9 Şubat 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

ge a © dışkan bir millet mevküne gelmi- “ - ,» 8 — VAK!T9 ŞUBAT 1938 Istanbullulara müjde Ankara, $ (Hususi) — Üç haf- tadanberi Tramvay ve Tünel Şir“ ketlerinin satın alınması etrafında şirket mümessilleri ile devam e- den müzakereler neticelenmiş, mu kavelenameler bugün Nafia Ve- kâleti salonunda imza edilmiştir. Mukavelenamelere hükümeti- miz namına Nafia Vekili Ali Çe- tinkaya, şirketler nardına Spesyal imza kaymuştur. | © Müzakere ve muhasebe netice sinde bütün imtiyaz baklariyle be- raber Tramvay şirketi bilcümle tesisatı, her türlü malzeme ve bi- naları, atelye ve ambarlarında mev cut 300.000 liralık malzemesi da- hil olduğu halde 1.570.000 Türk Hrfasma satın alınmıştır. ı Şirket Porsonelinin ve yine tesis edilmiş olan muhtelif taavün sandıkları mevcudatı mahfuz tu- tulmuştur, Tünel şirketinin bilcümle imti- yaz haklarının Tünel ve tesisatr- nm mağazalarında mevcut malze- menin büyük Metre han: ve diğer | bende bıraktığı samimi hatırayı daima muhafaza edeceğim.,, Bundan sonra her iki taraf Frantızça ve Türkçe ikişer nüsha olarak hazırlanmış mukavelename- leri imzalamışlardır. Nafia Vekili akşam mümessiller gerefine istasyon gazinosunda bir ziyafet vermiştir. Mümessiller yarın akşam Belçi- kaya gitmek üzere buradan hare- ket edeceklerdir. Nafia Vekilinin beyanatı » Ankara, 8 (Hususi) — Nafia Vekili Ali Çetinkaya mukavelenin imzalanmasından #onra gazcteci- lere şu beyanatta bulundu: — Tünel şirketini ibtilâsk ver- gi borçlarından ibra ettik, Buna mukabil bu şirket Değirmenciyan ve Kayınman hanları ile İzzetpaşa hanını hükümete devretti, bunlar- gayri menkullerinin tamamı 175 dan İzzetpaşa han: Lazaro Pran- bin liraya satın alınmıştır. Tünel işletmesi memurlar le- hinde tesis edilmiş olan taavün sandığı mevcutları mahfuz tutul- muştur, Mukaveleler İmza edilmeden evvel Nafia Vekili Ali Çetinkaya şirket mümessillerinin, mafia er- kânının ve gazetecilerin huzurun- da şu nutkunu söyledi: “B. Spescial, Belçikada Sofia şirketinin mü- köya satılmış olduğundan şirket bu hanın satış bedelini hükümete aynen İade edecektir. Diğer hanlar Satye şirketinin elindedir. Bu suretle Tünelin sa- tuş bedeli olan 175.000 lira dahil sak üzere bu üç han: bilâ bedel almak hususunda sonradan mutas bik kalmış bulunuyoruz. Yeni alman iki şirketin elektrik idaresinde olduğu gibi beş sene müddetle Nafia Vekâleti tarafın- dan idare edilmesini, senelik tak- messili ve İstanbul Tramvay ve Sitlerin hükümetin kefaleti altın. Tünel şirketlerinin murahhası o (“ bulunması ve işletmenin tan- larak sirleri hürmetle selâmlarım, #im ve ıslahı bakımlarından zaru- Sizinle Nafia Vekiletinin bu sa- | ri gördük, Esasen İstanbul beledi- lonunda iki imtiyazlı şirketin mu- yesi de bu hususta yani Tramvay kavelesini imzalamak üzere ve i-| Ve Tünel şirketlerinin muayyen kinei defadır ki, karşılıklı bulunu-| bir müddet için Nafia Vekâleti ta- yoruz, rafından idare edilmesi hususunda İmtiyazlı şirketlerin ve kapitü. | bizimle ayni fikirdedir. da geri kalmış milletlerin ve ida- “Tramvay ve. Tünel işletmelerini beş sene müddet zarfında tertemiz selerin üzerinde tatbik edilen usul ve İstanbul için feyizli iki varidat Jerden olduğu tarihten sabittir. Türk milleti ve Türk idaresi bu. devreyi geçirmiştir. Biz bugün menbar olarak hazırlayıp bu halde İstanbul belediyesine devre mu- vaffak olursak bahtiyar olacağız. iddia edebiliriz ki, dünyanın te. | Takdir edersiniz ki tzün zaman gakki ve sulhunda âmil olan en ça *<nebi imtiyazı altında kalmış ©- gizdir. Artık modern terakkiyatı, mo-. dern İşleri kendi vasıtamızla ken- di elemanlarımızla insanlığın ve milletimizin menfaatine olarak ta-, kip etmek istiyoruz, Belçika hü- ikümetinin kıymetli bir mlessesö- © si olan Sofianın bunu takdir ede- zek her iki müzakerede de göster- diği hüsnüniyetten dolayı teştk- kür ederim. Hassaten B. Spescia- dm bu müzakerelerde gösterdiği hüsnüniyetin hatırasını muhafaza £deceğim. Kendilerine: teşekkür #der ve imzalayacağımız mukave- Jenin her iki memleketin hayrına mekledir. Künunusatli aya sonunda”) we menfaatine olmasmı dilerim.,, ; Nafia Vekilinden sonra söz a“ Jan Spesyal da şunlar: söyledi; | “Sözüme başlarken şahsım hak- ikında kullanmış olduğunuz tevec-! cühkâr Hsana bilhassa ederim. Çok iyi bir şekilde bana hatırlattınız ki, bugün ikinci defa bir mukavele akdi için bu salonda" yaptık, Ve çok iyi neticeler elde olmadığını, gene bu münasebetle ise” ettik. Bu münakaşalar aramızda gıkan beş senelik ihtilâfa nihayet © werdi. Bu memleket hakkında ve © bu memleketi bu hale getirmiş 0-* —Janlara karşı hayranlığımın ne de- - xece yüksek olduğulu bilirsiniz. i Türkiyenin sulh yolundaki si- © yaseti Belçikanın sulh yclundaki » siyasetinin aynıdır. Öyle zannedi- yorum ki, bütün vatandaşlarınız « bilhassa İstanbullular büyük bir sevinçle bugün bu mukavelen'n © imzalandığını anlaaycaklar ve her © Obalde Bay Vekili tebrik edecek- “erdir. Şahsıma taallük eden hu- ' © (susi bir ümit izhar edeceğim ki, © dn İmzaladığımır mukavelelerin © İatbikinin her iki taraf için de fay » dak olmasıdır. © Sayın Vekile temin ederim ki, lan bu müesseselerin geniş vesalti İ olan Nafin Vekâleti tarafından tan zim edilmesini yukarda da söyle- diğim gibi bir zaruret telâkki et mekteyiz. Nafia Vekâleti bütün vasıtaaİrmı kullanarak bunu tan- zime çalışacaktır. Zonguldakta (1000 ameleye sıcak yemek verilıyor Zonguldak, 8 (Hususi) — Milli Şefimiz Cumhurreisi İsmet İnönü Ilkkânun ayında Zonguldağı şe rellendirmişler, maden kömürü ©- caklarında çalışan amelenin gıda- lanmalârı meselesiyle yakından alâkadar olmuşlardı. Reisicumhur işçilere tam kalorili yemek veril mesi hususunda yüksek irşatta bu- lunmuşlardı. Bu direktif ve irşat üzerine Va- Ti ve Parti başkanı Halit Aksoy tarafından maden müesseselerine tebliğat yapılmış ve bunun netice- si olarak evvelki günden itibaren bütün müesseselerde ameleye 6:- cak yemek verilmiye başlanmıştır. Vali ve Parti başkanı Halit Ak- soy, maden ve sıhhat direktörleri, iş bölgesi âmiri, madenler başmü- hendisi, halkevi başkanı bulundu- ğu halde mâden müesseselerini gezmişler, amele mutbaklarını, ye» wek salonlarımı, maişet durumla» rını, yatak yerlerini ve sosyal hal- lerini tetkik ve teftiş etmişler, ek- tak bunların düzeltilmesi yolun- da direktifler vermişlerdir, Havzada çalışan amele oy yedi bindir. İki yıl önce bazi maden müesseseleri tarafından oameleye sıcak yemek vermek, içtimai vazi- yetlerini tanzim etmek maksadiy- le başlayan hareket alınan tecrü- belerle tekemmül yoluna girmiş, Cumhurrelsimizin irşat ve iradele- riyle yemek hizmetinin bütün ame leye teşmili gayesi altı Şubattan itibaren tahakkuk eylemiştir. Şimdiye kadar tecrübe mahiye- tinde olarak bazı müesseselerde direktifleri üzerine Havzada çalı- şan bütün ameleye yemek veril- mesi temin edilmiştir. Maden müesseselerimizde m6 getirileçektir, Bütün ameleye günde bir kilo ekmek, sabahleyin çorba, öğle ve akşam sıcak yemek olmak üzere ve kalori 3500 den aşağı düşme- mele Üzere ayda dört lira bedelle yemek verilmektedir. Vali yanındakilerle birlikte dün Kozlu mnitakasında kasaplarla, sürgen ocaklariyle, Türk kömür ve Kömüriş şirketler ocakları ve İhsaniye mmtakasmı teftiş etmiş- lerdir. Bugün Kilimli maden bölgesine İspanya Keisicumhuru ile kabine arasında ihtilâf çıkt Başlar 1 incide gece, buraya altmış vagon dahi. linde muhtelif toplar, ağır ms- kineli tüfekler ve mühim mik- tarda obüs gelmiştir. Cerbare istâsyonunda tahliye için bekleyen 200 kadar hârp maltemesi vagonu vardır. Perlhüs, $ (A.A.) — Cumhu- riyetçi muharip cüzütamların lk elemanları Fransız hududu- na dün saat 16, da gelmişlerdir. Daha evvelki günler zarfında hududa gelenler, karabinyerler le sivil muhafızlar idi, Dün hu- duda gelenler, cumhuriyet or- dusunun birinci tank livası ile ikinci zırhlı livast olup beraber- lerinde ihtimamla belirsiz bir hale konulmuş olan müâzzam kamyonlar bulunuyordu. Son gelen askerler de ilk mül- teciler gibi fütur alâlmi yok idi. 4. Delvayo'yu şu sözlerle selâm tamışlardır: “Merkezi mıntakada gâlebe sik ve aksak işler üzerinde dura- | salncağız.” RBİSİCUMHUR İSTİFA EDECEKMİŞ Perpignan, $ (A.A.) — İyi malümat almakta olan bir mem- badan öğrenildiğine göre B. A. züna Nagrin hükümetinin İspan- yada harbe devam etmeğe ka- rar vermesi takdirinde, relsi- cumhurluktan istifa edecektir. Zannolunduğuna göre B. A zana, cumhuriyetçi İspanyanın muzaffer olmak için güvenmek” te olduğu demokrasilerin yardı. mına artık itimat edemiyeceği &ihetle bu andan itibaren mü- cadeleye devamın faydasız oldu- ğu kanantindedir, Binacnaleyh gitmiştir. Müteakiben diğer ocak- İarı teftiş edecekleri anlaşılmıştır. , Amele, günde bir ekmeğin bir buçuk kiloya çıkarılarak her g de yarım ekmek verilmesini dile mişlerdir. Vali bunun da teminine çalışılacağını vaadetmiştir. Maden amelesi kendi sağlıkları ve geçimleriyle en ulvi bir şefkat hissiyle alâkananan sevgili baba- ları Türk Ulusunun Büyük Başbu- ğu Cumhurreisimiz İsmet İnönü. nün ve onun yüksek hükümetine karşı yürekten taşan minnet ve şükran: ve çözülmez bağklıkla- levi reisicumhur artık beyhude yere kan dökülmemesi mütaleasında bulunmaktadır. FRANSIZ AYAN AZASI DÖNDÜ Paris, 8 (A.A.) — Havas bil diriyor: Burgostan dönmüş olan B, Le. on Berard B. Bone İle uzun müd- det görüşmüş ve mütekiben B. Daladye tarafından da kabul e. dilmiştir. Parlâmento koridorlarında B. Leon Berard ile görlişen mebus. ların söylediklerine göre, B. Leon Berard'ın yakında Burgosa döne ceği teyit olunmaktadır. Aşağı Pirene ayan azası Burgosta ge. nersl Franko ile, Paris ve Bur. gos arasmda diplnmatik müna - sebetlerin resmen başlaması şart. larmı tesbit eyliyesektir. B. Laon Berard'ın fikrine göre, Burgos hükümetinin yakm bir zamanda hukukan tanınması lâzımdır. B. Leon Berard, hariciye nazırı ge- neral Yordanadan, nağyonalist . lerin ileri hareketleri dolayısile İtalyan askerlerinin Fransız hu, dudu civarında (bulunmalarına mani olmak üzere İtalyan kıtala- Katalonya cephesinden ge. ti alınması kararını almıştır. Bu, hariçten yapıla nyardımlara rağ. men, İspanyanm tam politik is. tiklâlini idame etmek istiyen Bur gosun sükün ve salâha varmak azminin ilk tecellisidir. Bundan da anlaşıldığı veçhile yakında biteceği kat'i surette tah min edilen dahili harbin nihayete ermesi üzerine İtalyan askerle. ri İspanyadan ihraç edilecektir. Harbin çabuk surette nihaye! lenmesi için araya giren bazı eş. has vasıtasiyle F'arnko genel kur. mayile Niyaca genel kurmayı 8. rasmda müzakeler yapılmakta ol- ktedir. “Bar. en ve Kata - lonyânm kaybedilmesinden son - ra. İspanyol cumburiyetei hükü. metinin otoritesi zayıflamış ol- duğundan general Niyaca halen muhasrm tarafla müzakere ede. bilecek bir vaziyete girmiştir. Diğer taraftan, İtalyan nüfu. su yalnız falanjist mahfellerde kendini göstermektedir. Halbu . Xi, nasyonalist kumandanlar ve zimamdarlar totaliter sistemden rını bu fırsatla en içten duygular» | ziyade krallık sistemine müte la tekrarlamışlardır. mayil bulunmaktadırlar; Dahili Ve Harici Kısa Haberler DAHILI : * Verilen malâmata göre memle- ketimizde son sekiz aylık verği tah- silâtımızda geçen seneye nazaran 1.147.510 Bira fazlalık olduğu görül- ki sekiz aylık tahsilât yekönu 181 milyon 882.358 lirayı bulmuştur, * Maarif Vekfleli güzel sanatlar şu. besi müdürlüğüne Mesut Kermtettin tayin edilmiştir. * İskenderunda serbest gümrük mıntakamızı tayin için Hatay fevka- lâde murahhası Cevat Açıkalının #i- yasetinde olarak bir heyetimiz bu- günlerde Hulaya gidecektir. * İmpeks işiyle alâkadar gösterilen İngiliz işadamı Krep İngiltereden Krep, İmpeks işiyle hiç bir alikası mi geçen Tubiniyi İse, İngiliz tica- ret odası reisi olarak tanıdığını, ken. ! disiyle ortak olmadığın isöylemişlir. * Dahiliye Vekâleti, tivil halkın bir defuyu mahsus olmak üzere 3 ay Mfalye hizmetinde bulunması husus sunda hâsirlanan kanan projesi üre- rinde daha iyi çalışmak için Meclis. ten geri almışlır, * Müddeti biten ve liç ey için w- zatılan Türk » Yugoslav afyon anlaş. masinın müzakereleri bu ayın on be- şinde Belgratta yeniden başlıyaca- ğında, “topral: mahsulleri ofisi” mü, dürü Hamza Osman mümessil sıfa- tiyie Yugoslavyaya gidecektir. * Ayın 14 ve 15 İnci günlerinde Bükreşle topkinseak olan Ralkanlar arası matbuat birl'$i konşresine İş- tirak edecek olan murnhhaxlar pa” zar günü yola cıkacaklardır. * Yakında Pirede toplanscak olan Balkan antantı ekonomik konseyinde â Ge nt e e Ye SN e ye ei öğ ları Meriyete giren n kanunumuz Meriyete girmiş olan on iki kanun resmi gazele ile neşredilmiş- tir, Bunların gelerden ibaret olduğunu aşağıya sırasile maklediyoruz: Zeytinciliğin ıslahı ve yabani zeytinlerin aşılandınıiması hak- kındaki kanun, askeri memurlar hakkındaki 2128 numaralı konunu değiştiren 3425 numaralı kanuna ek kanun, askeri fabrikalar tekaül ve teavba sandığı hakkındaki kanun, İdarel umumiyei vilâyet kanu. nunun bozı maddelerinin tadili hakkındaki kanunun İkinci madde- sini değişliren kanun, 1938 mali yılı müvatenel umumiye kanunu” na bağlı bitçe ve cetvellerin bazılarında değişiklik yapılması hak. kındaki kanun, Mil Müdafaa Vekâleti 240,000 lrolik münakale yapılması bakkındaki kanun, orman umüm müdürlüğü 1938 mall yılı bütçesinde değişiklik yapılması hakkın- daki kanun, arazi vergisi kanununun bazı bükümlerinin değiştirii. mesi hakkındaki kanun, arazi vergisinin 1933 mali yılı sonuna ka- dar olan basayasının terkinine dair kanun, mill müdafaa ihiiyaç- için 125 milyon liraya kadar teabhüde girişilmesi o hakkındaki kanuna ek konun, mürazene vergisi kanununun birinci maddesinin beşinci İşür sının değişlirilmesine dair olan kanva, amorlisman sandığına verilen 4 buçuk miiyon liralık avansın tezyidi hakkında” ki kanunla damga resmi kanununun tadiline dair olun kanun. 1938 mali yılı bütçesinde İİİ Türkiyeyi temsil için iktisat vekâleti | daha Sümertanka teslim edilmistir. | tan daha pahalıya satıyorlar. Pera. kendeci kasapların kazançları ara sındaki fark buradan İleri gelmek. tedir. Eetin ucuzlaması zamana ve alacağımız tedbirlere mülevakkıf" tır.” * Haydarpaşa ve Selimiye sırtları nın ağaçlanması için o mıntakaya 1200 çâm ağacı dikilecektir. Bu mak» #atla düne kadar 820 çukur açılmış. tar. * Mahalle bekçilerinin syni ölçüde niaaş almaları İçin emniyet müdür. İ löğünün harırladığı projeler dahili. ye vekâletinin tetkikine gönderilmiş” tir. Bekçi ücretlerinin masş usuliyle tediyesinin haz'randan itibaren tat bik edileceği umuluyor. HARİCİ: . *İtatyon ordusundaki bülün Yahn- di zabit ve nskerlerlie faşist milis teş. kilâtındaki Yahudilerin çıkarılması hakkındaki Kanın sesi. gazele ile ilân edilmiştir. * İtalyan Hariciye Nazırı Kant Ci- ano bu ayın 23 önde Romadan ayrı. larak 25 şubatta Varşovayı ve 28 in de Berlini ziyuret edecektir, * Bu ayın on dördünde Hitler de deniz müsteşarı Mustafa Nurinin ri-| Ayrıca tesbih, ağızlık, kolve, çubuk, hazır olduğu helde 35.000 tonluk ilk yasetinde bir heyet Yunaniştana ha- | yüzük ve altın kakmalı İşler hazır. rekel rimek üzeredir. manlarda fazla istihlik do mekteydi. Alman haberlere göre bir iki köne kadar İstanbula mühim tir. * Piyasamızda büyük bir pirim sfokü bulünmesına rağmen pirinş fis yullarında bir yükselme görülmekle dir. miktarda yerli kok kömürü gelecek. | tanmakladır. * Mezf inkılâbı münasebetiyle te- ok kömürü sekentesı çekil. | davüle çıkarılan posta pullarının te. avül müddeti bitmiştir. * Et fiya'larının yüksekliği bak” *ında kendisivle görüşen gatelerilsre *Devjat zirant isleri kurumu” nden salâhivetli bir zat demiytir kiz Kurumumuz her gün SAD koyun esiyor, İstanbulun ihtiyacı ise S0 “oyundur. Kurumumuz etleri kasap- * Nevyork sergisi İcin hazırlan- | rs belediyenin norka ürerinder s0. makta olan nümunelerin bir kısmı | yor, Toptancılar ise, kasaplara nark ki ei Alman zırhlısı denize indirilecek: tir. * Romanya Harleiye Nazırı Gofen. cu mart syının İlk gönlerinde Varşo vaya giderek, Leh hariciye mazıriy- le gürüseteklir. * 1036 da inkalaa uğrayan İtal. yan »Sovyet ticarel milzakereleri ye» niden haslamak üzeredir, * Moskovadan bildirildiğine göre, Tus Marar münsselatinımn kesilme. sinden sonra Rusyarla Macar mena- fi ile Jepon sefirinin moşgul olması kararlaşmıştır. iü ” sid İma yeni girdiği bir İ Xöstemin bir erkek ği B. Leon Eerard'la görü P duslarm aldığı bu iptibiğ. başka bildirdiklerine gör” ğı Pirene ayan azaşı Frs9” &) raklarında İspanyol pi ve askerlerinin bulun” doğan muhtelif meselere, #“A , li tablolarla sanat eserleri”. niyet altına alınmasına * yol altını İle Ffansaya * dilen silâhlarm aidiyeti | lerine de hal suretleri mıştır. Bittabi bunlar içis “ği dar jki hükümetin agre” zim gelmektedir. i İHTİLAF Ok Paris, 8 (A.A.) — BS Parise gelen İspanyol ©. yetçi ricali Reisicumhur B-“4 ile hükümet reisi B. Negri?iii, sında görüş farkları bulu#” teyit etmişlerdir. B. Negrinin fikrine gör“ yol meselesinin istiklâlin vE ği temamiyetin garantisi, PE. rası, politik ve sosyal teğ , hayetlenmesi şartları üx€” 4 panyol meselesinin halli $ | kavemet Mizimgeldiği fikri B. Negrin, yukardaki üŞ birinden ayrılmaz keyfiye” rak telâkki ettiği halde B nisbeten daha mülâyim 3 tedir. > Yugosla Buhran! (Be,'arahı 1 di malâm olmayan bazi” sebepler ile — zaruri ” tür. Son hükümet bubr? y bu tarda bir zarureti Tarak ortaya çıkmıştır. Bununla beraber b hap edilmiş olan Sİ meclisinin daha faaliyet dilmesi ve yeniden i»” gidilmesi, ondan sonr# » “Yu leket kanunn esasisini? baştan değiştirilmesi, ” pi lar sulhunu bozmakta | .zören bir takım harici * ümit vermiş olmasında” lar, ; dj Şunu da ilâve edeli 4 şoslarya gibi dostumui “4 tefikimiz olan bir H© olup biten işleri Türk V Tk nm yabancı memlek: j buatından öğrenmesi yi hakikattir. Bon defa İT rayında toplanan P matbuat birliği kı v zin hakikati gözönüne müttefik memleketler * 4 doğrudan doğruya tey. *alarınm genişi şünmüştü. Yazık ki Xi dilekler bugüne * f hakkuk ettirilememisi yi Marak Vreme gazetesi ” şratta mühlm bir o / len evvel müsadere *şitiyoruz. Fakat bu in sebep ve hikmeti : Bayoruz. TEP voğum Nafia Vekâleti mü a zaya gelmiştir. Yavru yiMifaş babasiyle uzun ömürlü” fi gs h Dahiliye Vekâleti “ göl siell ve muamelât sai / b Yüğu ikinci şube m. GÖLE Alptekinin bir çocuğu > © gelmiştir. Şükrü Alptekini ai yavruya uzun öm er e Seçim deft©'.. Ankara, 8 sa) ver taraf nda mebus #7 yi #rlanan defterler dr gi ne verilmiştir. Şi v terler üzerinde İnel” maktadırlar. Ankara ve Malaty#” gid : Ta mebus çıkaracağı 8” çe | aşılmıştır. © . MÜ ay