6 Nisan 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10

10 — VAKIT - Mecliste dünke mühim müzakereler di inkılâbın e verdiği © | edefiei b a eee endişe baru le sulh davası ve milli Benmi assasiyet ve Büyük an 5 il dirmiş ve Hariciye Vekili ye gelerek şu beyanatta bulunmuş- tur: “Romada geçen ayın ortasında Roma, protokolları namı verilen vesikaların imzası ile neticelenen üç başvekil ermiş biraz son- ii üi bet Bükdinşi” p reisi YERİZ söyis- nen nutku bütün emsali gibi lâyik Iduğu eh le telâkki ettik. Bu nutukta muhtelif cepheden a- lâkamızı uyandıran işler bahse ilki idi, Dalin bir kaç gün evvel 6 NISAN 1934 gazetelerinde M. Musolininin nut- okuyarak Cümhuriyet ve Akşam| Ye dostluklar aradık, bulduk v ku dolayısiyle yapılan neşriyattan bahsetti, M. Mussolini nutkunda Türkiyeyi istihdaf etmediğini | gerek kendisinin ve gerekse —— bük mitinin in Türkiyeyi mi e simizin tasdikine iktiran etmiş o- lan dostluk, bitaraflık, yekdiğeri- mize tecavüz etmemek ve hiç bir deçalyap ei eti imami ve ha- ii k etti ve bu hu- susta kendisinden zaten randevu n | rica ettiğimi ve buna intizar eyle- diğimi söyledim. Birkaç güne kadar sizi kabul ede- cektir.” Cevabını Bir hafta sonra gene büyük el- çiliğimizden aldığım bir telgrafı hülâsa ediyorum: ğ M. Musolininin izahatı Roma büyük elçimiz 30 mart tarihli telgrafda: “Bugün sait 4 te M. Mussolini (o tarafından çok en ve samimiyetle kabul e- dildim. Tavurlarında, o sözlerin de büyük Biri teli ve samimi- yet vardı. üşarü nileyhin şu e bulunduğu- nu bize iş'ar e “Sizi samimiyetle ve katiyetle verdi. imiz ile ve en son temdit —— ve Sare My Rusya yi kiram met him bir misaka mevzu ima içinde ra rasında edilen protokolları a © Nm z ki gerek coğrafi vaziyeti ge- pe mukadderatı itibariyle bir Av- rupa devleti olan memleketimizi in Asyada Asyadan da | ık iyi biliyorsu- temin ederim ki, 7 yi hiç kastetmedim ve bunu bir bile düşünmedim. Bütün nutuk dikkatle okunduğu zaman maksa- dımm ne olduğu anlaşılabilir. As- ap bahsederken büyük Asya- daki bazı memleketlerle bir Col- laborationa işaret etmek istedim. Ben e ei hakiki bir dostu olduğu: e hiç birarier pense - | ve istikmalde « diğer devletlerle be- ve Türkiye - YA ve © Bal- kan inisakları ile ifade olunmuş- Sulh Pm ana hatları amimi sulh ii iki ik şöyle hulâsa edi pi mumi işlerde sulh mesaj ve şalt iştirak ve kendi ar- zumuzla bir bitaraflık, timizin ei olduğu mıntakalarda ve mm > müdafaz iç için ke- mütenasip bir tar: üzerine Vekil Ben ver elk AŞİ a huzurunda Türk milletine gene Büyük heyeti- mizin müsaadesiyle anlatmak iste- ri Muhterem Beyefendiler, bu ken- di namı hesabıma hariciye vekili- mizi ve Cümhuriyet hükümetimizi harici meseleden hükümet böyle milletin, Türk aliriğ tn a hareket etsii o böyle hareket etikçe Millet ve- İkinci mülâhazam » Türk inki vi k gençliği sana v mailin ve ülkü vedia: Milli hudutların i ve maneyi karelere yükselm ğ 2 — Mil hudutlar dahilindeki Türk toprakları mukaddestir. Mil li hudutlar dahilindeki Türk to) amız şü dahilinde” mütemadiyeli mütemadiyen bu siyasetin kıymeti ve Yu hiz- sk yaşadı; ii her vakit ve İAİMA iğiadını İR olacağında iye kire ki, Türk milleti hari- dahili meselelerde hüküme- tin yanı başındadır. Ve onunla be- raberdir. Mülünieni Beyefendiler, rim etmeliyim ki, Hariciye vekâleti alimi ikömakini. Türk mil e Sali — iyaset'n temeli ol ifade et" mekten kendimi alami ğım cis şu Jur: Dos münasebette ütemadiyen takviye etmek lüzu- udur. Beynelmilel hayatta pek az ol beraber — devletlerin hatta müttefiklerine karşı tam za” ynelmilel | tini vakar ve ş atlerinin yüksek derecede mahfuz Ee olması için Türk devleti- ni ürk Cümhuriyetini Büyük selinin iltizam ettiği tarzda hare- ket etmiş olmasını ei mel ele mnu- | k manında — dire oldukları maalessf gör eylerdir, Hat ta a metin mila sarman esler aç arihimiz ve milli seci; peşi kn dostluk sözü verdiğimiz zaman canımızı vermek için çiddi 1 H. Vekili ak taahhüt alıyoruz. Böyle ye ve daim b krlâpçı rejiminize karşı derin bir sempatim vardır. Emin olunuz be — ğer m ve Soğ utkumda miki ve araci. hatını dinlemeden önce, ime Miçe Türk esiri l Bop. sn ME muzaffer olar aşvekili- müz aşan DE salâhiyetle ünhasıran müşterek 1 çası olan arazisi kıymetli ilani e büyük menfaatleri vardır. Bu itibarla bilhassa ön ve orta Avru- paya taallâk eden her siyasi faali» | yı tadımızdır. ee rad nin haric politikaya a e, ir sözler geçiyordu. Hulâsa ehem- Mini kaydettiğim bütün bu setmek kararını almasaydı m Tür- iyeden ve Yuna; dostane beach Tlk dostluk uahedemizin imzasındanberi si- yasin ve dostluğum katiyen de- ğişmemiştir. Daima aynidir. Nete- kim aramızdaki dostluk sini müddeti bitmeden memnuni- yetle temdit ettim. Ciddi ve çok sk bir yer ağa yapmı karar vermediğim man ne ein “damdit sosa ne muahed arım, Türkiyeye Ky rosiluğulz. eğ Loyal ve Net'tir. Buna katiyen emin olu- nur, Bu münasebetle e pe şunu nistandan çok)| iktir. muahede- Bu vadide benim size sö; iyeieeğim ei iti aa n eden taahhütlerimiz! bı yerine resi ve Türkiye, siniz, nin sulha bağlılığını korum ak ve | anlatayı: Türkiye topraklarının. değil yan ve fena gözle bakılmaz eyi en büyük uvvete kar: etmek ve tıpkı M. rk pek veciz ve haklı o- larak söylediği gibi asla tecavi n değil faka t her. ibiği üz İletin çocuklar: evvel muztarip idim. Münfeil ve nahoşnut idim, luhterem Beyefe: endiler, müsa- ade höüü ursanız, fikirlerimi esa: bir iki nokta üstünde bir Türk milliyetçisi, Türk mebusu sıfatiyle ım ve bunları açıkça söyli- yeyim. Bir defa siyasi nutuklarda bazı bazı gördüğüm tarihi haklar. dan ve vazifelerden er ne temas edeceğim. Tarih pe ai nazarından Türk milleti bütün mil bilmelidirliler ki, bilmektedirler ki, başka igrihlerle Fal ak n için muhtemel vefa- lie a şı son derece müves- vis ve müteyekkiz olmak miz bir kat daha ee kes- beder. Bu şartlar içinde omeşru azife- fazla hak verdiğini göstermekte- dostluklara samimi ve sağlam Vefa vadeden kıymet vermek si karşı kılâbımızın büyük bir azim ile gin riştiği Den mesaisini korumal z in dai vvetli bulunma- am meci da şimdiye adar olduğu gibi. pir ği uni, Tünlsiye, ile ital arasmda ali ti- bir fedakârlığı ve rma e sebepler talya | başvekilinin | dilmiştir. , Hülüsa yk zkniğ milleti- mala dikkatle okuduk. Diğer| Tevfik Rüştü B. silâhları bırak- büyük xGİAİDİR, Mere ALA r devleti erin ve mi yete: ma meselesi ve Almanyani anın vazi” timizi 9 erzet- nın bu nutka i hakkında M daki rını takip ettik. kunda ie tekrar ettik- bei Main yüksek müzahereti- En evvel kendisi ile bir dostluk | «.. ve bitaraflık muahedesi ile bağlı 1! ın: dan hariciyemize bildirilen Vene- ii da va disünüsünü ten sonra demiştir orion ii ki, hü epşrek.bu kürüden açıkça i€, — Çok iyi çü ve ünl olmamakla mumi salk için binli lığma kendileri shine. $id detli ve sürekli alkışlar. r tarih menkibeleri bir mil sesleri alkışlar). Hatırası bir çok |7: ümitlere mesnet teşkil ge : Rom istenilen a japan ratorlukları bisi, Türk © g © arki, sulh içinde memleketin ve mille- tin irkişafına çalışmak fakat da- ima silâhlı ve daima silâhlı ve ha- zır bulunmak bugün emniyet tel- | kin edebilecek şartların en başın- Bulunduğu larak nak: ediy! um. « Hariçiye. vekilimiz taksi taj ia Sam. yerle Türk gençliğine tarih önünde tutan Türk ia manası meçhul yerler eğildir. (Bravo sesleri). emek istiyorum ki, tarih delil- deri Tüsk illeti sleyhine ulan de komşulatımıza Le iyi geçinms nını bildiren beyanatı sed arzusunu ve imlâ: nın kiymetini e e alarım. es mek imkân e kolaylaştı serik se e ni Herkesle e geçinmeyi isteriz ve istiyoruz. severiz, il in sami başladığımız v hedesi ile devam — bariet si- ha vatan daşlarımıza daima bon. kağ için- lar, Yakın bir tarih olarak şunu söyliyeyim ki, : Türk inkılâbı en yesetimiz bizim sul 1 ol müşkül anlarında, en namüsa gösteren beyanatm hülâsasını ar- zedeceğim, Roma elçimizden gelen malümat ba gönül verdiğimizi hiç bir terede a düde imkân ve mahal vermiyecek veni tebarüz ettirmiştir. Hihokilen on senedenberi bü» u hususta Roma elçimizd 23 Mart tarihinde aldığım ilk ma- | —— ..— Uzak ve yas 1 İakümkme b dis “8 ği İl ki i inkişafımızn hiç bir suretle | $8 durdurulmamasını tavsiye ( ede- n 5 Mahmut Esat Beyin anatı Hariciye Vekili Tevfik Rüştü beyanatta bulun- Mmat şudur: “Bu sabah hariciye müstet ünasebetler tesis etti Esat B VE beri zi X vet edildim, Elindeki bir telgrafı | ve nirla telif olunmak suretile “Muhterem eyefendiler, süalim şartlar altında dünyanın bik devletlerile boy ölçülerek yeni Türkiyeyi kurmak kabiliyetini gös termiş bir inkılâptır. (bravo sesle- ri,alkışlar), Türk milleti ei EİN ağ on sene evelkin kat daha seri bir mii Bn azırdır. Bunda kimsenin Sesa si olmamalıdır. (Alkışlar,) bun yeri olmadığına kimsenin şüphesi ol" (Alkışlar) Bizim, Türk milletinin dünyada kim: seden, ama, hiç kimseden korkusu yok- tur., (Alkışlar... Şefler scağ.. Türk milleti ayaktadır. Dost ta, düşman da böyle; bilmelidir. Bravo sesleri, şiddetli ve sürekli alkış" lar.) Reis Mahmut Esat Beyin sualine ha” riciye e bey cevap verdiler. Mah- mut ey de mütalenlarını söyledir ere mi le kalmadı. , Cumartesi