13 Ekim 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

— Çemberi iykoz ıgll Yarmal ıi ikemi / i saat T hakettil| ınbulsp Ademl elâmi saat 18 ı hakef an hçe Si 'ezcafkı STADP utpaşl et Gel Salih. ümrük Kılıçı , Kel a dolâ gPa Mlet n —ei ayn sulh / teklifini reddetti ee ha (Ba; srajı 1 incide) örni _.rl.ı: amt ki, bu muha. İ _E;Ia Alman başvekili Por desi — halledilir e MA İle Sebatı in ; İngillere ar çi İRkişaf ettirmek arrısu- tylemiş ve İngiltere tükü. a Na verdiği cevapta, a ha Shcak işler adilâne bir Yeiyledildiği takdirde iştirsk ileceğini — bildirmişti İyetle İ ettik ki, zorla C bie tarzı tesviye bizi Poloo: rimizi zururi . | oA sevkedecektir ve Hitler. kakereYa ile doğrudan doğruya de tlere girişmesini rica cilik. üzakereye girişmek hu- et daha stermişti. | İngillere | 8da bol, beigen Eölonya — hü bi tkesi hüsnüniy rbin ve kuy üne geçilmesi | lan bülün gayretler akir Ğ ni Geçen Ağustos Ghuru Hillere m krahı, Holland e N* Müssolini İn, Sliler, Fakat b ekaldı. - Bugün ;_â zamanlar Polony Tn tarmıştı. ve İt B Ve | ak — bususundak b * kadar samimi olursa ol- u;rıı. onu komşusuna taar- e ettinecek derecede kuv. a Ataytı.. n ığ"d" Hitler Polonya hudüt. eççörüz etti ve bu memleketi Siiçıtdi. Silâh kuvvetile Polon- İkçjyalitin ve ordusunun muka- vi yİTdı. Polonya şehirleri ve , *mbardıman edildi, Polon. M öldürüldü. n7 Sebir ve yiddet kullanmak b";'kı teşebbüsü uğruna bunca ı;ılı ve Ajman canına mal ©- ç Tetdan sonradır ki, şimdi Üğa Nİ ileri sürüyor. Çekosla- a 'le Polonya milletlerinin hak- e tCevizün hemen akabinde Yeni beşeriyote karşı işlediği a. Aç Yeti tashih yolünda nutkün. t m:u ir teşebbüsü ta Ü çaç tekliflerde bulunacağını M p T bir kimsa var idiyse su- “Yale mahküm idi. olonyanın âkıbeti Müpy, Hedir? İte v..”"-' Alman nüfoz mınlakası n ettiği Polonya parçasıs d nedir? Bu cihet nutuk- ;,mfı. tebarüs elmiyor. Fakot N '—ııı-i olan bir şey varsa o da üi Teye münbasıran Almanya, 'ı'l'ld:d" eden bir mevzu telâkki u ge _'“ ibeti "Prağın nihal şekli ve Polon- *linin tekrar kurulması Hit- G, Di k bir harple Münhasıran Almanya ve ? Birliği arasında halledi. Bpy a Sselelerdendir. " aleyb, Hitlerin “Katl Av. İ diye tavsif — ettiği SİSİ için ileri sürdüğü tek- . ’;r(ımm fütuhatının ve felhet- Mi Ç e istediğini yapmak hak .I""-'c 'Ninmasına istinat ettiği su. Tayil, İelikki etmemiz Jâzımdır. Mekgiç't bükümeti, şerefini feda Mlar y CN Ve enlernasyonal — ihti. Mlagğiı, lâhla değil müzakerelerle Mesi Jâzım geldiği bususun. Tensiplerini terkeylemeksizin eni *Sasları kabul edemez. Üryel Vet gy tller N“;ı“hn Avusturyayı ve Çekos. "'t:ııe"mk etmemek ve Südet- Bişihin ballinden sonra Av- ÜÇ bir arazi talebinde bu- Ü ak hususundaki azmini ila, İygy” Yaldlerini tadat etmek ko Ü Drarün müddel ileri sürdüğü Tf birç ösiDleri birdenbiro bir ta- trak milyonlarca Çeki ve Y1 Almanyaya ilhak eyle. Sinı ihmal edemeyir. Bolveşik rejimine karşı eçi amlı hücumlardan sonra da ç bir pakt imzalamış>ot, | Üreğiyi OMAL edemiyeceğimiz bir Mi İüklaş Ti 1035, 1936 ve 1938 nu- e Dbğr g İt ler müteaddit defa M Zünden döndü :."eıu" verdiği sözlerden mü- Yaseti ,;x':hr dönmüş olması ve & ”uı,.h_““' ani değişiklik- Bötdaki çet dermeyan edilen Ti geç Teklifleri kabul etmenin ÜD olga €satl müşkülât mu. ir, — &“tu bir kere daha gös. Hali Kat güdür ki mazideki tec- rübelerimizden — sonta, Alman hükümetinin sözlerine ve teminatına inanmaya imkân yok- tur. (Şiddetli ve sürekli alkış: | lar) Ş Çemberlayr şöyle devam eyle- miştir: Diğerleriyle dostluk ve itimat içinde yaşayacak bir Almanya. | yı Avrupada kendine uygun yer. den çıkarıp atmak bizim siyaseti- mizin esaslarında yoktur. (Alkış | lar) ki, bütün memleketlerin haklı tar leplerini ve ihtiyaçlarını nazarı | itibare alınmaz ise, dünyanın hastalarına hiç bir müessir çare bulunamaz. Ve müslihanc i tanzim tarzını çizmek gelirse, İngiltere hükümet | hislerle bareket edecektir ğer mezkür tarzı tesviye n | kere ve anlaşma yolu ile elde €. | ditmediği takdirde istikbalden yine fazla bir şey Umit edeneyiz. Binaenaleyh bu da gösterir ki $ Gdeğilir. Harbe sadece iyeti müdafaa için girişitik. | imparatorluğun yete taraftar muslihane Fransanın ve hür bütün memleketlerin mevcudiyetidir. | 3 İstikbalde cihan bugün- kü gibi olmıyacak Şimdiki harbin sonu her nc o lursa olsun, cihan artık evvelce tanımış olduğumuz cihan olmie yacaktır. İstikbale bir göz atarsak görü. rüz ki, çok derin değişiklikler insanlık, düşünce ve icraat saha» larında bizzarure izlerini bıraka” caktır. Ve ekseriyet harekete ge- çecek yeni kuvvetlere dosdoğru yürüyecekse de bütün milletlerin ila edecekleri birer varifesi ola- gaktır. ükümeti pek âlâ bi. ük devlet arasında yapılacak modern harpte, gerek galip, gerek mağlüp çok acı ata uğrayacaktır. Fakat bu e- lim neticeler karşısında zaaf gös" terirsek bütün ümitlerin söndü e ve asırlardanberi beşeriye- tin hedef ve tarakkisinin —ilham kaynağı olan faziletlerin uızîıvolT duğuna şahit oluruz. (Şiddetli alkışlar) Biz bu harpte ken: için hiç mâddi menfaat gözetmi. yoruz, (Bravo sesleri) Biz Alman milletinden onum izzeti nı fsini kıracak hiç bir şey istemiyi (Bravo sesleri) Biz zafere değil, daha ötelere erişmek istiyoruz: öyle bir enter nasyonal sistem kurulmalıdır ki, ;dğcek nesillerin, harp önüne geçilmez mukadderatı olmasın. (Şiddetli alkışlar) ——— $una kaniim ki, bütün Avrupa milletleri, Alman milleti de dahil olmak üzere, şiddetli sulhu arza etmektedir. Öyle sulh ki, onla ra yarının korkusu olmaksızın ya .yıbil.mek enerjilerini ve vkı.h- ?iay:ııerinl. kendi kültürlerinin in. kişafına, ideallerinin takibine ve madd! refahlarının ilerletilmesine haşretmek imkânını versin. Teminine çalıştığımız sulh 'Teminine azmettiğimiz sull Bilâkis, biz öyle rannediyoruz hakikf ve sağlam bir sulh ol. malıdır, miılı-mndıif ıc);iıuıîrklz inkıtaa uğrayan bir mi eki değildir. !Alkıçlı-r) Böyle bit sulha engel olan nedir? Alman hükâmeti ve yalnız o... Çünkü Alman hükümeti ve yalnız Al. man hükümetidir ki, mükerrer tecavfiz hareketlerile Avrupanın rahatını mırmık__ ve bütün komşularının yüreğine devamlı bir emniyetsizlik ve korku duy- unu aşılamıştır. gıxİgııgil!.m'ı: hükümetile Fransa | hükümeti arasmda tam bir nn laşma mevcut olduğunu dügün- mekle bahtiyarım. | Kamara azası hiç güphesiz g€ çen cumartesi günü Daladyenin radyoda söylediği nutku oku - muşlardır.. Fransız Başvekdli “Tuarruza karşı silâha sarıldık. ıjınmyel garantileri hakkında sağlam te- Minat elde etmedikçe silâhı el. den bırakmıyacağız., diyordu. Memletetimiz, kabul etmekle bahtiyar olduğumuz Polonye e nazırır'n Londrada bu- lunuşundan istifade ederek Po- lonya hükümetile İstişare ettik ve aramızda tam bir görüş bir. şimdiki | liği mevcut Bunu $ de mesudum. İngilterenin hattı hare- lacak? ümetinin hatt sa od r, daha evvelce Çekoslo. layı da verdiği gibi bu kere bütün gulh teklifler Mazeretsiz bir te yan sulh şartları & maz. Alman Başvekilinin nutkun - da ileri sürülen teklifler müb. hem ve kararsızdır ve Çekoslo. yakya ilo Polonyaya - yapılan haksızlıkların tamir edileceği hususunda hiç bir tekmidi ihti- va etseydi bile yine Almanya. dan gunu sorm: ım gelirdi: Alman hükümeti, tecavüzlerin duracağıma ve garantilerin hiç bir şüpheye mahal bırakmıya. surete idame - olunacağına gdünyayı hangi umumi ve ameli vaşıtalarla, adırmak fikrin . dedir? ÇAL b Mazinin tecrübeleri isbat et. miştir ki, şimdiki Alm inin vaitlerine dik ve mert n i sanın harbe bütün kuvvetleri . mizle devamdan vazgeçmemiz için sözler değil filiyat lâzımdır. cak dünyada itimat tekrar ır ki, hüzmü . n milletlerin de yardımı ile, silâhsız. n ,ticare . refahıma mani olan me. selelere bir Lesviye tarzı bul. mak mümkün olabilecektir. Bu hususta yapılacak bir. şart vardır, bu şartı ancak ve ancak Alman hükümeti yerine getirebilir. Eğer bunu yapmaz| sa, bi milletlerin şiddetle arza ettiği neviden veni vo da. daha iyi bir nizamr dünyada kurmak mümkün olamaz. Binaenaleyh. netice sudur: Ya Almam hükümeti, filt o. larak, sulh arzusunda samimi olduğunun ikna edeceği delilini gösterir veya taahhütlerini tut. mak niyetir lt garanlilerle fsbat eder ut ta biz sonuna kadar gitmek hususundaki Va « zifemizde sebat ederiz. Bu iki gıktan birini seçmek Almanya. ya aittir. İtalyanın sulh teklifi (Baş tarafı 1 incide) sahilini çevreleyen — yayladaki Fransız karakoluna kâarşı - vuku- bulmuş, topçu hareketi ve ku- şatma ateşleri yapılmıştır. Fakat harekât, bir tek esir bile alamı. yan muhasım tarafın ağır zayiatı Ve tam hezimeti ile neticelenmiş. tir. Cephenin diğer kısımlarında hü cumlardan başka, keşif kollarr nen faaliyeti, topçu yıpratma en- dahtları olmuştur. Fakat Fransız topçusu da boöş durmayıp ileri hatlar tarafından talep edildikçe âteşler yapmaktadır. - Faaliyet, Wissemburg çıkmtısına ve Rhin moecrasına kadar bütün cephe ü- zerinde cereyan etmekle beraber, heyeti umumiyesi itibariyle fast. Talıdır. Hava vaziyeti ve gayri müsalt bulutlar tayyare faaliyetini azalta, mış ve bugür hiç bir Alman ke- şif tayyaresi havalanmamırştır. Dün bir tayyare Fransız saf* ları ürerine düşürülmüştür. Bir Fransız tayyaresi, sükünet- n tifade üslerine dönmüşler ve bir takım dökuman fotoğraf- getirmişlerdir. — Düşmanın mütearrız vaziyeti ve fena hava dolayısiyle Fransız kitaları müda- faa vağiyetinde beklemektedir . Jer, Fransiz — ileri — karâkollarının Sâarre mıntakasına doğru sürül - düklerine dair yabancı memle ketlerde işae edilen haberler kati sürette tekzip edilmektedir. eee Mançcister mensucat fabrikalarında Berlin, 12 (Hususl) — Hayat pahalılığı yüzünden İngiltere . nin Manester şehrindeki men. sucat fabriki çalışan iş.. çiler, ücretlerinin yüzde yirmi | Bulgaristan ihtiyatlardan bir kısmı- nı terhis ediyor Sofya, 12 (Hususi) — Eylül | ayı başında silâh allına çağırıl. Ş ihtiyatlardan bir kısmının | l Bulgar harbiye ne: vermiştir. Bu ha içinde terhis edilecek olan iht yatların yerine, — bedeli miş olanlar t o görmek Üüzere nacaktır. 'Polonyaya zehirli | | gaz gönderildimi? | İngiliz makamları bu haberi tekzip ediyor İsondra, 12 (Hususi) — İn. gillereden Polonyaya zehirli gaz silâh altına | gönderildiği hakkında Alman menabiinden verilen haberi, İn. gilir resmi mahafili tekzip et. mektedir. Almı menabii, Po- lonya harbine iştirak edip şim. di hastanelerde bulunan bazı malüllerin zehirli gazdan muz. tarip olduklarını ilân ederek İn. giltere hükümetinin harp başla. mazdan evvel mukavele muci - bince Polonyaya mühimmat ve harp levazımı sevkederken 20. hirli gaz da ihraç ettiklerini ve mütecaddit Polonya mevkilerin. de zehirli gaz depoları bulun. duğunu bildirmişti. — İngiltere hükümeti Polonyaya bu nevi. den hiç bir ihracatta bulunma- dığımı beyan etmektedir. General Arceşano Romen orduları baş- kumandanı oldu Bükreş, 12 (Hususi) — Baş vekil Kalinesku öldürüldüktet sonra başvekâlete gelen ve sekiz gün başvekil kalan General Arce" şano, Kral Karol tarafından Bük. reş kumandanlığına tayin edil. miştir. Bu kumandanlığın - salâhiyeti Paris ve Berlin kumandanlıkları salâhiyetleri derecesindedir. Bu itibarla, aynı zamanda Ru- men orduları başmüfettişi -olan Büreş kumandanı harp zamanın" da Rümen ordüları başkumanda- nıdır. Finlandiyada seferberlik S — VAKIT 13 BİRİNCİTEŞRİN 1939 Amerikaya 480 ton külçe bakır gönderiyarlız Hopa, 12 (AA.) — Dün li. manlarımızdan hareket eden Cumhuriyet vapuru Amerikaya gönderilmek üzere Kuvarshan bakır madeninin üc aylık is lâtı olan 480 ton külçe bakır niştr. Tamir, 12 (A.A.) — Devcli — Cumaorası istasyonları arasın. da vuku bulan tren kazası hak- kındaki ilk tahkikat neticelen. miş ve hâdisede kendilerini suliyet teveccüt etliği ka Avrupada Yahudi | Gdeninin de ir olması keyfi büyü | 8 baslanmış timizde irdaha - keşfedildiğine | takası bakırlık halini da takibat verilmiştir. vazifedi bobebiyet vermektir. devleti — nerede kurulacak ? Berlin. 12 (Hususi) — Eeki Polonya devletinin bir köşesin- de bir Yahudi devleti teşkil et- mek niyetinde olan Hitlerin ta- savvuruna göre, bu devlet, Polon- ya topraklarının en fazla Yahudi İngiliz Kralı Yeni Polonya Hariciye Nazırını kabul etti Londra, 12 (Hususi) — Dün Londraya gelerek İugiliz hark- ciyeo nazırı Lord Halifaks ve bilâhara başvekil Çemberlayı. le görlüşen yeni Polonya hükü- meti hariciye mnazırı Zalcski, bugün İngiltere kralı tar dan kabul edilmiştir. Fransız abluka Nazırının beyanatı Londra, 12 (Hususi) — Fran sız Abluka nazırı, Londraya yaptığı iki günlük ziyaret ve Tügliltere hükümeti ile tstişare. den sonra bugün Parise dön. müştür. Fransız nazırı, abluka faaliyoti otrafında İngiltere bükümeti ile tam bir görüş birliği olduğunu söylemiştir. Helsinki, 12 (KA) — Se|Erzurumda hazırlıklar ferberlik ve büyük — şehirlerin tahliyesi bütün Finlandiyada devam ctmektedir. Haber alındığına göre Alman hükübeti, Berlindeki Finlandi. ya elçisine verdiği bir notada| BSövyet Rusyanm 1914 hudutla. rmı meşru olarak isteyebilece . ğini bildirmiştir. Binaenaleyh gazeteler artık Almanyanm muhtemel vardı - mmmdan değil — İskandinavya memleketlerinin müzaheretin - den ve Amerikanm sempatisin. den bahseylemektedir. FİNLANDİIYA MÜZAKERE, LERİLE AMERİKANIN Londra, 12 (Hususi) — Sov. yet Rusya hükümeti ile Finlan. diya —murahhasları arasında milzakerelere bugün Moskova. da başlanmıştır. Amerika hil- kümeti, bu müzakerelerle yakın | dan alâkadar olmakta ve Fin. landiya ile Sovyet Rusya ara .' sındaki sulhperver münasebet .| lerin haleldar olmıyacağı ümi. | dini İzhar etmektedir. Mosko . vadaki Amerikan sefiri bugün Kremlini ziyaret ederek Sovyet ricalile görüşmüştür. HELSİNKİ'DEN 20000 KİŞİ TAHİLİYE EDİLDİ Londra, 12 (Hususi) — Fin- landiyanın Helsinki şehrinden iki gün içinde 20,000 çocuk ve hasta ahali tahliye edilmiştir. Hudut boyundaki şehirlerin de tahliyosi tamamlanmaktadır. İngilterede ağır ihtikâr cezası Lohndra, 12 (Hususi) — İngil. terede havayici zaruriyeye ta-! allâk eden maddelerin fiyatla.' rında ihtikârı meneden yeni ka-| nunun hükümlerine göre, bu kanun hilâfına hareket edenler iki sene hapis ve 500 İngiliz li. Tası para cezasına kadar çarp. tırılacaklardır. nisbetinde artırılmasını — iste. mişlerdir. Mensucat sana yicile- rile işçiler arasında müzakere a yapılmaktadır. Erzurum, 12 (A.A.) — Erzu- rum hattının 20 Teşrinievvelde yapılacak olan açılış töreni için burada büyük hazırlıklar yapıl. maktadır. Bu münasebetle bir yandan şehrin her taralı tezyin edilirken diğer'taraftan da Erzu. rumun imarı için yapılmakta ©- Tan işlerin açılış gününe yetiştiril- mesine çalışılmaktadır. Devlet Şürası müddei- umumiliği Ankara, 12 (Hususi) — Dev. Jet Şürası müddelumumiliğine muavinlerden Rıza Göksu tayin edilmiştir. Bağırsak tüccarlarının dilekleri Ankara, 12 (Hususi) — İstan” bul bağırsak tacirleri mamul bir hâlde memleketin muhtelif yer- Jerinden toplayıp Avrupaya ih raç ettikleri mallarını basit bir muayeneye tâbi tuttukları, de . polarının hafzıssıla — kanununa göre yapılımış olan gayri sıhhi müesseselere ait listenin birinci sınıfına ithali dolayısiyle zarar gördüklerini sıhhat vekâletine bildirmişlerdi. İki vekâlet yaptıkları tetkikler neticesinde kapalı kaplar içeri, sinde depolara gelen bağırsak- ların kalitesinin tayin sur tasnif için yapılan muayenci basitliğini ve sıhhi vaziyet hase- biyle bu müesseselerin ancak * kinci sınıfa ithal edilebilecekleri- ni kabul ederek alâkadarlara teb. Hgatta ını_:unmu tur. ivas Maarif müdürlüğü Ankara, 12 (Hususi) — Sivas maarif müdürlüğüne Ankara Ga. zi lisesi muallimlerinden — Fevzi Ertem tayin edilmiştir. Ankaça, 12 (Hususi) — Or. man umum müdürlüğü fen he- yeti reisliğine eski orman ve ma. adin umum müdürü Tahsin Er- san tayin edilmiştir. yaşayan yerlerde tesis edilecek. tir. Yahudi devletine Almanyada yaşayan bütün Yahudiler nakle. dilerek yerleştirileceklerdir. Bun- ların miktarı iki mliyon kadar: dır. ı Yeni ; bir Balkan birliği a o Aliilüğe Y Üai Gükti vakya üzerine suikast tertip etti; aradan bir sene geçmedi; rih bu ihtirasın cezasını kon: e suç ortağı olan Alman eli ile ver. Bu öyle bir misaldir ki hudut. ları içinde bir milyona yakm Türk nüfusu olan Bulgaristanın ö dobrucaya, öbür gö- zünü Dedcağacına dikerek yaban- c ellerin yardımı ile Balkanları karıştırmanın kendisi için de ne gibi üâkıbetler gelirebileceğini gösterir. Türkiye Bulgaristanda bir mil- yona yalın Türk bulunmasını hoş görüyor. Bulgaristan Dobru. cadaki yüz bin, yahut yüz elli bin Bulgarın Romanya hudutları içinde yaşamasını hoş görmek için Türkiyeden örnek mm? Dedeağaçta iktisadi bir mah. reç meselesini bir koridor mese- lesine çevirmekten kendisi için heç Bir fayda gelmiyeceğini tak- d.ıroırl;m mi? ğ Avrupa hâdiseleri ar sında Bulgar devlet ıdırr.lıı:" ve mütefekkirleri di da bundan 8 leşerek büyük devletler Pe iça- bında karşılaşabilecek Lir varlık vücuda getirmeli ve memleketle- rinin Balkan il in ceklerdir; hattâ diyebiliriz ki şim. diden bu kanaati hasıl bile etmiş- | lerdir. O halde acaba Bulgarista- nı da içerisine alacar bir Balkkan Birliği idealinden art.': bahsede- bilir miyiz? ASIM US Hatay Emniyet esaleten tayin edilmiş” tir, Belediyeler Bankası idare meclisi âzalığı Ankara, 12 (Hususi) — Beles diyeler Bankaşı İdare meclisi aza. kğına eski Kütahya Mebusu Mehmet Somer tayin cdilmiştir. Dikilide zelzele ÇALA.) — Dikili yeni zelzeleler Dilştir. Havalar serinle gin cadırlarda bulunan bazı alleler kın mahallere nak: latmeğe başlamışlardır. Trabzonda yağmur Trabzon, 12 (A.A.) — Dözt gündenberi fasılalı yağan — yağı mur dün akşam siddetini arttır- maiş, bu arada fınd. de dolu düszmüştü 4;