27 Mayıs 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2—VAKIT 27 İsaretler: Tenkit ve hakikat Derler ki “tenkit kolay — sa- nat güçtür.” Bu hüküm fikir ve| sanat eserleri için olduğundan daha fazla devlet ve idaro işle. H için doğrudar sanıyorum, Fi- kire karşı yapılan fikir taarru- zu, Sanat eserini tenkit, nihayet Hikir vo ideal sahasında kaldığı için sanatın güç, tenkidin kolay olduğu hükmünü kolay kolay hatırlatmaz. Fakat yüzde yüz, her tarafından realite fışkıran devlet mekanizması için yapılan | tenkit eğer hakikati ihtiva ct-| miyor ve yüzde yüz zaman ve| mokân şartlarına intibak etmi- yorsa kolay söylenmiş, yani di. Min ucuna gelivermiş - sözlerden başka bir mana ifade etmez, Bu nun için tenkidin bir muayyen | ölçüsü olmak, bu ölçüyü kaçır- madan hâdiseleri tetkik etmek iktiza öder. Böyle bir tenkit devlet mekanizması için fayda- | hı, hataları tashih eden bir un Bur olur. Bu cinsten faydalı bir tenki de muhtaç olduğumuzu kim in- kâr edebilir? Buna hayır deme- yani bozulanı düzeltmek, kötü-| nün yerine daha iyisini koymak için kötünün yorine konacak i. yinin ne olduğunu eb'adiyle, im- kâniyle tanmmak, bilmek lâzrm- MAYIS 19309 | Bir kaçakçı şehe- kesi yakalandı Eroin imal eden fabrika aranıyor Gümrük muhafaza teşkilâtı me- murları uzun takiplerden sonra büyük bir kaçakçılık şebekesinin elebaşrsını cürmü meşhut halinde ee geçirmişlerdir. Bu —kaçakçı Kurker isimli bir ecnebidir. Kur. keri takip eden memurlar evvelki akşam Tepebaşından tramvaya bi. nerken elinde büyük bir paketle yakalamışlardır. Paket açılımca içinde bir kilo. dan fazla ercin bulunmuştur. Ka- çakçı eroini nereden aldığını ve nereye götürmekte olduğunu sak- lamaktadır. Şebekenin meydana çıkarılması için çalışılmaktadır. Bir kilo eroinin öyle ufak bir yenden tedarik edilemiyeceği dü. şünülerek yakımda bir fabrikanın basılacağı muhakkak sayılıyor. —— İnhisarlar namına İnhisarlar umum müdürü Ad. nan Halet Taşpınar ile Müskirat muamelât müdürü ve idare rapor, törlerinden İhsan Arif Parti Ku. rultayında bulunmak Üzere bugün Denizbank kooperatifi'Belediye bütçesi| — öldüren adam Dün yıllık fevkalâde toplantısını yaptı 'Toplantı çok kürültülü geçti; on bir| bin lira zararın sebepleri arandı Denizbank kooperatifi 1938 yılı İçinde 11 bin küsür lira za. Muhasebe işlerinin esaslı su rette islahı için kooperatifin Mahkemelerde: Kız kardeşini tastik edildi 'Dün ağırcezada mi” Ankaradan gelen haberlere g- hakemesine başla! re belediyenin 939 bütçesi tasdik. Birka K A A GüA Kü Ç Ay evvel Gala ::&î':n:.î' iki gün içinde çıkmazında bir cinayet işle 4 Erzincanlı Hasan ıduıllı.g D e ’_ e gönç öz kardeşi Esmayrı, k Misafir süsile eve la Şahapla metres yaşadığ! V bıçaklıyarak öldürmüştü. rar etmiş, bu sebeple bilânçolar umumt heyet tarafından tasdik |lan bütün hesapların tetkiki ve teşekklülünden bugüne kadar o | girenler tevkif edildi Hasanın dün ağır cezadâ edlimiyerek zarar sebeplerinin moydana çıknrılması için beş ki- şilik bir heyetin bilânçolar ve muamelât Üüzerinde tetkikler yapıması kararlaşmıştı. Bir ay- dan fazla bir zamandır bu yol- da çalışan bu heyet nihayet ra- pDorunu vermiş, kooperatif umu- mi heyet! de dün fevkalâde ola- rak toplanmıştır. Bu toplantı çok gürültülü ve münakaşalr olmuş, 1937 sene- sinde 41 bin lira kâr eden koo- peratifin 1938 de 11 bin küsür Mira zarar etmesinin bazı yolguz- luklar ve idaresizliklerden ileri -| : kimsenin ruhunda takat yök- Kunıllıyı iqlirîk geldiği anlaşılarak Idare heyetl- , ne şiddetli hücumlar ) Ancak bu tenkidi yapabilmek edecekler tır, kerr 'Toplantıda İtkısat Vekâleti tarafından Bay Bak! komiser o. larak bulunmuştur. Tik olarak kâtipliklere Cemal ve Abdullah, rey tasnif etmek |- Ankaraya gideceklerdir. Bu heyet inhisarlar maddeleri Üzerindeki dilekleri Kurultaya arzedecektir. lli Yüzleri yanan ameleler Küçükpazarda çikolata fabrika- sında ustabaşı Necati kazanda e. dır. Bu bakımdan tenkit bir DU vazifedir. Yani tenkit yapan i üstüne bir mesuliyet almıştır. — Çünkü mesuliyetsiz. vazire ol maz, MutlAka kanunen değilse bi- le, mantık ve ahlâk bakrmım- dan mesuliyeti deruhte için bir rimiş bul! Şeker —mayline su salâhiyet, bir bilgi icap eder. doldi 1 ölayi: ö 'Tenkidi sadeco bir vatandaş| kırmış, kendisi ile iki amelenin !6t Mallart mahdut Kimse ve hakkı telâkki ötmek, bilgisizle.| yüzleri yanmıştır, müeceseselerden almış ve böy- rin de bilmedikleri şeyler hak- lece fiyatlarda aldanmıştır. — kanda söz söylemeğe hakları ol-| birçok işlerden Şikâ; a. 2 — Baz rmallardan lürum- duğunu hoş görmek demokrasi. Iıııııı.'ıh.uıı. ";': * “|*uz olarak stok yapılmış ve böy- lerin en fena şekilde sulistimal | zoları hepimize ıst N hi MOV- İlelikle kooperatif sermayesinden ettikleri esaslardır. Bu halin ö | Fakat ıstırap bir :::ı'u”u"b" mühim bir kısmı muattal bira: üne soviyeli bir kültür, olgun |menin sebebi değildir. Istırap | Tustır. ruh temayüllerile geçmek müm- | bir halin ifadesidir. $ — 1937 ıenıılnt:ebiâl:ulen kündür. Hayatımı 4 Kocataş su ve gazoz fabrikasın. rin h.:dııduu:çlndg kalarak stı. dan © sene mühim miktarda sa- Büyük Millet Meclisinde büt-/rabı duymamanın imkânı var| VA uğranıldığı halde 938 yılın- ge müzakereleri dolayısiyle epey | mıdır? da,da iyi tetkikat yapılmadan münakaşalar oluyor. Bu müna-| — Bu ıstırabın cn — kuvvetlisini | V" fabrika ile olan mukavele kaşalarda bol, bol göze çarpan| biz, bütçe müzakereleri dolayı- | '©'it edilmiş ve bu yüzden 20 nokta şudur: siyle kürsüye çıkan Başvekil bin llraya yakın zarar edilmesi. *— Niçin her şey en güzel şek- | Refik Saydam'ın zeki gözlerin- |10 3*bep olunmuştur. Tint almamıştır!" de okuduk. Fakat ıstırabi. dni-| * — Birçok kimselere istih- i kaklarından fazla kredi açılmış İnsan suali zaman realistçe tetkiki bilen Dok- kendine :ılllı Ş tor Refik Saydam imkânlarta | 'e bunların vazifelerinden ayrıl- K Ben b olması istenilen arasındaki uçu-| ?tları veya kadro harlci kıım:- ları fle bu paraların tahsili tel insan değtlim! ramun ne olduğunu izah etti. Ürey, lrliy e: Devletin il 5 *— Brim niçin en mükemmel | ÖATUN TUhtaç Günku Do va ç Mruhasebe teşkilâti baş- v değildir? kadar sarahatle, vuzulla tayin tanbaşa bozuktur. Yevmiye def- — Bahçem niçin en mükem- cti Ki onun “Giltüğen eksik” terlerine yalnız borçlu ve ala. mel bahçe değildir? lerimizi dinlerken noksanları- | “*Fların hesapları yazılımış, fa- 9 Suali bu hale sokunca “mü- | mızın telâfisine-doğru yapılan kat hesapların mahiyeti hakkın- kemmel"” olmamanın sebepleri-|hir hamleyi de sezdim, bu sade- da hiç bir izahat verilmemiş- ni birer, birer sayabiliriz. ce bir toselli değildir, kuvvetli | Ü7 Aynı şey tmkânsızlıklar için-|bir ümittir, çünkü bilmek yap-| — Defteri kebir bütün teamüller (de tekerrür etmektedir. maktır. Yapacağımızı hiliyoruz. | B!lâfma kurşun kelmle - tutel- Devlet mekanizması içinde SADRİ ERTEM |muştur. Defter üÜzerinde birçok Ber. v eei silintilere rastlanmış ve bu yüz- | Biril Imızın cenaze merasimi çin de Bahri ve Behiç seçilmiş- lordir. Bundan sonra zarar — se- bepleri için tetkikler yapan beş klişlik heyetin raporu okunmuş tar, Raporda hülâsa olarak zarar sebepleri olarak şunlar gösterli- miştir: 1 — Kooperatif piyasadan al- den tetkikler yapılması da zor olmuştur. Ortak hesapları çok karışık bir şekilde deftorlere geçirilmiş tir. Kayıtlara mütenlilik ovrak- Tar dosyalara konmamış, am- bar kayıtları tutulmamıştır, Hü- lâsa olarak kooperatifin fena İ- dare edilmesi ve muhasehe işle- rinin tamamen bozuk olması ve bu işlerde lâkaydane hareket e dilmesi kooperatifin 50 bin lira- da nfazla bir zarara mal olmuş tur. Bu da geçen Bsenenin 41 bin ktistir Jiralık kâr miktarının ortadan kalkmasr ve yerine 1? bin küsür Hiralık bir zararın meydana gelmesiyle sabit ol. Fransız bandıralr Teokbil Gotin Paristekt Pastör Enstitüsündi yeniden bir muhasebe kurulma- sı lâzımdır. Bunlardan başka kooperatir kadrosu milyonlarca Hralık bir mücsseseye yakışacak derecede geniş tutulmuş ve yüksek manaş- li momurlar kullanılmıştır. Gene bu arada binlerce lira- nın verildiği ve tahsla edildiği yer belli değildir. Beğ kişllik heyetin raporu bi- tirdikten sonra âzadan birçok kimseler söz almışlar ve bilhas. sa, kooperatife binlerce lira za- rar veren Kocataş Sü ve gazoz fabrikasının mukavelesinin der- hal bozulmasını istemişlerdir. Bu arada büyük memurlara istedikleri kadar her cins mal verildiği halde küçük memurla- ra kooperatifte müşkülAt çıka- rıldığı ve zorla istemedikleri ma l1 almağa lebar edildikleri iteri sürüldü. Bu arada söz alan bir üza: “Kooperatifi idare edenler ya Hiyakatsizdir; yahut Hyakat- M ise hüsnü niyet sahibi değli- dirler.” dedi. Bu sözler üzerine kooperatif müdüründen gerek rapor, ge - rekse izahat istendi. Fakat bazı kimseler: “Müdür, umum heyete — Kaürtı mesul değildir. Mesul olam- <an- cak iİdare meclisidir. Müdür de yalnız idare meclisine hesap ve- rir.? diyer'ek bu talebi reddetti- ler. | kiplere hücum ettiler ve: “Her ay 1650 lira alan mürü- kipler acaba raporda yazılı yol- suzluk ve idaresizlikleri görüp de bir kere olsun, neden meclisi Hlareye rapor vermediler” diye sordular. Müzakereler gittikçe hararet. teniyordu. Bu anlarda bir teklif verildi, teklifte 938 genesi için- de vazife gören iki idare mecli- &! Azalarımın yolsuzluk ve — İda- resizlikten suçlu oldukları, bu yüzden de ibra edilmemeleri lâ- zım geldiği İleri sürülüyor, yeni seçilecek Mmecllsi idarenin tki eski devre meclisi hakkında tah kikat yaparak suçlu görülen meclis Azaları hakkında takibat yapılması isteniyordu, Bu teklif birçok münakaşalardan sonra kabul edildi. Bazı âzalar iki mecliai Idarenin ibrası için tek- Hfte İleri sürülen bir sene müd- detin ço kolduğunu söylediler. Kooperatifteki yolsuzluk — ve idaresizlikten suçlu olan mecli- si idarelerden biri Denizbank kurulmadan evvel eski Deniz- yolları namma teşekkül — eden ve Denizyolları umum müldürü Sadettin Serim Emin, Muam- mer, Cemil, Zekeriya ve Sırtı- dan, diğeri de Denizbank kuru- lur kurulmaz istifa eden birin- einin yerine seçilen Denizbankı meclisi idaresi yani Hamdi E- min Çap, Hâmit Saracoğlu, Fuat Musa, Ulvi ve İbrahimden mü. rekkep olan heyetti. Bu isimleri havi listeler oku- nürken bilrnel meeliste adı bu- şefi Zekeriya: “— Ben ancak bir ay kadar| muştur. (Beş kişilik heyet, Idare he- beş sene evvel Ruam hastalığı ü-| vapuriyle — getirilmiş Veteriner zerinde tecrübelerde bulunurken| mektebi önünde yapılan merasim. kendisine hastalık aşılayan kahra. | den sonra Karacaahmede defne- İyetinin 11 bin küsür lira &ös-| Denizbank müfettişlerinden|yit, Fethi, Abdullah ve müra- man ilim'adamımız Kemal Cemi. | dilmiştir, din tahnit edilen naşi klün sabah terdiği zararı 12 bin küsür İlra olarak tesbit etmiştir.), mecliste bulundum, Sonra yeri me Sırrı geçti.” dedi. Hâmit: “— Fakat belki de yolsuzluk Birkaç gün evvel gece yarısı|hakemesine başlanmıştır. Beyoğlunda Mis sokağında otu-| — Kkatil Benç sorgusunda Kgarl ran Fransuanın evite misafirlsini vurduğunu İtiraf ,aı“. sıfatiyle girip, evsahibinin eli-İşöyle demiştir: ni kolunu bağlamak — süretiyi G eğar Küüyddl w,' barasını ve oşyasını çalan Ratl.),,. , yuı,'yul'du. Bizim m Jorj, Marko ve Kiryako yaka. bimiz böyle bir şey kabul Tanmışlar, ikinci sorgu hâkimli-i Ben İsrar ettim; kızdı, "pl' #ine teslim edilmişlerdir. başisdı; Bönrümmü Nmı”"ı—' l Sorgu hâkimi suçluları tev - kif etmiştir. Dinlenen şahitlerden hiç Bi vakayı görmediklerini ——— diler, Yapılacak yollar —| Cinayeti yalnız Esmanın W Kasımpaşa — Sütlüce arasın.|kocasr Ahmetten olan dört $f daki yolun inşasına belediyece|şındaki kızı Türkân ıomu# 100.000 lira tahsis edilmiştir. Bu |Türkân alman ifadesinde: para ile Kasımpaşadan Hasköye| — Dayımla annem kavgt' kadar olan kısmın yapılabileceği|başladı. Annem yöre dlıu“* anlaşılmaktaklır. Yolun genişliği| Kkoştum, haber verdim.” de! 25 metre olacaktır. r. Bundan başka Beşiktaş — Ihla.| Duruşma şahitlerin celw mur arasındaki 900 metrelik kısım|katmıştır. i z da 1200 , he a nettelle saha d bu sene yapılar Mecidiye köy dutluk” cabtır. —a Silivride çekirge görüldü Silivri ve Yalovada çekirge. | görülmüş, çiftçiler mükellefiyet u. sulü ile mücadeleye memur edil. ,mişlerdir. Bundan başka riraat memüfları Wiş “rehirle “çekirgeleri öldürmektediler. — Prostun tetkikleri Şehir mütehassısı Prost Eminö. Bu sırada bazı âzalar müra - nü meydanının maketi —Üzerinde ' Wustafayı soymayı kararlaşti” çalışmektadır. Bir aya kadar tet. kiklerini bitirecektir. Prost Emin- önünün ada projesinde bazı tadi. lât yapacaktır. Azapkapı maketinin — bazırlığı Ya bitmiştir. —— Eyüp Halkevinde konser Eyüp Halkevinin tertip ettiği birinci musiki konseri bugün saat 20.50 de evin salonlarında verile- cektir. B eait aei ve Idaresizlik bu bir ayda ol- muş” cevabın rverdi. Bunun üzerina Zekeriya &l - nirlendi. Birdenbire ayağa kal -| karak: “— Asap üÜzerine tesir edecek, sözler sarfediliyor. Bunlara re- islik makamının da müsaadesi- ne tocssüf ederim.” dedi. Bu söz üzerine rela, Zekeriya-| ya; müfettiş Hâmlidin sözlerini yanlış anlamış olduğunu bildi.- rerek kendisini riyaset makamı- na yaptığı ithamdan dolayı tar- ziye vermeğe davet etti. Zekoriya da: *- Bözlerimi mademki bu manada anladınız. O halde affe- dersiniz.” diyerek tarziyode bu- lundu. Bundan sonra birçok bararet- U münakaşalar daha yapıldı, ko- operatifin 938 bilânçosu beş kl- şilik heyetin çıkardığı esas Üze-| rTinden tasdik edildi, son olarak meclisi idare intihabina geçll- di. İntihapta Ibra edilmedikleri| dan hç birisinin soçilmesi bul ödilmedi. Natleodo yeni meclisi idareye Badi, Süreyya Gür: Baha, Sa- kiplikleare de: Cema! Kalafatoğ- ha ile Meodi seçildiler, larındaki hırsızlık — $işlide Mecidiyeköyü dutluk larında İskilipli Mustafa'nın * Hni kolunu bağlıyarak paralaf” nt gasbeden Rizeli Ahmet MaF sut ve Mevlüdün dün ağır ce$f da mühakemelerine başlandı. Mustafa 8 şubat günü ? yapüru ile İstanbula — gelirit” bü üç suçlu e tanışmış, vuft iyâ gelince Maksudun delâle 'Tekirdağ oteline inmiştir. Ahmet, Maksut ve Mevlüt çöf parası olduğunu — zannettikli mışlardır. Maksut bir akşam * zeri Mustafayı Mecidiyokü: dutluğuna götürmüş, geserler ken Mevlüt ile Ahmet arkada” Mustafayı kıskıvrak yakalamif lar ve hep bir olarak — ellerii! kollarını bağlamışlardır. Gasif” lar Mustafanın üzerinde 12 llra bularak almışlardır. Neticede Mustatanın taritiyi” İsuçlulardan Ahmetle Mevlüt y#” kalanmış, fakat Maksut bugüf” kadar ele geçirilememiştir. Maksut hakkındaki takibâf da muvakkaten durduralmu!” tur. Dün muhakemeleri yapılaf suçlulardan Ahmet: — Benim böyle bir şeyden hâ” berim yoktur. Poliste gi ğüm lazyik neticesi böyle söY” lemeğe mecbur oldum. Ben İF mir vapurunda da yoktum.” dt miştir. - Ben ne Mustafayı, Mevlüt de: kaçan Maksudu tanırım, Ahmt* di arada sırada kahvede görü* rüm. Beni bu işe neden karıf" tırdıklarını — bilmiyorum." — d€ miştir. Muhakeme şahitlerin celbi * çin başka bir güne brrakılmıt” tır. 454 zti 1810 1980 ga 1200 |19.30 | 1200 157 65i 136 |2127 oS4| 221 Akife ..ı—_—.—_ı——ı-—#ı