27 Temmuz 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

27 Yazan : Seyhan Kış tutmalarıma çiftlik sahip. leri tarafından altı batman ka. dar pamuk tohumu da zeredilir. Ve bu yerin hasılatı tutmalara ait olur ki, bunun ismine (ŞE. KERE) derler . Gerek tutmalara ve gerek çift. çi baştya (ŞEKERE) itası zeva. le mütemayildir. Halen çiftlik sahipleri ya umumi! hasılattan muayyen bir miktarı aynen ver. mekte veyahut ayniyat olarak verilegelen miktarı da bedele tah vil ederek senevi ücreti bu su . Tetle tayin ve teebit eylemekte . dirler. Düğen süren amele; sürdükle. xi harmanda nasıl olacak mah. suülün yüzde onunu alır; başkaca hayvan başına da bir emek bede. H istifa eder; bunun miktarı da ç —nrsfı arpa ve nısfı diğeri buğ. day olmak üzere — (10 . 15) ki. 1o kadar hububattan ibaret olur. — Düğencilerin iaşesi çiftlik sahi. bine ait olduğu gibi bunların hay. vanlarına da beş günde bir kile arpa itası mutattır. Adana ovasına pek çok batuz girmiş olmasına rağmen hasıla. tm büyük bir kısmı, bilhassa kü. gük mikyastaki zeriyatm müstah silâti eski usulde kaldırılmakta. dır. Yabancılara mahsulün yüzde beşsi verilir; bunların iaşeleri de çiftlik sahibine alttir. - Adanada bilhassa mühim bir Kkemiyot arzeden çapa âmelesi ile zürra arasında tahaddüs edebi . lecek — ihtialâfatın hal ve faslı — Blirra ile amele arasındaki müna. #ebetin en ehemmiyetli safhası | olan mesai ücreti meselesinin her iki tarafın hukukunu kâfil bir ge. kilde tanzimi vazifesi evvelce (AMELE KOMİSYONU) namı — altında müteşekkil bir komisyo . — na altti. Son zamanlarda tatbiki gevşemiş olan bu komisyonun al. t azası, bir de relsi vardı. Reisi, Zirnat odası tarafından intihap /— edilir, hükümeti mahalliyece me. miziyeti tasdik olunurdu. Azadan ikisi ziraat odası ta . j rafımdan, diğer ikisi amele mü. messili olmak Üzere İâakal on — beş (Eiçibaşı) tarafından inti . hap ve birisi jandarma zabiti, diğeri polis komiseri olmak üze. ye mütebaki ikisi de hükümet ta. — rafından tayin olunurdu. Komisyonun Treisi muvazzif olup azaya da her içtima için “—hakkı huzur verilmekteydi. Komisyonun mesaisini tanzim — ve tesbit eden talimatname mu . — gibince her zirsat amelesi küçük bir bedel mukabilinde komiayon. dan bir hüyiyet varakası almak — vo,bunu icabında zabıtaya gös . termek mecburiyetindeydi, — Yine talimatname mücibince Elçibaşılar da ayrıca hüviyet va. — rakası istihsal edecekler ve ame. “lenin Üücretlerini zimmetlerine geçirmiyeceklerine dair komis . — yonu temin edecekleri gibi, bir haftalık mesaileri hakkında da komisyona malümat — vermekle — mükellef bulunacaklardı . Talimatname; mevcut tasmü. — (ü nazarı itibara alarak amele . - nin haftanm kaç gününde, kaç — saat için çalışacağını ne suret. Te iaşe ve ibate ve lüzumunda te. — davi edileceğini tayin etmekte ve — ilcret hususunda ameleyi kadın, erkek ve çocuk olarak tasnif et, — tiği gibi, çalışacak mahallin u . — zaklığına ve yakınlığına göre ay. rı Ücret İtası esasını kabul et . mekteydi. - Talimatname; ihtiva ettiği e. — Baslar itibariyle zürra ve amele. — nin hukukunu kâfil bir şekilde “tanzim edilmiş olup yalnız daha | ziyade ücret tayinine ait olan ko. /— bik edilmemekte ve bilfarz ko . A Adana Ziraat amelesi Hilmi Uran Mebusu Öilerini çalışmaya ikna edebil . mekteydi. ...& Adana, pamuk ziraatine salih jolan arazisinin hepsini hehüz iş. |leyebilmekte değildir. Maamafih '; memlekete büyük mikyasta gir . mekte olan hafriyat makineleri &razi ihzarını leshil etmekta ve halkın istihsal kedreti ve binne . tice işlenen arazi sahası seneden seneye artarak amele ihtiyacı zi. yadeleşmektedir. Binaenaleyh hilhassa çapa a melesi için şimdiden bir tedbir ittihaz edilmediği takdirde Ada. na pamuk zeriyatı daima amele . nin miktarile mütenasip ve onuh. la mukayyet bir ittisa peyda e. debilecek, inkişafı için amele|çon eşekte gelen sürücü elindeki| ct ve garipsemiş hat Tehi mahdudiyetini karşısında haki. ki bir engel olarak bulacaktır. Halbuki yakm bir âtide Ada. nanm şimdiki ameleyi de bula . mryacağı ve tedarik edebileceği miktar için yüksek ücret tediye. sinde kalacağı muhakkaktır. Çün kü bugün Çukurovaya amele gön deren sahalarda işler inkişaf et. tikçe artık o havaliden üç, beş kuruş kazanmak için şimdiki gi. bi nerele akımt vuku bulmayacak. tır, Bu itibarla Adana ziraatinin inkişafı tedbirleri arasmda ame. le işini düşünmek ve bunun için de tedbir almak icap eder. Bir amele kanununun bu me. seleyi halledeceğini zan ve İddia edenler var ve böyle bir kanun da hükümetçe Meclise teklif e . dilmek Üzeredir, Fakat bizce bu. Rgün de tatbik edilebilecek olan amele komisyonu talimatname . ginin Jera sahasında kantıni mü. san sayrlsa ve amele komlsyontu kararlarmın haz hâlde iera edil. mesi - temin edilse de meseleye halledilmiş nazarile bakılamaz. Gerçi amelenin sıhhatini, iaşesi . ni mevzuu bahseden — ahkâma, mesal saatlerinin tayin ve tahdi. dine ve amelenin inzibat ve asa. yiş noktai nazarından tabi olması icap eden kanuni kayıtlara ve buna benzer hususlara âcilen ih. tiyaç var ve amelenin her an Çu. kurovada zehirlenen sıhhat va hayatma memleketin yüksek me. nafij daha fazla tahammül etme. melidir. Fakat zürra nazarında meselenin en mühim noktası is. tihsalin maliyet bedelini düşüre. bilmek için mümkün olduğu ka. dar ucuz amele bulabilmek key. fiyeti olup işin bu cikhetini ise kanunla halletmek mümkün de. ğildir. Adanada nüfus teksifi bir ga. ye Ittihaz edilmekle beraber a . mele meselesinin balline doğru gidilmiş olmak için biz çapa ma. kinelerini tamim etmek ve zeri. yatım mebzerlerle yapılmasını te. min eylemek icap eder kanaatin. deyiz. Çapa makinelerini kullanmak, binaenaleyh zeriyatı mebzerlerle yapmak, Adana zürrst için ih . tiyart arzuya ve keyfe tabi bir mesele olmayıp, hakikf bir za - rüret icabı olduğu ve bu zarure. tin seneden seneye tazyikini ar. tırmak istidadında bulunduğu dügşünülecek olursa sahaya en müsait ve en kullanışlı olan meb. zerlerle çapa makinelerinin he . men kabul ve tatbiki — suretiyle "amuk zeriyatınım inkişafma doğ ru yürümek lüzumu tezahür e . der, Bu; bizce üzerinde tereddüt edilemiyecek bir meseledir. SON Ölüm Eeracı Kizım Can refikası ve ee-| zacı kimyager İsmet Sümer'in kain- Meği arz Letmektedirler, validesi bayan Nefise Can müptelâ; olduğu hastalıktan — kurlulamıyarak |(Polonya ile iktısat görüşmeleri Cerrahpaşa bastahanesinde vefat et- miştir. Cenazesi bugün merkür has- tahaneden kaldırılarak Beyamt en. mil şerifinde namazı kılındıktan son. ve Edil cektir. lâ rahmet eyliye.. | aD1 şehitliğine defnedile-| iktisatçıları bu teşebbüse fevka. f i — Bak, bu cenupluların hepsi ne de şişman.. Ne de yağlı ve renkleri uçuk ciltleri var.. Mu- aakkak her gün domuz yiyoruar- dır, dedi. Fakat geçenlerden hiç birisi, Vöang Lüng ile ailesine bakmıyor- du. Erkekler, şehre uzanan şose boyundan, aslâ dilencilere gör u- cuyla bakmadan, meşgul bir halde ve ciddiyetle geçip uzaklaşıyor, her arada bir de, küçücük ayak-| İ ları taşlara zıp zıp uyarak, yapı-| -|Plara mahsus tuğla sepetleri, ve ©-| Hilmiş sırtlarında — kocaman buğ- day çuvallariyle bir eşek sürüsü muttarıt sesler çıkararak gelip ge- çiyordu. Her sürünün arkasından da en| birh 15 ve 20 Ağustos arasında Almanya silâhlanm Fransizca Le Journal gazete. sinin Berlindeki daimi muhabiri Jorj Blun gazetesine gönderdiği bir mektuptaAlmanyanım Danzig hakkındaki harekâtmı tahlil et. mekte ve Almanyanm ağustos a. yı sonlarına kadar tamamen si - lâhlanmış olacağmı bildirmekte . ge AAA na rağmen Berlinde yine Dan . “İngiliz — Japon anlaşması - zig maselesi ilk plânda gelmek . tedir. Bon günlerde Alman mahafii. leri, Danzig şehrinin hiç bir şar. ta tabi olmadan yüzde yüz Al, manyaya bağlanması lâzım oldu. ğunu söylemektedirler. Alman . yanm Danzig karşısındaki va « ziyeti hiç değişmemiş olmasına rağmen, Führer, Danzig için as. l1â harp etmyieceğini bildirmek. tedir. HİTLERİN PLANI Burada Hitlerin bir plânımndan bahsolunmaktadır. Bu plâna gö. re Danzig kayıtsız. ve şertsız Al. manyaya bağlanacaktır. Yani Po lonya ve Milletler Cemiyeti ta - mamen hükümsüz kalacaktır. Şu halde Memel'in ilhakında kulla . nılan usul aynen Danzig'e de tat. bik olunacaktır. Artık ne Polonya gümrüğü ne de Milletlet Cemiyeti komiseri kalmıyacak, ancak Polonyanın iktısadi haklarmı müdafaa için Merxnel'de Litvanyalılara bırakıl. dığı gibi, Danzig'de Polonyalıla. ra açık bir liman hırakılacaktır. Diğer taraftan — Polonyanın, Danzig'de hiç bir garnizon bu . lundurmaması — meselesinin de Almanlarca hülsnü suretle hallo. labilmesi İmkân dahilinde gö . Tülmektedir. Polonya hakkında Alman sa. lâhiyettar mahafilinin tasavvur. ları bunlardan ibarettir ve he . nüz hiç kimse de bundan fazla - sınt bilmemektodir . POLONYA İLE MÜZAKERE Bu gözlerime Almanların Po. lonya ile müzakere etmek iste . mediklerini kastetmiyorum. Bi. lâkis bunu istemekte olduklarını zannediyorum. Fakan buna rağ. men şiddetlerinden hiç bir şey kaybememiş olduklarını göster . Aynı zamanda — Almanyanın yapmak üzere oldukları görülü . yor. Yarın bu hakikati meyda . na koyacaktır. Şimdilik Alman lâde taraftar görünmektedir. Bu b &A l* Yazan 13X Nobel mükâfatınrı kazanan Pearl Buck * ww kırbacı bağırarak ve müthiş bir şaklatış ile hayvarnların sırtında şaklatıyordu. Sürücülerin her birisi Vang Lung'un yanından geçerken, onu kibirli ve hakaret dolu bir bakışla süzüyorlardı. Hiç bir prens, yolun kenarımda şaşkın bir halde duran bu küçücük insan kafilesine, bu kaba iş elbiseli sürücüler kadar kibir ve azametle bakamazdı. Vang Lung ile ailesinin yaban-| ni görünce, | ikeli afta tamamen ış olacak hareket Polonyanın da menfaa. tine uygun gelecektir, ALMAN HALKI ASABİDİR Acaba yavaş yavaş bir gevşek. liğe mi gideceğiz? Alman — Loh gerginliği daha bir kaç ay devam edecek mi, yok. $8 ağuslos ayı her şeye son ve. TEVER MT DONNU VU TususLu Nu ti bir kanaatim yok., Her şey mümkündür.. Ancak muhakkak olan bir şey varsa o da Berli . nin bu hususta henüz düşündüğü ve halkm asabiyetinin devam et. tiğidir.. Benobi siyasi Mmahafil aynı zamanda bir çok kimgelerin silâh altma alınmakta olduğunu da meydana koymaktadır. SİLÂHLANMAK DEVAM EDİYOR Bütün bu hâdiseler Almanya. nm silâhlanmasmı hiç bir şekil. do yavaşlatmamaktadır. Bilâkis bu şekilde Almanyanın 15 Ağus. tosla 20 ağustos arasında tama- men silâhlanmış bulunacağı &n. laşılmaktadır. Mühim bir mik . tar teşkil eden ihtiyatların Si.| topraktaki umumi bolluk, refah|ter. Yalnız sıra ile,, nö90 B lâh altına alınmaları da bugün. lere yakm bir zamanda yapı'a . caktır. Bu miktar o kadar mühimdir ki, ecnebi siyasi mahafillerin verdikleri haberlere göre bu ta. rihten itibaren şarki Prusyada bulunan ve hiç bir askeri imalât ile alâkaları olmıyan fabrika . lar çalıştıracak adam bulamıya. rak tatjli faaliyet etmek mec . buriyetinde kalacaklardır. Almanlar bu hâdiseleri tekzip etmekte ancak manevralar ya . pılacağı şeklinde tevil etmekte . dirler, Niteklm bir çok mıntaka. lardaki tahşidatı da aynı şekilde izah etmek istemektedirler, Fa . kat bütün bunlara rağmen bir sürpriz beklenemez. HİTLERİN ALMANYASI SATIN ALINMAZ.. Almanyanın — İngiltereden bir milyar İngiliz lirası borç alaca. ğt ve buna mukabil de Alman. yanın silâhlanmasını tahdit ede. ceği ve siyasetini - değiştireceği hakkında İngiliz gazetelerinin | vermiş oldukları haber Alman | matbuatını kızdırmıştır, Bütün gazeteler çok yüksekten konuşarak, Hitler Almanyasının | satın alımamıyacağını yazmak . tadır. Aynı zamanda sulhün yc.l niden doğabilmesi için İngilte .| renin Almanyaya karşı hareke -| büyük tahta kapakları kaldırılıp' taşımış, ha dışarda tine hihayet vermesi lâzım gel .| da içine merakla bakılınca, iyi be- Sana ne oluyor ?.. diğini anlaması icap ettiğini de yaz pirincin fıkırdayarak ııı,ıuı o dığı, ve kokulu buhar tabakaları- ilâve etmektedirler, MANAAMAMAAMACARALAMA : İ Çeviren Ibrahim Hoyı Ü tam caların yarımdan geçerken kırlaçlarını şaklatmak, her sürü- cünün baş eğlencesi olmuştu. Öy-|| le k, havada keskin bir çakış ile şaklayan kırbacın — sesiyle yetin- den fırlayanları görünce sürücüler katıla katıla şüldüler. Bu hareket iki üç defa tekrar edince Vang Lung'un tepesi attı; ve etrafıma bakınarak kulübesini nerede ku- rabileceğini araştırdı. Arkalarındaki duvara — asılmış birtakım kulübeler görünüyordu. Fakat duvarın iç tarafında ne var- dı. Kimse bilmiyordu. Bilmeğe de imkân yoktu. Bu duvar, kül ren- gi ile Uuzanıyor ve göğe doğru yükseliyordu. Termeline dayanmış e'an küçük hasır kulübelerde bir köpeğin sırtındaki sinekleri andr tıyordu. Vang Lung bu külübele-| ri gözden geçirdi. Ve kendi ha- sırlarını düzeltmeğe koyuldu. Pa- kat bu hasırlar çatlak sazlardan, yapılmış olduğu için çok sert ve, kaba idi. Önun için de ümitgsizlik- Be düşerek uğraşmaktan vazgeçti. Derken, O-lan: — Ben becerebilirim. Çocuklu- ğumda görmüştüm., dedi. Çocuğu yere bıraktı. Haşırları, bir © yana bir bu yana çekerek ve yere kadar değen, bir adamın içi- ne oturup da başını vurmayacak kadar yüksek yusyuvarlak bir dam vücuda getirdi, ve yere de- |Ş ğen hasırların Uuçlarma da orada Bulduğu tuğlaları yerleştirdi. Ço-| tulçlarına da biraz daha tuğla top- Çakkand.. Çai Bemeee Akane içeriye girdiler. O-lan, çadıra kul lanmadığı bir hasırı - yere yaydı. Üzerine yerleştiler. Başlarını 80- kacak bir yer bulmuşlarlı. Burada böyle oturup birbirleri- Se bakarken, daha bir gün evvel öz evlerinden, topraklarından ay« tılmış olduklarına, ve bu yerlerin şimdi tam yüz mil ötede bulundu- ğüuna âdeta inanmıyacakları geli: yor, buna imkân vermiyorlardı. Zira bu mesafe onların günler- ce yürümesi icabedecek, ve sonur na varmadan bir kaç kişinin ölme- si lâzım gelecek kadar, uzundu, genişti. Hiç bir kimsenin açlık çekme- miş gibi göründüğü bu zengin kanaati hepsinde yerleşti ve Vang Lung: — Gidip bedava mutfakları a- rayalım, dediği zaman hepsi âde- ta neşe ile kalktılar ve bir kere daha yola düzüldüler. Çocuklar yürürken, bu seler el- serindeki tahta çatalları karınları- na vurarak takırdatıyorlardı. Zira nerede ise kursaklarını — doldura- caklardı, Kulübelerin neden bu uzun du- var boyuna yapıldıklarını çarça- bucak anladılar. Zira duvarın şi- male bakan ucunün biraz ötesin- de bir sokak vardı; Bu sakak bor yunca da ellerine hepsi boş birer teneke kaplar, çanaklar ve kova- lar taşıyan insanlar — yürüyordu, Bu İnsanlar pek uzakta olmıyan sokağın dibindeki fakirler aşhane- sine akın ediyorlardı. İşte Vang Lung ile ailesi bunlara karıştılar ve nihayet onlarla birlikte hasır- lardan yaptlmış iki büyük binanın önüne geldiler, Herkeş bu binala- rın Üstü açık dip kısmında toplan- mişti. Binanın arka tarafında, Vang Lung şimdiye kadar gördüklerin den daha büyük topraktan ocak: lar kurulmuştu. Üstlerinde de kü- gçük havuzlar kadar büyük demir kazanlar vurulmuştu. Bunların %VAKF ha n ABONE TARİFESİ Hemlekel N î tetnde 4 Aylık .i 3 aylık z60 6 aylık 475 1 yıllık g00 Farifeden — Ralkat için uyda otuz kurül . İ r: Posta birliğine girmeyt ' Ayda yetmiş beşer Kurs N medilir. " ] Abone kaydım BĞ tup ve telgrat ceretlül j pParasının posta veyü yollama üGerelini idaft " zerine alır, Türkiyenin her poslü VAKIT'a abone Adres değiştirme 25 huruştaf: IİLAN Ticaret ilânlarının satırı sondan itibareli falarında 40; iç sayi kuruş; dördüncü ikinci ve üçüncüde İi 4; başlık yanı kesmedi dır, Büyük, çok devanli: venkli ilân verenlere tadirmeler yapılır. R rın santim * satırı 30 V 'TİCARİ MAHİYETTE Ü0 | BÜÇOK İLANLAP | Bir detfa 30, iki deli defası G5, dört defasi İ defası 100 kuruştur. — Öf güA Ia verenlerin bir ıl vadır, Dört satırı geçeli fazla satırları beş kurti sap edilir. Vakıl hem doğrudan ye kendi idare yerinde, kara caddesinde — Val şitinda — KEMALEDDİN İlâa Rürosu eliyle eder. (Büronun telefond' CI Alemdar sınel T — Uç ahbap $ lar eğleniyor. | anlar PŞ min bavaya doğru fülüyordu. İşte orada b bu rtirli pirinç kokusun! Ş7 ca, burunlarına dünyanıfi 4 riyafetini çekmiş oldulafı bi kes büyük bir kütle halit ğE" ye doğru birbirlerini itip Adamlar bağırıştı, ann ları ezilecek diye korkü le haykırıştılar, — küçük ağlaştılar. Kazanları açaf ( Ça da varkuvvetleriyle ba R Çi iç — Telâşlanmayın.. ht diler. g Fakat hiç bir şey bu ve kadın kalabalığını dW dı; hepsi de doyuncaya "" birleriyle hayvanlar lar. Kavga ettiler. B sına düşmüş olan Vang basiyle iki oğluna asılmı ka bir şey yapmadı. BÜ nın önüne — sürüklenere zaman çanağını uzattı. mangırı attı. Ve bütürt h" lup bitinceye kadar da, ” aüinden itilip sürülmemmesi P varkuvvetiyle dayandı. Tekrar sokağa dönüP d rarak pirinçlerini yemeğt K lar, Vang Lung kendi SÖ kileri yedi. Doydu, — ÇAM binde biraz pirinç Ha rünce: — Bunu eve götürün. yerim, dedi. Yakininde duran, b'“':. vert bir elbise [îyîiî“d'gp bekçisi gibi bir şeyi OldUR, şılan birisi sert sert î'k"'î* — Hayır.. Midendeki . kasını bir yere götürem Vang Lung bu *ö7* sordu; Sedl a şıni — Peki ama, ha dikten sonra, pirincimi ©* hh i gu ceyabi | zaman adam