyü ye- tiştirme işinde de mühim bir rol olmış olacaklardır. Diğer vilâyot körlerine veri lecek kitaplar hakkında esaalı hazırlıklar yapılmaktadır. Bu işe halkevlerinin köycülük şu- beleri d3 vyardım edeceitir. lise ihtiyacı tekrar başgösterdi Şehrimizin gelecek yılki e- kul ihtiyacı etraftında Maarif Vekilliği İstanbnl Kültür Di- rektörlüğüne tetkikler yapma- sını bildirmiştir. İstanbulun bilhassa Beyoğlu, Üsküdar, Ka- dıiköy, Eminönü kazalarında orta okul ihtiyaer fazladır. İs- tanbal ilk okullarından bu yıl verilecek olan “7000” mezum gözönünde bulundurularak ör- ta okul adedi ona göre tosbit edilecektir. Asıl mühim bir ih- Vanur emanetçileri müşkül mevkide Denizyolları umum müdürü İbrahim Kemal Başboraniın bir kararı Karadeniz Hmanla- riyle ilmantmız arasında İşli- yen vapurlarda emanetçilik e- den birçok fakir kimseleri müçkül vaziyete düşürmüştür. Uzud senelerdenberi bu va- purlarda anbarlara konmasi mahzurlu veya konamrıyan ba- zı malları bu omanotçiler ufak bir para mukabilinde yerleri- ne kadar toslim ederlerdi. Böy- lelikle tyecar ve haik da bu şe- kilde ufak tefek eşyayr bir ll- mandan diğerine taşımak için vapurla seyahat elmekten kur- tulurdu. Şimdi Tbrahim Kemal Bayboranın verdiği bir karar. la 150 kilodan fazla olan bü- tün eşyaların mubakkak' su- rette anbarlara konmasını ve bunlardan —manifesto aran- ması lcabetmektedir. 15 gün denberi tatbik edilen bu karar yüzünden emanetçiler iş yapa- maz olmuşlardır. Bunlar taşı- dıkları eşyaların şapka, elbine ve bu gibi anbarlara konamı- yacak eşya olduğunu İleri sü- rerek kararın geri alınmasını istemektedirler. Dün de ithalât eşyası geldi Fransız bandıralı — Teofil Gotye vapüriyle dün şehrimize Fransadan müh!m miktarda Ithalât eşyası golmiştir. Bun- lar arasında bilhassa tıbbi müs tabzerat, balık yağı, telefon Aletleri, yünlü eşya, pamuk mensucat, Termojen gaz cihaz- Yart ve cam vardır, KÜ e Münakale Vekâleti müs teşar muavini geldi Münakale Vekületi müste- şar Muavini - Mahmut Nedim şehrimize gelmiştir. Mahmut Nedlim İmanlar işletmesi u- mum — müdürlüğüne — Daeniz. banktan devredilmiş pürüzlü işleri tetkik edecek, bunların halline çalışacaktır. Dün bu hususta umum mü- dür Raufi Manyas İla temas etmiş ve İzahat almıştır, tiyaç da lise ihtiyacıdır. Şehri mizde yeniden (ki liso açılması kararlaştırılmıştır. İstanbul okul ihtiyacı hak, kında Manrif müdürlüğü bir rapor tahsimş edeceictir. Raporu Marrif müdtürü Tevfik Kut bir hafta sonra Ankaraya götüre- cektir. Bay Tevfik ayni zaman- da İstanbulun diğer kültür iş- leri etrafında da Vekâletle te- mas edecektir. Yabancı ve ekal- liyet öğretmenleri Kıdem zammı görecek- lerin yeni bir listesi hazırlanacak Yenebi ve ökalliyet ökulların da vazife gören öğrötmenlere kıdem zammı verilmesi hususun. da tetkikler yapıldığı ve okul idarelerine bütcelerine tahsisat kaoaymaları tebliğ edildiğini yaz mıştık. Ökul direktörleri dün dan itibaren bütço — vazivetleri etrafında Maaxrif müdür'üğüne izahat vermeğe başlamışlar ve bu arada bir cok okullar bültoe. lerinin datlığından bahsederek kiıdem zammı için tahsisat ilâ. ve edemiyeceklerini bilâ'rmiş -. lerdir. Manrif idaresi bu okul. larm vaziytlerin! tefkik edere'r vekilliğe ranor verecektir. Büt. vaziyetleri tesbit edildikten sonra zam görecek öğretmet . lerin isimlerini bildiren bir liste hazırlanarak tasdik edilmek li. zere Maarif Vekil'i#ine eünde. rilecektir, Liste taediktan 20) . dikten sonra öğretmenlare zam verilmesine başlanacaktır. ! Bi Maarif Vekilinin tetkikleri Şehtimizde — bulmnan Maarif Vekili Hasan Âli Yücel dün de kültür müecaseseleri etrafmlaki tetkiklerine devam etmiştir. B. vekil dün öğleden sonra İstan . bul üniversitesine giderek ede . bivat fakültesi ihtiyaclari etre. fmda alâkadarlarla görüsmlş, veni üÜniversite bütcesi etrafın. da çalışmalarına devam etmiş . tir. Bay Vekil busün de üniver. site ve okullarda — tetkiklerine devam edecektir. —— Öğretmenlere verilen konferanslar Her çarşamba günü öfretmen. lere verilen mesleki konferansla. ra devam edilmektedir. Yalnız. İstanbul kız Haesinde verilen konferanslar bundan sonra İs . tanbul birinci okul binasında, Istanbul erkek lisesi salonunda verilen konferanslar da İstan . bul 44 üncü okul salonunda ve. rilecektir. Konferanslar mart j i Mab' : mzl ; Bir namus dür nı tevkif ©8 Kasımpaşada 9'5 yaşında Hanife a0t 4 çocuğuna tasallut y yaşında Mehmet, dÜN y teslim edilmiş, biriNCi gi za mahkemesinde H y Borguşu sonunda muştur. — “Muhammedin Pj tefrikası İkdam gazetesi Bay Ali Nacinin İ ken Kemaloddin çi “Hazreti Muhami tı,, İslmli tefrik 'e yafet ıolrııındıll” Ku M delumumillik taraf tehcea görülmüş, Kemaleddin Şukrü neşriyatta bulunm&& sekizinci naliye € mesine verilmişle Fakat eseri tetkik vukuf — müstehcen hakkında Trapor f'ı,, 4Ç keme do dün suçlul ğ kazandırmıştır. —— Çalınan D pulları Rupen adında bİf Üyll bir yolcunun cebindö” y lk damga pulu çalm adlı bir tanıdığına ruşa satmıştır. Netlcede Rupen | lanmış, Azanekle b ndliyeye teslim odll-"', si çalmaktan, Azanek 4 miş malr satın almâk kif edilmişlerdir. — 'Tırhan bugün olacak re Yt İ 14 1 sör : ğ Alanyadan İzmi: ee İ da çanakkaleye- Betİti | sgede Tırban YA Geliboluya uğrayarak üzeri İlmanımıza miştir. Yanında Alef ilsiyesi bulunan vaptf vaş yolla geldiğindef sabah Umanımıza V' Köprüden doğru Hı":' Kasımpaşa havuzlar?” (, caktır. ' M Teşekkür — /)h Bevgili oğtumuz ve v zet Muhittin Apağın gerti g) hastalığı esnasında 4 teleton ve mektupla atf £ gerekse cenazaşinde — bE” / Suz izürep nııım.lıd" letirük ederek bizi tasalii” 4 7 istiyen Matbuat ari Terbiyesi taşkiâtına, #Pİ” ve bütün dost ve ahi minset ve teşakkürlerimii Mupittif