27 Aralık 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 -— VAKIT 27 POLİTİKA: [ Devletin hukukuna yeni bir muoyyıde Her harp başladığı zaman iyi | kalpli bir hayli münevver Üüi :çlımıı başlarını yolarlar: Hu- kuku düvel ortadan kalktı, diye!.. Her gün cinayetler olur, manen nıyıtln Balgimm halini âalır. Kim- | senin aklına ceza kanunu ortadan kalktı diye bir şey gelmez. Neden bir harp başlayınca cenaze çıkmış bir evden akseden seslere benzer feryatlarla hukuku düvelin — ölü. müne matem tutulur. Neden am- me viodanma taarruz mahiyetin. de olan cinayetlerin çoğalması ce- xa hukuku hakkında menfi bir hü- küm verdirmeğe sebep olmaz. Çünkü, cürüm gibi ceza da ta- bil görülür. Hattâ takip edilemi. yen suçlular bile olsa, cezanın ına:*m ın'l—ru yerde efkârrumumi- ye, kıymet halinde har. M takip eder. velki harplere nazaran bir dünya efkârrumumiyesinin daha geniş raikyasta teşekkül etmesidir. 1939 harbinin henüz fiili hareketlerini görmedik, fakat muharipler dün, ya efkârıumumiyesini karanmak için emsali görülmemiş bir şekil- de emek sarfetmektedirler. efnârrumumiyesini ayaklandırmak için seferber A Radyolar, gazeteler, brogürler, kitaplar, konferansçılar, kuvvetli şahıs sahibi olan siyaset, fikir ve sanat adamları dünya cfki- rrumumiyesini muhariplerin lehi- ne çevirmek için çalışmaktadır. Bu faaliyetler biribirleriyle ya- rış halindedir. Di efkârrimu- miyesine 939 arzettiği #ki problem vardır: 1 — Demokrasiler mütearrızın n.cıvı.ıünı karşı harp etmekte. ğ İ haripler ellerindeki telkin vasrta. lariyle kendilerini mesuliyetten kurtarmaya çalışırken dünyarla bir de kuvvetli efkârrumumiye vücuda getiriyorlar. t Bu efkârınmumiyenin tezahür- lerini bilhassa son Fin hâdisele- rinde bariz bir surette görmek SADRİ ERTEM “ İlkokul çocukları için diş klinikleri açıldı İlk okullarda okuyan çocuk. larm gözlerini: kulaklarını ve W sıkı bir surette muaye. irmek üzere muhtelif a klinikler tesis edil . mesine hrır verilmiş, ba hu. susta hazırlıklara başlanmıştır. İlk olarak Fatih ve Üsküdar. da diş klinikleri açılmıştır. Bir üddettenberi — hazırlanmakta ı’ılnınılıklhmdeuxhçgh kadar açılarak faaliyete başlı - Kulak ve boğaz hastalıkları klinikleri okul civarında bulu. nan dispanserlerde tesis edile. LM. Hasta ünleheler haftada iki gita klinikte tedavi görecekler. lir, Ayrıca okullarda da muaye. ne yapılacaktır. . BİRİNCİKANUN 19389 Karadenizdeki TfTacia tafsilâtı Kızılırmaktan sonra bir Yunan vapuru da battı Ekmekleri kâğıtlara sarmıyan / Fırıncılara verilen ceza kaldırıldı Son zamanlarda belediye tali- matnamesi bilâfena olarak sattık. ları ekmekleri kâğıda sarmıyan bazı fırıncılara ceza yazılmış, on- larda kâğıt buhranı olduğu ve es. kiden ekmeklere konan narha kâ. ğtt parası da ilâve edildiği halde şimdi bunun hesaba katılmadığını iddia ederek birinci sulh ceza mahkemesine müracaatla ceza ka- rarına itiraz etmişlerdi. Birinci sülh ceza hâkimi Reşit, kâğıt buhranı mevcut olup olma. diğrar belediye ilkstisat müdürlüğü ile ticaret odasına sormuş ve al- dığı müsbet cevap üzerine ek- mekçilere yazılan cezaların kaldı. tılmasına karar vermiştir. Bu ka- rar fırmcıları çok sevindirmiştir. Skağeliri Bir polis yaralayan vatman Feriköy tramvay durağında po. lis Hasana çarparak yaralayan vatman Mehmet Alinin dün altın- €: ceza mahkemesinde duruşma- gına e v.ım“""“i';'ââş müdafaa için demiştir ki: “— Yokuştan aşağı İnerken ö- nüme etrafi kalabalıkla çevrili bir otomobil ve bir polis çıktı. A- rabayı dikkatle yürütürken polis birdenbire örüme geldi, kaza ol- du, asıl kabahat polistedir.” Duruşma şahit celbi için kal- | mıştır. ithalât tüccarları dün de toplandı Demir ithalât tüccarları dün 'Ticaret Odasında tekrar toplan- , kuracakları ithalât birliği ve limited şirket hakkımda gö rüşmüşlerdir. Toplantıya ihracatı teşkilâtlandırma müdürü Servet Berkin reislik etmiştir. 'Tüccarlar vekâlet tarafından hazırlanan nizamnameye itirarda devam etmektedirler. Bugünlerde bu işin kat'i bir şekilde halledil- mesi beklenmektedir. Vekâlet, birliğin başına kendisi bir müdür tayininde ısrar etmektedir. Yirmi yıl evvelki Vakıt 21 KAnunuevyel 1010 İstanbulun tenviri bulunulduğunu yazmışlık. Tahkikatı. muıza göre yehrimlede bavagazı tanvi- ratının boru — ve fenerleri tamamen Bozulmuştur, İstihsul makinaleri ora. dan oraya nakledildiği için girket gimaANik bunların tâmiratı ile meşgul olacaktır. Buna göre — temviretin bir seneden evvel başlaması mümkün de. 'Puıemb 28 1. 17 Ziltade Kasım 51 186 Zilikade Kasım & Yakiller Vasalı Kaint Varati Koram Güneşin —» doğuçu 7 28 298 728 237 1218 7281216 7 14 35 948433 9 16 4712 00 16 49 13 18 28 1301826 1 6371281 Ba712 Kırzadelere ait 4500 tonluk Kı- zılırmak vapurunun Sinop civa- tında fırtına yüzünden kayalara garparak battığını dün haber ver. miştik. Geminin ne şekilde kazaya uğ- radığı hakkında alâkadarlara he. nüz kat'i bir malümat gelmemiş- tir. Son gelen biz telgrafta sahil- de dört gemicinin cesetlerinin bu- Tunduğu bildirilmektedir. Bunlar soğuktan donmuşlardır. Dört gemicinin karaya çıktık. tan sonra soğuktarı ölmüş olmala- rı, civardaki köylere kadar iltica edebilmiş gemiciler bulunması ih. timalini akla getirmiştir. Bu yol. da tahkikat yapılmaktallır. Vapur'ayın 21 nici ııinu İne- boludan iletide Meset iskelesine tuz boşaltmıştı. Buradan İzhisar- lar idaresine gelen telgrafta ayın 22 sinde havanın birdenbire boz. duğu, süvarinin derhal gemiyi hareket ettirdiği bildirilmektedir. Vapur bundan sonra uğraması Tâ- zım gelen Çatalzeytin ve Ayan- cık iskelelerine Uğramıştır. Kazanın Sinop limanına iltica edilirken yanlış bir rota takip e- dilmesi yüzünden ileri geldiği » Bu zannı küv- vetlendirecek deliller vardır. Bir kere geminin demirleri kullanıl- mamıştır. İkincisi de telsizle ci. vardan imdat istenmemiştir. Eğer kaza fırtınadan olmuş olsa idi ge- minin “telsiziyle imdat İstemeğe vakit bulacağı ve sahile düşmek. te olduğumu da görünce demir &- tacağı tabil idi. Aymnı zamanda vakanın gece olduğu ve karanlık- tan ııhmn görülmediği de anla- şılmaktadır. Geminin burnu bir kaya üzeri. neçilmiş, arka tarafları tamamen sulara gömülmüştür. Birçok âk- samr dalgalar tarafından — parça. lanmıştir. Gemi enkazımı ilk defa o civar- da balık tutmağa çıkan bir baleı- çı görmüş, derhal Sinop limanma haber vermiştir. Hava açtığı için Sinoptan motörle hâdise yerine Şehirde: * Fransanın yeni İslanbul başkon solosu M. R. Binet bugünkü Semp- lon ekspresile Paristen gelmiştir. * Türk - İtalyan tcar! münasebet lerinin gönişletilmesi hususunda iki taraf memleket — müesseseleri arasmdaki temaslar devam öt- mektedir. Bu mekx<atla İtalyaya giden tar elrlerimizden Biz kısır bugünkü konvansiyonel trenile şehrimize dönmüşlerdir. Bunlarm verdikleri izahata göre, İtalyan fabrikaları. Türkiyeden mal almak suretile kar patılması icab eden 100 milyon li- retlik (takriben 6© milyon türk li- rası) blokaj vaziyeti devam ettiği müddotçe İtalyadan — klering yolu He mal ve bu arada manilatura göndeme.k imkânsız olduğunu ile- ri sürmüşlerdir. # Önümüzdeki ilkbaharda hazır- lanan bir proje mucibince Gülhane Parkının yeniden tanzim ve ıslahı- na başlanacaktır. & Dün Fransaya deri, Macariş- tana bağırsak, Nörveçe afyon, Bul- Barisltana balık ve — İskenderiyeye elma gönderilmiştir. Memlekette: * Bamsün tütün piyasası ayım 283 ünde açılmıştır. Fiyatlar mubtelif ymevzülara göre 80 ile 140 kurüş &ra- sındadır. Piyasa çok bararetlidir. Bil. hassa Amerikan kumpaayaları fazla mal toplamaktadırfar, Bu yıl Samsun mahaulü gayet Delis olmuştur. * İnhisarlar İdaresi — tarafından Koçhisar gölünde yapılan yeni tasi. sattan sonra bu yıl 42.000 ton tus is. Hihaal edümiştir. Bu mikterın 31 bin gidilmiş, araştırmalara başlanmış- tır. Fakat, yukarıda da işaret etti. ğimiz gibi henüz alâkadarlara taf- silât gelmemiştir. Gemi mürettebatı kimlerdir? Kaza sırasmda bağuldukları anlaşılan gemi —mürettebatından 20 kişinin isimleri şunlardır: 1 — Süvari: Hasan Şakir, 2 — İlkinci kaptan Yusuf Mehmet, 3 irinci çarkçı İbrahim Yeşil- kaya, 4 — İkinci çarkçı Şevket Hâasan, 5 — Güverte Jostromosu Mehmet Memiş, 6 — Gemici Hak k: Memiş, 7 — Resul Mitat, 8 — Hurşit Ömer, 9 — Hasan İsmail, 10 — Ali Mustafa, 11 — Makine Tostromosu Refik Kaya, 12 — Yağcı Ali Rifat, 13 — Ateşçi İs- mail Salih, 14 — Hasan Muhar- rem, 15 — Ali İsmail, 16 — Nu man Malik, 17 — Mustafa Meh- met, 18 — Kömürcü Mehmet, Ali, 19 — Hasan Ali, 20 — Ahçı Necmettin Abdullah. Süvari Hasan Şakir kaptas &&. ki ve kıymetli bir denizcidir. Ge- dikli Subyan mektebinden çıkmış tır. Aksarayda Sucularda Bakkal sokak 7 numarada oturmaktadır. Ailesi vartlır. Aile efradı çok mütcessir olmalarına rağmen hâ. 1â ümitlerini kesmemişlerdir. Ge- midekilerin karaya çıkarak kur. tuldukları ve bir tarafa iltica et- tiklerini düşünerek müteselli ol- maktadırlar. BHasar %ı!ır kaptan bundan ev. velde - Yeni Bandırma, Kutlu, Kalkavanzade, Tahran, Uğurlu, Sinop vapurlarında süva- rilik etmiştir. İkinci kaptan Yusuf Mehmet Arakloluhisarında Kandilli cad- desinde Yenimahalle sokağında 79 numarada oturmaktadır. Ev- lidir, Birinci çarkçı İbrahim Yeşilka- ya Samatyada Etyemezde Sultan. sinde dökmeci Hacı Eminin ; bahriyeden mütekaittir. (Devamı 5 incide) İKISA HABERLER| Konya vilâyetine 400 kilo yonca da- * Tokat bökimlerinden Nafis Ya. manoğla Bolu vilâyet ağırceza Azalı. Bmâ tayin olunmuştur. * Nüfus kalabalığı yirmi bini bu- dan Zilede halk dershaneleri — açıd- geracı Cemal Varcl - seçi. totu Yavgan buzlasradan, 11 bin tont | mişlerdir. îlîszgâhlarında doxunacak dokumalar Nizamnamenin bütün memlekete teşmili muhtemel Ticsret Odası tarafından hazır lanan dokuma standardizasyonu nizamnamesi önümüzdeki ayın ıs sından itibaren meriyet mevkiine girecektir. Bu suretle İstanbul. daki bütün €) tezgâhlarında do- kunacak dokumalar aynı boy ve evsafta olacaktır. Şimdiye kadar başka başka boy ve evsafta imalât yapıldığı için piyasada gayri meşru surette re- kabetler doğmuştur. Küçük boy dokumaları bazı kimseler ucuza satarak diğerleri. le rekabet etmişlerdir. Şimdi de diğer bir mahzur mey dana r. Nizamname yalnız şehrimizde- ki dokuma tezgâhlarına alttir. Memleketimizin diğer tarafların. da dokumalar muhtelif boy — ve cinslerde yapılacağından bu mal- ların gehrimizdeki dokumalarla kolayca rakabet edeceği ileri sü- Tülmektedir. Bu sebepten nizamnamenin bü. tün Türkiyeye çamil bir şekle ge- tirilmesi düşünülüyor. Bu yol. dan olarak İzmirin Kadıköy do- kuma kooperatilfi müdürü şehri- mize gelerek ticaret vekâleti ih. racatı teşkilâtlandırma müdürü ile termaslara bışhm—;m Yemenlı GalipEfga ninin muhakemesi Davacı vekili asıl adının tesbitini istedi Müşterisizlik yüzünden kapa. nan Perapalas otelinde üç ay ©- turarak 4500 lira dolandırdığı id- dizsiyle sekizinci ceza nlüm— sine verilen Yemenli Galip ninin muhakemesine dün de vam edilmiştir. Yemen hükümetinden mahke- meye gelen ve noterlikçe tercüme olunaa bir mektup okunmuş, bu mektuba göre Galip Elganinin Yemen tebaasında olmadığı anla- Galip Elgıni buna şiddetle iti. Yaz etmiş ve iki sene evvel Ye- men hariciye nazırı Ragıp imza. siyle ve Yemen hükümetinin res- mi mühriyle kendisine gönderilen bir telgrafı mahkemeye ibraz e- derek Yemen tebaası —olduğunu iddia etmiştir. Bunun üzerine davaer vekili kalkmış, evvelâ Galip Efganinin Ası) adınm tesbit edilmemiş ol. duğunu, kendisinin 931 senesinde Seyyit Gulap Şah Abbas ismiy. le İstanbula geldiğini söylemiş. Galip Efgani buna verdiği ce- Abh- hı!ıltlenne kadar daya. nır,” Bundan sonra müddeiumumi Mahkeme bunu kabul - ederek duruşmayı İki kânunusani günli ne bırakmıştır. ıramvaylar ıı;ın “bozuk para Servisi,, Y can: Hikmet Münir p 3 İZCE tadı kaçmış bir mev- 7 zudür; fakat sırası geldi- K zaman yazmak bir zaruret e- luyor: Bu defa bir ecnebi kariim. Hea aldığım mektup, tramvaylar- da para bozmak meselesine temas yor. Bu zat, Maçka istasyo- .-ıdıu bindiği bir tramvayda .'m buçuk liralık” bir banknotu bozduramamak yüzünden, ayrıca iki tramyay değiştirmeğe daha mecbur kalmış, hepsinde de mu- | vaffakıyetsizlikle karşılaştığı için İ L“ıh“_' binerek işine güç yetişe- bilmiş!... Tramvaylarda para bormak meselesini şöyle bir muhakeme e- delim; Yakın vâakte kadar tram- , vaylar, bir ecnebi şirket imtiyası olarak idare olunurdu, bu cenebi şirket, hiç şüphesiz ki her şeyden evvel kendi istifadesini gözetir, zahmetin çoğunu yolcuya yükle. tirdi. “Biletçiler, para değiştirmeğe mecbur tutulamaz' levha ile bizi tehdit dahi ederdi. “Daima müş- teri baklıdır!! gibi bir ticaret prensipi, garbdan gelmiş görünen | revaçlı bir prensip olmakla bera- ber, o eenebi şirket bunun aksine ı ha;;ğı: eylerdi!... yet gün geldi; biz bu sıkı- dan hnul’ ğ gakarırsak, o derece makbul tica- ret kafasiyle hareket etmiş olu- ruz... Yalnırz kış mevsiminde değil, yazın dâhi öyle.. Ve bu bnlı’ül' temin için, uaqu idaresi, “bos Pâra servisi” açmalıdır. Bo zuk para :edıriH güç değildir. E 'nlultahllludıhulııııı" zel idareediliyor? Her halde biletçileri, para de” ğiştirmeğe zorla mecbur edebil- mek gibi, yo)ı:ıı!ırıçvkguıl'l' para bozdurmak kabil olmalıdır. Bu cihet de, tski tramvay şir* ketinin ruhundan böylece ayri* sın! P -e ARERLERĞE CC — Yeni yapılacak oku! binaları Maarif Vekâleti. şehrimizi? ilk okul ilhtiyaer etrafında tet kiklerde bulunmaktadır. Bu YE gehrin muhtelif semtlerinde yö* nılmağa başlanacak on bir okül- dan başka, ilk okula fazla ıh'J'! yaç görülen semtlerde de vd' nlmllu yapılacaktır. — Bunlaf Sişli süvari karakolu y.nnd* Mecidiyeköyünde, — üniversit? | karşısındaki Cifte saraylar N7" — sazmda olmak üzere ilç tanedi” İstimlâk işine başlanmıştır. Â*- rıca gelecek yıl orta okul vağie veti etrafmda tetkiklerde bul" mulmaktadır. Gelecek yıllardi: bilhassa civar kazalarda ortl kul tesis edilecektir.