31 Mayıs 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 — VAKIT Tam Nutuk Yazan: Fikret Adil Denilebilir ki, Türkiye Cumhu. Yiyeti, evvelki gün olduğu kadar hiç bir vakit bu derece sarahatle | dünya görüşünü ilân etmemiş, vaziyet almamıştı. Artık, Türkiyede inkılâbın şu veya bu cereyana uygun bir şe. kilde tefsir edilebilecek ve sul. tacı emellere âlet olabilecek müp. hem bir tek noktası kalmamış- $tır. Çünkü İsmet İnönü, Kema. Jizmin mistiğini etrafımı cami ve ağyarını mani bir şekilde parti. nin beşinci kurultayı başkanlık kürsüsünden bildirmiş bulunu . yor. ... İnsanların zaaflarma, karkula. Yına, tehdit veya menfaat kar. gisimda küçülmelerine kargı bi - Ter mazeret aramak mecburiye - tinde kaldıkları bir devirde, böy. Je bir nutuk, değil yalnız Türki. jyenin, medeniyet, hürriyet ve İn. Banlık mefhumlarını müdrik mil. | durmuş, dünyaya rahat bir ne. fes aldırmıştı. 'Türkiye Reisicumhuru İsmet İnönünün nutku, Amerika Reliai. cumhuru Roosevelt'in nutkunu velt medeniyeti tehdit edenleri mantık ve guura davet ediyordu. 31 MAYIS 1939 Olgunluk imtihanları Hususi okullara ait program hazırlandı Maarif Vekâleti husust, ekalli- yet ve ecnebi liselerin olgunluk imtihanlarına ait programı hazır- lamış hangi okulların hangi res. mi liselerde imtihan edileceklerini tesbit etmiştir. Bu listeye göre; husust okul- lar; Darüşşafaka, Vefa Erkek li- sesinde, Işk lisesi Kabataş İise- sinde, İstiklâ! lisesi İstanbul er. kek lisesinde, Şişli Terakki lisesi İnönü kız lisesinde, Yüca Ülkü lisesi İstanbul erkek - Hisesinde, Boğaziçi lisesi Kabataş lisesinde, Hayriye lisesi İstanbul kız lise - sinde. Ekalliyet okulları: Musevi lise si, Pangaltı Ermeni Hsesi, Bezez yan Ermeni lisesi, Getronogan Er meni lisesi Pertevniyal lisesinkle, letlerin kalp çarpıntılarımı da dur.| Yovakimon lisesi cumhüuriyet kız lisesinde, Fener rum Hisesi Cum- huriyet kız lisesinde, Zoğrafyon Pertevniyal lisesinde, Zapyon ll - sesi İstanbul kız lisesinde. Yabancı okullar: Senbenova er tamarmlamış bulunuyor. — Roose-|kek lisesi, Kadıköy Senjozef lise. si, Galata Senjorj lisesi, Alman | Tsmet İnönü bunların faaliyet sa. hasını tahdit etmiş bulunuyor. Dünyanm iki ucunda biri büyük | Berveti, azametli varlığı, biri mü. tevazı vesaiti fakat vakur şahsi. yyeti ve kuvvetli iradesi ile bu iki Bu mukayeseyi yapışımm bir başka sebebi de, Amerikanm, me. gale tutan bir genç kadmı hür gumhuriyetine remz yapmış ol » masile, nutkun, Fransız İhtilâli İngiliz ittifakı, Hiç bir tecavüs emniyetlerimiz ve müşterek sulh ve insanlık ideali için alınmış bir taahhüttür. Bu müşterek sulh ve emniyet idealini takviye edecek diğer taahhütlerinden de çekin. istikbale işaret bakımından fev. kalââb sayır: dikkatir, çünkü herhangi düşman ümitlere, en. trikalara açık kapıları kapamak- ta ve bugün almış olduğumuz katf, sarih vaziyette hiç bir deği. giklik, olamıyacağını bildirmek. tedir. ... Nutku okurken onu o kadar Kkolay, o kadar tabil buldum ki gaşırdım. Sonra sehli mümteni denilen hâdisenin karşısında ol. (duğumu anladım. Tekrar, tekrar okudüm, Sanki her bir parçası, dahilt, haric! siyasete, memleke. tin muhtelif sahalardaki faaliye. *tine ait olsun, o işlerin en müte. hasmıs ve sanatkâr kaleminden gıkmış. Fakat hepsine hâkim ay. ni sevgi: İnsanlık sevgisi; aynı rTuh: Atatlirk ruhu! Fikret Âdü Salı |Çarşamb. 90 MAYIS | 31 MAYIS ÜLREbİRTA. Ö12Rebiara Ça hızir — | 28 hizir lisesi, Beyoğlu Italyan ticaret li- sesi, Amerikan erkek kollej oku- lu Galatasaray İisesinde, Ameri- kan kız köllej Tisesi İstanıbul kız lisesinde, Üsküdar Amerikan kol. leji de Erenköy kız Jlisesinde imtihan vereceklerklir. Ballıca köy okulu Kartalda Ballıca köyünde yapı- lacak olan yeni köy okulunun in- şaatına devam edilmektedir, Vilâ. yet okulun — tamamlanması — için $209 lira yardımda bulunmuştur. Mallrerez Seferberlik Müdürü müfettiş oldu e İstanbuat vilâyeti sefarherlik | müdürü Bay Cemal üçüncü &- nıf mülkiye müfettişliğine ter- fian tayin edilmiştir. Genç ve galışkan bir memür olan Bay Cemale yeni vazsifesinde de mu- vaffakıyetler temenni ederiz, Ziwa—;ş—yaları * | deki tayyare gümrüğüne de uğ. Yurtta mahsul Ş$arl vaziyeti Umumiyetle geçen yıldan yüzde 15noksan olacağı tahmin ediliyor | yıparak arası havalisinde de mahsuller |" Yakalanmış, adliyeye teslim e- bu sene hissedilecek derecede iyi, | “lmiştir. 'Toprak mahsulleri ofisi bu se. neki buğday ve diğer mahsulât vaziyetleri üzerindeki tetkikle . rini bitirmiştir. | dir. Torbalı havalisinin bu yıl memleketin şark tarafında Urfa,' min olunmaktadır. Diyarbakır havalisinde mahsul | Buğdayile meşhur - Polatlıda | Yaziyeti geçen senekinden bem | , onsulât kalite itibarile fevka - d"';“""“'"”" Stbarile 1i aa A Si fakat miktar itibarile DAĞi v hmü_üde'.—.okw. Trakya ınhıuuuuı_n de mahsul miktarı geçen sene ./ S€cen yıla nazaran pek az bir den fazla ve kalitece de daha iyi. | noksanlık göstereceği tahmin e. dir. Yalnız Ankara — Sivas "'_Idilmıktzdır. Kati vaziyet ancak sındaki mıntakada havaların ku. | 19 gün sonra belli olacaktır. Tak gitmesi fena tesirler yapmış.| Şimdilik umumiyetle mahsul tır, Bu havalide mahsul vııiyv—İMyeünin geçen yıldan yüzde tinin geçen yıldan yüzde 25 ka. 15 kadar noksan olacağı hesap. dar noksan olacağı tahmin edil. | Janmaktadır. Maamafih son gün. mektedir. Konya ovası ve hava. 'lerde memleketin her tarafını lisinde de havalar kurak gitmiş. ' yağan yağmurlar bu tahminler . tir. Mahsulâtm burada geçen se. de göz önüne alınmış değildir. neye göre yüzde 30—40 noksan Bütün mımmtakalarda bu yağmur . olacağı zannediliyor. ılı.mı tesirile vaziyetin tamamen Çukurova — Mersin havalisi aksine değişebileceği de akla gel. vaziyeti hemen hemen geçen ı.-',m.ımdız. Bilhassa Trakya yağ . nekinin aynıdır. İzmir — Uşak murlardan çok istifade etmiştir. | ——— — ——— Gümrükler Başmüdürünün — tetkikleri bitti Türk-Bulgar hududu üze- rinde müşterek bir gümrük hangarı yapılıyor kik seyahati yapan İstanbul güm | Kapıkalede Türk — Bulgar hu- Tükler başmüdürü Methi dün şeh | dutlarr üzerinde müşterek bir rimize dönmüştür. Başmüdür Ka | gümrük hangarı yapılacaktır. Pikale, Edirne ve Uzunköprü Y gerek igarla; gümrüklerinde tetkikler ve tef . UN b Beğ tişler yapmış, dönüşte Yeşilköy. | rinde birer gümrük binası inşası. na başlıyacaklardır. Bina şose ü. zerinde yapılacak ve Bulgar hu . dudundan çıkarak Türkiyeye ge- gecek ve ayni şekilde Türkiyeden Büulgaristana gidecek yolcuların gümrük muayeneleri bir defada | hem Türk ve hem Bulgar memur. larının huzurunda yapılacaktır. Böylelikle bugün Türk ve Bul . ramıştır. Methi bilhassa 15 mayıstan evvel saatleri değişen Avrupa trenlerinin gümrükte tabi olduk. ları muayeneleri gözden geçir - miştir, Yeni ve yerinde bir ka. rarla evvelden ancak 2,30 saatte gümrük muayenesi - bitirilebilen konvansiyonel trenleri şimdi 1 Baat 10 dakikada ve çok munta. zam bir gekilde munyene edilmek. tedir. Ecnebi yolcular Avrupanın biç bir yerinde bu kadar seri bir gümrük muüamelesi yapılmadığını yolcular bir defalık muayene ile muamelelerinden kurtulmuş ola, caklardır. Gümrük başmüdürü Methi bugünlerde tetkiklerine a- geçen seneye nazaran yüzde 15— mek üzere Ofisin vardığı netlce, re, 20 noksan mahsul çıkaracağı tah | “€2a mahkemesine — girerken, ba- ği ye gö N Ka ağı #şındaki melon şapkasını zar hudutlarında ayrı ayrı güm. b: rük kontrollerine tabi tutulan | '*dir. oml mah- kemeye verildi Mahkeme salonunda numaralar yapmak istedi, menolundu caddelerde şarlo - taklidi dilenen Ahmet adında b Şarlo verildiği birinci — sulh çıkarıp kamış bastonunu sallamış, numa . ralâar yapmak — istemiştir. Fakat hâkim buna meydan bırakmıya- rak kendisine mahkemenin ekddi- yetini ihlâl etmemesir.! ihtar et - niş ve sonra sorguya çekmiştir. Şarlo Ahmet; — Ben, sanatkâr bir. adamım. Sörüyorsunuz içte, Şarloyu tak. lit ediyorum. Fakat “hiç bir ra- man dilenmem.,,, Demiştir. Muhakeme şahitlerin | şağırılması için başka bir güne talik edilmiştir. — —- Afyon salışları Ofis mübayaa şartlarını | niçin değiştirmiyor? Toprak mahısülleri öfisi şim- diye kadar müstahsil ve tücca- rin elinde kalan eski Mmahsul afyonlardan ancak 3000 sandık kadar alabilmiştir. Bvvelce de yazdığımız gibi, mübayaa şeralitihin ağırlığı mal sahiplerini mallarını oflsa sat- maktan vazgeçirmeğe mecbur brrakmaktadır. Söon günlerde Ziraant Bankası toprak mahsul- deri gfisine malını bırakan tüc- sara yüzde B0 misb 6 bir e- yans vermeğe başlamışsa — da| bu hiç bir tarafta memnuniyet ayandırmamıştır. Çünkü toprak mahsullari ofisi aldığı afyonla- cın bedellerini gene beş Bsene gibi uzun bir zamanda ödeye -| halde fanliyete geçerek kısa Di cek, tüccar ise bu müddet için - gerekse hükümetimiz hudut üze. | , / y Akadan aldığı paralara faiz verecektir. Halbuki esasen ofis afyonla: rı çok ucüğ fiyatla aldığından bu noktadan para kazanamıyan, müstahali ve tüccar bir de falz vermeğe mecbur kalınca dâha riyade zarara uğrayacaklardır. 'Tüccar ve müstahsilin bütün şikâyetlerine rağmen ofls mü- ga şeraltini değiştirmemek- tenzilât İnhisarlar idaresinin — barut Ahmet, mühakeme — edil- ğ A İstanbul Hava Kurumu Başkanı Gazetemize beyanatta bulundu Herkes hava te;'cilâtına üye yazılacak İstanbul Hav$ seyokurumu neisliği * Üöne tayin edifefi K îmüfem.şleı-den . vza Oran vazifesine bağ “ Mlamıztır. Tik ol rak Hava kurü * munun — mevcil taşkilâtını takvi * AŞ ye etmek ve gelif | nembalarını $0 * galtmak işi ©* almmıştın. Bay Rıza Oran Küf disile görüşen bir arkadaşımı şunları söylemiştir: “— Yer mahsullerinden uzü zamandanberi almmakta olâ? yüzde on Hava kurumu iıll:’i önümüzdeki haziran başından iti baren kaldırılacaktır. Bu iane * — nin kalkmasile varidatta hustl? gelmesi muhtemel — noksanlığlf telâfisi için geniş mikyasta af 'kaydedeceğiz. İatanbul Hava KU" rumunun geliri günden güne arlı maktadır. Şimdiye kadar İstaf * bul halkının kıymetli yardım!ari le ordumuza 27 tayyare hediyt ilmiştir. İstanbul - balıkçılaff iki, kasaplar esnafı da bir tWf yare kendi namlarına almışlaf * İür , Yine memnuniyetle kıydu'.z'—lı' liriz ki; tuğlacı ve kiremitçiler & şubemize müracaat ederek kef * di namlarma bir tayyare arzusnu izhar etmişlerdir. — Varidatımızın çoğaltılması içi Bütün yurttaşları hava kurü * muna aza kaydetmek — ve gelif kaynaklarımızı arttırmak metsi mizin başlıca hedeflerindendir. İstanbul halkmm göklerimizii korunması davası yolunda bugü' ne Xadar gosteraikleri tandan lükayı aza yazılmak işinde de 89" ni hızla devam ettirecetklerin? kevvetle eminiz.,. Hava kurumu teskilâtı üye vâ5 ma işine pek yakmda seferber N; : , zamanda bütün İstanbul halkın! aza kaydedeceklerdir. Londra - Istanbul otomobi| yolu 940 da milletler arasi bir merasimle a: Nafıa Vekâleti Londra * İ': tanbul asfalt yolunun eh mü him kısmı olan Edirne - KaP? kale ârasındaki 18 kilometrel! şosenin asfalt İnşasına başlaf” masını alâkadarlara - bildirmi? tir. Böylelikle yolun hudut Edirneye kadar olan son Kt! söylemektedir. Ekspres treninin | it raporunu Vekâlete göndere . fiyatlarında yaptığı tenzilâtler|da tamamlanmış olacaktır. Trakya gümrüklerinde bir tet-wmakndn. muayenesi ise 20 dakikada yapıl. | cektir. Çağlayan suyu Hazirandan itibaren damacana- Harice fazla miktarda çıkarılmıyacak 'Türk parasının kiymetini koruma hakkındaki 12 numara- ti kararnameyo, masnu balde- ki kiymetli madenlerin de mem leket dışına çıkarılmasının mam nu olduğu Ilâve edilmiştir. Böylelikle bazı kadınların kollatına, boyunlarına miktarda xiynet eşyası takarak ; memlekat dışmma kaçakçılık yap İmalarınımn önüne geçilmiş ola- caktır. Yalnız harice gidecek yolcuların içtima! mevkilerine göre ziynet eşyası çıkarmaları- İna müsaade edilecektir. dilecoktir. fazla | larla şehre tevzi edilebilecek Kâğıthanede meşhur Çağlıyan | şehir halkr Çağlıyan suyundan da 16.50 kuruşa indirilmiştir. | yarından itibaren meriyete gire cektir. Buna göre, şimdiyo kâ- dar birinci nevi kâra v barut> larının 220 kuruş olan kiloluk kutuları 200 kuruşa, 110 kurü- şa olan yarım kiloluk kutuları 100 kuruşa, 55 kuruşa olân çey- rek kiloluk kutuları 50 kuruşa, Ikinci nevi kara av bârutlarının 180 kuruşa olan kiloluk kutula» rı 165 kurüşa, 90 kuruş olan yârtm kilolük kutuları 82 & ku- raşa, 45 kuruş olan çeyrok kl- loluk kutuları 41,25 kuruşa ve 18 kuruş olan onda bir kutuları Taksim Bahcesinin tanzimi 'Taksim bahçesinde yapılacak gazino binası için dün mimar, Götyenin, su va elektrik mü- hendislerinin iştirâkile bir top lantı yapılmıştır. süyu mahallinde bir müddetten. | artık istifade edebilecek ve ha.| Bahçede yapılacak gazinoda *ti Son aylarda yapılan tesisatla | rülmektedir, Taksim hattına otobüs | beri yapılan ameliyeler dün niha. | ziran ortalarından itibaren dama. | bir tiyatro sahnesi, düns salonu, Taksim - Yenimahalle ara-| yete ermiştir. Bu güzel suyun ev- | canalarla her tarafa gönderilecek | varyete — plati — bulunacaktır. sndaki otobüsler yaz münase-| yelce Abdülhamld tarafından yal. | tir. Resimde su mahallinde yapı. |nunda olduğu gibi bir havuz Hllğine tayin edilen Tral 640 |'hatta yenlden 6 otobüs ilâve a-|kullanılmasına müsaade edilmiş. |lat tetkiklerden bir manzara gö- |lunacak, burada elektrik ten Bahçenin ortasında Saraybur- ratr yapılacaktır, İnşaatâ 1,5-2 milyon Hira SAf | teğilecektir, Londra - İstanbt otomobil yolu 940 sonesi başif da açılmış olacaktır. 'Yolun inşa halinde bulun$f Lüleburgaz !le Babaceki arasığ” — daki kısmı tamamlanmak Ü redir. Bulgaristan ve Yugoslavya d kümetleri de kendi toprakl dan geçen kısımları sene g0f na kâdar İkmal edeceklerdi” Londra - İstanbul yolunun eçr lış merasimi beynelmilel bir W" hiyette yapılacaktır. , Rumen hava mümessil” leri geliyor Buşfa Romın bava eli şirketi mümeseillerinden bir £TW şehrimize gelecektir. ; Heyet, müzakerelerde buluf mak füzere doğruca Ankaraya B” decektir. —— ize gelen vımfd, Giresim Vallsi Feyyaz şe mise gelmiştir. Yeni Bursa * valisi Refik de bugün gel ğ Bursaya gidecektir.