27 Temmuz 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

8— VAKIT 27 TEMMUZ EĞER HARP PATLARSA.. Ge. Serrigny Hâdiseler sözlerden daha kuvvetlidir en büyük zararı İtalya görecektir yardım etmesi hatıra gelir; fa. kat buna ihtimal var mıdır? Ja. ponlar anti komintern paktına imza koymuş olan İtalya ve Al. manyanın lehine olarak silâha sarılacak midir? - Bu öyle bir muammadır ki halli kolay bir şey değildir. Bir kere Japonya Çinde öyle geniş mikyasta bir harbe girişe miştir ki, kendi askeri kuvveti. nin hududunu aşıyor. Bugün Çin topraklarında bir milyon. dan ziyade Japon askeri har. betmektedir. Eğer Japonlar bir dünya harbine iştirâk edecek o. lurlar ise İngilizler ve Fransız. lar silâh vererek, sair suretler ile yardım ederek mihver dev. letlerinden aldıkları silâhlar ile | Çinin mukavemetini bir kat da. ha arttıracaktır. Bu takdirde Japonya aleyhine olarak bu. günkü Çin harbi zaman ve me- safe noktasından — genişliyecek ve uzayacaktır. Böyle bir man, zarayı Japonların memnuniyet. le karşılamalarma ihtimal veri- lebilir mi? Japonya hiç şüphesiz Avru. pada umumi bir harbin çıkma. sını beklemeden Çine kargı se. fer açmakla büyük bir taktik hatası irtikâp etmiştir. Eğer u- mumi bir harp çıkmasımı bekle. miş olsaydı. Avrupadaki harp hareketlerinin inkişafı tarzm- dan istifade ederek Uzak Şark. ta kendi menfaatinin icabettiği istikameti daha iyi tayin ederdi ve kendi hesabına en ziyade menfaat temin edecek hareket. leri kolayca — tatbik edebilirdi. Bupgün totaliter devletlerin le. hine harbe girecek olursa Uzak Şarkta yeni yeni kuvvetli düş. manlar ile karşılaşmış olacaktır. Sovyet Rusyanın Mançü cep. hasine taarruzu Japonya için tehlikeli bir vaziyet ihdas ede. cektir. Ve Uzak Şarkta tama. men müstakil olan ve nisbeten Bolşevik propagandasından â-| zâde bulunan Sovyet ordusu| Uzak Şark harbinin neticesi ü. zerine müessir bir âmil teşkil edecektir. Totaliter devletler denizlere hasım gemilerinin hâkim olma. sı cihetiyle her türlü maddi yar. dim göndermek imkânlarından mahrum kalacakları için sadece Mikadoyu söz ile harbe teşvik etmekten başka bir şey yapa. mıyacaklardır. Şu halde Japon. yanın mihver devletleri ile aynı rephede dünya harbine i: k etmesi mukabilinde kendisi i- çin en küçük bir menfaat te- min etmeksizin Çinde devam eden harpte mağlübiyet ihtima. lini arttırmaktan beşka bir şey olamaz. Bir de işin iktısadi tarafın' unutmamak lâzımdır. Hakika. ten Japonlar Mançukov devle. Bni kurmakla, Şimali Çindı Şansi mıntakasını işgal etmek le muhtaç oldukları ilk madde lerin tedariki işinde büyük mu vaffakiyet temin etmişlerdir. Bilhassa kömür meselesini ta. mamiyle halleylemişlerdir. Fa. nin Fransa topraklarına gelerek Fransız askerleri ile birlikte kan dökmekle itihar edeceklerini söyler dururdu. Şimdi burada izahı müşkül olan birçok sebep- 1Demokrat ordularının Başkuman danı Gamelen ile Alman orduları kumandanı Kitdel lerden dolayı Fransa ve İngil. tere o zaman buna hacet göre mediler. Bugün ise Japonya mücade. le cephesini - değiştirmiştir. Ja. pon askerlerinin yeniden Avru. pa harp sahnesine gelerek har. betleri ihtimali yine çok azdır. Zira Hitler âri olmryan sarı ka- vimlerin kendi kanlarına karış- masınr aslâ istemiyor. Bundan çok korkuyar. Buna mukabil. Japonyanm deniz ve hava mu. harebeleri ile — müttefiklerine kat Japonya hâlâ harbe devam edebilmek için zarurf olan di. ğer birçok maddelerden mah. rum bulunmaktadır. Bu me- yanda demir, bokzit, yün, kau. çuk, bakır, kurşun, kalay ve bilhassa petrol kendisinde yok. tur, Çindeki harbe devam ede. bilmek için elzem olan bu tür. lü maddeler halihazırda İngilte. re, Fransa, Amerika devletleri tarafından verilmektedir. Şayet Japonya umumi bir harbe gire. cek olursa tabit olarak bu mad. deler de o devletler tarafından verilmiyetektir. Japonyanın aldığı yün Os. tralyadan, kauçuk — Malezya. dan, Hindistandan gelir. Kana. da bakır, kurşun, kalay verir. Aynı maddeleri Birleşik Ame. Fka ile Hindistandan ve Ma. lezyadan da getirir. Çinkoyu Meksikadan alır. Harbin siniri demek olan petrolü Şimali A. temin merika ile Meksikadan eder. (1) Kutup seyahatine hazırlanan Amiral Byrd Nevyorktan yazılıyor: Amerikanın tanınmış âilmle. Amiral seyahat rinden biri tarafından Byrd'in cenen kutbu Eğer Amerika demokratik devletler cephesine iltihak ede. cek, hattâ sadece bitaraflık ka. nununun tatbikatında Japonya aleyhine vaziyet alacak olursa bu devlet harp hareketlerinde büyük müşkülâta uğrayacaktır. Amerikanın bu tarzda hareket etmesi için de sebep vardır. Zi. ra bugüne kadar Japonyanın !îim&ğik:iyh"ı neticesi ola. rı erikanın Büyü HSA MERRAİN GÜŞK rarlar görmüştür. Denilecektir ki, Japonya is. tediği takdirde kolaylıkla Fele. menk Hindistanını zaptedebilir, bu suretle kendisine lâzım olan petrolü, oradan alabilir. Hattâ 4 daf ederek hareket ettiğini gös. teren bazı alâmetler de vardır: Haynav adascım bu suüretle Hong-Kong ehem. miyetini Büyük nisbette kay. betmiştir) Spratly adalarının işgali gibi hareketler, Çin harp aahasını Fransız - İngiliz kuv- vetlerinin tehdidine karşt mu. hafaza etmek maksadını istih. daf eden her türlü tedbirler ay- nı zamanda ÂAmerikaya ait olan Filipin adalarmı - garp tarafın. dan Büyük Okyanusta çenber (Devamı var) (1) — Japonyanın ithalâtı (1935 normal arlh senesinde): 110.000 ton vün, 59.000 ton kançuk, 758.000 ton fosfat, 48.000 ton bakır, 90,000 ton karşun, 4.300 ton kalay, 8.800 lon Yümlayam, 3.400.006 ton demir cev. heri, 3.615.000 ton petrol, Amiral Byrd cenup kutbuna gidiyor “Karlar sefinesi,, seyahate hazır zörü şimdiye kadar emsali gö-| rerinde hareket edebilen bu ye-| zırlanınış olan bu dev otomobil rülmemiş bir nakil vasıtasıdır. Bü yeri icâda | iklüğüne kıyasla "Kara sefinesi” ve “Kar- lar kruvazörü” islmleri veril- miştir. Filbakika bu yeaci icadın ba- yu ou vedi metre, gen'şliği ise dört Duçuk metrodir.. — Kikleti 20,000 kilogramdır.. Bu nakliye vasıtası kutru üç metre dört lâstik tekerlek olan için hazırlanan bir kara kruva-| müteharrikür, her türlü saha ü- Taponyanım bu maksadı istih-| işgali (ki| Merih Yıldızı &« Bu akşam saat 22,36 da B dünyamıza en yakın yerden geçiyor : - Merih hakkında ne biliyoruz... b ir harpte Almanya galip gelse/yıjdızda hayat var mı? Bu akşa Merihlilerle konuşabilecek miyiz Geçen Teşrinlevvelin otuz bi-| Deymos bir gün ,altı saat, yir-| çevrili olduğu yapılan Finci gecesi Amerikada Novyork | vilâyetinde bir radyo haberi Me- rihten Ar2'a acalp mahlukların hücum etmiş olduğunu bildiri. yordu.. Bu haber büyük bir panik u- yandırmış, birçok kimseler po- lise koşarak yardım istemişler- di. Merih yıldızmda hayat var mudır?, Bu henüz halledilmiş bir dava değildir.. Ancak mu- hakkak olan bir şey varsa, Mo rihde hayat olduğunu ve Merih- Merin dünyamızı İatilâ otmek istediklerini kabul ettiğimiz takdirde, Merihlilerin bü arzu larını bize en yakım — oldukları yoktur. İşte şimdi dünyamız bu vazl- yetle karşı karşıyadır.. Bu gece saat tam 22 otuz altıda Merih seyyaresi dünyamıza en yakın bir şekilde, 67.013.000 kilomet- ve mesafede bulunacaktır, Ekseriya on beş senede bir husule gelen bu halde Merih yıldızı dünyamıza en uzak bü- lunduğu zamanlardakinin 80- kis amlali büyük — görünmek- tedir. MERİH HAKKINDAKİ KAT'İI MALCMATIMIZ NELERDEN İBARETTİR? | Merih hakkında bildiklerimiz birkaç rakama inhisar eder, Merih yıldızmın güneşe olan vasati uzaklığı - (227.700.000) | kilometredir. Güneş etrafındakl devri 686 gün, 23.5 saat, 46 dakika sürer.. Mihveri üÜzerindeki devri ise 24 saat, 37 dakika, 22.65 saniyede tamamlanır.. Hacmi dünyanın. kihin O,151 ne müsavidir. Merih yıldızının etrafında 1- ki küçük peyki vardır. Bunlar- zamanda yapacaklarına ıştlıılıcl mi bir dakika ve 10 saniyede Ikmal eder. Heyet ülimleri daha çok oski- lerdenberi bü yıldız ile yakın- dan alâkadar — olmaktadırlar. | Morihin üzerinde görülen ka- ranlık hatlar bu Bseyyaredeki denizlerdir. Bilhassa meşhur heyet âAlimlerinden, Milan Ta- sathanesi direktörü Sehlapareli! | 1877 de Merih üzerinde üzün- lukları 1000 ile 6000 — kilometre ve genişlikleri de 60 ile 100 ki- lometre arasında mütehavvil muntazam batlar görmüş ve bunları Merihteki kanallar di- ye kabul etmiştir.. Filhakika Sehlapelli'nin açtığı yolda yürü- yen Lovel de yıldızda bu şekil- |âde birçok karanlık hatlar mü- şahede otmiştir. Merih yıldızı üzerinde en bü- yük araştırmaları yapan adam Amerikalr Lovel'dir. Lovel he- yet ilmiyle meşgul olmazdan evvel meşhur bir iş adamrı idi.. Fakat yalnızca böyle pâra ile oynamaktan zevk almaz, aynı zamarda edebiyat, ilim ve fel. sefe ile de meşgül olurdu.. En Şf seyabatlerine çıkmaktı. Merih selesine büyük bir aşkla sarılan Lovel iı:hlıııureııı.'. nin hakiki bir muakibi oldu. Sehitaparelli tetkikatmı terket.- meğe mocbur edilliği zaman Lovel bütün servetini bu - İtak| yan Aliminin başladığı eseri ik. | male hasretti.. | Filhakika bunda muvaffak| dn oldu ve keşfottiği kanalların | adedi 6522 yi buldu.. Nihayet| #vseleo "deniz" olarak kabul et.| tikleri karanlık yerlerin mün-| bit mrntakalar olduklarında ve diğer parlak kısımların da ku-| raları toşkil ettiklerinde kârar kıldı.. dan biri Fobos veyahut “Korko” nun kutru on kilometredir; ve tayyare etrafımdaki devrini yedi gaat oltuz dokuz dakikâ yirmi yedi saniyede Ikmal eder. Bu payk en seri seyyare olarak ta. nınmıştır. Merihin ikinci peyki, Deymot yahut “Dehşet” in, kulru on beç ni İcadın sür'ati saatte 48 kila- metrodir. İç tertibatı itibariyle bu ka- ra sefinesi bir gemiyi andırmak- tadır. İç taksimatı şöyle yapıl- | mıştır: Makine dairesi, müret. tebat dairesi, mutfak, yiyecek leri saklama odası, tamirhane., Ve tabil bunlardan maada on modern sefineelr gibi bir de tay- üzerinde| yare taşımaktadır. Bühassa Amiral Byrd'in müs- takbel kutup seyahati için ha Hayatının sonuna doğru da kanallarnm resmini çekmoağe müuvaffak oldu.. Lovel, Merih yuüdızında hayat olduğuna kat'i surotte kanaat getirmişti.. MERİHKİN HAVASI VE HARARETİ Dünyanm otrafında nasıl bir[ kilometredir. Diğer peykin, ye-| hava tabakası varka Merih yıl-| sıfırın üstünde 180 dı—rec" di küsür saatte yaptığı devri| dızının da böyle bir tabaka ile| | askeri mahafilde de büyük bir. alâka uyaadnıznıştır. Mütehaasıslar, ufak bir tadi-| lât ile bu gib! vasıtalarım çok İş- ler görebileceğini bildirmekte. dir. Halen inşada bulunan bu ka-| ra sefinesi 150,000 dolara mal| olmaktadır. Fakat bunlardan seri halinde İnşa edilirse man fiyatın daha ucuzlıyacağı |tahmin olunuyor. İ O Zü- büyük-zevklerinden birl de ke t | yamıza yapılan tazyiktef mala* neticesinde meydafü M o <bir Merih yıldızının etrafMdi bir buhar ve oksijen tât vardır. Ancak bu iki mad' nisbeti dünyamız (-ıırlf"“'d tabakaya nisbetle duşüktüf Yıldızın harareti sabah € şin doğuşundan itibaref sadar, sıfırmm altında Ol den, sıfırın üstünde otu£ ye kadar yükselmekte VE dan sanra güneşin gürü KRj4r da gene aynı çaklli fırın aitinda on dereceyt düşmekt Bu vaziyete göre vasati ? net 15 derecedir. Ha!bukl yamrızın vasatf sühunetl # derecedir. Ğ Bu şekilde birçok nokti' ği dünyaya benzemesi Meribif H yat olduğu şüphesini ku"'“ dirmektdelr. X MERİHTE HAKİKATİ” HAYAT VAR MI? Birçok elhetlerden duîf/ za benzeyen Merihin etr#lğgi - ki hava tabakasamın lcsl"/ masşı bu yıldızda hayat duğu hakkındaki iddialaf rütemez.. # Böylece hava tazyikinli bulunması da gerek nebt' gerekse hayvanların hayâ' g na mani değildir.. Hattâ 4:’# da yetişen nebatların ve ,ı*’ yan hayvanların aynen te bulunması da mümküf rülmektedir. Binaenaleyh Merihi ct"";' yen hava tabakası her N? dar faki riste de, ba Yi hayat olmasına manl d Merihi çevreleyen hava tâ” sının en büyük noksani :;0 hart cihotinden fakir olli (EV Fakat Afrika ve Amerikâ .ğ ri de kuraklık zamanlardt rımımn yüzde ollisini kaybt mu? Bonra birçok nobatlar * döğişmelerine da müt' sildir.. Mosolâ nakıs 279 ce soğuğa tahamımti! ettli A “ ” (Devamı $ W y Pi lar kruvazörü Amiral B':_d' ronup kutbundaki taalii U' ko'ayklıştıracaktır. Bütün. Amerikada 4 Byrd'in seyahatine büyük hemmiyet atfedilmektedi”” Çünkü cenup kutbu BİT .'; bakımdan çok büyük bir C ğy miyeti halzdir, ayar SAT gT bu mıntakalarda Cenubi 607 B rika ile Avusturya ır-";,.r y ticareti teshil için hava gel ' ; sik ctimok de imkân - dabi dir. le’ Bundan maada bu mıDt” Çyr çok zengin kömlür ve aItf Vat denleri bulunması da 8Y lep ayrıca bir ehemmiyet tedir. Bilhassa Amerikan huru Ruzvelt Amiral seyabatine fazlasiyle © yet vermektedir.. Nıtığ'”wl ç teşebbüs için 350.900 bİP di Mmasraf olarak ayrılmıştir" | Her ne olursa olsun bü har-