24 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

« — VAKIT 24 IKİNCİKANUN 19 Milli korunma kanunu Kanunun başlıca hükümleri nelerdir? Büyük Millet Meclisi tarafın” dan kabal edilen Mült iktısadı koruma ait kararnameler — hazıtlanmıştır, Bugünlerde alâkadarlara tebliğ edilecektir. Bu kanunun gayesi memlekette her hangi bir şiddet rejimi tesis etmek dez .H metin ve Meclisin maksadı, fev kalâde ahval içinde memleket ve Bilhassa hükümetin muh şu' belerindeki faaliyeti ahenkli bi vaziyete koymak, nihayet ihti" kârla mücadele etmektir. Kanu' nun başlıca ahkâmı şudur: Milli korunma kanununa göre, İcra Vekilleri Heyeti, umumt ve' ya ktsmi seferberlik, devletin har- be girmesi ihtimali, Türkiyeyi a lâkalandıran yabancı devletler a Tasımlaki harp hali takdirinde bu kanunu tatbik etmek salâhiyetine maliktir. Hükümet, kanunu tat * bik ederken ve tatbikından fera” ğat eylerken bunu ilân ve Millet Meclisini de haberdar edecektir. Kanunuün hüklümlerine tevfi- kan İ a Vekilleri Heyetince ** tihaz edilecek kararı hazırlamak üzere Vekiller arasından bir ko” ordinasyon heyeti teşkil edilecek” tir. İcra Vekilleri Heyetine ve sikmekte olan salâhiyetlerin bay> hecaları gunlardır: İstihsali artırmak bakımımdan, sanayi ve maadin — müesseseleri hükümetçe kontrol edilebilecek ve bunlara hükümetçe program verilebilece Gerek bunların ve gerek diğer iş yerlerinin işçi ve ihtisas elemanlarımı da hükü * met temin edecektir. Bu maksadla vatandaşlara üc: retli iş mükellefiyeti tahmil olu” mabilecektir, Bütün — bi memurlar, mütehassrslar, ve müs- tahdemler, kabüule şayan bir ma zeretleri olmadan ve haber ver meden işlerini terketmiyecekler * dir. Fakat çalışmaya mecbur - tu' tulanlara süylerine mukabil em' saline göre mormal ücret verile * cektir. Hükümet, sanayi ve maadin müesseselerinin —mamullerini ve istihsalâtıı, normal meliyetine yürde muayyen bir kâr ilâvesile satın alabilecektir. Bu malların hükümete teslimi mecburt olacık tır. Hükümet de nakit ve ham madde bakımlarından kredi temin edecektir. Maddelöriü veya yardımet malze- menin bir elde toplanarak — halk ve yallli müdafğa İbtiyacınm tatyike dü- şürülmesine meydan vermemek için hükümet, değer fiyatile buzları alıp Mhtiyacı olan — müsameslere — kürız verebilecektir. Hükümet, metrük veya natamam kalmış iş yerlerini tayin edilecek bir taviz müukabilinde işler hale getirebi. lecektir. Sahiplerine kati Jüzumu — olmıyan makine, alit edevat, tesimat ve ber nevi tetihaaj vusılalarını, sahiplerisin işlerini sekteye uğratmamak şartile Ve ihtiyacr olan müesseselere vermek üzere, döğer pahaadle satın — alabile- cektir. Hükümetin istihsa! bakımından e- mirlerini yerine getirmiyen — sanayi vs. maadin Mmücaseseleri, — sahiplerine mürasip tazminat verilecek, — bükü- matçe işletilecektir. Bütün iş yerle- * rinde ihtiyaca göre gühlük İş saatleri bergün içih üç asata kadar arttirıle. bilecektir. Gene icabında, iş kanunuk nun S0 iaci maddesindeki kadınlara ve küçüklere ait hükümler tatbik e- dilmiyecektir. Fakat işçinin baftada 'bir gün Latil hakkt mahtuz kalacak- tır, Hükümet, hariçten gelecek madde- lerin miktar, cins ve Bevilerini tayin veya mebedebilerek, bütün maddele- rin istihlâk miktarlarını da — tahdit eyülyebllaceztir. Tensip ettiği tienzat müssseselerini veya ticanet birlikleri. ni, ithalâtta bulunmak Üzere — kredi, döviz ve AXYyeditif ile techiz — ve du münaseseleri memlekette slok yapma- ga mecbur edebilecektir. — Ancak bu milesseneler, hükümetin müraki kanununun tatbikatına | gekil ve şaztları, hükmetçe, âmül ve f.ıı(ıuı.ıı: lerin hak ve menfaatlerine | zarar vermilyecek sürette tanalim o- lunacaktır. Hükümet, dahilde atoklar yapılmasını menedebilecek, mamleket mahsüllerini satın alâhilecek, huriç- ten de mal mübayaa edebilecektir. Teracatm tahdit veya menolunma» | sından dolayı memleket mahsullerin- dea birünin fiyatı düşerse — hükümet bu mahsulü değer pahasile satın alâ- cak veya bunun Lerhini mukabilinde müstahsillere parza ikrazın: temin ey üyecektir. Hükümetin tedbirlerinden dolayı hir mâalın dahili ve harict satış fiyatları arasında fazla kâr başıl o lersa, hükümet, bu fazla kârdan Zi- rsat bankasında bir fon tesdis cdel öölrtir. Fakat harle! piyaanda — TAxla KÂt münhasıran sâyine medyun o- Janlar, bundan gene münhasıran ken- dileri istifade edeceklerdir. Bir hafta garfında gümrükten Çekli miyen mallar, alâkaldarın — natı ve hesabına hükümetçe, gümrüktan ç karılabilecektir. Transit mallar bun- dan müstesnadır. Bar kanunün mevkil tatbikta bulün düğü müddet içinde, gehir, — kasabu, takole, İlman ve İstasyoninrdâ ZAyTİ- menkullerin kira bedelleri, bu Kantı. mun tatbikine tekaddüm eden — Bene- nin müayyen olar kira bedellerinden fazla olumımcaktır. Bu hükmün tat- bik edileceği yerler, hükümetçe ilfin olunacaktır. Hükümet, her nevi azamf flatlarını tesbit — edebilecek faturaların muayyen bir. müddet içlh muhafaza edilmesi mecburiye- tini koyabilecektir. Yür kuruştan fazla alışverişlerde müşterinin ta- lobi üzerine satıcı fatura verme- ğe mecbur olacaktır. Sun'1 flat yükseltilmesi, malla . rın saklanması, muvazaa suretile devri, zincirleme sütışlar, fint bir. lği gibi müstehlik “leyhine olan gayrimeşru lcari muameleler ya- saktır. Hükümet, her türlü hususl na- kil vasıtalarının seyrüseferini tan- zim, tahdid edebileceği gibi, bu vantaların malzemelerini ve mu - tad Ücretlerini — vererek, devletçe lüzum görülecek yerlerde ve hiz- metlerde çalışmalarımı mecbur? ya- pabilecek bunları değer l Ziraatte çalığşabiilr. he dağ, kendi ziraat işi yü: mamak gartile, İkametgâhından en çok 15 kilemetre mesafe dahilinde bülunan ziraat işletmelerinde mü- nasib ücretle çalıştırılabilecektir, Bu hüküm kadınlar hakkında ket- di köy, kasaba ve gehirleri hudut- larına münkasırdır. Zeriyalın nevi hakkında da hükümetin vereceği emirler muta olacaktır. Ekilen her dört kektar arazi içla bir çift öküz milli müdafaa mükellefiyetinden tisna olunacaktır. | Pa kanunun derpiş ettiği işlere Hiyr- plan tediyeler için hükümet emrine 25 milyon İlraya kadar bir sermaye temin olunacaktır. Kanunun ihtiva edeceği cezulura gelince, hükümlerini dinlemiyenler için 25 liradan beş bin liraya ka- dar nakdi ceze, 7 günden altı aya kadar hapis cezası, 2 seneden beş seteye kudar muvakkat ıL'ttln ve malların müsaderesi cezaları ko- nulmuştür v& bu cezalar ı:-_u o - Tunmıyacaktır Bu kanunun hükümleri daire - sinde ittihaz edilecek karar — ve rmuameleler hakkmda kazal mer- ellorden tehiri lera ve tedbirl ihti. yetİ kararları verilmiyocektir. satın da alabilecektir. VAKIT 1940 Cep Almanağı Mükemmel bir takvim, her ay müracı edilebilecek — güzel bir rehber; 64 sayfalık bu Al manağın fiyalı yalnız 10 kuruştur, Her kitapçıda ve gazete bayilerinde bulunur ZAYİ BEk yülmde İzmirde nüfus cünda- zimla sökeri muamelemi — kaym et mişim. Kaydından yenisini çıkaraca. gımdan, kayıp muamelenin — hükmü yoktur. maddelerin KEüver Albay #8nT1) Ticaret Vekili şehrimizde tetkikler yapıyor (Baş tarafı 1 incide) Servet Berkin ile 'vekâlet şir- ketler müdürü Remzi Saka da li- mited şirket müdürleri ile temas- lar yaparak yeni teşekküllerin faaliyet esaslarını tesbit etmekte. dirler, Limited şirketlerden bir çoğu faaliyete geçmiştir. Diğerlerinin de nizamnameleri veküâletçe tas. dik edilmek üzeredir. Ay sonuna kadar bütün şirketler ve birlikler işe başlamış olacaklardır. Şehrimizde bulunan vekil, tet. kikleri etrafında şu beyanatta bulunmuştur: “— İstanbula bu defa geli- şim, Bayram tatilinl geçirmek içindi. Fırsat buldukça Vekâler * alâkadar edön meyzu meşgul oldum. — Mu işleri görmek üzere hııaııluldn bulunan memurlarımın Bay- ram içindeki faaliyetlerini ta - kip ve tanzim ettim. Bugün Ta: kas Limited'deki arkadaşlarIa temaa öderek malümat aldım, | Vakıa sizler, beni dün burada bir çok kimselerle içtima har linde çalıştırmışsınız; ancak bu bir güzel tahmin olmuştur. Dün değilze do bugün burada * yım, Arkadaşlarımın İstanbuldak! mesaisi, bilhassa başta ithalât- çı birlikleri olduğu Kalde ev velce yapılmış teşkilâtin nasıl çuştıklarını görmek bunlar dan kuruluş formaliteleri be- nüz bitmemiş olanların teşkilâ tını tamamlamak, yeni kurula> gük olanları hakkında tetkik ler yapmak ve bu hususta ken” dilerine verdiğim — direktifleri teşkllâta anlatmaktan “Jbarot olmuştur. Bunudavtı bir ay kadar evvel İstanbulda iken aldığım karar" lar ve todbirler, bu güne kadar piyasalarımızda — beklediğimiz iyi tesirlerini muhafasa etmiş Bu vaziyetten memnunum, bundan gsonra da almakta ol duğumuz kararlar ile vaziyetin çok daha iyi olacağına itima- dim vardır. Geçen ay memlekette haklı olarak asabiyot uyandırmış ©* lan ihtikâr ve fiyat yükseltme hareketleri artık bugün bir mesele olmaktan çıkmıştır. Bir gok maddelerin toptan fiyatler rinde müşüdehe ettim. Gös,, hal yapılan siparişler çoğalın; kismı gelmeğe başlamıştır. Yakın bir zamanda memle - keti normal devirlerindeki ge- nişliğe kavuşluracak miktar" larda xzarurt ihtiyaç maddeleri miz gümrüklerimizden içeriye girmiş bulunacaktır. Millf Korunma kanunu merl- yete girmesl İle birlikte Ihtiya: €a göre hazırlrklara başlanacak ve bugün almakta olduğumuz tedbirlere daha fazla emniyet ve kolaylıkla devam imkânı elde edilmiş bulunacaktır. İktısadi Koruma Kanunu Tatbik Mevkiine Giriyor Vekil bundan sonra, memle- kette ihtikârın tamamen önüne irlerimiz tarafından bir geçmek üzere hazırlanan iktısadi | korunma kanununun birkaç güne kadar tatbik mevkine konulaca. ğinı, maamafih, alâkadarların kanunun cezat hükümlerini tat- bike lüzum hissettirmiyecekleri. ni zannettiğini söylemiş ve İngil. tere ile Fransadan temin ettiği. miz krekdlilerin Türk malları” ve bilbassa tütün ile ödeneceğini ilâ- ve etmiştir. İstanbul P. T. T. Müdürl | pek bariz tenezzüller | rdiğimiz yardımlarla it- | 1940 senesine mahsus Radyo Almanağı M. Ragıb Uluğ - Orban Salih Nuz Her radyosu olanın bilmesi el zem kıymetli bahisleri, ameli bilgileri, bülün dünya İstasyo: Tarımın tolü Mevclerini ve ra: yoya aid muhtelif haber ve hâ, diseleri muhtevi olarak çıkmış. tır. Ayrıca resimli mufassal bi RADYO LÜGAT' ile İâtaba cet- velleri ve dünya saat farklarım gösterir. mükemrrel bir harita ilâve edilmiştir. 1999 nüshası pek kısa bir zamanda tamamen salıldığından tedarikinde isti - edilmesi davsiye olunur, Platı (60) kuruştur. KANAAT Kitapevi val MİLLiİ PİYANGO Uğur Gişesi Karaköy caddesi Postahana karşısında, Telefon: 40021 ÖMER R. UĞUR Askeri Kamus Herkese lâzım olan mühim eser Yeni çıktı Batış yeri: VAKİT Kitabevi Şubeye Davet Eminönü askerlik şubesinden : İsimleri aşağıda gösterilen yedek subaylarm şubeye gelme. leri, 1i — Süvari teğmen Haydar oğlu Hikmet (4640) 1310 Kırk. lareli, 2 —- Süvari teğmen Muhittin og,, Abdülhamit (17792) 1310 İstanbul. 3 — Süvari teğmen Ali Riza oğ. Ahmet Turhan (25888) 313 Sivas, 4 — Süvari teğmen Cemal oğ. Ali Galip (14605) 313 İst. — Süvari & en Enver oğlu Mehmet Faik (17959) 312 Adana, 6 — Süvari asteğmen Osman Nuri oğlu Hasan Rahmi (30515) 1310 İst. 7T — Slüvari asteğm. Ömer Lüt fi oğ. Muzaffer (29119) 318 Kı. zan, 8 — Süvari asteğmen Fevzi oğ. Hüseyin Avni (30517) 318 Si . nop. 9 — Silvari aıuğmen Meh « met oğ. Enver (42518) 325 İst. 10 — Syv, asteğmen Şevki oğ. Lisami (44014) 328 İst. TARRLARELARAN Dün ve yarın tercüme külliyatı 7 nci seriden 61-67.7 kitap Vikontun ölümü Leneit IL Liza Evlilik Gizli Pamuk harbi Bizanş tarihi Senyolbeos Avrupa Urnum Neşriyatı Idare eden: Refik Ahmet Sevengil SANİBI ; ASIM US Basıldığı yer: VAKIT Mathansı üğünden Bebek P. T.'T. Merkez binası tamiratı, zararı müteahhit nam Ve bes bına açık eksiltmeyo konulmuştur. Eksiltme 7/2/M00 tarihine rantlıyan Çar- pamha güntl sast 15 te B. postahane bidas: birinci katta P. 'T. T. Müdürlü. RÜ odlasında toplanacak müdürlük Alım Satım Komüsyonunda yapılacaktır. Keşif bedeli 652 lira 82 kuruş, muvakkat teminat 72 İradır, Taliplorin olbaptaki keyif veşarinamelerini görmek ve muvakkat temi- natlarını yatırmak Üzere çatışma günlerinde mezkür Müdürlük İdari Kalem Levazım kısmına, ekalitme gün ve saatinde de en uz bir taahhüdda 500 lira- hk ba İğye benzer iş yaptığına d&ir idarelürinden almiş olduğu vesikalara İs- tinaden İstanbul vilâyetine müracaatla ekzillme tarihinden 8 gün evvel ulm- maş ehliyet — ve OC0 yılına ait Tiçaret Odhar venikası mahkbuzile komleyona mijracaatları, ve muyakkat taminat (208) - Baş, Diş, Nezle, Grıp, Romatizma, Soğuk algmlı Ve Butun Ağrılarını nı Derhal Keser L Günde 3 Kaşe Alınabilir. Devlet Demiryolları ve Li işletme Umum İdaresi iI Muhammen bedeli 2500 lira olan 10000 KE, Matör vE 2/2/1940 Cuma günü saxt (10,30) on buçukta Haydarpaşada hilindeki komisyon tarafından açık eksiltme usulile satın ah Bu işe girmek istiyenlerin 187 lira 80 kuruşluk mmııı# kanunun teayin ettiği voaasikle birlizte ekalitme günü saatine W yoğa müracaatları IAzımdır. Bu işe alt şartnameler Komlayondan parasız olurak da ADEMİ İKTİDA ve BELGEVŞGEKLİĞİNE Tabletleri her eczanede bulunur Poata kutusu 1255) Galete, İstanbul Yamm Deçeama aatee inhisarlar Umu Müdürlüğünde Ctasi Kibise ve kasket Fotin Palto Kibise ve kasket Kaput Ayakkabı EKibişe ve kasket Fotin Eibise ve kasket I — İdaremiz müstahdemini için yukarda cins ve miktarı X #at pazarlıkla satın alınacaklır. V1 — Pazarlik 31/1/940 Çarşamba günü saat 14 te W bititilmek muretiyle Kabataşta Lwvasım ve Mübaynat Şubesind l II — Şartnameler ber gün sözü geçen Şubheden parasığ gibi nümüneler de görülebilir. muneler de görülebilir. * IV — İsteklilerin pazarlık için tayin olunan gün ve sastit Üj venme paralariyle birlikte mezkâr kamlsyona gelmeleri. 1200,00 Fatih Hüsambey mahallesinin ÖmerelePii 5 50 inci adada 10,40 yüzlü ve 290, 58 Mü sakalı Belediye malı arsa, 110/00 Aksaray yangın yerinde 26 mer ndadâ çat maralı ve 44 metre murabbar sahalr ? yüZSÜZ Arsa, Aksaray yargın yeritde Mimar Kemalettif, nin Kızıllaş sokağinda 28 inci adada 364 rabbat sahalt Belediye malı arta, İlk teminat miktarları ile tahmin bedelleri yukarda yarıli .;i" Ayrı açık arttırmaya konulmuştur. Şartnameler Zabıt ve MUM” . yi Tüğü kaleminde görülecektir. İhale 91/1/40 Çarşamba günü SAt Mt Eacümende yapılacaktır. Taliplerin Jik teminat makbuz rınt hâmilen ihâle günü muayyen saatte Datmi Encümende V Kırklareli Belediye Reisliğinden İşin nevi Cinsi Mikdarı — Mühainmen B. Kile Kuruş Madrat mükine — Sökenl 2500 — Beber kdle yağı Vakom 48 “İhâle tarfhi 25—1—940 tarihine müaadif perşembe BÜRÜ Tni yi yukarda işin nevi ve cinsi yazır makina yağı 11—1—000 “'M 1—040 tarihine kadar 18 gün müddetle minakasaya çıkari i istekli olanlar belli gün ve saatte yüzde 7,5 muvaklıat teii” diye Pnolimenine baş vurmaları ilân olunur. (404)