6 Ocak 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

o 2 VAKIT 6 IKINCIKANUN 1939 ————— —— Arasıra * Biçim meselesi Yazan: Fikret Adil Mağazaların camekânlarında, son günlerde, gayet güzel ve iç çekici eşyalar var. Hemen hepsi Avrupa mamulâtı. 7,5 liraya kra- vatlar, 4,5 liraya çoraplar, 34,5 Ii raya ayakabılari, 12 liraya boyun atkıları, 10 İiraya saç fırçaları, Ve bunlar harıl harıl satılıyor. Geçenlerde İsmet yaptığı seyahatte köy rüşürken, bir köylü kadınm yün eğirmek süretiyle senede 15 lira kazanabildiğini söylediğini cku- muştum. Senede 15 lira, Bir ayakkabı 34,5 Vira. Bu iki rakam, iki dünya hakkında bir makale yarmağı dü- şöndüm. Fakat Reisicumhurun © bütün vatandaşları ve teşkilâtıe- sasiyenin tarif ettiği vatandaşları tatmin ve temin eden meşhur nutkunu söylediği gün “Bükeme- diğin eli alır, öpersin,, dediği hal. de, vatandaşlara ve teşkilâtı esasi- yenin tarif ettiği vatandaşlara ta- &rrüz etmekten çekinmiyen ve er- tesi gün de tükürdüklerini yala- yan gâyretkeş ve beyhude peygâm berlerin demagoji çirkeflerine sap. lanmak endişesiyle bundan vaz. gtçiyorum, #neselenin bir başka cephesini ele alıyorum. ... Güzel olmalarına rağmen bu kadar pahalı şeyler nasıl satılı- yor? Bunun sebebi, haksız yere güzele düşman olarak gösterilen, anlamâz diye it'yam edilen halkın güzele karşı iştiyakıdır. Bu hâdi- se, halkımız lehineiyibir not, zevk seviyesinin yükseldiğine bir İşaret teşkil ediyor. Fakat hesap- sızlık? Bu cihet tetkike değer. 7,5 Braya kravat alabilecek bir kimsenin kazancı ne Olmalıdır? Bu bir endeks meselesi. Elimde, bu noktayı: tesbit için lâzım gelen râkamlar olmadığı içla katiyetle söyliyemiyeceğim. Fakat şurâti muhakkak ki, 34,5 İiraya ayâkka- bt giyebilecek insanın aylık kazan cı 500 liradan yukarı olmak ge- rek. Bu bahtiyarların da nadir olduğuna, diğer taraf tan pahalı eşyanın bol bol satıldı ğına göre, ortada bir mütazene- sizlik olduğu meydanda. Tekrar edeyim, bu müvazenesizliğe se- bep, satılan malların estetik kıy- metlerindedir, ve güzel karşısın. da insan vasima Jâyik herke- sin, mantığından ziyade hissi de hareket etmesi kadar tabii bir şey olamaz. Esasen her sanatkâr, daha zi- yüde, ileai değil midir? Bu satırları yazarken, aklıma bir arkadaşım geldi. Soyadı “Yer- Mci,, dir, Kendisi sevimliliği ile olduğu kadar zerafeti ve temiz giyinmesi İle tanınmıştır. Fakat, soyadın- dan da anlaşılacağı veçbile, rinde ne varsa, hepsi yerli mamu. atıdır. Boynunda 7,5 liralık Avrupa kravatı, ayaklarında 34,5 liralık Avrupa pabucu yoktur. Buna rağ #nen güzel, iyi ve zevkle giyinmiş- tir. Dostum, ayni zevkle Avrupa Mamulâti eşya kullansa, elbet da- ha güzel giyinmiş olacak. Fakat Kalite itibariyle değil, form itiba- siyle, Çünkü. Avrupa mamulâtı- ın pahalı clmasına rağmen bu kadar çok satılışı kalitesinden zi- yade, yerli mamulâtımıza nazaran dorm'un ' güzel oluşundadı Meselâ, ele kravatı alalım. Ay- #i kumaştan burada ve Avrupada Yapılmış iki kravattan, Avrupada yapılmışı daha güzeldir. Form iti bariyle, ec £, kumaştan kesilmiş iki iki gömlekten Avru. pada kesilmiş olanı, daha güzel- dir. Tabit biçim itibariyle, Dikkat ediniz. İşçilik ve kaliteden bah. setmiyorum, Yalnız formdan. 1ş- te bütüm nokta burada. Halkm bu form yüksekliğini, güzelliğini takdir etmesine karşı, ilk tedrisat müfettişleri Kıdem Zamları İçin Şürayı Devlete Müracaat Ettiler İlk tedrisat müfettişleri husu. si Idare bütçesinden almarak vw. mümi bütçeye nakledildikten son ra makam ücretlerini, karşıla - mak üzere kendilerine birer kı - İdem zammı verilmişti, Fakat bu len kıdem zammı yalnız ms- kam tahsisatına karşılıktı. O yıl kıdem zammi almıya hak Ka - zanmış olanlarm kıdemleri kanu. nen kendile verilmişti, Fa . kat iki kıdemi birden slan bazı ilk tedrisat müfettişlerine Yy kığtmlerile maaşlarmı vermek hususunda defterdarirk müşkü - lât çıkarmış, iki kıdemin yalnız birini vermiştir. Verilen kıdem kanunen üç yıl lık kıdem müddetini muvaffakı . yetle doldurup ikmali icap eden haktır. İkinci kıdem (de umumi! olarak verilmiş kıdemüir. Vaziyet Vekületle muhabere e. dilmiştir. İspekterler heniz ma. aş alamamışlardır. İş Şürayi dev lete kadar aksetmiş bulunmak - tadır. Diğer taraftan ilk tedrisat is- pekterlerinin harcirah meseleleri nin kırtasi formalitesi, yapıla sak masraflara bir misli daha masraf eklenmesine sebebiyet vermektedir . Ayrıca umumi bütçeye almma. ları dolayısile kaybettikleri pars nm da telâfi edilmesini yeni Ma. arif Vekilinden bir dilekçe ile is- tiyeceklerir. Önlümüzdeki sene ilk tedrisat milfettisleri yeni terbiye ve ted. ris tekniklerini öğrenmek mak . sadile bir mifettistik seksiyonu na tabi tutulacaklardır. — Köylere Varidat Henüz belediye te e Imiyan köy ve kezlerinde açılacak sinema, tiyat. ro ve plâjlardan almacak beledi. ye resimlerinin köy idareleri ta. rafından almması ve sinema ta- rifelerinin de gene köy idareleri tarafmdan yapılması kararlaş mış ve keyfiyet Dahiliye Vekile tinden vilâyete bildirilmiştir. — Bodrumları Su Bastı Ortaköyde Büyükkuyu soka . ğında 7 numaralı evin bodrumun dan dün ansızın bir su çıkmış, taş miş. civardaki 16 evin bodrum nu istilâ etmiştir. Sular itfaiye tarafından boşaltılmıştır. neden imalâtçılarımız lâkayt ka- kyor? Bu münasebetle bir şeyi daha hatırladım, Bilmem hâlâ varmı, bir aralık, Yerli Mallar Pazarı, köylü için dört - beş lira mukab linde elbiseler yaptırmıştı, Bu el biselerin hepsinin biçimleri bö- zuk, omuzları dar, ütülendiği bal- de buruşuk idi. Halbuki, Yenica- mide satılan, Amerikâdan ithal edilmiş, eski ve orada işçilerin giy ikleri kostümlerin biçimlerinin hepsi güzeldi. pılan bu ucuz elbisele- rin biçimlerinin ın bir sebep mi vardı? Bir güç. lük mü vardı? Zannetmiyorum. Bu elbiselerin hep boylarına göre yapılmış “patron,, lardan kesildi- ğine göre, “patron, ları, güzel ve biçimli yapmak dünyanın en ko- lay işi idi. Neden yapılmıyor, neden yapıl- madı? İşte kalitesi ayni olduğu halde Avrupa mamulâtma fa min eden ve halkın güzelliğe kar- şı haklı zaafından istifade ederek arada büyük bir fiat farkı ödeten nokta budur. FİKRET ADIL Hata düzeltilmeli | Tecrübeli gemicilerden bir istişare komisyonu kurulmalı Yedi, sekiz sene evvel Karadeniz Boğazının on altı mil a ğında bir Fener Dubası vardı. Bu fener tahlisiye idaresi ta.; afında kaldırıldı; yerine bir samandıra kondu. Fakat hüsnüni.? etle yapılmış bir icraat olmasına rağmen bu değiştirme de. zellik bakımından iyi netice vermemiştir. Denizeilerin iddiası m göre fener dubasının tekrar oraya konması lâzımdır. Zira Rusyadan gelen gemilerin hepsi o dubayı bulurlar ve iylece mevkilerini tayin ederler, Ondan sonra Boğaza yol Yı zın ağzında pus çok olur, Sahil uzaktan fark lilmez, fener dubası esasen gece için konmamıştır. Gündüz konmuştur. Dubanın cesameti 300—400 tondur ve kırın izıya boyanmıştır. Direklerinin ucunda iki tane büyük sepet İvardır. Bu da uzaktan görülmek içindir. duba kaldırıldığı | şimdi vapurlar sahili ğ y «bili görün. | eye kadar da bilhassa puslu havalarda tehlike mıntakasıma; igirmiş bulunuyorlar. Ondan sonra tehlike mmtakasından ken-! İdilerini kurtaramıyorlar. Nitekim geçenlerde boğuzm açığında | ş Hisar vapurunun batması böyle olmuştur. Bu misal bize bir fikir telkin ediyor, bu fikir denizciliki işlerinde tecrübeli ge rden, malümatına itimat edilir bah.: iriyelilerden mürekkep bir mütehassıs istişare komisyonu teş. i İkil edilmesidir. Yapılan işler için tatbikata geçmezden ibir kere bu komisyonun mütalers: alınmalıdır. i ği | Tevkifhanede dünkü hâdise i Mahkümlarla gardi- yanlar biribirine girdi Hâdise mahküm hücrelerinde eroin arama yüzünden çıktı Tevkifhanede eroin yüzünden po 8—9 kişi kaşmden, dudağın: ıkan son ci ize. )dan ve eli n j rine. müğdelumümilik evveli i dır. ce tevkifhanede ant bir arama yapmağa karar vermiş, muavin- İlerden birisini tevkifhaneye yol. Kavga, yetişen yardımcı gar. | diyan ve kapıcılarla güçlükle bas Urılmış, arama işine devam olun. lamışi muştur. Ancak mahkümlarm di- Ancak gardiyanlar arama ya. |ğer arkadaşları kavga zamanı pilmak üzere hilerelere girmek İzarfında, tahmin edildiğine gö . isteyince, mahküm ve. mevkuf .jTe kendilerinde bulunan eroin, lar işi anlıyarak hepsi birden gar |demir parçaları veya çakılarını diyanların üzerine saldırmak İs. temişlerdir. Bu vüziyet karşısında mahküm rdiyanlar arasmda şiddet İ vga başlamıştır. İ Kavga bir hayli uzamış, mah küm ve mevkuflarla gardiyanlar | Efgan Maarif Müşavirliği Afgan Maarif Müşavirliğine ta İyin edilen Maarif Vekâleti umum İmüfettişlerinden İsmall Hikmet yeni vazifesine başlamak üzere yakmda Afganistana hareket e dece) . Bay İsmail Hikmet Maarif Ve rak ile temas için Ankaraya Afganistana lâzim olan müfet tiş ve muhtelif ders zümrelerini okutacak muallim kında se- çim işi ancak Afga ip geldikten sonra ka. bil olacaktır. gizli yerlere sakladıklarından İs. tenilen netice elde edilememiştir. Yaralılar tedavi altma slınmış ardır. Diğer taraftan milddelu . mumilik kavgayı çıkaran mah. kümları tesbit ile haklarında tah- kata başlamıştır. Uludağa Çıkacak Üniversiteliler Sömestr tatili münasebetile Ü. -iversite talebesinden kayak spo ru yapmak arzusunda bulunan 50 ye yakın talebe Uludağa bir spor gezisi. tertip etmişlerdir. Sıhhi vaziyetleri müsait olup te ak İevazımı almaya bütçeleri vet etmiyen talebelere rek - Ik yardımda bulunacaktır. Bundan baska yine ilk ve or- a tedrisat öğretmenlerinden İkt afile de kurban bayramında U. uğdığa gidecektir. Geziye bazı müfettişler de iş tirak edecektir. Dünkü AV Yeşilköy Meteoroloji istasyonun dan alınan malâmala göre; yurtla hava, Orta Anadolunun ve Karadeni rin şark taraflarında bulutlu ve Ce. 1 Şarki Anadoluda çok bulutlu ve mevzit yağışlı, diğer bölgelerde yağışlı geçmiştir. Rüzgür Trakya, Kocaeli ve Ege, Karadeniz kıyıların. da cenubi istikametlen hafif olarak eamiştir. Dün İstanbulda hava kapalı ve ha. fit yeğ işli geçmiştir. Yirmi dört saat | rabbaına bıraktığı rüzeir yağışın metre miktar 2,2 olarak ölçülmüş, cenuli garbiden saniyede 1 - 3 met- | çay re hızla esmiştir. Saat on dörtte hava tazyiki milimetre idi. Sühunet en yüksek neşte 23.5, gölgede 7.8 ve end sühunet de 8,6 santigrat olarak kay- dedilmiştir. 15 Yıl Evvel Bugün Şehrimize girebilen navur dün hudut haricine çıkarı! mıştır, Şehre, ne suretle girebil- diği tahkik edilmektedir. Aznavur'un buraya emlâkini kurtarmak için geldiği anlaşılmış- tır, firari Az | | istişare Heyeli | Ekmek fiyatlarının uc? Cezaya çarpılan şoför Karısı polisten intikam almak istemiş Beyazıt civarında otur. net adında bir yanlış bir hareke! golis tarafmdan çarpılmış rısına anlatmıştır. Polisin hareketi bir buçuk ay evvel i yüzünden 5 bir | kadar evvel tumarhaneden çık radram sinirine dokunmuş, zendisine Beyazıtta ras na sarılmış: n benim kocama coza yn. rsm ha! d ek etmiş. H tte bulunm lanıp cürmü meshut dör - ye ceza mahkemesine mahkemede bazı eketler gösterdiği altma alımması hususunda tabibi adliye musye - neye gönderilmiştir. ——— Tevkif kararlarını infaz etmeyenler mahkemede Belediye tahsil şubesi memur larından Osman, Safi ve Abdül. kadir, 936 senesi yol vergisi mü. kelleflerinden 273 kişi hakkmda sıkarılan tevkif karalarmı 6 ay saklıyarak infaz etmemek ve bu suretle müruru zamana üğrat . mak suçundan asliye birinci ce. za mahkemesinde muhakeme al *ma almmışlardır . Dünkü duruşmada sulistimal vaptıkları iddia edilen memur . lardan Osman gelmemiş, Abdül. kağirle Safi ise mahkemede ken. #ilerinin tevk!f kararını infaz sa. hiyötini'tm!z olmadıkları ileri ürerek suç İemişlerdir. Mahkeme, diğer su lu Osmanm polis mari narak mahkemeye getirilmesine sarar vermiş, muhakemeyi başk »ir güne bırakmıştır. Yeraltı Helâları 'Tüksim meydanmdaki umumi helâ kaldırıldıktan sonra bunun serine Fransız hastanesinin ya - amdaki sokak içinde yer altı bir elâ yapılmasma karar ve' tip e plânları hazırlanmıstı, H ığımıza gört, keşif bedeli do “mia münakasıya konacaktır. Klara sit ker'fname de haz vanmaktağır. (o Bunlardan baskr Kasımpaşada iskele meydanmân ia bir park yapılması ve yanm 4n bir yer altı helâsı insası ka rarlaşmıstır. Bunun da hazırlık. tarı yapılmaktadır. —o— Dört Metreden Düştü Kadıköyde Bahariye caddesin- da Abdullah Paşanm bir yıklcya satılmış olan köşkü yıkılırken bu. rada çalışan amelelerden 45 ya - sında Giresunlu Rıza d. : metre yüksekliğinden düşmüş, ağır su. rette yaralanarak hastaneye kal Amılmiştır. Bir Sandal Battı Unkapanmda Tuğlacılar cad - lesinde Ahmedin kahvesinde ya- tan Hasan dün Meyvahoştan san dalma dört küfe sebze almış. Çen gelköyüne götürürken Salıpazrı j de sandal yanından geçen 3 İyir vapurun dalgasından devril, “İniş, sandal batmıştır. Hasan baş xn bir sandal tarafından kurta . “ılmıştır. Tel Koptu Pangaltıda Tan sineması önün ie tramvay telleri tamir edilir - ken tellerden biri kopmuş, der- hal depodan-ameleler çağırıla . rak bağlanmıştır. OBu yüzden tramvaylar on dakika işleyeme - İmiştir. lira cezaya | akşam bunu evde ka. | uz bin lira olan bu insaat ya:| Harbiyede yanılacak yer #lt| i — latılmasını istiyor | Belediyede teşkil edilen İf sadi istişare'heyeti ekmek İlesi üzerindeki tetkiklerini b niştir, Heyet birinel nevi eki fin daha ucuzlatılmasına, i ekmeği herkesin yiyebi d için her fırmde daha iyi veden imal edil ine, kez 9 da wcuzlatılmasına karaf r, Fırıncılar, heyetin © 'atma » İ irani, kararına itiraz etfibin 5, fazla ucus gi Belediye muhasebecili Vali tarafından işten el S©İ rilip Dahil fesine nihayet verilen muhasebe müdürü Kemali? e Maliye Vekâleti sabık © müdür muavini * lar tayin olunmuştur. Fenerbahçenin imar! Fenerbahçenin imarına sif silât porjesi hazırlanmıştır. » göre, Kalam metre genişli i , Belvilden itibaren inde bir rıhtımı ndan itibaren & ”e doğru bir mendirek inş& nucaktır. Mendireğin deni?'ib »aşında bir deniz klübü yard, sak, karaya iltisak noktasmdfğı »ir tenis kortu tesis olunac8' Diğer sahil boyu ağaçlandri sak, gazinolar yapılacaktır. simm nk Totoğraf Dersleri Falih Helkevinden. 1 — Evimizde fotoğraf der: fotoğraf atelyesi açılmışirr. BU lere yazılmak ve bu alelyede mak isleyenlerin 18-1.939 çar# günü saat 18 e kadar 3 adet foli ve nüfus hüviyet varakalariy!# direktönüğüne mürnsaaniinr 3 — Derslere 18-1-999"'Çâri gönü saat 18 de başlanacaktır. $ — Evimizde bir fanfar U dilecektir. Ru fanfar heyelindeğiz almak İsteyenlerin 10.1-939 sahi nğ saat 16,30 a kadar Evimiz © töriüğüne müracaatları. 4 — Derslere 10-1-939 gale © saat 18,30 da başlanacaktır. d Beşiktaş Halkevin Konferans Beşiktaş Halkevinde ber se0€ Au gibi bu sene de konferanslafA serler ve göslerliler serisi bs! tr. Konferans serisi 7-1-1939 © &si akşamı 'laninmış” terbiye mizden İsmafl Hakkı Baltacı İ rafından (Öz tiyatro nedir?) run oltrafında verilecek bir“ il başlayacaktır. Gösterir Kİİ rafından da (Kahraman) piye si) edilecek, caz takımı da Mİ reye İştirak edecektir. Koyunlarını Aldıl da Tutuldular Beşiktaşta Dikiliteşta gi hun sokağında oturan Fl: gi bıtaya müracaat etmiş, Fd tü İbrahim, Haydar, Durak 5 de tiç kişinin 13 liradan 3 atmu satn aldıklarını, £i rasmı vermediklerini söy tir. Bu şikâyet üzerine Ya İbrahim yakalanmıştır. Otomobil Altında Cağaloğlunda oturan Mg oğlu Arif dün, sabah KOP rinde yolun karşı tarafınâ ken şoför Kemalin idar© 2122 numaralı otobüsün * kalmış, vücudünün mubtö' lerinden yaralanarak haf” Yaldırılmıştır. Heroinciler Ya Yenisehirde Tabaklar sinde Meydancık sokağınâl iğ zaralı evde oturan Rızs -oin satarken yakalanmıfi”'gi İ tan başka Bülbülderesin' e rinin evinde arsma yap” i svde oturan Rızanm k&i bulenin üzerinde 10 gra Is bir kaç paket beyaz t0* muştur.