24 Ocak 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

SONKANUN 1940 “Bulgaristan Kati Biıtaraflık Siyasetinden Ayrılmıyacak | : TamSulh Istiyoruz. Neticesi Meçhul Maceralara Atılmıyacağız. Harbin Devamınca Komşu : Devletlere Müşkülât Çıkarmamak Azmindeyiz Türkiye Ile HerAn Inkişaf Eden Ve Temelleri Kuvvetlenmekte Olan Bir Dostluk Içindeyiz ( Arkadaşımız AKA GÜNDÜZ Sofyadan Telefonla Bildiriyor: ) Ek.elâns Köseivanof MİLLİ Korunma Kanunu Yazan: Sadri ERTEM $ Kiri Büyük Millete Meclisi örfi idare, istiklâl mahke- mesi, mili müdsfaa mükellefiyeti nevinden müstesna zamanlarda tat. bik edilmek üzere iktısadi mevzular. Ja alâkalı bir kanun kabul etmiştir. Bu kanun umumi veyahut kısmi seferberlik vukuunda, devletin bir harbe girmesi muhtemel bulunduğu 2amanda, Türkiye Cümhuriyetini de Suretile tatbik olunacaktır, Bu kanunun gayesi müstesna va. Ziyetlerde istismara, Sabotaja karşı ğu gibi, devletin istih- ide tanzim ve arttırmak üstüne almıştır. Bu mak. ZI an kanun birçok bü - kümleri ihtiva etmektedir. Bu kanuna göre, devlet milli mü. dafaa ve halk ihtiyaçlarını karşıla yacak müesseseler üzerinde kontrol hakkını haiz olacak, bu müesseseleri tevsi, imalveişleme bakı. ından tadilâta tâbi tutabilecektir. mayi, maden işleri Üzerinde çalışan müesseselere hükümet hir program Verebileceği gibi, onlardan bir prog- Tam İstemek hakkına da melik ola. caktır. İstihsali tanzim için İşçi ve knisiyenlere ücretli iş mükellefi. Yeti tahmil edebilecek ve İşte is. tikrarı terin için icap eden kararı ve Tecektir. Bu kanuna göre hükümet, istihsal edilen maddeleri maliyet fi- ki sanat sahi; kredi temin edecektir. Devlet bu kanun hükümlerine gö. Ye madenlerin ve yardımcı malz Bin bir elde toplanarak halk ve Milg M müdafaa ihtiyaçlarının eksilme > Mesi için bunları değer bedeli fe sa. tın alabilecek ve ihtiyacı olan müeş- * sesclere verebilecektir. İşlemiyen (Sonu Sa: 6, Sü: 1) GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ öseivanof'un “TAN'a Beyanatı ve renkli 8 harita fle 320 sahife yazı ve mükemmeli bir muhtıra defterile MUHTIRALI HAYAT TAKVİMİ Çiktı. Bu kiymetli takvimin cütlisi 35 kuruş vimi adına ve MAARİF kitaphanesi imranna dikk Başvekil Ekselâns Köseivanof'la ancak bu- gün görüşebildim. Sebebi araya giren yortu- lar ve müsbet bir şekilde hükümet lehine ne- ticelenmek üzere olan intihap ile meşguli- yetleri idi. râ, Mack Ecari Gerçi muhterem Başvekil, uzunca bir za- mandanberi gazetecilerle doğrudan doğruya temasta ve beyanat vermekte çok titiz ve perhizkâr davranıyorsa da beni, fevkalâde bir dostluk eseri olmak üzere, bu kararından istisna etti, Başvekilin bu ttizlikte çok haklı olduğunu muhtelif vesilelerle, muhtelif yerlerden dim. Bam yabancı gazeteciler, dünyanm bugünkü vaziyelinden isitafade ederek, hayali asyonlar icadından çekinmemişlerdir. Dürüst bir gazetesi. nin en itidal ve mantıkla hareket etmesi lâzım ge. len devir, dünyanın bu devridir. Bir heyecanlı ha. ber vermek merakı, büyük bir ihtilâta sebep ola. cağı gibi, yerinde bir haber de, memlekete faydalı olabilir. Bunları cuma nüshamızdaki yanlış bir Sofya haberini benim imzam altında nesredilmesi ve burada aci bir tesir yapması dolayısile yazıyo. rum. 3i senelik gazetecilik hayatımda bir çok devlet reisleri ve hükümet adamlariyle ko- nuştum. Muhataplarını açık konusması, cid- diyeti ve güler yüzüyle teshir edenlerin ars- sında en bariz olarak Bay Köseivanofu gör- İ yakın konuştuk. Mevzularımız o kadar katle öğren. | düm. Erkekçe konuşuyor ve sesi kalbinden geliyor. N Merasimsiz bir şekilde başbaşa iki su li idi ki, burada yalnız saymak bir koca sütun tutar. Kuvvetli bir sulhcü ve sözlerine sada- ihret bulmuş bir devlet adamı olan na söylediklerini şöyle hulâsa edi Dört Şaşmaz İdeal “— Bulgaristanın idaresini elime aldığım gündenberi ve bilhassa Ankarayı ziyaretim- den sonra her fırsat buldukca dünyava ilân | eitiklerimi. bu defa hepsinden kuvvetli ola- rak söylüyorum: “Bulgar milletinin ve onu sükün ve refah içinde yaşatmıya çalısanların dört şaşmaz ve sarsılmaz ideali vardır. 1 — Tam sulh, 2 — Tam sulhü temin eden kati bitaraflık, 3 — Komsu devletlerle iyi münasebat, 4 — Yakın tarihin Bulgaristana reva gördüğü siyasi hataların âdilâne ve dostane bir şekilde tashih olunması. Balkanlarda Tam Sulh “Biz bu dört idealin de merhale merhale tahakkuk edeceğinden «on derece eminiz. Bil hassa Balkanlarda tam sulhü istemiy. mıdır? Komşularımız da sulh ideali (Sonu Sa 6 Sü # p ve Romanya Hariciye Nazırları birarada (Yazısı altıncı sayfamızdadır). İGaienile Ile Markoviç'in Son Mülâkatı Her Yerde Alâka Uyandırdı Peşte, Yugoslavyanın Macaristanla Romanya Arasında Tavassutta Bulunacağı Ümidirde. Almanya İle Muvakkat Ticaret Anlaşması İçin Müzakereler Yapılıyor Almanya ile aramızda mahdut ve muayyen mallar için muvakkat bir ticaret anlaşması yapılmak üzeredir Ankarada başlamış olan müzakereler bugünlerde bitecektir. Anlaşmanın müddeti gayrimuayyendir. Mühade. le edilecek malların miktar ve cins- leri iki hükümet tarafından tesbir| edilmiştir. Bu malların kiymeti yedi buçuk milyon Türk lirasını geçmiye. cektir. Almanyanın memleketimiz. den alacağı mallar fob olarak teslim edilecek ve göndereceği malları d* sif olarak bize teslim edecektir. Ha ber aldığımıza göre, ithalâtımız daha xiyade ilâç, ecza, kimya maddeleri boya ve sanavide kullanılan diğer iptidai maddelerden ve ihracatımı» *se pamuk, tiftik, yapak barsak de ri, kuru meyva ve bir miktar zahire. | den İbaret olacaktır. (Ticaret Vekilinin tetkiklerine dair *afsilât ve beyanat yedinci sayfa- mızdadır.) ÇA AĞ ADADI DAŞ Eski ve Yeni Davası Yazan: Sabiha Zekeriya Sertel İBUGÜN BEŞİNCİ SAYFAMIZDA A A a 25 Eylül 1884 İzmir Nüfus Memuru Kütüğe Yeni Bir İsim Düşüyor: İsmet Bey Yazan: Yusuf Ziya Ortaç Çizen: AN Susvi Adı, büyük bir iddia olan bu eseri, on sekiz milyondan biri yazıyor. Bu satırlarda, milli sevginin bir fert kalbinden taşmış tezahürlerini göreceksiniz, Dünya ölçüsünde büyük bir adamı anlatmak, bir muhar- rir salâhiyeti değildir. O muzaffer hayatın şeref destan- larma karışmı rm, Ben ise, Büyü ü'ne, her Türk gibi, onu ancak kal. bimde taşıyacak kadar yakınım., İsmet İnönü gibi, millet hacminde bir kahraman, elbet bir kitaba sığmaz. Onu, kati çizgilerile gösterecek eserleri, talihin kendi- sine yakılaştırdığı bahtiyar salâhiyetlerden beklemekte, ben de herkesle beraberim. Yusuf Ziya ORTAÇ e 9 9 K ütüklerde sararmış yapraklar ürperiyor. İri taneli sal- kımlar çillenmiş. Güneşi içen bağ toprakları bir kor nı, Karşıyaka sislerin yırtıkları arasından parça parça rünüyor. Körfezde, titrek çizgilerle uzanan birkaç kürek izi... İngiliz yokuşu her zamanki kadar sessiz.. Yalnız, şu ah- şap evde bir sevinç telâşı var: Merdivenlerde bir terlik koşu- yor ve arasıra, hamamın yanındaki küçük odadan, genç bir (Sonu Sw 6 sa —a— —— —— e YENİ NESLİN DAVASI VE İDDİASI Tanzimat devrine kadar fikir, sanat ve edebiyat hayatımızda sal. tanat kuran eski nesillere karşı, yeni nesil gençleri ilk hücumlarım bugün beşinci sayfamızdaki yazıları ile yapıyorlar. Şiirde, resimde. sanatte kendilerine mevki arayan bu gençler, müşterek bir beyanat halibde davalarını teşrih ediyor ve iddialarını irah ediyorlar. Bugün beşinci sayfamızı açıp okuyunuz.