20 Ekim 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Bür oe Xyet Rusyada çıkan Türk Hikâyeleri Külliyatı münasebetiyle 'de_Rus edebiyatından başlıca Ja0i eserler tercüme edildi ? sayoluyla kurulan yakın. M L'ırl; elde edilen dostluk u kuvvetli ve hattâ | da rl'k idir. denobilir. Bu| uı Uzun mı)mk—r e. et Bi Ka rlerin kel ndıl:n ve eri yctm cilvesid ""d'— Betirerek Sovyet #a sunmuştur. Bu - Sövye: gi “Prav gün ga. .J“ yın tişar İ ıuıınıı:ııu öğrendik. A b ne hllyı—rık—rımmn eser İrer örnek alarak bir heşretmiş. Bu cilde hikâyecilerimiz Ertem olmak üzere p Ali, Kenan Hulüsi, ı':k P, Reşat Nuri, Ercü- Te ve Reşat Enistir. aı'[*" 3"':1 Yazan muharrir, bun. öekiz sene kadar evvel timiş ve tetkikatta k bir kitap neşretmiş W şümiş kalem sabibi Nİi. Bu ten kit, serbest lisanı. | rilmesi ile, o & ’ğ'?lî olanların duya. ir asırı Olam ge ğ 'mesinden Rüzi, Üyü kıymetli n'“’l kastedi. yor_n)ı" diz bunu karşılıkaız bı. Sanat sahasında kom. Ketle temin edilmiş o. liktan bahsederken, o. İYaya intikal et miş olan &ha çoktur. 'ıt, “R*ı ilk matbu lercu'“ı İ Seş kırk sene kadati* Seğ dam Gülnar adında bir Başı, çSS kadınının kale - birLt x.“')r sanırım. Merhum bir “tat efendile Finlandi. tiş nl:r loji köngresinde n Madam Gülnar, 4 üde, Türkçede yardımiyle kd("' bir eser uıerınıle Ça. ” Bt h.ı İBanımıza geçiriyor. | ea hd M fikra muharrirler A, h"' ân sayılan merhum Zühtü gelir, O da| ıerd“l'— tercüme ediyor. 'en bir kismı, mahut ';'ıâlh.unıımn garı yap ©1 kitabı halinde 5_ “Tercümanı haki. t ı:îl" K b ra * çtir. stif Fi l kli r. L“'" Eşref, İsmail Müsş- İN tin Birgen, Hakkı &, Gaffar ve Musta. Tafından Tolstoy, P'g“"):'f Gorki, Do&. e Goğol'dan muhtelif v eüme edildiğini ve bi t f'ır u vehlerce okunduğ üya Çeselâ zevkinde e. h bulunan herhan bir yakitler, Gorki "“ inı okumamış ve adı sahmelerden | kalmamış ol. 'k“ , Savvur edilebilir... Ig, T ,,ı“’" bu mütercimler. k son zamanlar. £Yatından neşriyat | “a Muntazam faali. H Âlivi V'ye "“ndl' Has.ın Ati | vt Rusyanm Kataef © Mefim, Zozula ve €n yeni sanat- 'kE Puşkin, Go .! 'ef ve Çehof'undar | tercüme etmi, K et ğebi kütüphanele. | d:—’mtun'uıun ede. deuı- devir nü - “l'îîrıvıt idaresi ud Ecilerimizin eser. v Reerığı An - Y takaddüm eden “up Kadri, Fa. kat k“fk:' kafı Mi? Sanat yo. Ve Yakmlıkta daha Anklı bir bağ gör. »| ket arasında 1936 senesinde a caklarımı söylemeğe lüzüm yok. düğümüzü göylememiş miy tik ? O halde seçme sanat ;&*rlı-n E nin tercümesi, mütokab vam etmeli ve edebi k i nasebeti, aradaki dostluk bağla- | rınım temiz bir garantisi hal de lâyık olduğu güzellikte m vafaza edilmelidir. için her şeyden evvel ne kadar rusçadan türk - çeye ve türkçeden rusçaya ler. miş olan bütün edebi her iki tarafça birer cetvelini çırakıp göz önüne koy mak faydalı olur, HİKMET MÜNİR Yugoslav - Yunan Ticaret anlaşması imza edildi 19 ÇA.A.) — Yugoös. | arasındaki itil&inamesi, Belgrat, lavya ile Yımanistan mütemmim ticaret dün imza edilmiştir. 'Ticaret ve sanayi nazırı Andres, hükümet namına bu lâfr imzalamış ve şu beyanat! bulunmuştur : B. Dün .Yunanistan ile imxa edil. miş olan itilâlname, iki memle. dilmiş olan ticaret ve takas İt lâfının mütemmimidir. Bu iti. lâfın bizim “Yunanistanla yap- umuz mübadeleler i. çin muvakkat bir esaş teşkil et- mekte olduğunu ve her iki tara. fın daha müsait ve daha sağlam bir hal sureti bulmak için çalışa: htelit bir ko- misyon abval müsait elur olmaz içtimalarını akde başlıyacaktır. edb ği Bulgaristanda iki kadın çdiri diri yandı İki Türk de idama "““mahküm edildi —— Nevrekop öyünde Emin Solya, (Hususi) kazasının Blatska | Salih Abdürrahman ile komşusu. nün 450.000 leva kıymetindeki emlâki yanmış, ateşler içinde ka. lan Emine ile Fatma adında iki kadın diri diri yanmiştır. Kızanlık kazasının Aleksandro | köyünden Mehmet Sadullah ile Salih Veli Ağa isminde iki Türk köy bekçisi bir Bulgarı öldürdük lerinden eski Zagra mahkeme. sinde idama mahküm edilmişler- dir. ç Eski gladyatörler cephede Almanlar zırhlı elbise- lerle hücum ediyorlar Alman askerlerinin, eski Glad. yatörleri andıran teçhizatla garp cephm-vı!e göründükleri haber verilmektedir. En cessur askerle- rin kurşun geçmez mâdeni elbise. Terle hat fırlayarak ilerle- ri yazılıyor. Bu “münasebetle | izce gı:eıeıexdeıı Dayli Skeç | ressamı, bu vaziyeti tasvir eden Türk - Fransız - 3 — VAKIT Ingılız Karşılıklı yardım anlaşmasının metni Ankara, 19 (A.A.) — T Cumhuriyeti, Büyük Krallığı ve Fransa Cumhuriyeti arasında bu akşam müuahede metni aşağıdadır: Milli emni H:tlı_ menfaati kavemet için yekdiğ lıklr yardım temin eylemeği arzu ettiklerinden, murahhas olarak, Fransa Reisicumhuru: Büyük elçi ve fev rahhas lejyon dönör komandör rütbesini h Rene Massigli âde niş: iz zınm Bay Amerika muazzam bir tayyare tilosu hazırladı » 19 (ALA.) — Kon- üzdeki içtima dev. resinde milli müdafaa için ceste Reisicumbur B. Ruzvelt, sulh ye kadar - âzla muazzam 1 müdalaa e- dilmesi sistemine sadık kalmış- Bu müdafaa, kara ordusunun an diğer tarafa kolaylık- ni temi. si âlet ve | Orduya | | uzun olacaktır. Majeste Büyük Brit: Ir- landa ve deniz aşırı İngiliz Üülke. leri kralı, Hindistan imparatoru ve şimadi Irlan. 1 için fevkalâde murah- Hughe Mon Türkiye Cumhurre Başvekil ve Hariciye Vekâleti Vekili, İstanbul Mebusu Bay Dr. salâhi yetnamelerin tikten sonra aşağıdaki kararlaştırmışlardır? hususatı $00 muazzam tayyareden mü- rekkep yeni bir filo verilecektir. Bu tayyarelerin bütün devlet. lerin tayyarelerinden daha büyük daha süratli ve menzilleri daha Bu tayyarceler, hakiki birer “U- çak kale” olacaktır. Bu 500 muazzam tayyare, kon. grenin geçenlerde orduya — van- detmiş olduğu 6.000 — 1a iltihak edecek, bu suretle ka ordusunun elinde dünyanım en kuvvetli hava filosu buluna- caktır, Bundan başka Amerikanın de. niz filoları da takviye edilecek- tir. Bitaraflık kararı değişmezse Tayyare fabrikalarının Kanadaya nakli istenecek Nevy hiyettar bir membadan Jıu.-.ıc - yöre xipariş etmek tasavvurunda olduklarını bildirmişelrdir. Bu siparişlerin parası şimdiki kam- biyoya nazaran 350 milyon dola. ra baliğ olacaktır. Kanunun feshedilmemesi tak- rinde İngilterenin Amerika fab. kalarından Kanadada şubeler ihdas etmeleri teklifinde buluna- cağı söylenmektedir. | İngiltere kanadadan tayyare alacak Kanadada bulunan İngiliz hey tine, Birleşik Amerikadan üç bin tayyare satın almak üzere bir mukavele yapmak salâhiyeti ve. rilmistir. Bu siparişe keşif tayya- releri, tek motörlü avcı tayyare. leri ve çift motörlü bombardıman tayyareleri dahildir. Londra, 19 (ALA.) — Haku. Diğer taraftan — Vaşingtonda bulunan Fri z heyetine, Birle- şik Amerikadan 2750 tayyare sa. yu(ırıkı tabloyu yapmıştır. l Mezkür gazete bu çeşit hücum karşısında ittifak devletleri as- | kerleri endişeye düştüklerini ilâve etmektedir. O kadar ki İn. giliz askerlerine mutad olan çe lik miğlerden başka, hiç bir zırh verilmemiştir. Kurşun — geçmez göğüslükler geçen harpte tecrübe tım almak üxere salâhiyet veril- miştir. Bu siparişe de avcı ve ke. şif tayyareleriyle iki motörlü bardıman tayyareleri dahili Bu hususta şu noktayı hi latmak gerektir ki, ordu ve bah. riye nezareti tarafından — geçen hafta verilen ve her ihracat lisan- sının tayyarelerin yaşı ve tipi nazarı dikkate alınmaksızın, az eski olan hiç bir tip tayyarenin ibraç edilemiyeceği bakımından | ehemmiyeti haiz bulunmaktadır. | edilmişse de alınan neticeler tat. min etmemişti. En son model makineli tüfek ve otomatik tüfeklere mukavemet edebilmek için, giyilecek zırhla- rın pek fazla kalın olması lâzım- geliyor ki, bu da pratik değil; ha. mani olmaktadır. | pacaklardır. | muvafakatiyle, yüksek akid MADDE — | Türkiyeye karşt bir Avruş devleti tarafından vaki bir te vüz neticesinde Türkiye bu dev- letle muhasamata girişti tak. dirde, Fransa ve Birleşik Kral- lık fiilen Türkiye hükümetiyle teşriki mesaf ödecekler ve ona yediiktidarlarında — olan — bi yardım ve bütün müzâahareti ya. MADDE — 2 1 — Bir Avrupa devleti tara- fından vaki olüp Akdeniz mınta. kasında Pransa ve Birleşik Kral- lığın tutacakları bir harbe mün- cer olan bir tecavüz hat i ha. Hnde Türkiye fiilen Fransa ve Birleşik Krallık ile teştiki mesai edecek ve onlara yediiktidarın. da olan bütün yardım ve bütün müzahareti yapacaktır. 2 — Bir Avrupa devleti tara. fından vaki olup Akdeniz m kasında Türkiyen! harbe müncer olan bir tecavüz hareketi halinde Fransa ve Bir- leşik Kralbk filen Türkiye ile tesriki mesaf edecekler ve ona yediiktidarlarında —olan bütün yardım ve bütün müzahareti ya. pacaklardır. MADDE — 3 Fransa ve Birleşik krallık ta- rafından 13 Nisan 1939 tarihli beyanmameleriyle Yunani ve Romanyaya verilen antiler meriyet mevklinde ki.:lıîı müd- detçe bu iki garantiden biri vaya diğeri hasebiyle Fransa ve Bir- tikleri takdirde fillen Fransa ve Birleşik kr İle teş. aj edecek ve onlara yı mea olan bütün yardım n müzahareti yapacaktır. MADDE — 4 Fransa ve Birleşik krallık, bi. rine veya diğerine kargı ikinci ve üçüncü maddeler hükümleri ma- halli - tatbik bulmaksızın — bir Avrupa devleti tarafından — vaki bir tecavüz neticesinde, buü “dev- letle muhasamata girdikleri tak. dirde yüksek akid taraflar Herhal istişarede bulunacaklardır. Ancak şurast mukarrerdir ki, Türkiye böyle bir ihtimalde Fransa ve Birleşik krallık hakkında hiç de- Bilse hayrıhahane bir - bitaraflık muhafaza edeceki MADDI! Yukarıdaki hükümlerine halel gelmemek üze. re; 1 — İstiklâl veya bitaraflığının bit tecavüze karşı muhafazasına yardım edilmet bizzat kendi ü- metlerden biri tarafından taahhüt edilen bir Avrupa devletine diğer bir Avrupa devleti tarafından te- eavüz vukuunda 2 — Gerek Avrupa devleti tarafından ika edilen ve diğer bir Avrupa devleti âaleybine mü vectih bulunmakla beraber y sek akid taraflardan biri hükü. metinin fikrince kendi emniyeti i- çin bir tehdit teşkil eden bir te- cavüz halinde; Yüksek akid taraflar mülessir görülecek her müşterek hareke. te teşebblis etmek üzere derhal istişarede bulunacakla: MADDE — 6 Bu muahed Teyhine müt Hedefi tecavüze karşıkoymak için. Jüzum hasıl olursa, Türki. eye, Fransaya ve Birleşik kral karşılıklı. bir. yardım ve müzaheret temli lemektedir. MADDE * kiye 7 hükümleri y iki âkit tara. fından her biri a. da iki ta- raflı taahhüt olarak ta mute. berdir. MADDE 8 Yüksek âkit taraflar bu m ahedenin tatbiki neticesi ola. rak muhasamata — #irişmiş bu. unurlarsa, ancak müsterek nutabakatla mütareke — veya ulh muahedesi aktedecekler. dir. MADDE — 9 Bu munahede tasdik edilecek ve tasdiknameler mümkün olan süratle ve aynı zamanda An- karada tevdi olunacaktır. Mua hede tasdiknamelerin bu tevdi tarihinde merivete sirecektir. Bu muahede on beş müddet için aktedi ksek âkit taraflardan ri muahedeye nihayvet vermek arzusunda olduğunu — mezkür 20 BİRİNCİTEŞRİN 1939 (Görüp d duşundukçel Değişmiyen yanımız! Her şeyimizde büyük ve derix bir değişme görülüyor, Yirmi senodenberi Türkiyeye gelmemiş olanlar, vapurdan çıkınca, tren- den inince, Şehirle. rimizin anaçizgileri bile değişti. 1918 in Ankarasiyle 1938 in Ankarası biribirinden Kutuplar kadar aytı ve uzak varlıklardır. Eski ve yeni İzmir arasında da bu başkalık göze çarpıyor. Ada« nada ve şarka doğru - ilerleyen yollarda eskisine nisbetle büsbü- tün değişik manzaralarla karşıla. şıyoruz. Hele felüâket geçirip — yanmış, yıkılmış eller de değişme, kök- tendir. Bugün öyle köyler, nahi. yeler var, ki oturup dinlendiğiniz çardaktan tutunuz, beton misafir. hanesine kadar hepsi yenidir. Çeş mesi, yalağı ve tâ uzağa alılan ağılları bile, Evet, madde üstünde muzaffer hamlelerimizin hayırlı izleri şayor. İnanış, anlayış rından da hayli ileriyiz. Fakat bir noktada bir arpa boyu yol alama. dık. Bu nokta, fikir münakaşala- rında lâzımolan dil ve tabiye in. celiğidir. Hayır, kafamız kızınca, ne de. â ilmez bir hale giriyo- ruz, Artık gözümüzde ne hak, no haysiyet, ne de şeref kalıyor. Bu manevi varlıklar, başkalarınz ait eyip geçiyoruz. fıunım birinde bi yöokken, meselâ hnıyor, ona hi serleri, ailesi, ç kiliyor ve — gariptir — hepsinin suçundan o zavallı ölü mesul tu. tuluyor. Fikret gibi milletin -tarihino girmiş şahsiyetler, yüz sene son- ra da tetkik adeselerinin altına konulabilirler, — Tekrar — tekrar baklarında muhakemeler yürütü. lür, hükümler verilir ve buna kim- senin bir diyeceği olamaz. Ama, bu münakaşalar, bu mu- hakemeler günlük gazetelerde değil, ilmi mecmualarda yapılır. Ölmüş bir büyük şahsiyetin gün- lük ıııılıludc pazara li ması, ür davası değil, bir Piyasa mı-celnıdır Değişmiyen tarafımız da bu şırıyorlar. işte.. Hâlâ bazan Baba Tahir gibi konuştuğumuz, “demdeme” aya, rında küfürlü tenkitler yaptı- ğimız oluyor. Asıl bu nokta da kökten değişmeliyiz. HAKKI SÜHA GEZGİN ndan evvel diğer iki tarafa tot mezse muahede beş senel altı ay ni bir milddet için ğ den temdit edilmiş bulunacak ve böylece devam edip gideci Aşağıda —imzaları bulunan murahhaslar işbu muahedeyi, 1 olduğu hükümleri tas. za etmişler ve mühür. 1930 senesi İlkteşri kuzunda yapılmıştır. Protokol m!n on do. NO:1 Aşağıda imzal hükümetlerinin mutabık — bulun- duklarını müşahade ederler. a, Birleşik k ve Türkiye arasında bu. hle .ııdtdıl-n muahe- üzü olarak Ankarada üç nüsha olarak, 19 İlkteşrin 1930 da yapılmıştır. Protokol tevfikan bu husu: lâhiyettar kaılbınmmıs olan murah- haslar Fransa, Birleşik krallık ve Türkiye arasında muahedeyi imza ettikleri sırada bervechiati hususta mutabık kalmışlardır. Yuka: adı geçen muahcde mucibince Tür tarafırıdan a- Jınmış olan taa! bu mecm. ya mucip olacak bir harekete onu icbar edemiyecektir. İsbu protokol Fransa, krallık ve Türkiye arasında bu- günkü tarihle aktolunan — muz- hedenin ayrılmez bir cüzü oları telâkki olunacaktır. Ankâarada üc nüsha olarak, İlkteşrin 1939 tarihinde mıştır. Birleşik 19 yapıl.