20 Ağustos 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8
TC TTTT Orr — we İrak siyasilerinde, kendile. [' 10—VAKIT 20 Ağustos 1939 — Günün Siyasi Meseleleri: Türkiye, Fransa ve İngiltere anlaşmasından sonra Suriye kralı kim olacak ? Fransızca L'nitransigeant gazetesinin Londra hususi mu- habiri Fransuva Lasalle yazı- yor: Suriyenin âkıbeti yılnızca Arıp âlemini değil, Lendra si- yasi mahafilini de pek yakm- dan alâkadar etmektedir. Tür- kiye hükümetinin İngiltere ve Fransa ile anlaşma yaparken Suriye ve Filistin meselesinin de kati surette halli meselesini gart koşmuş olduğu bir sır de- gildir. Londra mahafili bir Suriye - Filistin Arap federaxyEı:âıu yaş pılmasını ve Şarki ün'ün bilâhara da İrakım bu konfede. rasyona ilhakmı bir fermül o- larak düşünmektedirler. Senelerdenberi birçok prens- Hikler ve Mesır kral ailesi efradı suriyenin âkıbeti üzerinde rol aynamaktadırlar, Bunların ara- sında Erdun prensleri ve Şerif Ali Haydarın rolleri göze çarp- maktadır. Ancak birçok kimse- ler de Kral Faysalm — kısa bir zaman için bile olsa — Suri- Bağdada. doğu dönmel £ Üç ynpmdnLı Krai - İline Faysalın geçenlerde Lüvncmn yapmış olduğu seyahat Suriye | büyük menfaatler vaade- whılyın ve Alman tesirleri görü, e 4 lmüştür. » Diğer ve daha ciddi bir name zet de geçenlerde ölmüş olan Faysahın küçük kardeşi Şarki Erdun Emiri Abdullahtır. Emir Abdullah birçok İngiliz muhit- lerinin teveccühünü | kazanmış. tır. Yahüdiler kendisine muha: lif değildirler. Türkler de İstan- bulda tahsil etmiş olan Emir Abdullaha taraftardırlar. An. cak Filistin — milliyetperverleri Emir Abdullahın mevkiü ikti. dara gelmesine muarızdır. Şam Müftüsü ve etrafında bulunan. lar Emir Abdullahı Yahudilere fevkalâde müsait davranmakla itham etmektedir. Diğer taraftan da Hicaz hü- kümdarı İbni Suud Şarki Er. dün Emiri Abdullahm tesiri. nin artmasına katiyyen müsa- ade etmemektedir. İbni Suud aynı zamanda İ. rak, Sunye ve Filistin ittihadı- na da mani olmak istiyecektir. Meselâ fbni Suud'un oğulların. dan biri, Emir Faysal Suriye naibi olmaktan fevkalâde mem nun kalacaktır. Fakat Emir Abdullah Londrada pek göz- dedir. İngilizler yanına meşhur Binbaşı Glubu vermişlerdir. Sonra Arap kıtalart kumandanı Ebuhunaik ve icral teşkilât re. isi Ebuhüda Tevfik Paşa bir müddet evvel Londraya gide. rek bir çok yeni ve geniş mü- saadeler almışlardır. Diğer taraftan Filistindeki gerginlik de gevşemiş bulunu. yor. İngiliz kuvvetleri kuman- | danı General Haynigi'n on altı | aylık faaliyetinden sonra İngil. teteye dönerken halefine çok daha az endişe verici bir vazi- yet brraktarştır. Yavaş yavaş ıo&ıı hareketler de kaybolmak. | tadır. Türkler Süveyş Kanalı Müdafii Umumi harp sırasında Sü. vi kanalıma tecavüz eden Türkler şimdi, Süveyşin müda- fileri vaziyetine giriyorlar. Yakın Şarkta ve Garbi As. m cînıı; n|dıığııru İ yada mihver devletlerinin bir tek menfaatleri bile yoktur. Ve Türkiye ile Mısırın yakmlaş. masr da mihver devletlerinin Yakın Şarktaki Arap âleminde oynamak istedikleri oyunu mu- attal bırakmaktadır. İtalyanm kullanacağı taktik, Almanyanın olduğu gibi garp devletlerinin müdafaası karşı- sında bâki kalabilir. ve şarka doğru iki yoldan uzanmak ta- savvurları düşünülebilir. Şöyle ki: Yugoslavyanın bitaraflık veya yardımı bâki kaldığı tak. dirde Arnavutluğu atlama tah- tası ithaz ederek Balkanlara doğru uzanmak ve Rodosa da. yanarak İstanbula taarrtız et- mek.. Bundan maada Libya yolile |Mıstra taarruz — olunabilir. ve | |Habeşistan ordusiyle yapılan bir müşterek hareket Japon kuvvetlerinin Singapura taar. ruzuna yardım edebilir. Bu takdirde İngiliz ve Fran- sız kuvvetleri Sicilya ve Libya Arnavutlukta İtalya İşgaldenberi İtalyan kuvvetlerinin karşılaştığı meseleler Meydan: koymak istediği işler İngilizce Mançester Gardiyan gazetesi muhabirinin — yazısın- dan: İtalyan işgali altında bulunan Arnavutluğa giden bir ziyaretçi- nin bugün ilk gözüne çarpan &ey, bir vakitler halkın pek ba * Fiz bir hususiyeti olan nezaketin | ortadan kalkışıdır. İstiklâl günlerinde orada bir Arnavutla karşılaştığınız zamar, derhal elini, avucu yere bakmak gartile kalbi üzerine götürüp si- ze “Allah uzun ömürler versin. dediğini görürdünüz. Şimdi hal- ka, bu gelâmı değiştirerek faşlal asulü el kaldırmak suretile se - lâm vermek emredilmiştir. Bu - nu yapmıyanlar ceza görecektir. Fakat Arnavutllar, bu yabancı hâkimiyetini temsil eden selâm tarzını kullanmaktansa, kalaba- hkta hiç birbirlerini tanımamaz lıktan geliyorlar. Umumiyet itibarile konuşmak |lâzım gelirse, İtalyanlar Arna - İvutlukta bir uzlaşma siyaseti .(ıh'p ediyorlar. yolan iktısadi ve askeri ilerleme Hazırlanmakta üslerini bertaraf etmek. işiyle |plânlarını halkı isyandan alı- n'yar'i kuvvetier bulunan Tür- e İtelyanların Balkanlardaki rruzlocına karşı koyacak ve Sarkâ Misazt muhafaza edecek. |tir. n Seri ve MW--ut Bir Neticeye Doğru Suriye ve Filistin işinin ya- kın bir zamanda ve kati bir şe. maııul olacaklar, diğer taraf. |Eoymak için mümküt olduğu Sarki Trakyada çok eheme | kadar süratle tatbik İüzumunu duymaktadırlar. — Bilhassa bin kadar Arnavüt gencini yakında Htalyaya götürerek sempatilerini kazanmak emelindedirler. Orada bu genç Arnayvutlara faşist teşkilâtınin marifetleri bel letilecektir. Sonra bu gençler, Arnavutluğa döndükleri zaman, kürulacak yeni “Armavut faşist parti,, sinin dümdarları oheık kilde hallolünması mecburi gö- |Yardır. rünüyor. Diğer taraftan Lon. dra mahafilleri Mısırda siyasi kısımlar arasında sonsuz kav- gaların sükünet bulması icabet- tiğini ileri sürüyorlar. Veft Paşa, Mahmyt Paşa Kabinesine şiddetle hücum et. imektedir. İngiltere ile Misır a- rasındaki münasebetleri idare ederek 1936 anlaşmasının im- zalanmasını mümkün kılmış o- lan Nahas Paşa, Maliye nazirı Ali Mahir Paşaya iftira atmış olmaktan maznunen muhake. me edilecektir. Mısırda — Cumhuriyetçilerin gittikçe hâkim oldukları görül. mektedir. Londta hükümetinin son günlerde çok yakımdan alâ- kadar olduğu işlerden biri de buduür. I ı Arnavutlar, İşgale uğradıkları sırada içersinde — bulundukları gaşkın vaziyetten uyanmışlar- dır. İtalyan hücumu katileştiği zaman, son dakikada yabancı|ne iltihak için gönderildiği za- bir milletin yardımile kurtula- Caklarını zan ve Ümit ötmektey- diler. İngiliz başvekilinin Arta - vutlukta doğrudan döğrüya hiç- bir menfaatleri olmadığına dalr|lunan ordunun muhteva itibari- beyanatta bulunuşu, Arngvutla - rı bir bakıma kendi istiklâlleri - nin kaybolmasından fazla müte- essir etmiştir. İsgalden sonra Tiran halkı, Müstevliye azamf kârla satış ya parak mümkün olduğu kadar para yapmanın yolunu tutmuş- tur. Meselâ etin kilosu birden bire dört lekden yedi leke çık - mıştır, (Bir lek taktiben on ku- *«İve İspanyada gektikleri canları - tuş).. Şimdiki hâlde Mmukaddera ta bel bağlamiış vaziyettedir. Ahalinin konuştuğu Ş#ey, an < cak bir umumf Avrupa harbi tak firinde Arnavutluğun, istiklâlini kurtarabileceğidir. Diğer cihetten İtalyan aaker - leri ve memurları, işgalin ilk bir kaç haftasında kendilerini pek berbat etmiş olan asabiyet halin den yavaş yavaş kurtulmağı başlamışlardır. Meselâ Tirana Şirdiklerinden üç gece Bsonra, şehrin ciyarında makineli tüfek,| hattâ top ateşleri işitilmişti. Ar- navutluğun işgal altındaki köy * lere akin etmeleri İtalyanları o kadar şaşırtmıştı ki, bir gece asi bir süvari alayı diye atoş et- tikleri kafllenin #z sonra serse- riyane otlayan katiırlar olduğu - nu görüp bayrete düşmüştüler, Bununla beraber Arnavut ka- bileler kral Zogonun jandarma - ları tarafındân — silâh taşımak menedikliği zaman, bütün silâh ve cephancelerini toprağa göm - müş bulunuyorlar, Zamanı gelince, bu silâhlar ve cephaneler dışarı çıkarılacaktır. Lâkin bugünkü vaziyet dahilin. de dahili bir harp katliânu mucip olacaktır. Arnavutluğu, aşağı yukarı bir olacak; geçmektedirler. Müstevlilerin ilk Ihtiyacı, a8 - kert kontrolü elde etmekti. Bu, kolay oldtıı Çünkü Amuvııuuk ordusu, yan mbl |rinden” yerişeirikmiz eai heridislerinin hazırlayıp; yım yolları çiğnemiş bir aakerdi. Bu sebeple kırk bin İtalyan aakeri Arnavutlük muntazam askerleri man, Romanın — Arnavutluktaki hükimiyeti tahakkuk etmişti. Bununla beraber, bazı Artia- vutlar, bugün Arnavutlukta bu » le istikbal için Gmitbahş - bir zemin olduğu kanaatindedirler, Çünkü bu İtalyanlardan kısmı azamı Milâno ve Torino gehir- lerinin endüstri — mıntakaların- dan gelmiş, binaenaleyh siyaset| te sola mütemayil kimselerdir. Birçoklarının da Habeşistan ha tak demiştir. Bu ordu men - suplarından bir kaçı, şimdiden Yugoslav hududuna geçmişler - dir. Beraberlerinde bugüne ka - 'dar İtalyaâdan kaçmak fırsatını bulamamış birkaş sivil hükümet memuru da geçmiştir. Maamafih, bugün Arnavutluk taki İtalyan idaresini mümkün olduğu kadar gayri kabili nüfuz hale getirmeğe çalışıyorlar. Bil - hassa azkeri faaliyete, daha ge - niş mikyasta ehemmiyet veril- mektedir. Tiran hava meydanı İki misli büyültülmektedir. Du - razo, Valona ve Takodrada yeni hâava meydanları yapıyorlar, Bün lara hiç şüphesiz ki tabii ahyar de hiç ihtiyaç olamazdı. Keza Durazo gehrine bir takım - tank, dafi topları yerleştirilmiştir. . Halbüki Arnavutlukta — yalmız İtalyan tankları vurdır. Ayni za manda ağır toplar yerleştirilmiş ve mükimmat anbarları inşa e - dilmiştir. İtalyan hükümeti, Arnavutluk yolları için $ milyon sterlin sar| fedeceğini ilân etmiştir. Şimdiki * halde iki — şehir arasında —iki büyük — yolun inşasile — meşguldürler. Bunlar *ittikten — sonra, Arnavu'luğun 'ki limanından bir kaç mil öte - deki Yunan hudüudüna — askeri yollar inşa edilecektir. L_.—__._—_———--—— Ecnebi Memleketlere Tal€ vti Bütün kitapçılarımıza, Bütün mektep kooperatitlerine, Bütün mektep Dırektörlar Ders yılı yaklaşıyor. (Valaıt) kitabevi, mektep V ı nm yayımı için geniş ölçüde hazırlanmış, teşkilâtımi Kt tur, y (Vakıt) kitapevi, mektep kitabı işini kendisi Içit “, zanç meselesi ceğil, bir memleket hizmeti bilir. SAĞLAN BİR MUAMELE İLE TAM BİR KÖLÜ VAKIT KİTAPEVİNDEDİR. MAARİFİN SATTI DİĞİ İSKONTO VAKIT KİTAPEVİNDE SON H4 KADAR MÜŞTERİLERİNE TAHSİS OLUNUR, KITAP VE KAĞIT İHTİYACINIZ İÇİN VARİT * Baç EVİNE UĞRAMADAN BİR İŞ YAPMAYINIZ. - gönderiliyor j Maden Tetkik ve Arama Enstitüslü — Genel Direktörlüğünden : —— 1 — Madencilikle alâkadar muhtelif ihtisaslar $' y , tahsilde bulunmak Üzere ecnebi memleketlere müsabakâ * i lebe seçilecektir. İ 2 « İsteklilerin aşağıdaki gşartları haiz olması & — Türk olmak, b — Madenlerde veoya saha üzerinde çalış yötte ve sıhhati tam olmak “sıhbi muayene Ankırıd.ı P | © — Lhâakal lise veya kollej mezunu olup, o:gunm' nr almiş bulunmak, j * d — Yaşı 18 den aşağı ve 25 den yukarı olmafi ü 3 — Müsabaka şu derslerden yapılacaktır; & — Nazari hesap, Va b — Cebir, € — Hendese, d — Müsellesat, *ö - Paik, » f — Kimja, B — Jeoloji, i — Eenebi bir dil, VĞ 4 — Açılacak müsabakada üssü mizanı kazanmış Ö, raber, gönderilecek talebelerin, ilıraz ettikleri derece zananların İlk 12 si arasında bulunmaları şarttır. Kuınulırm yıpıab ihtisas Ve gönderil ıecen mlııbıhyı ı.ıunı: ıuıııç gimakla peşinen kabul caklardır. 5 — Tahsile gönderilecek olanlar ileride tahsil Hüf7 bir misli kadar Devlet emrinde hizmete tabi olduklar#” yf susta mükellefiyetlerini tevsik etmek Üzere bir recekler ve bunun için de muteber kefil göstrece 6 — Müsabaka imtihanları Ankarada yıpılıcık e mühlet şunlardır: & — M.T. A, Enstitüsüne son müracaat tarihi! . b — Sıhhi muayene tarihi: 6 Eylâl 1980, ğ e — Müsabaka imtihanı: 8 ve 9 Eylül 1989, ? — Taliplerin; nüfus hüviyet cüzdanmı, hnn% ni, mektep şahadetnamesini ve olgunluk vesikasıni taadikli birer suretlerini, 4adet fotoğraf ve dilekçele racaât tarihine kadar Ankarada M. T. A. MIM törlüğüne göndermeleri ve sıhlıf muayeneleri için Ü miş olan günde öğleden evvel Bay Hasan Apartıman! tüsü merkezinde bulunmaları İlân olunur. (3604) (0 TI Muaurıugundef'; Cinsi — Miktarı “Muhammen Bedeli % u ıwıı'“ Lira Kr. İskarta bıçağı 300 adet sif 135.— .b Ekselsiyor 750 » »» 80240 — 22. 68 ıs:,a 1 — Nümuneleri mucibince yukarıda cins ve kalem eşya satın alınacaktır. çe H — Muhammen bedeli, muvakkat teminatlari kil ve saatleri hizalarında yazılıdır, IN — Eksiltme 24—VIN—0939 perşembe günü vazım ve mübayaat şubesindeki alım komisyonunda lV—NümıhrM[hıumnMı 'N < huummmuyınoıwı” ) î 10. Xî 75 uhınme paralarile birlikte mezkür komisyont & olunur. (5887) Yazan ve Türkçeye çevirenla adı Kader (Völlerden) Asım Üs Olimpiyad oyunları Vildan Aşir T Kilerans Terras esrarı (Galopin'den) G V. Yugoslavya seyahat notleri Asım Üs - l Şark Ekspresinde cinayet (Christle'den) V. G- tat Etrüsk Vazost (Prosper Meirme'den) Haydar FUT g l Her memleketle birkaç gün (Muhtelif ııoemlu" gi Sdnneb Z Ahmet Ekrem Son korsan (FoB Lüknerde'den) Fethi Kardet —— Kafkas hikâyeleri (Razbek'len) Niyari Ahmet Bİ"' 'e Son Ehlisalip muharebeleri (Kollins'ten) AhME | Farhol kaldeleri Nüzhet Abbas / 9 10 w
