5 Mayıs 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 — VAKIT İşaretler: —erRüme, Neşriyat kongresi Bi gün evvel, harf? inkılâbı. nn ön yıllık muhasebesini gök, teren neşriyat sergisi açıldı. Bir gün sonra müstakbel moşriyat faaliyetini programlayacak bir münevver kitlenin toplantısı başladı, Bu serzi ile bu kongro. gayet mantıki şartlar — içinde biribirlerini tamamlamaktadır. Netir hayatımız ne hakledir. sunline sergi en keskin, en kat'i covabı vermektedir. Yeni dev. vin kültür mizanı sergi evinde kurulmuştur. Kültür. hayatanızım temeli urtık Tâtin esasından alınmış yeni Türk harfleridir. -Bugün yirmi yaşına basan delikanlılar kükür seviyelerini ancak bu bharflerle yapılan neşriyat vası, tasile inkişaf ettirmek imkânı, (BöÖre cezalandırılacaklardır. Önü | na mülikdirler. dan aşağı olan gençler, çocuk. lar bu harflerin haricinde ya. bancı dillerin açtığı dünya man. zaraları hariç olmak üzere bir kültür âlemi tanrmamaktadır, lar. Bu bakımdan sergi ümid verleklir, Çünkü ©on senenin velâdluğu nice asırları yanında kısır bırakmaktadır. Fakat dün ya mikyasında münevvoer yetiş. tirmek mocburiyetinde olan Türkiye için bu sorginin muhte, viyatı beşeri bir kültür verme. ğe küfi değildir. Kendi kudre. timizin mahiyetini, derecesini olduğu gibi takdir edebiliyoruz. Ne yalnız kısa maziye bakarak böbürleniyoruz, Ne de başkala, rına bakarak ümltsizliğe düşü, yoruz. Sergiden sonra kongre o. lanı gösterdikten sonra münev. wörleri olması lâzrmgelen üze - rinde düşünmeğe davet ediyor.. Bvvolâ teşhis koyuyor. Sonra te daviye geçiyoruz. Sorgiyi ve kongreyi âçan Baş wekil Refik Saydam veciz nut. kunde kültür davamızı gayet yerinde izah etti. Başvekil Dok. tor Refik Saydamın gayet rca. listçe izah ettiği, teşhisini koy. duğu hâdiseyi meslekin içinden gelen, kültür davasının bütün güçlüklerini, çetin — taraflarını gayet yakmdan tanıyan Maarif Vekili Hasan Ali Yücel de neş. riyat işinde halletmeğe mecbur olduğumuz davaları birer, bi. rer saydı. Hasan Ali Yücel'in mevzuu . bahs ettiği her mesele asırlar. danberi halledilmiş olması 1â. zımgelen fakat tarihi mukad. deratın bugüne kadar savsak. Jadığı, geri biraktığı — İşlerdir. Geri kulmış — olan bü İşler ax değildir. Bu işlerin hallini o ka, dar kolayca yencceğimizi san. mak da abes olur. Fakat onları güçlüklerine rağımen yeneceğiz, günkü medeni bir cemiyet ol . mak için kalitesi üstün bir kül, Yirmi yaşın. , tür Seviyesine sahib olmamız mutlaka bir zaruretdir. Noşriyat kongresinin kayvra. mak istediği meselelerin tahak. kuku da bir günde derhal neti. ce verecek işlerden değildir. Kültür davasının tahakkuku her şeyden evvel bir. devam ve zaman meselesi olduğunda şüphe yoktur, Gatiba İngiliz Hariciye Na, zırlakından Jorj Sayman'ın am. cası otacaktır, Amerikadan Es. ki Vünyaya geliyor. Yeğenini tebrik ediyor, Ve Hariciye Ne. zaretinin bahçesindeki çimleri pek beğeniyor. Nazır Harici, ye bahçesinin bahçevanını am, casma takdim ediyor, Bahçevan birçok tavsiyolerde bulunuyor ve nihayet şunları söylüyor: — Tavsiyelerimi nazarı iti. bara alırsanız üç yüz sene son. ra bu bahçedekinin ayni olan çünlere sahib olursumuz. Nebat yetiştirmek işinde da. Yva böyle olunca fikir hayatı 1. (dır, çin ne kadar çetinliklerle kap. Çelde edebiliriz. Esasen bu kon. 5B MAYIS 1080 Kahvelerde oyun 'oynıyan talebeler Polis Tarafından Yakalanarak Okullara | Teslim Edildi Bazt lise talebelerinin okulla. rın açık bulunduğu ders saatle . rinde okuldan kaçarak kahveler. Belediyenin yai hazıııqı 'Şehrin hertarafında buzbulunması için tedbirler alınıyor Belediye, önümüzdeki — aylarda bulabilecek, buzun kilosu her ta- şehrin her tarafında mebzülen buz 'rafta yüz paraya satılacaktır. Buz bulunabilmesini temin için yeni. | Satanların telefon numaraları dük- Ido tavla, bilârdo ve kâğıt oyun.|den tedbirler almaktadır. Şube'kânlarının haricine asılacak bir ları oynadıkları polis tarafından |tmüdürlerine bu hususta tesbit edilmiştir. Yakalanan talebelerin isimleri öğrenilmiş ve ait oldukları okul- lara tebliğat yapılmak Üzere Ma- arif müdürlüğüne yazılmıştır. | Buü talebeler okul inzibat mec. İlisleri tarafımndan sorguya çekile. rek talimatsame hükümlerine müzdeki haftadan itibaren yine | İpolis ve okul Idareleri tarafından taramalar yapılarak okul kaçak. larının tesbit edilmesine devam | edilecektir. ——— Profesör Bakster tekrar hafriyata başlıyor Sultanahmette hafriyat yap. miş olan profesör Bakater yakm- da İstanbula gelip tekrar çalış. malarına başlıyacağını belediye . ye bildirmiştir. Bundan başka Fransız arkeologlarından Tiyer | isminde birisi de gelecek ve kü. | çük Ayasofyada mozayık araya. | caktır. —irke Kaymakamlıklara Tayin Edilen Maiyet Memurları İstanbul vilâyeti maiyet me . murlarından Kemal Hadımlı, Ha- fik kaymakam vekâletine, Fuat Ertuğrul, Boğazlıyan kaymakam lığına, Naci Akad, Karalsalı kay!| makamlığına, Melik Yoluğ, Kon.i yanın Hadım kaymakamlığmma ta. yin edilmişlerdir. —eikn Yeni Üsküdar İtfaiye Binası | Usküdarda Doğancılarda yeni. | den inşa olunan itfaiye binası bu. ! gün merasimle açılacaktır, | Bundan başka Şişhane yoku -| şundak! bina da yola gideceğin. den Beyoğlu itfaiye grupu da 'Tak simde eski jandarma karakoluna | nakledilecektir. —— Eminönü Meydanı Eminönünde birinci plâna da. hil yıkılmamış iki dükkân kal . mıştı. Bunların da ihalesi yapıl. mıştır. Kısa bir zamanda kaldı- rılacaklardır. Diğer taraftan Ye. nicami parkımın etrafındaki elbi. seci dükkânlarından beşinin de sahiplerine tebliğat yapılarak is. timlâk edilecekleri bildirilmiştir. — 5,000 Cankurtaran Sipariş Edildi Denizbank gerek limanlar ara. sızdla, gerekse İzmir ve İstanbul Hmanı içinde işliyen vapurların. daki can kurtaran techizatını 18- lah etmeğe karar vermiş ve ilk o. farak 5000 tane cân kurtaran si- pariş edilmiştir. Bunlar bir aya kadar vapurlara tevzi edilecektir, ht olduğunu tahmin müşkül de. ğildir. Fakat Çetinlik yenilmesi 'mümkün olmayan demek değil. dir, Ve zaman insanların elinde uzayabileceği gibi kısalablen de bir ölçüdür. Buun için zamanı kısaltmak imkânlarını dalma grenin hedefi de bizi kısa yol. dan üstün seviyeli bir. kültür bayatına kavuştarmanın usul. lerini aramaktır. Neşriyat köngresi mevzuu bu Atibarla bugünkü milli mesele, Terimiz arasında en elddi olanı. SADRİ ERTEM ti ir | . $ 2 ) AMİM Ülevhâ üzerinde göstefilecek, buz gönderildiği gibi buz müteahhidi- | ç cevabını veren veya fazla fl. ne de tebliğat yapılmıştır. İstanbulda iki buz fabrikası mevcuttur. Bu iki fabrika günde 125 ton buz istihsal edebilmekte- dir. Buna rağmen geçen seneler. de şehrin birçok yerlerinde buz bulunamam:ş, bazı yerlerde de faz laya satılmıştı. Bu sene aynı hale kalınmaması yat istiyen olursa müşteri bu nu- mara ile zabıtaya şikâyette bulu- İnacaktır. İlk defa hakkında şikâyet edi. len bir buzcu belediye zabıtası ta. Hmatnamesine, ikinci — defasında hıfzıstahla kanununa — göre ceza- |maruz İtemin edilmiştir. maktân menolunacaktır. Buz başbayii ikinci derecedeki | Zabita memurlar; buzcu dük. |bayilerden her gün satış vesikası | kânlatını sık sık teftiş edecekler- |Jarayacak, her müracaat eden buz| dir. Uğrotmınleriıî ders saatleri tespit edildi Fazla dersi olan öğretmenlerin uhdesindeki dersler alınacak Maarif Vekâleti bir öğretme -| 24 sant ders okutması için, öğ - nin haftada okutabileceği ders | retmen kadroları ona göre tan . aati mikdarını tesbit etmekte - | zim edilecektir. Fazla dersi olan dir. Evvelce de verilen bir karar öğretmenlerin uhdesindeki saat. Üzerine bir öğretmen haftada a. ler almacak başka öğretmenlere zami 24 saat okutabilecektir. İ.| verilecektir. lâveten ayrıca husuüsi, azlık ve| Maarif müdürlükleri de husu. yaabner okullarda da ders almak | g, ccnebi ve ekalliyet okullarına urzusunu göstererek Vekâlete mü | tayin edilmek Üzere İnha edecek racsat etmektedirler. Vekâlet bu | leri öğretmenlerin ders miktarla. öğretmenlerin ders saatleri mik./ rını tesbit ederek ondan sonra kati surette | landırılacak, üçüncüsünde buz sat| | Merkez liman teşkilâtında Liman Memurlarının Maaşlarına Zam ' Yapılıyor Türkiyenin 6 yerinde kurulacak merkez limaz teşkilâtlar; için ha. tırlıklar başlanmıştır. — Haziran başımda işe başlayacak olan bu teş kilât ile bilhassta liman memurla- rının maaşları mühim miktarda arttırılmaktadır. Bugün 12 ve 14 lira alan me- müurlat ay başından - itibaren 17,$ ve 20 liza asli maaşa geçirilecek. tir. Bu haber aile sahibi olan ve se. nelerdenberi pek az maaş alan me mürlari çok sevindirmiştir. İş ihtilâfları iş Yerlerinde Seçilecek Mürnessillerin İntihabı Başladı işçilerle iş sahipleri arasında çı- Mahkemelerdet Cüretkâr bir odacı yakalandı Bir Adam İş Bulmak — İçin Daire Mühürünü Kullanmaktan Suçlu Dün adliyeye cüretkârlığın şa! eseri sayılabilecek, garip bir sahb- tekârlık vakası İntikal etmiştir- Suçlu belediye lâboratuvarmda odacıi Naci adinda birisidir. Na- ne baş vuran arkadaşı laha: — Bana 15 lira ver, seni bir işe yerleştiririm, demiş ve para- | yı aldıktan sonra yarın gelmesi. ni söylemistir. daktilo ile Abdullahın odadılığı tayin emrini yazmıştır. Tayi emrinin yerine karışık bir im: atmış ve Üzerine de daire mühü. rünü basmışıtr. Ertesi gün gelen Abdullah bunu görünce çok se « vinmiş ve arkadaşına teşekkür- ler ederek gitmiştir. Fakat Abdullah sevinmekte a. cele etmiştir. Çünkü işinin yapıl. kacak ihtilâfları halletmek üzere |mast için müracaat ettiği Eminö. iş yerlerinde seçilecek mümessille.'nü kaymakamlığında iş meydana | tin intihabena dünden itibaren baş| çıkmış, yakalanmıştır. Abdullal | tarı üzerinde yaptığı tetkiklerde okuttuğu dera saat miktarları . |- nın 24 olduğunu ve ilâve edilecek saatle bu miktarın artacağını gör müş, bu istekleri kabul etmemiş. tir. Önümüzdeki dars yılı başğından itibaren her öğretmenin ancak inha edeceklerdir , Maarif Müdürü Mezuniyet Aldı İstanbul maarif müdürü Tev . fik Kut bir ay müddetle izin al- mıştır. Yerine yardirektör Rüştü vekâlet edecektir. Hasan deposukf—K—aSImpaşa havuz- yangını Kurtarılan 3 Kasadan İkisi Açıldı Hasan deposu yangımı etrafım. da 2 nci sorgu hâkimliğince yapı. lan tahkikat son safhaya gelmiş bulunmaktadır. Evvelki gün ikinci sorgu hâ . kimi Kâşif, yangın tahkikatımı yapan — müddelumumi muavini Rifat ve bleediye fen heyetinden mübhendis İbrahim vaka yerine giderek yangın enkazı üzerinde keçif yapmışlardır. Yangmdan kurtarılan 3 kasadan iki tanesi açılmıştır. Bunların içindeki ev. rak ve kâğıt paralar tamamen yanmıştır. Sadece 100 lira kadar gümüş para sağlam bulunmuş . tur, Hesap makinesi üzerinde de tetkikat yapılmış, fakat üçüncü kasa e Keşif heyeti dün de vaka yeri- ne gitmiş kırılarak açılan üçüncü kasa üzerinde tetkiklerde bulun. Mmüştur. Heyetin tetkiki sırasında ecza deposu sahibi Hasan da hazır bu. Tunmüş ve heyete izahat vermiş. tir, Keşif sonunda yangınım na. sıl ve nereden çıkarıldığı tesbit edilecektir. S MAYIS | & MAYIS 15 Rebiül'ev. (16 Reblâl'er 179 Kasım | 1 Tlrzir zE > < « — Vakıtler | Vasa |ezant UA 1604 arındaki hırsızlık Bir Motör Çalındı Evvelki” gece — Kasımpaşadaki fabrika ve havuzlarda garip bir hırsızlık vukua gelmiş, Denizban. ka ait büyük bir deniz motoru or. tadan kaybolmuştur. Sekiz metre boyunda bir bacalı ve kurşunt renkli olan motor ak. şamdan sahile bağlanmış, sabahle- yin bakıldığı zaman yerinde görü- lememiştir. 10 bin lira kadar kıymeti olan motorun bulunmas; için bütün li. manlara telgraflar çekilmiş, sahil. lerde araştırılmalara başlanmıştır. Bu kırsızlığın deniz korsanları denilen ve mavunalarla gemileri soyan hirsiz. çeteleri -tarafından yapıldığı zannedilmektedir. —vra Üç Senelik Şehir Plânı Vilâyet, önümüzdeki Üüç sene zarfında yapılacak işlere ait bir program yapmış ve şehir mecli. sinden salâhiyet almışlır. Üç se. ne içinde yol inşaatına 3.300.000 lira, hastaneye bir milyon lira, mektepler inşasına 600.000 lira, stadyoma 900.000 lira, Taksimde yapılasak gazino, Şehir Tiyatro- su ve diğer içtima! müesseseler için de 3.050,000 lira harcanacak. tir. Ayrıca itfaiyeye de 22 bin lira verilecektir. Gidenler Dönüyorlar Neşriyat köngresi münasebeti. Ve Ankaraya giden Üniversite rek- törü, dekan, profesör ve döçent- ler dün Hönmüşlerdir. Kongreye iştirak eden diğer Ööğretmen ve gazeteciler de bügün gelecekler. | Neşriyat Kongresine [ dir, lanmıştır. Her tarafta ay sonuna kadat mümessiller seçilmiş — olacaktır. Intihaplar da iş dairesi müfettişle. ri de hazır bulunmaktadır. Mümes silleri işçiler kendi reyleriyle seç. mektedir. Mümessiller ileride işçilerle pat ronlar arasında çıkacak herhangi bir ihtilâfı bakemlik ederek halle çalışacaklardır. Muüvaffak olamazlarsa vilâyette toplanacak bir komisyon işe mü- dahale edecek, bu defa da ihtilâf halledilmezse Ankaradaki umumi bir komilsyön kati karar verecek- Ür. —idiz Bir Tayin Matbuat umum müdürlüğünün İstanbul ajanı Neşet Halil Atay| istifa etmiştir. Yerine umum mü. dürlük müşavirlerinden Orhan Alay tayin edilmiştir. Olgunluk İmtihanında Muvaffak Olamıyanlar Olgunluk imtihanlarına dört de- fa girip de muvaffak olamıyan ta- lebelerin lise bitirme — diplomala. ctna “Olgunlukta —muvaffak ola- mamıştır,, damgası vurulacak, bu süretle olgunlük imtihanına bir daha giremiyeceklerdir. Buna ait tebliğat bütün okul i- darelerine yapılmıştır. ——— 100 Seyyah Geldi Yunan bandıralı Andros vapu- çiyle evvelki akşam Amerikalı zen ginlerden mürekkep 100 — kaklar seyyah gelmiştir. Seyyahlar şehri gezdikten sönra dün akşam tekrar Pireye dönmüşlerdir. Türk - Amerikan Ticaret Anlaşması sorguya çekilmiş ve tayin emrini Naciden aldığını söylemiştir: Dün yakalanan açık göz oda. €t adliyeye teslim edilmiştir. Naci birinci sulh ceza hâkimi Reşit tarafından tevkif edilmiş- tir, İş Bankasındaki Sahtekârlık Davası İş Bankasmın Beyoğlu şube - sinden — sahtekârlık — suretile 17.899.5 Jira para çeken hesabi | cari memuru Müşfak ile arkada. | gı Necdetin dün de asliye birinci ceza mahkemesinde muhakeme - lerine devam edilmiş, vekilleri ta , ratmdün MUTATAAJAFI yapılmlış « tır, Karar öon bir mayısa kal - mıştır. Altın Yerine Bakır Satan Biri Tutuldu Tİbrahim Karakaş adındu bir &- gikgöz adi bakır bilezik ve yüzük leri altım suyuna batırarak yal- dızlamış, çarşıda bazı kimselere altın diye satmıştır. İşe elkoyan zabıta tahkikat s0- nunda Karakaş İbrahimi yaka » lamıiş, adliyeye teslim etmiştir. Dolandırıcılıktan Tevkif ? Sultanahmette Emlâk komis » yonculuğu yapan Hadi, ev almak itiyen Bedriye adında bir kadım cağızm 400 lirasını dolandırmış, yakalanmıştır. Hadi Sultanahmet birinci sulb ceza mahkemesinde sorguya çe- kildikten sonra tevkif edilmiştir. | Şeker Fabrikaları Aleyhine Açılan Dava Hazine tarafından İstanbul ve€ Trakya şeker fabrikaları Türk Anonim Şirketi aleyhine açılan 800 bin küsür liralık vergi düe vasını görmekte olan ikinci tict. Yeni Türk — Amerikan ticaret|ret mahkemesi evvelki gün, hazi: anlaşmasr dün alâkadarlara bildi.|nenin şeker şirketinden istediğİ rilmiştir. Anlaşma bugünden iti- |vergi miktarınım tesbit edilmesi baren meriyet mevkiine konmak. |için bir ehlivukuf teşkiline ka « tadır, — rar vermiştir, Ehlivukuf Denizbank muhase” Karadenizde tmha - |be'umum mödürü Eoin Tomili Edilen Maynlar Bir sene içinde Karadenizde mühim miktarda mayn tahrip edil ticaret mektebi profesörü Rasifl ve daha bir zattan müteşekkil * dir, Vukuf ehlinin vereceği ra « pordan sonra mahkeme kararm' miştir. Deniz ticaret müdürlüğü bildirecektir. sahillerimizde görülen ve gemiler için çok tehlikeli olan bu serseri maynlerin imhası hususunda 3000 Uradan fazla para sarfetmiştir. Hapishane Binası İstanbul hapisane müdürli Vekâletten aldığı emir Bundan sonra görülecek mayn.|dünden itibaren hapisane binas” lerin seri surette imhaalrını temin|ni tahliyeye başlamıştır. Mab * için Karaenizdeki büyük liman- |kümların diğer hapisanelere ıe_': larda teşkilât yapılacak, buralar- da mayn tahrip müfrezeleri bulun durulacaktır. Esasen limanımızdan Karadeni| ki bir kaç güne kadar bitecekti; Belediye İktısat Müdürlüğü te müfreze göndermek çok mâas- | Belediye iktısat müdürlüğün” zaflı olduğu gibi maynlerin sular-İtayin edine Saffet önümüzdek la başkâ taraflara sürüklenip kay.İpazartesi günü yeni vazifesiti İbaşlıyacaktır. 4 bolmalarına sebep olmaktadır.