22 Şubat 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

5 © 2—VAKIT 22 ŞUBAT 1839 Medeniyet “— Biz medeniyete mi uya anı? «— Medeniyeti kendimize mi Uyduralım? Bu münakaşa istihale devre- sinde bulunan cemiyetlerde ya- - Şayan insanların zaman zaman kendilerine sordukları sunllerin hülâsasıdır. Medeniyeti kendisi icat etme- miş, onu ani bir takım zaruret” lerle kabul etmiş olan cemiyet lerde bir nevi ruh sıkıntısı var- : dır, İtiyadın hasreti mütemadi- şen harikulâdeliğini hissettirir, © Yakalığı boğazına ilk defa ta- - kan adamın çektiği âzabı, ya- hnayak yürümeye alışmış bir a- damın kundura içinde ayağının çektiği sıkıntınm derecesini tah © min çok müşküldür. Medeniyeti sadece teknik mu- — kabili olarak aldığım halde o nun ithalât emteası halini alma- sının doğurduğu güçlüklere işa- ret ediyorum. Bütün bir ruhun © değişmesi mevzuunu hesap ha — rici tutuyorum, © — Xelken ve kürek kullanması- mr öğrenmişinsanın yelken ve fürek itiyadı üstüne çıkarak © amodern gemi idaresini derini - öğreneceğini ve bunu can sıkın- od duymadan tatbik edeceğini — tasavvur imkânsızdır. Bu psikolojik hal, zaman 2x man insanlara: ri Artık yeter.. Bu medeniyet biraz da bize intibak otsin, yar mi benim itiyatlarım onu idare — etsin! dedirtir! ğer bir adamın hayatındaki — Jüiyatlar yelken ve küreğe göre © ayarlanmışsa modern vapurun bütün cihazlarmı o, yelken ve - kürek seviyesine indirmek İster. Halbuki medeniyet mütemadi- yen dinamik kudretini muha- faza eğer. Her an yenileşmekte ölün teknik insanı yeni, yeni İ- - tiyatlar peyda etmeğe mecbur eder. İnsanın kötü, hantal bir tara-! — fı vardır. Değişmeyi istediği ka-| © dar kendinden ayrılmaktan, iti- yatlarmdan bir meyvanm ağa; © «ından koparılması gibi uzak- laşmaktan korkar, Bunu kâh cümle ile İfade eder, kâh insiya- © ki hareketleriyle böyle hareket > eder. Bereket yersin, insan “mede- ; niyete ml uyayım, yoksa mede- niyeti kendime mi uydurayım"” © diye düşünürken ihtiyarlık çö- © ker, itiyatları daha genç olan © nesiller işbaşma gelirler. İnsanlar bu psikolojiye sahip © oldukları halde ya ihtiyarlama- salar, dünya çağlar değişlirme- İdünya işlerinin ayrılması, batıl iti Tarih Müfredat Programında Değişiklik Yapıldı Maarif Vekâleti, ilk okulların dört ve beşinci srnıflarında okutu lan tarih müftedat programında bazı değişikliklerin yapılmasını uygun görmüşlerdir. Değilişlik önümüzdeki ders yılından itiba ten tatbik edilecektir. Yeni programa göre dördüncü sınıfta gösterilecek mevzular şun- lardır: İlk insanların yaşayışları, tarih- ten önceki geçirdikleri gevirler; Mağara devri, çobanlık devri, zi- vaat devri, mâden devri, Türk » kının anayurdu, Türk meleniye nin nasıl dünyaya yayıldığı, Türk lerin Orta Asyada hayatları ve medeniyetleri, Anadoluda ve kom şu memleketlerde, Selçuk Türkle- | tinin birleşmesine kadar geçen ta- rihi devirlerde kurulmuş medeni- yetlere kısa bir bakış; göçlerden sonra islâimliğın yayılışma kadar Asyada Türk medeniyeti mevzu- larını ihtiva etmekte ve bilhassa yurdumuzda mevcut tarihi eser- lerden istifadeye çok değer ver- mektedir. Beşinci Sınıf Yeni programda, beşinci sınıfın tarihi, bir nevi medeniyet tarihi- dir. Burada; 1 » Türk, camla sının meydana getirdiği eserler, büyük Selçuk Türk imparatorluğu zamanında Türk medeniyeti, Ana doluda Türk Selçuk medeniyeti, Osmanlı Türk medeniyeti, Os manlı devrinde on sekizinci asır- da başlayan yenileşme, Osman! imparatorluğunun inkırazı ve 86 hepleri, Mondros mütarekesi ve mütarekeden sonra Türkiyenin vasiyeti, Atatürk, Türkiye tinin kuruluşu ve İstiklal 8 Ismet İnönü Ve Lozan; Curihüri yetin kuruluşu; Türk inkılâbının muhtelif cepheleri ve imparator- luk 'devrindeki vaziyetlerie muka yeseleri, (Hilâfetin lâğvi, din ile İ | kat kaynaklarınn O kaldırılmas; Türk kadınına temin edilen hak- lar, medeni kıyafetin kabulü, Türk harflerinin kabulü, İmparatorlul devrinde halkı ve bilhassa köylü- yü ve çiftçiyi ezen âmillerin iza- lesi, iktrsadi kalkınma, demiryol ları ve mafia işleri, fabrikalar, ba: kalar, okullar gibi ilerleme ve yü selme safhalar: hakkında bilgiler, Karaya Oturan Yat İngiliz lordlarından birine ait bir yat dün Yeniköyde Kirazlı| mevkiinde karaya oturmuşsa da| | İ | i | Macellanas dava- sında yeni bir safha Şirketin Franko Tarafı- na Geçtiği Bildirilerek Ambargonun Kaldırıl- ması İstendi Bir müddet evvel Çanakkalele İtalyan Kapapino vapuru ile hükü metçi İspanyaya ait Macellanos gemisi çarpışmış, Kapapino bat- miş, Macallanos haciz altma alı- narâk limanımıza getirilmiş, vaka ikinci ticaret mahkemesine intikal ederek muhakemesine başlanmış U ve karar bugün verilecekti. Fa- kât dava dün bambaşka bir safha göstermiş, iş bir hayli enteresan mahiyet almışter, Macellanos vapurunun vekilliği ni şimdiye kadar avukat Gad Fran ko deruhte etmekte idi. Dünkü cel eye, avukat Abdürrahman Münip miş ve şöyle demiştir; — Macellanoş vapurunun men sup olduğu “Transatlantik,, şirke- tinin vekiliyim. Bu şirket heyeti idaresi birkaç gün evvel Franko İspanyası arazisinde yaptığı bir toplantıda, vapur hakkında şirket namına resen dava ikame edilme si için müsaade almıştır. Davada şimdiye kadar malüm olduğu üzere taraf, İspanya cum- buriyetçileri idi. Fakat şimdi va ziyet ileğişmiş ve şirket Franke tarafına geçmiştir. Binaenaleyh şimdi ben şirket vekili sılatiyle, gemiye konan ambargonun kaldı cılmasınıı istiyorum,,, Mahkeme bunun üzerine müza- kereye çekilmiş, işi, tahkike muh. taç görerek, tetlik için muhake- meyi başka bir güne bırakmıştır. —— Kuşe Söze Boklelze— Bırakıldı Alkazar sinemasında gördükle “Kırbaç Süvari, filmini evde tabanca ve kırbaçla taklit eder- ken, arkadaş: 11 yaşındaki Pari- ni öldüren 14 yaşındaki Jozelin du- rüşması dün de ağırcezada görül müştür. Dinlenen şahitlerin hepsi işin bir kaza neticesi meydana geldiği nde bulunmuşlar; mahke- ne de suçlu çocuğun tahliyesine | ar vererek celseyi güne bırakmıştır. — — İstanbul Matbuat Müşavirliği İstanbul matbuat müşaviri! başka bir — seydi terakki ne acaip bir mah-|Denizbankın vesaiti tarafından | için açılan imtihan dün yapılmış — Jük olürdu? SADRİ ERTEM Kartalda Mendirek Deniz ticaret müdürlüğü kü - çük deniz vasialarını nfırtnalı © zamanlarda içine sığnabilmesi için Kartalda bir mendirek inşa. sma başlamıştır. Limanm yapıl. masına 10 binlira sarfedilecek, yaz ortasına kadar da tamamla. nacaktır. İbrahim Hoyi'nin Konferansı Fatih Hafkevinden: Mutat hafta konferanslarının be- şincisi bu akşam saat 20.30 da mu- herrir İbrahim Hoyi tarafından (İn- © giliz edebiyatı) mevzuunda evimiz ri sa herkes gelebilir, z Çarşam. | Perşem. 29 SUBAT | 2: SURAT 2 Muharrem" 4 Muharre: 107 Kasım İ 10“ Kasım e 1 © İVakıtler! Vas! Ersal Vas, Ezeni e — — s4 İ 1223 »2 > > < Genlızs1 228) 6a8 s0) 535 (1258 6 kurağında verilecektir. Bu konferan- kurtarılmıştır. ARTIR RA VUR ABALIYA Şu “Denizbank” olmasa İdi, e bakkak ki icat etmek lâzimdi, Za vallı müessese? İmpeks işi dediler, arkasından hir şey çıkmadı. Erüsk diyorlar, fakat kimse, bu “tontoru bahri” le. rin eski deniz yolları idaresi tara- fından ismarlamış, yaplarılmış ol- duğunu düşünmüyor. “Denizbank” yolsuzlukları düzelt mek için kurulmuştu, Halbuki şim- di yolsuzluğa hız veriliyor. AYAKLA YAZAN ŞAİR Nüktedan meslektaşımız Felek Burhan ayağı ile yazan bir İngiliz şairden bahsediyor ve kendine mah sus telmihlerle, oevzwu — tabir ca“ izse — talilaşlırıyor. Burada hatırlatmak İstediğimiz i bir nokta var. Ayaklariyle yazan şair ve muharrirler | zannedildiği kadar nadir değildir. Biz, bir çok- larını tanırız ki, saymağa kalkış sak, bir akademi dolusu lular. TEŞKİLAT, KIRTASİYE Eskiden bir spor teşkilâtı yoktu. Klüpler kend nda önlaşarak maçlar yaparlardı. Fakat o zaman spor vardı. Şimdi bir teşkilât var, İçtimaler dürt kişi girmiştir. Leh ve Aleyh — gapıdıyor, görüşülüyor. Hattâ, dün gelen A a havadislerinden birl. sinde, teşkilâtın, Jisanslara Yapıştı- rılan pw! bedelleri hakkında kıra. si kararlar aldığımı da yaziyor. E- vet, şimdi, teşkilât Var, Fakat spor yok. Biraz kendimizi zorlar, ve düşü- hürtek, — çünkü spor hayalımız bir insanı eskitecek kadar yeni de. Bildir — hemen bütün sporlar, “teş- kilâf” ton değil “teşkililsizlik” devresinden çıkmıştır. Meselâ evvelce boks, hokey falan oynanırdı. Şimdi? Şimdi kayak var. Fakat onu da yapanlar “teşkilât” değil, eşhası salise... İSTEMEK VE YAPMAK Beş arkadaş bir oraya geldiler, #ç beş kuruş verdiler, İstanbal şe- biri şehirine bir resimi golerisi ka- zandıracaklar, Gayet tabil. Bu ga- leri çok mahviyetkir bir şey ola- cak. Öle faraftan kocaman bir şehir İdaresi var, Senelerdenberi bu me- sele üzerinde durur, düşünür. Ya. pılan münakaşalar için zâranı paraya tahvil etmek bi nin aklına gelse, görüleceklir | tir. | dört ressam arkadaşın parasını cep iDenizhank bütçesi İdare Meclis Azalarına Verilen Ücret İndiriliyor Denizbank bütçe ve kadrolarını | tasdik ettirmek üzere Ankaraya gitmiş olan umum müdür Yusuf Ziya Erzin bu hafta şehrimize dö- neşrktir. Ankaradan alâkadarlara gelen malümata göre, kadrolarm tasdiki tamamlanmış yalnız bütçe- ler üzerinde uzun tetkiklere lü- zum görülmüştür. Yine bu haber- Te nazaran, bankaya sonradan girmiş olan birçok memurların 2- çıkta kalacağı ve bakım, mali iş- ler organizasyon şubelerinin lâğvi teeyyüt etmektedir. Bundan başka bankanın meclisi idare âzalarma verilmekte olar 300 lira 200 liraya indirilmiş, mec | Misi idare reisine de bundan sonra 350 lira verilmesi kabul edilmiş Diğer taraftan Benizbank mua melâtiyle Satye binaş: işini tetkil eden İktisat ve Maliye Vekâletle- ri müfettişleri henliz çalışmalarını bitirmemişlerdir. Müfettişler bazı meseleler hakkında eski umum mi Jürün de malâmatını almağı lü zum görmüşler, kendisini dave etmişlerdir. İki gümlenberi Yu. suf Ziya Öniş bankaya gelerek müfettişlerin sorgularına cevapla: vermekteğir, Denizbank tarafmdan Satye bi nası dolayısiyle emvaline haciz ko| nulan Satye şirketi dün mahkeme- | nin bu yoldaki kararına itiraz et- miştir, Atatürkün annesinin kabr. İzmirden bildirildiğine göre E- bedi Şef Atatürkün ennesinin Karşıyakada Soğukkuyu mevki - inde Salihpaşa camiindeki kabri için veni lâ N in ankaraya başl ştır, Camiin duvarları yıkılarak ci. vardan istimlâk olunan arsa ile birlikte burası ağaçlandırılacak. tır. Bu mevkide çok güzel bir n251 İ koyu gözlnden kurşunla vurarak İpark vücude getirilecektir, Ayrıca Salihpaşa camii yerin e güzel bir cami yaptırılması de üşürülmektedir. emine Öğretmen Ve direktörlerin Toplantıs: | Maarif şürasmda görüşülmek | üzere teklif eğilecek maarif me- seleleri hakkında hazırlanan ra. por muhtelif tahsil müesscöele - rinde çalışan öğretmen ve direk. törlerinin önümüzdeki pazartesi | günü yapacakları umumi bir top. | Jantı İle sona erec Toplantı İstanbul akşam sa nat mektebinde yapılacaktır. ARASINA d di ş lerinden vererer açmıya tnzırınndık. ları galerinin mükemmelini yapabi. lirlerdi. Fakat... MEVSİMİDİR. “İkdam” refikimiz marltan itiba ren faayete geçecekmiş, bir sürü İlânlar yapıyor. Gene damları aklarmak icap ede cek galiba! BİZ VE ONLAR Avrupa muharrirleri senelerce dolaşır, bir eser yazarlar. Bizdekj. der aksine, bir seyahat yapıp on © #er yazarlar, Peyaral Safa, Avrupay” on heş yirmi zünlük bir seyahat yaptı. zetesinde, aylarca yaza yaza bitir medi, sonra da kitap yazdı. Hikmet Feridun Amerikaya gitti Döneli bir sene oluyor, hâlâ batı ralarının döküntüleri var, Ali Naci Karacan Cenubi Afri- kaya gti. Şifahi meşriyatını tabri riye tahvil ederek "Bugün" gazete- sinde neşretii, Şimdi, yeniden ye- zacak. Hav Nusret Safa Coşkun lç gün için Ulndağa gitti, On üç gün olu- yor, hâlâ anlatıyor. İş inada bindi galibat.. bev'dbbayo,r- Suvat vapuru Pervanenin Tamir Edil- mesine Lüzum Görüldü Etrüsk ile Almanyada inşa e. dilmiş olan diğer vapurlar üze - rinde tetkikler yapılırken Al. manyada inşa eğilen Suvat vapu. runun da matlüp sürati yapama. dığı görülmüş ve sebepleri araş. tarılmca vapur pervanesinin su - yun muayyen haddinden mühim miktarda yukarıda kaldığı anla. şılmıştır. Bu vaziyette pervane lâzım gelen kudreti temin edeme. mekte, vapur da silratinden kay. betmektedir. Bu halin inşaat ile bertaraf e. dilemiyeceği tesbit edildiğinden İ pervanenin suya batırılması için vapurunun kıç tâarafma ağırlık konması kararlaşmiş, vapur Ka- sımpaşa havuzlarına almarak bu işe derhal başlanmıştır. Bir kaç Tündenberi vapurun kıç tarafına büyük kalıplar halinde beton a- *ırlıklar konmaktadır, Diğer taraftan Sus vapuru da tstinye havuzlarında temir edil, mektedir. Vapurun pervanesi çı. tarılmış, bir kanadının iğri oldu. Yu görülmüştür. Garip Bir Kaçakçılık Gümrük muhafaza teşkilâtı me murları Haydarpaşada her tara. fı kaçak eşya dolu bir adamı tren den inerken cürmü meşhut halin- de yakalamışlardır. Bu adam Me. cit isminde birisidir. Üzerinde bir çok yelekler ha. linde giyilmiş top top ipekli ku. maşlarla yine ceket ve kaputu - nun astarlarile bavulunun kenar mukavvaları arasına sokulmuğ muhtelif kumaş ve kaçak esya OUT a ee iğ en yy Yarla beraber Üsküdar üdliyesine orhal tevkif edilmiştir. Okullara Verilen için veri. en mahrukatın, başmunilimler tarafmdan yapi âyetler ne. ilcesi eksik verildiği anlaşılmak. tadır. Vaziyetle maarif müldürlü- 7ü derhal meşgul olmaya başla. mıştır, mayi a Seçim Defterleri lacaktır. Bazı yerlerde tek tük tirazlar yapılmaktadır. Xir Saatçi Tevkif Edildi Şehremininde saatçilik yapan 3ami, müşterilerinin kendisine ta- nir etmesi için bıraktıkları saat- leri satıp paralarını yemiş, yakâ- 'anarak adliyeye teslim edilmiş tir, Saatçi Sami sorguya çekilmek izere verildiği birinci sulh ceza nahkemesinde suçunu itiraf et- miş: — Ne yapayım. İçkiye alıştım. Her gece para bulamıyordum. Ni- İ sayet aklıma müşterilerinin saat- ini satmak geldi. Kimisini sat- kimisini rehin bırakarak pa- va buldum ve içtim,, demiştir. | Hâkim Reşit suçluyu tevkif et- niştir, —— Dört Eroinci Tutuldu Zabıta Kadıköyünde dört ero « inei yakalamıştır. Bunlarm adı | Hüseyin, Agop, Kemal ve Ah. mettir. Bu dört kişi aşçı Ahme, din dükkânmda toplanıp eroin gekmişlerse de çabuk tutulmuş lardır. Hüseyin zabıta memurla. rıpı görünce bilyük bir esrar'par- İ casını ağzına âtarak yutmuş, ken İdisi hemen Haydarpaşa hastane. sine kaldırılmıştır, » Mebüs intihabı için açılan def. | ler cumartesi akşamı kaldırı. | GÜNÜN mmm Şemsiy Dans! UGUNKU gazetemii”” sayfasında 4 gibi, Fransızar, İngiliz kili Çemberlaynin her 76” raberinde götürdüğü sinden ilham alarak bir cat etmişler. Buna “Çemi dansı” adını veriyorlar. Dansın bususiyetinde siyaseti ile bir münnsehii nıp aranmadığını bi di tarif edildiğine göre şöyle “A niyor: Salon her zamı zikle fokstrot veya tang0 ? çiftlerle dolndnr Bir erki linde şemisiyo ile bunlari sma katılıyor, Gözüne K ği kızım kavalyesinin İşemsiyenin sapmı takıyo” | Bunu yapar yapmaz, # derhal dansettiği adamı İ dip, şemsiyeli adama ve onunla dansetmesi 18” Bu zaman öteki erkek, kalıyor ve bırakılan jeline alıp kendisine yeni Jaramağa çıkıyor, Rk Siyaset âleminde ki kar takmaz böyle kü .eticeler elde etmek K J olmadığını tahlili edecek lim, Ve birisi, elinden şey alınınca, derhal bir şeyle oyalanmak yolund rak dervişçe bir devri rüp gider mi? orasını d& «demem, Fakat şurasi kak ki, göze çarpar her n eilel hâdise veya sima, “4 Uf modaların icadına s0b'” db maktadır, Bu, bazan killerinde taeelli aliyor. y şarkı veya kıyafet #M kendisini gösteriyor. Bu suretle icat edilmis ziyafet, dans veya mu dalarını, ait oldukları d rer hatırası saymak da kündür. Ancak bu nevi” iardan bir tanesinin “vak evvel" çıktığını hatırlı “Valansiya" şarkası!,.,. BU sekiz on sene evvel çalan herhangi bir İspanyol H nin İsmini alarak ve bir besteyle bugün çı bette ki daha mania du. Fakat kimbilir; “Şemsiye dansı" nı oy" istek vardır da, İspan; sma gelince, ekseriyet hili ediyor. HİKMET Memurlara Ucuz Belediye memurları kö” İfi bir marttan itibaren © İra ucuz elbise giydir bir terzihane açmay& 5 İmiştir. İstiyen belediye ” # rı burada taksitle Elbi” İreceklerdir, Bir elbise İraya çıkacaktır. ———— 4 Çifte ile Vuruliz Ramide Maltepe 8 Jbağlarda oturan 70 av çiftesini sırtma lanmaya giderken yola Hi kavarak dilsmüştür. PE fel, teden çıkan sacmalsr * ye, gahet ederek ölümün? vermistir. Kongreye davel ndeti Şehremini Halkevi pi m Evimiz kollarının yeri yapılmakta olan Kon&£. gi pi 25/2/1039 cumartesi — ğ İden itibaren yapılacak! il DU, Tarih, Edebiyat San ri, dım ve kilapsaray Kol e gö releri beli günde #99 Lif Diğer Ar, temsil, ve * 08) * ye” kongreleri gece sasi Evimize kayılı bütda İrifleri rica olunur, *