8 Ekim 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

vali Ç v ! ı_ 4 : 'vfüı;a Alııa_rb;' başlarken;:;h, Karbin ilk safhası kapantı; fakat harp yeni başlıyor YAZAN: Duval Mütekait Fransız Generallerinden Bir Eylüldenberi 1980 Av. Tupa harbi başlamış bulu- fuyor, Bir ay zarimda Po- yanın Almanlar ve Rus- ilk safhası kapanmış o- layor, Fakat Avrupa harbi mklir?., Buna henüz Cöyap vermek mümkün de- Bildir. Bugün iki taraf da harbo devam edeceğini bil- ,Giriyor. Bu takdirde harp daha umumi bir şekil ala, €ak ve bilhassa garp cephe- Sinde yani Almanya ile Fran Sa hududunda şiddetlene- böktür. Şimdiki halde garp eki harp vaziyeti Mahalli bazı hareketlerden ileriye — gitmiş — değildlr. Yarm burasmın mühim bir harbe sahne olabileceğini Gdüşünen mütekalit Fransız Benerallerindan Duval Fran- Sada çıkan - “Les deux Mon. Üles,, isimli mecmnada Av- Ba harp 1914 tekinden çok ha başka şerait içinde başlı. r, Bu harp birçok diplomatik ller taşrmasına rağmen ik az askori moçhul arzeder, Bizim &iyasetimiz yirmi se- edenberi ideolojiye bütün ge- leriyle bağlanmış, hizmet #tmiş bulunuyor. Hakikatlerin " İhtikam alması da, güs Yetle normal bir hâdiredir. Acaba daha tamamen şifa bul- Yamış vaziyolle miyiz? Bu Buhakkak doeğildir. Biz Rus, Tanmm almış olduğu vaziyet ında çok garip ifadeler arayanları gördük. İstihbara« tımız noksan olduğu İçin bir hattr hareketi durdurmak - Tera bazı ihtlmaller ileriye sü- Teceğimize neden aklı selimi. Mize müracaat etmiyelim?, 'Almanya bir istilâ harbi yas Diyor. ve ellerinde serbest ka- labilmesi için de Rusyaya his- 'Besini yaadediyor, Fakat Rus. Ya bir galata düşmüş değildir. " yüz kızartıcı ticarette mo« Fal'ın yeri olmadığını biliyor. Netokim yakit kaybetmeden kontratlarını hakikat yapmağı da lüzumlu görmedi mi?,. Müşkül bir harekete girmiş dlan Almanya, bu harekdtım tahminlerinden uzun sürdüğü- u ,0 da kendi hesabı- ha bir istinat bulmaktan hiç fe hiddetlenmedi. Waktimizi maziyi — gevele. Mekle geçirmiyelim. Vaziyeti lduğu gibi kabul edolim, Mu- Hkkak ki, her şey muğlâk ve her şey mümkündür. Ne nikbin olalrm, ne de bed- bin! Siyaset ideoloji işi olmadı Âh gibi hissiyatla da kabili te, HKt'değildir. Bizi şurada veya burada sevip sevmedikleri gibi Bir suali kondi kendimize &ör- TMaktan içtinap edelim. Böyle.bir sual bilhassa bu- Sünkücgibi,bir vaziyotte tehli- kelidir. Düşman tehlikesini hisgeden adam ilk uzanan eli tutfar. -Menfaat en samimt his. leriletisturur. Harpte yalnızca hakikati ve derhal kabili tat- bik olabilen âmiller mevcut tur, Evvelce olanlar biç bir rol Oynamaz, olacakların ise rolü Dek azdır. Hitler tam beş sene- denberi harbi hazırlıyor, bu tihetten bizim üzerimizde kuv. Vetli bir avans vardır. Pek ta- bildir ki bazı kozlar temin et- Miş olacaktır. Soğukkanlılığı- Muizdan ve nefsimize itimattan bir,şey kaybetmiyelim. Yalnızca Avrupanın ne vazi. Yet alacağını bilmemiz lâzım- dır, Kimler bizimle olacaklar dir? Kimler bize karçı olacak- lardır? Bu husustaki ceva' üzerine Söken katiyetsizlik bizim çok tiddt bir askeri hattı hareket Almamızı ye tamamen ihtiyatlı Olmamızı icabettiriyor. Bizim de mümkün olan bu güzel ser. Mayemiz vardır. <.. Hududumuz Üüzerinde Maji- Bo hattının bulunmasınm bize Yaratmış olduğu siyasi ve as- köri vaziyeti işaret etmek 1â- zgımdır, Hakikatte Majino hat. tının bü ifadosi, Zigirid hattı- nın da olduğu gibi tamam, mü- kemmel değildir,. No biri, ne, de diğeri 1914 — 1918 cephe- sini hatırlatan devamlı kesim hatları değildirler.., Majino hattı. mütehavvil a. ralıklar ile ayrılmış omrajlar- dan müteşekkildir. Her omraj- tamamen vazifesine cevap ve- rebilecek şekilde düşünülmüş ve inşa edilmiştir. Az çok reg- Jemanter bir tipe ve hiç bir ta. rafta da birbirine benzemiyen iki omraja rastlamak müm- kün değildir. Omrajlar arasında muhtelif teşkilâtlar vardır. Küçük blnk_ havslar — mahalll ihtiyaçları karşılamaktadır. — Mitralyözle mücehhez sığınaklar, mayn tarlaları, tahrip mıntakaları ayrıca ehemmiyeti halizdir. En ilerde tel örgü hatları ve hü- cum arabalarını tevkif etme- ğe mahsus husus? barajlar mev cuttur. 'Tabyaların beton ve zırhlı aksamı en kuvvetli topların, mermilerine karşı dayanabile. cok vaziyettedir. Zigfrid hattı, Majino hattı- na mukabil bulunmaktadır. Reon boyunca iki hattı yal- nızca nehrin dört yüz metre ka dar olan genişliği ayırmakla. dır, Ren ile Mosel arasında ka- lan mıntaka işe normal olarak ekili ve meskândur. Bu mımta- kanın genişliği on ile yirmi ki- lometre arasında mütehavvil. dir. Bu mıntakada nüfusü yüz bin kişi olan Sarbrük şehri bu- lunmekteadır. Bu mıntakadaki şebir ve kasabalar pek tabil o- Tarak Almanlar tarafından İş- gal edilmektedir. (Devam ediyor) ——— — Buğday ve arpa piyasası Son bir hafta içinde Trakya vo Anadoludan çehrimize 2963 ton buğday gelmiştir. Geçen haftalara nazaran daha az mal gelmesi ve Toprak Ofisinin de Batışlara ara vermesi flatlerin beş para kadar yükselmesine sebep olmuştur. Harice gönderilmesi menedi- len arpa stoku çok fazladır. Piyasaya ihtiyaçtan çok fazla mal çıkarılması dolayısiyle fi- atler gittikçe düşmektedir. Fakat son günlerde hükü. metle iş yapan mütecahhitlerin piyasadan mal talep cetmeğe başlamaları bundan sonra ti. atlerin daha ziyade düşmesine mani olacaktır. Susam ihracı için verilen mü- gaadeler tabdit edildiğinden piyasa durgunlaşmıştır. Fiat- ler do düşmektedir. Ay başmdan düne kadar şehrimizde 1800 balye YlÜk satılmıştır. Bu malları İngiliz. ler ve Sovyetler almışlardır. —i İtalyanın ticari münase- betleri ne âlemde?, Şehrimizdeki — alâkadarlara dün gelen haberlere göre İtal- ya hükümeti hariçle olan tica- ri münasebetleri hakkında ye- ni kararlar vermiştir. Bu ara. da birçok maddelerin Tİtalya- dan harico sevki hükümetin müsaadesine tabi tutulmuş; hariçten İtalyaya girecek mad- deler de tahdit edilmiştir, İkin ci tedbir İtalyadan harice faz. la döviz çıkmaması ve dolayı- &iyle liretin kıymeti düşmeme. st için alınmıştır. Litvanya Hariciye nazı- rı Moskovada Moskova, 7 (A.A.) — 1it- vanya hariciye nazırı Urbais, bugün öğleden ra tayyare ile yeniden buraya gelmiştir. ... Kaunas, 7 (A.A.) — Öğrenil diğine göre, bugün Moskovava varmış olan Litvanya — hoeyeti, bu akşam saat 22 de Sovyet delegeleri ile görüşmelerde bu . Tunacaktır. Tren Kazası “çarpıştiı, bir kişi öldü katarı Develi ile Cumaovası &- rasmdan geçerken katardan on beş vagon koparak yolda kal- ymış ve bu katarı takiben gel. |mekte olan 1312 numaralı yol) ybu treni bu vagonlara giddetle ü “Bu çarpığma neticesi yük va- =ıımm dördü kâmilen hur- ağş olmuş, diğerleri de az çok zedelenmiştir. Yolcu trenindeki yolculardan bir kiği ölmüştür. Katar me. murlarmdan Mustafa oğlu Ce. mal, ateşçi Mustafa, yolcular- dan sabık Matmaris posta mü- dürünün kızı 25 yaşlarımda İf. tihar da yaralanmışlardır. Müddetumumilik tahkikata vaziyet etmiştir. Yolun enkaz. dan temizlenmesine başlanmış- tir. Bugün saat 13 e kadar sey rüseferin tekrar — başlryacağı beklenilmektedir. Dikili zelzelesi Sarsıntıların devam edeceği sanılıyor İzmir, 7 (Hususi) — Dikili zelzelesinin indifat sebebinden ileri :lş:dgâul ve devam etmesi âmali olduğunu dlar tes bit etmişlerdir. eolag Geçen haftaki zelzele facia. smda ölenlerin ocesetleri hülü enkaz altından çıkarılmakta ve kalmadığından dernal defnedil- Dikili felâketzedelerine yardım Manisa, 7 (ALA.) — Dikili'de hareketlarz dolaymiyle büyük bir felâkete uğramış bulunan vatan- daşların acılarını kalplerinde du- yan Manisalıların içli alâka ve jyardımlarınr tesbit için bugün C. H. Partisi binasında milli mües- Seselerin iştiraki ve vali Faik Tü. telin huzuruyla bir toplantı ya- pılmaştır. Manisalıların bu ha. miyet yarışımdan elde edilecek yardımı en kısa bir zamanda te- mnin için ayrılan Komite — derhal r. Manisa Kazaları d“ı aynı tarz'da harekete geçecek. Sarsıntrlar devam ediyor İzmir, T (ALA,) — Dün Diki- li ve Bergamada ikişer saniye Büren hafif zelzeleler kaydedil. miştir. Hasar yoktur. Tatil do. layısile burada bulunan İzmirli üniversite gençleri Diklli felâ- ketzedelerine bir yardım olmak üzere bir müsamere vermeğe karar vi lerdir. lzmırâe yapılan yollar İzmir, T (ALA.) — Karşıya. ka . Halkapmar turistik yolu ile Torbalıdan Salçuk ve Efese giden turistik yolların inşaatı hayli ilerlemiştir. Bu yollarm süratle bitirilmesi için maktadır. — Son yağmurlar İzmirde mahsule zararlı oldu İzmir, T (ALA.) — Son yağ- murların Tirede yaptığı zarar. ler bayli mühimdir. Tarlalarda henliz toplanmamış olan 223 ton pamuk kalitesini kaybetti- Ki gibi 83 ton kendiri de sular sürüklemiştir. Ayrıca 100 ton inet rak hurda haline gelmiştir. Zey tin, buğday, arpa ve tütün mah- guüllerinde de cüz'i zarar vardır. 'Torbalr kazasında pamuk mah. sulünün zararı yüzde on, inci- rin vüzde otuz, zeytinin yüzde ondur. Menemende kurutulmakta 0 - lan incirler biraz zarar gör. müştür. İzmir — mıntakasında bunların aksine olarak yağmu, run faydaları görülmüştür. — Milâsta tütün mahsulü iyi Milâs, 7 (A.A.) — Bu sene tütün istihsalâtımız bir. buçuk milyon kilodur. Milâ& tütünleri nin bu sene Ege mmtakası tü- tünlerinin en nelisi olduğu söy ,lenmektedir . — Mıisir Demokrat — cephesinde Paris, 7 (Hususi) — Bır başvekili bugün verdiği bir be. yanatta, Mosır devletinin kati- yetle demokratlar cephesinde mevki almış olduğunu bildir- miştir, Löndüra, T T(A-A.) — Reutor muhabiri,-B., Beneş'in yakın mesal' arkadaşlarından birisi. ne, yeni bir Çekosloyak hükü. metinik — kurülması projeleri hakkında sualler sormuştur. B, Beneş'in yakın mesal ar- kadası bu Buallere şu cevabi vermiştir: (Yeni bir Çokoslovak hükü- metinin şimdiden kurulmuş bulunduğu hakkındaki bütün şaylalar asılsızdır. Bu mesele üzerinde, Londrada, - Pariste ve diğer bazı devlet merkezle. rinde birkaç haftadanberi mü. gakereler devam etmektedir. Fazla acele etmiyorus. Fakat pek yakında yeni bir Çekoslo- yak hükümetinin teessüsünü haber vereceğimizi sanıyoruz. Çekoslorak hükümetinin şim- dilik merkezinin neresi olaca- Kını tasrih edecek vaziyotte de. gilim. Halen Pariste bulunan B. Beneş, yakında Londraya dönecektir. Reuter Ajansının dedidiğine göre, resmen teyit edilmemek- le beraber B. Beneş'in yeni te- gökkülün başına geçeceği kuv- vetle tahmin olunmaktadır. Hariciye nazırlığı da B suski deruhte edecektir. K vetli Ihtimal, hükümet merke- zinin muvakkaten Londra ola- cağı merkezindedir. Paris, T (A.A.) — Eski Çe koslovakya Reisicumhuru Be- neş Londradan Parise gelmiş- tir. Kendisine birçek Çekoslo. vak ricali refakat odiyor. Bun- ların arasında eskli Çekoslo- vak ordusu müfettişi General Bics de vardır. POLONYA BAŞVEKİLİNİN BEYANATI Paris, 7 (A-A.) — Polonya Başveklili Genoral Skoraki, Po- S—-YVAKIT 8 BİRİNCİTEŞRİN 1839 Polonya ve Çekoslo- vakya hükümetleri Fransa topraklarında kuruluyor lonya milletine hitaben bir böyanname neşretmiştir. Ge. neral bu beyannamede diyor ki: “Gerak kendi adıma gerek arkadaşlarım adına beyan &- derim ki, milli birlik hüküme- ti kendilerine ve sizlere lüyik yani büyük ve bilâlatlena bü- tün vatandaşlar için âdil bir Polonya kurmaktan başka bir hedef takip etmiyecektir. Polonya — Cumhuriyeti ve milleti adıma bütün dünya ö. nünde resmen beyan ederim ki Polonya milletinin taoprakları- na ve en aziz hakkına tecavüz olunmuştur. Polonya devleti- nin parçalanmasını aslâ kabul etmiyeceğiz. İngilterenin Varşova sefiri Fransadaki Polonya hükü, meti nezdinde çalışacak Lopdra, T (AA.) — Varşo- vadan Londraya dönmüş olan Sir Hovatd Kennard, bir haf- « kadar Fransaya giderek Polonya hükümeti nezdinde İngiliz büyük elçiliği vazifesi- ne yeniden bartvvacaktır. POLONYA HARİCİYE NAZL RI LONDRAYA GİDİYOR Londra, 7 (AA.) — Yeni Polonya hariciye nazırı August Zaleski, gelecek hafta Londra- yı siyaret edecoektir. Muma- ileyh, birkaç gün Londrada kalacaktır. Zaleski, Lord Hali. faks ve diğer nazırlarla görü. serektir. Londra, 7 (ALA.) — 7 Eylül 1930 tarihli anlaşır Polon- yaya açılan ve fakat İngiltere- de kalan & mllyon İngi ira» lık krodi Periste yerleşen Po. lonya — hükümeti tarafından harp hedeflerinde sarfoluna- çaktır. Sivil Almanlar Sovyet dostluğuna itimat etmiyor Amsterdam, 7 (ALA.) — Ber linden alman haberlere göre, Alman - Sovyet dostluğu hak. kında askeri mahfellerde besle- nen itimat sivillerde ve bilhas. sa yaşları ilerlemiş olan AL manlarda yoktur. Bunlar bilâkis bu dostluğu en dişe ile karşılamaktadırlar. Ü- güncü Reich şeflerinin Sovyet KaT Şa n eĞT y şakealme aa Asker kaçağı Fransız komünist partisi kâtibi yakalandı Paris, T (A.A.) — Askeri makamlar, evvelki gün askerli. Şini yapmakta olduğu kıtadan, irar eden eski komllnist pari - sinin umumi kâtibi Mayrice 'Thorezin tevkifini emretmiştir. Yeni (amele ve köylü) grupu- nun reisi Ramette ve umumi kâtibi Florimond Bonte de fi .| rar etmiş ve henüz bulunama. | mışlardır. — ü Demokrasiler Roman- yanın bütün rekoltesini satın aldı Bükreş, 7 (Hususi) — Bir | Fransız kumpanyası Romanya - yun Astra Romana petrol kum- panyasından 14 bin vagon işlen memiş petrol mubayaa etmiştir. Astra Romana kumpanyası . nn İngiliz hissedarları Alman- yaya petrol satılmasına muhale- Tet etmişlerdir. İngiliz, Fransız ve Holanda- lı mümessiller müştereken baş. ka bir devlete satılmasına ma. ni olmak maksadile Ramanya- nm umum buğday rekoltesini satın almışlardır. — Garp cephesinde Al- manlar büyük hazırlık- lar yapıyor | Paris, T (Hususi) — İngiliz tayvareleri buzün yantıkları is tiksaflarda Morel müstahkem mevkiinin cemibu varbisindeki sahada Almanların büyük hazır lıklar yaptıklarını görmüşler. dir. Bu cephedeki Fransız kıtala, rı iki gecedenberi uyanık — bim vaziyette — bulundurulmaktadır. Alman ordularının büyük bir taarrusu beklenmektedir. | kiymetli eksperler varkır. zimamdarlarının eline düşme- sinden korkulmaktadır. Alman siyasetinde görülen hayrete ga. yan değisiklik şimdi açıkça ten kit edilmektedir. Yeni tatbik edilen iaşe siste mi umumi endişeyi arttırmak - tadır. Bugünden itibaren Al- manyada süt satılmamakta ve çikolata Imal edilmemektedir. Romanya hükümeti Uk- vanyalılarla anlaştı Bükreş, 7 (A-A.) — Rador a- jansı tebliğ ediyor: Başvekil Argekoyanu ekalli- yetler nazırı hazır olduğu halde Romanyadaki ukraynalı ekalliyet mümessillerini kabul etmiş ve onlarla Ukraynalıların milli kal. kınma cephesine girmeleri husu- sunda bir anlaşma akkdetmiştir. Rumen tabiiyetinde olan Uk- raynalılar yüksek milli mecliste 4 aza tarafından temsil edilecek. lerdir. Ukraynalı meslek — teşek- külleri şimdiki kanunda derpiş edilen teşkilâta girecektir. Har- si, iktisadi ve içtimat hedeflere uyan bir teşkilât vücuda getire, bileceklerdir. Rumen hükümeti. bu anlaşma ile, bütün ekalliyetlerin kalkınma cephesine alınması ha- reketini bitirmiş oluyor. —- Bir Alman “'plomatı öldü , Cenevre, 7 (A.A.) — Johann Heinrich Von Bernsdorff, dün vefat etmiştir. Büyük harp esna- sında Vaşingtonda ve daba son. ra İstanbulda Alman sefiri, sıfa- tivle bulunmuştu. Mumaileyb, kevmetli bir diplomattı. Birkaç enedenberi Cenevrede yaşamak. ta idi. Alman ticaret heyc'i Moskoraya gidiyor Moskova, 7 (A-A.) — Alman Üzaret heyeti, bugün Moskova- va gelecektir. Heyeti teşkil eden 13 aza arasında Dr. Sehnurre ile He. iyete Ritter riyaset etmektedir. Öğrenildiğine göre Almanya Baltık denizinde Sovyetler heta- bena katlandığı fedakârlıkları te. lâli etmek maksadiyle SWM birliği ile iktisadi —bir L yapmak taşavvurundadır milli | Eörup düşündükgî Sarayburnu veRasattepe Dün gece İstanbul, kendi kur. tuluşunu işıkla kutluladı. Yara. dılışın olanca kuvvetiyle süsledi- ği bu büyük şehir, ufuktan gü- neş çekildikten sonra, bir pe- ri masalının dekorları içinde bin kere daha güzel göründü. Renk ve işık sulara bir nur, tohum gibi düşüyor ve bire yüz veriyordu. Kıyıda - bir ampul, denizde dalgalar, çırpıntılar sayı- Sınca çoğalıyor, müvazi aynalar arasmdan şahablar geçer gibi o. luyordu. Her taraf, şenliği aynı cömert. likle karşılamadığı halde, şehrin , sanırları nurla çiziliyor, yüksek- likler, başka başka aydınlık kat- lariyle döşeniyordu. Işıklar kâh seyvekleşiyor, kâh kuluçkalaşıyor. Şurada bir renk dizisi iken, ötede bir parıltı kay- maşması halini alıyordu. Z Işık da, venk de bazı efsaneler gibi uzaktan güzel. Yaklaştıkça, tılısımı bozuluyor. En hoşuma — giden yer Beyazıt kulesile Topka- — pı sarayımın donanışı oldu. Çünkü bunlarda göze çarpan, gösterişli bir venk - cilvesi yoktu. Kubbe- ler, tırtıllı hisarlar, keskin âlem. ler donuk bir inci parıltısiyle ay. dmlanmıştı. Koyu ağaçlıkları, ay vurmuş bulutlara benzeten bu gizli sür. lenişte öyle derin ve olgun bir kibarlık vardı, ki gözüm daldı. Geçen yıl, İstanbul — kurtulu- şunu, kurtarıcısı ile birlikte kut- lulamıştı. Büyük Ata, eşsiz Ata, ©o günlerde artık "Yat” tan Dol: mabahçeye taşınmış, yatağa — se. vilmişti. Korkunç hastalığının dayanıl. maz ıstırabı içinde bu süslenişi seyrediyordu. Bütün yürekler ona karşı min- metle çarpıyor, yakım şifalar dile- K rdığı, kurtardıktan sonra, istiklâlinin temellerini ar* zın tâ merkezine kadar indirdiği, sarsılmaz bir hale koyduğu mil- Tetin coşkun sevincine, böyle aya 'dınlık bir gecede mahzun gözler. le bakmıştı. Hüznü, milletin du- yacağı “yetimlik” ten ötürü idi. — Tetanbul, bu yıl — kurtuli Onsuz karşıladı. Onsuz, yani Gövde Ata'sız, çünkü Ruh Atı gönül ve fikirdeki Ata'ya yokluk el süremez. Bilmem niçin Topkapı sara: nın © donük inci aydınlığına karken, ansızın aklıma Ata Yerden kaynayıp nurdan bir bu- Zu gibi yükselen bu esrarlı ışı. giyle Serayburnu sanki — “Rasat, tepe” olmuştu. HAKKI SÜHA GEZGİ! Bulgaristan Almanya Arasında iktısadi mü kereler devam ediyo Sofya, 7 (Hususf) — Dokto Landver'in riyasetindeki ve Di Ştalman ile Dr. Aret, Dr. Layb, den müteşekkil olan Alman ikti hhas heyeti ile Bulga sadi müzakerelere devam — olun maktadır. Almanlar, cari ticarı muahedesinde bazı değişiklikle yapılmasını istemebtedirler, İ raç ve ithal maddeleri hakkın başlanan bu müzakerelere garistan namma maliye, ve ziraat nazırları iştirak tedir, Almanyanın Sofya elçi Fon Rihthofen heyet şereline bi ziyafet vermiştir. —— Almanya ile Yu tan ticari münasebatı Atina, ? (Husust) — Al ile Yunanistan arasıntlaki münasebata devam — olunı Evvelce — denizlerden — yapıl nakliyat karadan yapılacaktır. — Mussolini Mareşal Bono'yu kabul etti Roma, 7 (A.A.) — Bono, Duçe tarafından kabu dilmiş ve mumaileyh askeri n izahat vermiştir. Musolini, Mareşale deniz ) | kıtaların müfettisliğine tavini 4 dildiğini bildirmiytir, *