19 Şubat 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

| Fransa ve İngiltere tarafından Franko hükümetinin tanınması Cumhurre:simizle Kral Faruk arasında telgraflar Ankara, 18 (A.A.) — Mısır > Hariciye Vekilimi Bükreş Yolunda) | YARIN OLACAKKEN Birkaç gün geri kaldı Cumhuriyetçi hükümet erkânı Madrit'ten Valansiya'ya çekildiler Londra, 18 (A.A.) — Fransa sefiri Corbin, dün akşam Parise hareket et. miştir. Hareketinden evvel sefir, İs. panyara sulbun yeniden ice gnyreilerin son inkişafları hakkında Fransıy nazırlarıca nalömat verebil mek üzere İspanya meselesi hakkın- da hericiye mezarstiniu garp dairesi direktörü Gerrçe Mounsey bir mükat yapsmıştır. İyi haber alau mahfellerde katiyet. Ie söylendiğine göre mezkür gayret ler Hodgson vasıtasile dogrudan doğ- asında ya- pılmakiadır. Bu goyretler dün İspan- ya sefiri Pablo de Azeearle'uin Paris e harekeli dolayısiyle bir tevakku devresi geçirmiştir. Ispanya sefiri Pariste Azana ve Delvayo ile tekrar görüşmüştür. Azcarate, Londraya döner dönmez Lord Halilaş ile görüşmüştür. Azcar ralenin Pariste yaplığı görüşmeler meticesinin o İngillere hükümelinin projelerini değiştirmesi ihtimali de vardır. İa teebhür halihazırda ce reyon eden müzakerelerin tahmin e- dilen müddel zarfında bilmesine ma- ni olmaktadır. Franko hükümelinin pazartesi gü- Bü tanınması takarrür etmişti. Bunun birkaç giln daha teessür edeceği öğ- renilmiştir. Times gazelesi yazıyor; Görünüşte, gerek İspanyollar aro- sında barışa doğru, gerekse Franko- nün lanınmasınd doğru pek küçük bir adım atılmıştır. Fakat hakikat- te son günlerde Paris, Londra ve iki İspanyol hükümeti arasında mühim temaslar vukubulmuştur. Fransız ve İnatliz hükâmetleri, vaziyet aydırla- mr aydınlanmaz, General Frankoyu tartmak için mutabık kalmışlardır. News Chronlele gazetesi de cum- huriyetçi hükümet merkezinin Mad- ritten Valansiyaya nakledildiğini ha» ber veriyor. MADRİTTEN NEYE ÇEKİLMİŞLER? Madrit, 18 (A.A.) — Hükümet, ba- kanlık servislerinin bir doğu vilâye- tine naklinin, Madritte bombardı manlar nelicesinde hemen tamamen harap olan binalarda bu hizmetlerin temin edilemiyeceğinden İleri geldi- Bini tebliğ etmektedir, Diğer taraftan verilen malâmata göre, General Miaja'dan başka bax bükümet Azası da Karlacaya gelmiş- lerdir. MADRİT KUMANDANI VALANSİYADA Valansiya, 19 (A.A.) — Kartacada teftiş seyahatinden dönen ; General Miaja, yolda Alicante memurlariyle 'de görüştükten sonra, buraya gelmiş- tir. İle son 'TANIYANLAR Varşova, 18 (A.A.) — Polonya hü- kömeti bugün Franko hükümetini hu- kukan tanıdığını bildirmiştir. Montevideo, 18 (A.A.) — Uruguay, Burgos hükümetini tanımıştır. Londra, 18 (A.A.) — Franko İspanyası mahfellerinde söylen - diğine göre Burgos hükümetinin, © Başvekil muavini General Jor - dana, Hodgson tarafından yapı - lan tavassut teklifini General Franko nhamma reddetmiştir. © General Franko, cumhuriyetçile. Tin kayıtsız ve gartsız olarak tes im olmalarmı istemektedir. Aynı mahfellere göre Franko teslim olan cumhuriyetçilere kar gı merkametkârane davranacak fakat muhasamatın durması i. © çin ilk şart olarak umumi af ilân edilmesinin ileri sürülmesini ka- bul etmiyecektir. Franko Taarruza Hazırlamıyor | Burgos, 18 (A.A.) — Havas Ajansınm muhabiri bildiriyor: Franko mahfellerinde dahili harbin bitmesinin artık bir saat meselesi olduğu söylenmektedir. Bu mahfeller, Burgosun İngiltere ve Fransa tarafından hukukan ta © nınması keyfiyetinin neticeyi ta — cil edeceğini de ilâve etmektedir ler, Bununla beraber Franko nihai © ve ezici bir taarruz Kazırlamak - tadır. Kumandanlık makamı as 'kert kuvvetleri tensik etmekte ve 452.000 işi, 1.000 kadar top, bir © kaç bin kamyon ve mühim mik, . tarda malzeme ve cephane top - lamaktadır. Frankonun Kardeşi Diyor ki... Giornale Ditalia Oogazetesi, #ranko İspanyasının Portekiz se Giri ve Frankonun kardeşi Niço- las Franko ile yaptığı bir mülâ katı neşretmektedir, Nicolas Franko, harbin yakm- dn biteceğini ve cumhuriyetçile . rin hiçbir şart dermeyan etme . en teslim olarak Burgos hükü - metinin merhametine iltica etme” leri Tâzımgeldiğini söylemiştir. İtalya ile İspanyanm silâh arka- Aaşlığından bahsederek iki mem 'eketin milli menfaatlerini biri . birine tekabül ettirmek suretile bu arkadaşlığın daha sıkı bağlar la sağlamlaştırılacağını da ilâve etmiş ve demiştir ki: “İspanyanın dost İtalyanın ve Musolininin asil hareketini unut mıyacağından emin olabilirsiniz. Diğer memleketlerle de hür ve Kralı Faruk'un doğduğunun yıl dönümü münasebetiyle aşağı- daki telgraflar tenti olunmuş. tur: Majeste Birinci Faruk KAHİRE Doğduklarının yıl dönümü münasebetiyle Majestelerine en hararetli tebriklerimi ve şahsi Şükrü Saracoğlu Bal fesinde şöyle dedi: “ Sulh perisinin nefes aldığı tek kö Şehrimizde bulunan Hariciye | Vekili B. Şükrü. Saraçoğlu, Bal müstakil milletimizin hayatileİsaadetleriyle asil Mısır milleti- kan Antantı konseyi toplantısını telifi kabil olması şartile sulhinin refahı hususundaki çok sa.) iştirak etmek üzere dün akşamki yolunu arıyacağız. İspanyol va -İmimi temennilerimi arzetmekle | ekspresie Bükreşe hareket etmi; tanının hayati menfaatlerini mü- dafaa etmek için en büyük feda” kârlıklara katlanmağa hazırız. Krallığı mı ihya etmek, yoksa totaliter bir cumhuriyet mi kur- mak icap ettiğini düşünmek za. manı benüz gelmemiştir. Her şeyden evvel vatandaşlara karşı adilâne hareket ederek yeni dev. letin teşkili ve sosyal hayatın tan zimi meselelerini halletmek lâ - zimdir.,, Gazeteci, ecnebi ziraat amelesi meselesinin mevzubahsedilip e - dilmiyeceğini sormuş ve N, Fran ko Şu cevabı vermiştir: “Memleketin imarı için kâfi mikdarda amele bulabileceğimizi zannediyoruz. Fakat ameleye ih . tiyacımız olursa dost devletlerin işçileri İspanyada hüsnükabul gö receklerdir.,, Halkevlerinin bir yıllık faaliyeti 209 Halkevinde 11000 köylüye elbise verildi; 50000 kişiye kitap dağıtıldı Bugün sayılarının 367 yi bul- duğu halkevlerimiz geçen 1938 yı Bununla beraber sosyal yardım kurumunun çalışmaları bununla lında faaliyet senelerinin en verim | kalmamış, talebe ve fakir yavru- ni N i “recieketeğ bulman 209 Kaz | Şii bl YAR GİR 12 vine bu yıl 6215 kadın, 130320 er- mahpusa defter ve kitap verilmiş; kek üye devam etmiş, 2727 konfe.! yine muhtaç ailelere 15.000 kilo rans verilmiş, 14314 ders yapılİerzak tevsi edilmiştir.. Bundan mış ve 1279 köy gezisi tertip edil başka halkevleri yüzlerce talebeyi miştir, kendi hesaplarına okutmaktadır- Ayrıca açılan 267 sergiden baş- lar. ka 1760 film gösterilmiş, 1703). Bunlar muhitin en muhtaç ço- temsil ve 1420 konser verildiğini cuklarından, zeki ve devamlı mü- de'ilâve edersek bu faaliyetin ne İ vaffakiyet sahibi olanlardan seçil- kadar büyük , olduğunu yakından öğrenmiş oluruz. Halkevlerinin ve Üyelerinin bu çalışmaları gün geçtikçe muhitle- rinde artan bir rağbet ve alâka ile karşılanmaktadır. Netekim geçen yıl yapılan 2727 konferansa gelen lerin sayısı 832.188 kişidir ki kon- ferann başma 340 dinleyici demek tir. 1760 filme gelenletin saytsı da 804.153 kişiyi bulmutşur, Bu su- retle film başma 490 seyirci de. mektedir. Bugüne kadar faaliyette bulu- nan 209 halkevinde şu dergiler İneşredilerek muhitin kültür zevki tenmiye olunmaktadır: Evin adı ve Derginin adı: Adana: Görüşler, Afyon Taşpı nar, Artvin: Çoruh, Amasya: Ye.. şilirmak, Antalya Türk Akdeniz, Balıkesir; Kaynak, Bursa: Ulu dağ, Denizli: İnanç, Diyarbakır: İ Karaağaç; Elaziğ: Altan, Eminö- mektir. nü; Yeni Türk ve Halk bilgisi ha Halkevi sosyal yardım şubesi» | berleri, Eskişehir: Halkevi, İzmir: nin çalışmalarına gelince: Muhi- Fikirler, İsparta: Ün, Kayseri; tin ve muhtaç olanların yardımına Ericiyaş, Manisa: Gediz, Mersin: koşulmak suretiyile 29000 Hralik ; İçel, Merzifon: Tayan, Muğla: bir yardım yapılmış ve 42000 va- Muğla, Sivas: Orta Yayla, Yoz- tandaş da kalkevi üyesi olan dok-' gat: Bozok, Zonguldak: Kara El) petrol Almanyaya a “* kabul buyurmuştur. torlar tarafından köylere gidilmek mas, Halkevi dergisi; Ülkü (An-| kıymetin yüzde 20 si Almanya t&-| vugosLAV HARİCİYE NA- suretiyle tedavi görmüşlerdir. karada çıkar). Mareşal Çan Kay Şek Hainan adasının işgalini çok mühim buluyor Şungkinz, 18 (A.A.) — Başku-, üssübahrisi ile Havai Amerikan mandan Mareşal Çankayşek ecne- | össübahrisi arasındaki muvasele bi gazete muhabirlerini kabul et | Je kesilmiş olur. Bu, Japonyanın miştir, Pasifikteki hâkimiyetinin başlar» Mareşal, Japonların Hâinan a gezdi dasına asker çıkarmakla maksatla- ! Hiğonyasın Pasifikte Uç mühim rinin ne olabileceği susline şu ce- | *04tâYa Göz diktiği herkesçe ma- vabı vermiştir? üm bir hakikattir: iŞmalde Saka Düşman bu adada yerleşire yalnız Hongkong ile Singapur a- rasındaki münekalât değil, ayn zamanda Singapur ile Avustralya arasındaki münekalâitda kesilir Ve gerek Filipin afaalrının gerel Hindirini'n'n emniyetiri teblik ye girer. Keza Singapur İng ven Japonya şimdi Hainan'ı ele ge zirmeğe çalışıyor. derin bir zevk duymaktayım. ISMET İNÖNÜ Bkselâns İsmet İnönü Relsicumhur ANKARA Doğduğumun yıldönümü mü nasebetiyle Ekselânsınızın gön- derdiği lütufkâr telgraf beni fevkalâde mütehassis etmiştir. Ekselânsınıza candan teşekkür ederken gerek şahıslarına, g€- rek asl Türk milletine en sami- mi temennilerimi arzederim. KRAL FARUK — Ziraat Vekili Enstitüde | Ankara, 18 (Telefonla) — Zi rasat Vekfli Muhlis Erkmen, re- fakatinde General Kâzım Kara bekir olduğu halde öğle üzeri yüksek ziraat enstitüsünü ziya- ret etmiş, smıfları ve İâboratu- varları gezerek enstitünün faa- liyeti hakkında izahat almıştır.| Paris Sefirimizin Refikası Bir kâbul resmi tertip etti Paris, 18 (A.A.) — Türkiye bü yük elçisinin refikası Bayan Da- vas, büyük elçilik salonlarında, Fransa Relsicumhurunun refika. SP İPE ALTA SERE irki tir, Davette bütün elçiler ve nazır. lar refikalarile birlikte hazır bu. Vunmuşlardır. Diğer davetliler â- rasında âyan ve mebusan reisle- rile birçok parlâmento azası Ri- yaseticumhur ve hariciye neza - retl erkânı, akademi azaları ve Parisin tanmmış şahsiyetleri de göze çarpıyordu. Romanya ile Almanya arasında Bir Anlaşma © Hazırlanıyor Londra, 18 (A.A.) — Financial Times gazetesinin muhabiri yazı- yor: Halen Romanyada bulunan Al- man heyeti, petrci sahaların keş fi ve işletilmesi hakkı mukabilinde Alman imalât ve istihsalâtı müba delesi için bir anlaşma müzakere etmektedir. Yeni kuyulardan (çıkarılacak rafından döviz olarak tesviye edi- İecektir, metindeki hareketlerine engel ola bileceği gibi Filipin adalariyle ir- tibatını da kesebilecektir. .- Hainan adasının işgali Japon larm 18 Eylül 1931 tarihinde muk deni işgaline mümasildir. O, de- nizde beriki de karada vukubul- İmuştur. Eğer Japonya Hainan'da kalırsa pek Iusa bir zamanda ora- da istediği hava ve deniz üssüleri- ni vücuda getirecek ve Pasifikteki enternasyonal vaziyet mühim su- rette değişecektir. Sonraları Fran- sa Hindiçini'de bir deniz Üssü ve » Çinin Iâfi derecede denan- tir. B. Şükrü Saraçoğlu, hareketin- den evvel Perapalaş otelinde kabı &tiği İstanbul gazetecilerine mü him beyanatta bulunmuştur. Hariciye Vekilimiz, Edirne — Filibe — Rusçuk tarikiyle Bük İreşe hareket ettiğini söyledikter sonra demiştir ki; — Yolda, yakında Ankaraya ge lecek olan Bulgar Başvekili ile gü jrüsebileceğimi Sofya sefirimiz ba na haber verdi. Bükreşte Balkan müttefikleri- mizin devlet adamları ile tanış landıran siyasi ve iktisadi mesele- lerdeki görüşlerimizi taati ve tev- hit etmek benim için bir bahtiyar hık olacaktır. Esasen Balkan dev- letleri siyaseten ve iktisnden bir- birini tamamlayan nakıs mevcudi- yetler değil, bilâkis yekdiğerine çok benziyen tam varlıklar oldu- ğu içindir ki siyasi ve iktisadi sa- balarda görüş birliği yapmak, biç bir vakit zor olmamıştır. Her iç- timadan daha kuvvetli çıkmış ©- lan “Balkan İttifakı,, nm bu içti tadan başla türlü çıkmasına 46- bep mevcut değildir.,, B. Şükrü Saraçoğlu bundan sor ra Balkanlardaki siyasi vaziyetin umumi inkişafı üzerinde beyanat vererek şu kıymetli mütalcada bu- Tunmuştur; kan Antantı Konseyi yaryüzünde ralli şe Balkanlardırd.. Hariciye Vekili Saracoğlu'nA olacaktır. Iki devlet adamı G3 voşovlisa'ya kadar beraber © #decektir. Ğ Beş sant sürecek olan bi osnasında Köseivanol ve iürk - Bulgar münasebalıos İğ edecekler ve # an ile Balkan Anteni rini de görüşeceklerdi #ya siyasi mahafilinde, P günü Bükreşte toplanacak © zan Anlanlı hariciye mâf sonleransına büyük bir olâi rilmektedir, il METAKSASIN BELGRA BEYANATI Belgrat, 18 (4.4) — Yun, vekili Metaksas bu akşam YAA liğinde gazelecileri kabul slav Başvekili Svetkori& ticiye Nağırı Ciner Markori€ tuğı mülâkatların Yugoslavy# nanistanı alâkadar eden bi lelerde iki memleketin tam #4 katını göstermiş olduğunu #* tir, 75 gün aç kalan adam” Londra, 18 (4.A.) — Bomb suçundan dolayı Brixton hs sinde mevkuf bulunan — İri açlık grevine başlamışlardıf! rın sayısı on di dur. :, rn İoçp'de Cork belediye rek de gene bu hapishanede 75 REN grevi yaptıktan sonra ölmüşiğğ Sulh konferansi açıldı Londra, 18 (A. A) — DÜB! koafransı bugün Londrada *Ş tur. Celsenin başında, Maret Kay Şek'den gelen ve Çine “ğ yardımdan dolayı konfrans? / kür eden ve Çin'in mücadel” “ | Y N > ya Bilin b yakini, len İ sem, ere baydar lar da bomba ve silâhla oynayan “Şımarık bir çocuk,, addolumurdu. Balkan Paktındanberi dünyanın! bu kanaati tamamen değişti. El yevm Sulh Perisinin yeryüzünde rahat nefes aldığı tek köşe Balkan lardır, Memleketlerimizin strate- jik ve coğrafi ehenmiyet ve kıy- metini bihakkın takdir eden Cum- huriyet hükümeti, sulh faaliyetin- Fransız - Alman den Fazla Kurban Kazalar Berlin, 18 (Hususi) — Hitler buradaki otomobil #4 bizzat açmış ve bu mi yi verdiği bir nutukta otom0' , inşaatı eserini ve Alman ©” Vİ de devam kararındadır. Ve Hari- ciye Vekiliniz, bu karar ile Bük- reşe gidiyor.,, Hariciye Vekilimiz dün akşam Vali ve belediye relsi Lütfi Kır- dar, İstanbul kumandanı General Hilis Bıyıktay, Emniyet direktö- rü B. Sadrettin Aka, Balkan pak- tına dahil memleketler konsolos- lariyle Bulgaristan başkonsolosu ve büyük bir halk kalabalığı tara” fından uğurlanmıştır, Hariciye Vekilimiz Şükrü Sa- raçoğlu, şehrimizden ayrılmadan! evvel, Fransız hastabanesinde tes | davide bulunan eski Fransız sefiri| M. Posot'yu ziyaret etmiş ve esk” jİngiliz elçisi Sir Percy Loraine'i ZIRININ BEYANATI Belgrat, 18 (A.A.) — Hariciye Nazırı B, Markoviç, yerli ve yâ- #sanayiini yabancı iştirakt?” takil hale koymak içit gayretleri kaydetmiş, i ” zasyonalize edilmesi ve 8”. şitlerinin azaltılması sure”. yatların indirilmesinin dü$' günü söylemiştir. Herr Hitler her sene * yada 1870 Fransiz - Almaf den daha fazla kurban ne işaret ederek suçlular detli cezalar tertip editecel lemiştir. ha Tramvay, Tini : şirketleri v (Bu,'arajı 1 * fi Ondan sonra, şirketleri? ; seler hususunda şimdi”? tatbik etmekte olduğu pe gazetecileri kabul ederek, şimdiye kadar takip edilen dış po- litikada hiçbir değişiklik olmadan devam edileceğini bildirmiştir. STOYADINOVİÇ Belgrad, 18 (A.A.) — Stöyadi- noviç, müddeti yakında bitecek 6- lan âyan âzalığından vazgeçmiş fakat mebuslukta kalmağa karar vermiştir. SARACOĞLU - KÖSEİVANOF MÜLAKATI Sofya, 18 ( -- Bulgar Başve- kili ve Har'ciye Narırı Köseivanof akşam Filibeye hareket etmiştir. Ya- lin, garpta Hainan ve şarta Guam.| Amerika da Guam adasını tahkim zın Filibeden geçecek olan Türkiye | alabalık saatlerde say Sakalin adasının yarısını ele geçi-letmek istiyecek olurlarsa buna her) — "halde vakit bulamıyacaklardır. olmak için hazirlenmıştır. Pakhsi- ye karşı muhtemel düşman taarrv Eğer Japonya teşebbüsünde mu ması olmadığınlan sahil müdafaa| zuna karşı da müdafaada bulun- #affak olursa Guim ağası da sını derpiş edemezdi. Fakat kara İmek için tedbirler alınmıstır. Ve cek ve dolayısiyle kuvvetleri düşmanı durdurmak velçok siddetli bir müdalaada bulu losunun garp istikas adanm baştanbaşa işgaline mani |nacağız. | bu usullerin halkın 7 1e olan münasebeti tedi” icabederse tadil edilecek | Bu meyanda caddele” ir | iyen tramvayların bi eö7 İ ci mevizi miktarı mus) ge | bet dahiline sokulacak. iğ İ mevki tramvay da, ber eee wn menfaatini temin h tarzda işliyecektir. Birinci ve ikinci geri za eden ve şiradilik amcik yl İşliyen yeni, büyük ) dv. , ei ve, 8 | düğünden sayısı çoğ wi Martm birinden #On$ gt la bu tramvaylardan or ei ğ a ekarılması düşünü” İN Sad Garel havağâri 5 satın alınması işi de 50“ gelmiştir.