28 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

P * yapılan çalışmalara dair 1 %ı ._İıîîa_';_î Hasan Bedrett.n Ülgen Söğümü Ça | Su nokta budür.. Köy ökulları i. lümüzün, gelkil çin hazırlanan ve tatbik mevkiü. | ' hl'ıını. e' gerek | ne konan program. Bu hatalı yol. | Tüdda, Ze prog e l Zöçim husu. kültürümüzü kurtaracak — ve İN Si k nüfuşunun beşte dördünü teşkil eden köylüyü kültürün bü. tün nimetlerine en kıra ve ve. rimli bir surette kavuşturacaktır. g ; Maarif Vekilliğinin dört » | danberi köy okulları üzerinde ve köylü çocuğunu bilgiye kavuştur. yıl. | Köty, İ sistemati Ü ü , Yardı ma yolundaki sistematik çalışma. Ç&ı'_in ;&lnııı(ln llı;ı:ı faydaları asikâr o. h.'ul burü larak meydana çıkmaktadır. ğ —' *nı— Köylüyü yetiştirecek öğretmen İ bi S ve heyi, dir. O halde evvelâ köylere cek öğretmeni bulmak ve köy re. alitesine göre hazırlamak icabe- T Yepin S q':ş WT_'NÖNU der, a Gnı'gi'l_—:;f*_î_ Yü | — Şarasımı iktar etmek- mecburi. | BA plâm ge bil. | yetide bulunuyoruz ki, ilk okul W nn Smettedir Yaffa. | öğretmenlerimiz büyük bir ihti. tu;' Ball N;H- mamla yetişmekte ve bilgi bakı. | g l İ vi '[" OY | mımdân Avrupalı meslektaşlarına B Tağiçtltirmi adar | rekabet edecek kıymette bulun . Ö ARteliE Ça Ve bu e. | makla beraher köy öğretimi ba. ik ',J,y””âm köyle, ÜDti yüçe , SOCuklarını , Yetiştirmeğe kımından randımanları — zayıltır. Bunun sebebi de p-k kolay anla. şilir. Öğretmen okulundan çı . kan münevver öğretmen, pedağgo. İ0 AŞ K gi tmenle 60.000 * S İşbirliği İstikbalde nasıl bir inki- şaf gösterecek Fransızca Le Tempe gazetosi, Almanya ile Sovyetler birli raşında İngiltere ve Fransaya karşı mevcut olan işbirliğinin is. tikbalde gösterebileceği inkişal. ları daha ziyade Orta ÂAsya isti. kametinde aramak “lâzimgelece. ginden bahseden başmakalesinde Sövyetlerin şimdilik bu — istika. mette hareketlere pek hâhişli ol. madığı yolunda bir mütalca der. meyan ettikten sonra Almanya. nın Galiçya ve Romanya petrolle. rini eline geçirmek mukabilinde Sövyetleri tamamen İran, Trak, Hint istikametinde serbest bıra, kacağı şüphesiz olduğur diyor ve bu münasebetle kiz — Bu istikamette — bharırlana- cak olan geniş Lit Almar, . Sov. yet plânı her şeyden evvel Sadâ. bad paktı İle karşı'aşacaktır. Va, iye ile İran, Irak ve Bi. e tecavüri bir ittifak etinde değildir. bir ademi teca- den biz tecavüz tehlike. Si halinde bu dört devlet kendi aralarında müşterek emziyet İca. batı noktasından alınacak tedbir. tedafül, n Ancak karı B ti Y0 | Şi, psikoloji bakımından * çocuğu B %,,j:;'_'m Vekâ. | yetiştirmeği Pikke Bunln |tir hmçey. yle eğit. | yetistirme faali: ancak şehir y iraık giç düve edi. | okullarında görülür. Köye gitti. i ü &âq;.hmmr:lhıludi ği zaman çocuğu yetiştirmek ü. . ki—,ym Bu | zere istediği vesalitin çoğunu bu. H Te mi uğünu | Jamaz. çi teşeb. Halbuki bizim istediğimiz köy - öğretmeni köylü çocuğunu köye göre yetiştirecek öğretmendir. — | Şu hale nazaran köy öğretmen. ğu,::!'-n 9 ye 13 Yaşta! flere verilen ler Gzerinde istişare edecekle-. dir. Bundan baska dört devletin Avrupaya ait ihtilâflr meseleler karşısında vaziyetleri de bi lerine benzemez. Zira Türkiye Engiltere ve Pramsa ile Balkanla. rın ve Akdenizin statükosu esa. s1 üzerinde müttefiktir. Irak İn gilterenin müttefikidir; doğru. dan doğruya Almanya ile müna. kğdtmap güki köylü ço. | lerini şehir için yetiştirilmiş öğ. gt Bit ildir. Okul | setmenlerden değil, köye göre ye. | , KB *ti de faali. | tiştirilmiş öğretmenler arasın. ü,._ yaşların dı. der. , Şilütş vA Yazma bilmi- ği dört yıl evvel N Ştirmeğe ça. | bu mühim mescleye elkoyarak |“. M idar 28 bin | hakkiyle incelemiş ve eğitmen j köye © Alınan ted. | yetiştirerek bu noksanm telâfi e. Yeniden okul q%:"' kasıl olmuş. GN ŞDA çi #rıca ğitmen yetiş. Me;en vılddi i “başlanan dilmesi yolunu bulmuştur. Eğitmenlerin şmalarını elde edilen istifadeler şöyle h sa edilebilir 1 — EfNimen esleri köylü i dıışıın:tuı Köylüyü kendine' x ; Str, * küy Öğretmeni | Kirf görmemekte ve ona göre bir lisan kullanarak idare etmektedir. Köylü kendinden olan ve kendi gibi konuşan, düşüncesi kert ll Öt ö dandan veri. köy çocuk. İi üi B tahsile kavuş. | tinkine daha munis gelen eğit . Ü karar muci. | menc karşı daha fazla bağlı ka . Mti ! ç yıldan beş | Tacaktır. BK b a bir ük| 2 — Eğitmen kendisini psiko. lojik ve pedagojik ih gürüklemediğinden k eli | Yeytinhe ve köy ha. -4 doğru B ’yı..,L"Rek olan ço. Bir unsur o. İi çocu. Kunu irşatta daha insiyaki ve na. V) N€ ve yüksek türül bir usul takip etmektedir. ni Y Tüne de sahip| — 3 — Öğretmen: okul mezunu | ÜY * * öğretmenler olanca ulusal foda » n y k;rlıklarına men şehre alış . kon! tıklarından — buradaki v M Sd, AŞi kapırltiği teşebbüa, | köyde bülamayarlar, Köyü yadır. yi Yi hı.""lıda verimli | gamakta ve şehre doğru akın &. a langıcı olmak | melini beslemektedirler ©Zt değer bir| — Eğitmen esasen köylü oldu - 4 z ğundan şehrin bütün konforunu ı AM ilânından beri | görmüş ve tatmış olmasına rağ - men köyü yadırgamamakta ve her gün bir parca daha muühtetlif bakımlardan tekâmül ettirerek şehre yaklaştırmaktadır. 4 — Eğitmen kursları, bu mü. him meseleyi ça kısa bir zamatı. da tahakkuk ettirmek için icap ©- den eğilmen sayısını vetistirmeğe çalışıyor. Her vıl açılan kurslar. dan vüzlerce ezitmen vetiemekte ve köylerde vazife almaktadır. Ha'buki, sehir öğretmeni okulla. rının verdiği mezun sâyiısı ancak merkezdeki acıkları doldurabile- cek miktardadır. Eğitmen kursla. Tının eğitmeni köye göre yetiş. tirmesi de ayrıca üzerinde duru. Kpinizg, Tüne Ş ,Körülen ilerle- BĞ ge DN bilgiyi yük. Baki, Pümmak bir su. Reri kalınma. Memleketin i Öşelerine ka. sebetlerini kesmiştir. Efganintan muharip taraflardan hiç birine merisup olmamakla beraber, ne İranttı, ne de İrakın maruzx kala. cağı bir tearruza karşı kayıtsız olamaz. İrana gelince, bu, Rusya tarafındam-ötedenberi en ziyade. şasyika sugrayan - bir deviottir. "Deyli Telegraph pazetesi muha. birinin verdiği malümata güre as. keri mütehassısların kanaati şu- dur ki, Sovyetlet bicliği tarafın. dan İrana doğru yapılacak bir ta. arruz hareketi Türkler ile mütte. fiklerin bu cepheye kuvvetlerini toplamak için olacaktır, fakat di. ğger taraftan müşterek Alman . Sevyet kuvvetleri Balkanlar üze. riüç tazyik yapacaktır. Bu tak. dire göre müttefikler - icabeden tedafüi tedbirleri alabilecek vazi. yettedir.” Hitlerin gözdesi hasta- haneye naklolundu Hitlerin - gözdelerinden — olan Mis Unity Mitford'un tabanca kürşunuyla yaralandıktan — sonra Almanyadan İngiltereye nakle. dümiş olduğunu biklirmiştik.. Mis Mitford babatı Lord Ri. destal'in evinden ayrılarak — bir hastahaneye yatmıştır. Burada İngiliz kızınmi Münihte iken vü. duna girtdiş olan kurşun çıka. rılacaktır.. . Malüm olduğu üzere Mix Mit. ford geçen eylül ayında yaralan. mis ve ne sebeple varalammış ol. duğu bir sır halinde kalmıştı.. Mis Unity Mitfordun sıhhati | Mastahaneye naklolunur iken boğazında bir eşarp sarılı olduğu halde otemobile kadar yürümeğe Öy çocuk. | lacak bir hususivettir. dürelmektedir. / l?;iıuıdı me. ... İN MA Sehir GoL 0: | — Maarif Vekilliği köy öğret. Bt tucağında CZ | menleri işinde yaptığı ” gibi köy N ş:dc eamıg;c:g; (Devamı $ inekte ) — | muvaftak olmustur. r. Bulun. j Mitliya Pitgok — şeyleri | gyememememe Klsaca: Ki yALİN ğit kalmadan bel. şe” Biş -Endyüı sine. , Mi fen Kttikle tenvir c b—'_”n..w,"lı şehir ço. / .X bir Mmevcuttarı Nn a Bi B # (B kç?ta * ı..hâum,m:;; Memlekette dâahili türizmi uyandırmak, ve g ŞU Ve dürgün ha. para tedavülünü arttırmak vatanımızın — istira : 5A İA a hat ve tedaviye müsait yerlerini vıwıgaılın— Hİ Ç tebir çocuğunun (£ muza tanıtmak için Türkiye Turing ve Otomo- 4 ği ASİn takln bamlen İE bil Kıübü Genet Sekreterliğince bir büreşür ha. ' M çe teşmili kadar |£ #ırlanacağını haber aldık. Büroşürde memleke. y Bareket tasavvur |£ tin başlıca sayfiye yerleri, kaplıcalar, teferrliç j Pu ııüh bakanlığı. ve tenezzüh yerleri ile buzalara giden yolların e dürdü. l Ğİ ibarettir; | € | bir romatizma tedavisi için kendisine yer tavsi. ye edecek adam arayan vatandaşlar artık bu iş. ten demek ki kurtuluyor. Sadece bir nokta: Bu büröşürlerin birçok devlet büroşürlerinde oldu. ğu gibi ambarlarda depo edilmiyerek ve kâğıt sarfına da bakmaksızin halka değitilması... Bir nokta, fakat en mühimmi... , i meRözlerileceği büdiriliyor. Meğlekst ban Gadaen — L L a les lll tüermeli Paderevski | Yeniden vatanınınistiklâli için çalışıyor ya, akıbeti gibi çok garip | de heyecanlıydı, konuşurken bu Polon kahramanlara malik bir memlc. duğunu bir kere daha isbat e birincisi hakkak utikişias ve devlet adamı olan Jan Paderevski'dir Bu mühim salı tin tarihte eşi. ae rastlamak mümkün değildir. Geçenlerde Pariste toplanan Leh milli konsevine, bizzat Pa. derevski riyaset etmistir. Bu şe. kilde meşhur musikişinas — yeni- den piyanosunu terkederek ve sa. nat hayatını bırakarak memleke. tine eski hudutlarımı kazandırma. ğa çalışmağa başlamış bulunu. yor, Padere 'fin 1917 senesinde vatanına istiklâlini nasıl kazan. dırmış olduğunu ve umumi arzu Ve ıkrarlardan sonra nasıl devlet reisi olduğunu bu sütunlarda ev. velce anlatmıştık. m onu tekrar milletinin klâli için çalışır görmek bize deç adamının kalbinde yanan va. tan aşkilim küvvetini bir kere da. ha kabul ettirdi, Pariste Polopya sefareti salan larında toplanan Leh milli kon. seyinde devlet reisi Sikorski'nin yanında büyük vatanperver Pa. derevski'nin de - (bükük — beline rağmen) bulurması herkesi he. yecana getirmişti.. Bu milli konsey için büyük vâa. tanperverden daha münasip bir şef olamazdı. Yirmi sene evvel vatanına is. tiklâlini kazanıdıran Paderevski Amiral öyrd Atlantitke bazı meçhül tepeler meydana çıkardı YA Amiral in Atlantikte “Mary Birda- adaları ciyarında bazı meçhül tepe ses Martha radyoda bir mutuk söy* leri meydana çıkardı bahriye nezaretii biklirilmektedir. Bir keşif uçuşu esnasında — keşfedilen bu tepeler 1939 senesinde tarafından keşlediler, nn şimal sahili uzunluğundadır. Bu uçuş esnasında Sulzberger körfezi- nin zannedildiğinden daha — geniş olduğu ve hakikatte cenup kutbun da bulunduğfu meydana çıkmıştır —— Alman. - italyan dıcaret anlaşması Roma, 27 (MA) — Reut Alman Ücaret nezaretinin mi hasaısı B. — Cloğdtusun Halyan ticaret mahfillerinde hiç bir ehemmiyel atfadilmemoektedir. B. Clodiusun Romaya umumiyet itibarild iki memleket araamdaki | ticaret mübadelesinin müzakere için geldiği aöylenmek todir, kursları ve köy okullan; Alman - Sovyet | Polonyalı sanatkâr ve devlet adamı mu: | | ük sanatkâr ve kuvvetli dev. | | — ÖRÜMGEK KAHRAMANLARI! | ziyaretine | | yaziyetini | Görünüşe bakılırsa, İlalya şim- diki Ucarat — muahedesinin bangi bir tadiline, bu tadil kendi sine bugün bir fuyda her temin et- mediği takdirde, muvafakat ede - miyecektir. Turizm propagandası için hazır- lanan broşürleri dağıtalım bayırlı bir iş.., On beş günlük bir istirahat yahut heyecanı © tesir etmişti, ün salondakilere de Paderevski ezcümle şunları söylemiştir : “Sevgili kardeşlerim, uzakta, | düşman çizmesi altında bulunan toprakler'ımızda yaşayan sevgili kardeşlerim, sizlere hitap ediyo. vum.. Düşüncem sizlere doğru u. çüyor; , kuvvetlerimize, mu. kaddes haklarımıza ve muzaffer olacağımıza karşı olan imanımı ulaştırıyor.. Barbar — mutaarrızla, rın #ddeti bu sesi boğamar, çün. kü bu ses hepinizin kelbinde ya. gayer. Allaha ve Polanyaya kar. şı inancıimiz bize geçirmekte ol. duğumuz bu esaret devretine ta. hammül edecek ve kat'i muzaf. feriyetimizin çalacağı sasti bekli. yecak kuvveti vermektedir. Hayır, benim feliketli kardeş. lerim.. Polonya mahvolmıyacak. tır.. O sizin, bizim ve beşeriyet için ebediyete kadar — yaşıyacak. tr” Sanatkâr devlet adammın bu sözlerini dinleyen Polonyalıların heyecana gelmemelerine imkân yoktu.u Paderevski bir heyecani. le başlamış olduğu sözlerini bir devlet adamı sükünetiyle bitir. mişti Büyük sanatkâr ve kıymetli devlet adamının yeniden vatanı. nan istiklâli için çalışmağa başla. mış olmast cidden şayanı dikkat bir hâdisedir. Norveç kadınları Harp zuhurunda mem- leket istiklâlinin müda- faasına yardım edecekler T Öslo 27 AA — Velfahd ören r. Bu teşekküllerin — gayesi Tarih Penceresinden: Kahvehaneler için yeni bir. devir Rhiliye Vekâleti Anadolu DD kahvehaneter 1 okumta O. dası haline getirmek için tedbir- ler aldı. İstanbul kahveleri de 15. edilecekmiş. — Kahvehane yatımızın bir ya. yara ki asırlar. dir bin re tahammül cı tir ki onunla her zaman mücade. fakat bir türlü kaldırı. lamamıştır. Hicri 950 yılında İstanbula ilk defa kahve getirilmiş ve Hekim | ile Şemiş adlarında biri Halepli, biri Şamlı ikâ kişi Tahtakalede açtıkları kahvehaneyi — işletmeğe başlamışlardı. Hocalar: “Haramdır..” - diye yaygarayı bastılar. Şeyhülislâm E bussuud Efendi; “Kavrulup ya. kılân nesnerin el ve şürbü caiz değildir” diye fetva vermişti. Kahve yüklü gemilerin diplerini deldirip denize döktürmüştü. Fa. kat değimizi gibi hiç bir şiddet, kahveyi menedemiyordu. Daha fenası kahvehancler “Esafil” ma, halli oluyordu. BEnvat rezaletlere sahne olmaktan geri kalmıyordu Dördüncü Muradın idam cezaları bile kahvehanenin kökünü kuru. tamadı. Nihayet tanzimatın — ilâ. nından sonra bütün kahve ocak. ları yıktırıddı. Fakat bu da mu. vakkat oldu. “Beşer onar günm ka. panıp badeku mahallenin ve es. nai takımının kefaletiyle ehli ırz. dır deyu cümlesi açılmış ve yıkı. lanlar tarzi aherde yapılmıştır.” Bu gibi hareketler büsbütün kötü neticeler doğuruyordu. Me. nedildikten sonra tekrar müşaade verilince bu sefer kahvehane ne- dir bilmiyenler bile oraya dadanı. yordu. Bu son “kahvehane düş. manlığı” nın bir başka kötülüğü oldu. Kahve ocakları yıktırılımca sahipleri zarar görmesin diye kahvehanenin berber dükkâni h lne getirilmesine müsaade edil. di. Sonradan tekrar kahvehane müsaadesi verilince, berberlik de ipka olundu. Ve bu büyük şehir lerde nisbeten azalmakla beraber, köy ve kasabalarımızda pâlâ de. yam & diyor. K v .Cııâgıs:tyâm. kahwo. haneyi kapatmakla bir kötülüğü izale etmiş olmuyor, orayı okuma odası haline getirmekle yeni bir devir açıyor demektir. NİYAZiİ AHMET kler silâh altma alındığı tak- dirde kendi arzusile onların yerine çalışmak İstiyen kadınları kaydet- mektir, Prenses, Norveç milletinin sulhu sevdiğini — ve bugün — bile milletler arasında döğan ihtilâlla. rin sülh yolu ile halledilebileceği kal muhalaza ettiğini söyle miştir. Fakat Norveç kadınlarının mevcut hakikatlere istinat ederek Idlâketleri asgari hadde indirmek için mümkün olan bütün tedbirle- ri almaları lâzımdır. Harp zuhur ettiği takdirde kadınlar — Nörveç in müdafaasına — yardım Görüp düşündükçe Dünyanın en korkunç hâdiseleri arasına, bazan ne tubul haberler karışıyor? Dünkü “V akıt,, ta bunlardan birini oku- düm, Bilmem nercde yalnız kadınlar tarafından İdare edilen bir ada vürmiş. Kanunlarını kadınlar yapar, teşkilâtımı hatun- lar kurarmış, Devlet — öğer bü şartlar içinde bir devletin kal- ması mümkünse — idare makinesinin bütün manivelâları kw din elleriyle çalışıp İşliyormuş, Böyle bir yerde zavallı erkeğin, derece ve kiymeti elbette “tahtelbeşer,, e kadar inor, Bereket versin tablat kanunları- na, onlar İnsan yasalarının dalma üstünde hüküm — sürdüğü için, erkeğe nefos — aldırabilmiş, Fakat kayıtsız ve şartsız değil, Kadın idaresi, bu vasfını örtmek için bazı gçarelerc başvurmuş. Erkeksiz yaşamanın hem nesil, hem fert bakımlarından imkânsızlığı meydandadır, Ama, bir erkeğe “vazgeçilmez bi ihtiyaç,, olduğunu söylemek, onu şımartır, gurur şahikalarınu çıkarır. Böyle bir şeyden mümkün olduğu kadar çeklu mek gerek, O adadaki kadın devleti, kadın kanuu vâzıları bemn örkeğ mağrur görmekten kurlulmak, hem de kadınlığın üstün kıy metini belirtmek için bir çare balmuşlar. Erkeğin, bir kadıma malik - olabilmesini, — koca sıfatın taşıyabilmesini bazı şartlara tâbi tutmuşlar. Ancak bir kal ramanlık örneği gösteren erkek koca olabilir, demişler, Demişler ama, kahramanlık nedir? Hangi cesnret domn cesine böyle yüksek bir ad takılır? Bunu pek kestirememişle: Kahramanlığı, dünya ölçüleri içinde muhakemeye — yatıme makta, ouları kıyamete kadar kocasız birakacak — telilikele bulunabilir. Onun için kahraman! erkek — yüreğine gö değil, kadın sinirine güre tarif etmişler ve: — Şayet bir erkek, koca olmak İsterse, örümcekle d bir çuvalın, içine girmekten korkmamak kalıramanlığııı ger termeğe mecburdur, Hükmünü verinişler. Örümceği akrep, ejdertim, ahitapor; kağar köorkünç görür için iİnsanda kadın gözü olmak gerektir. Omların güzel ger leri, daldan dala gerilen dümun renkli Ürrek, incer b #rümcek ağında, bir canavar penços görütler Puna cenmanedlur bakanları kahramas tanıtnâak, onlara göre belki de yerimii - bir iş olur. HAKKI SONA GEZGİS i di dlinei aailet azilem B tat