6 Şubat 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

Sayfa 8 Verdun Müdafii Nâvar Yazan: Jacgues Morfane Burada sözü Navar'a bıraka - Jım: — O aralik, bir zamanlar yap - tığımiz için cezalara çarpıldığımız canbazlıkları, yeni tayyarecilere öğretmek için bir mektebimiz a - gılmıştı.. Bu mektebe giderek, Pel- letier Doisyle beraber, aldığımız ni şanları bir meting yaparak tes'it ef mek istedik, Fakat böyle bir me“ ting; yani gösteriş uçuşları için, seyirci de lâzrmdı. Neerden bula - Gâktık bünlati?. Fakat &n iyi seyir- &i tephede ve siperlerde harp e - dön asketler değil miydi?. Gidip, bu dösur muhariplere canbazl;klarimızı gösterdik. Bir - deh,, sipetler arasından yükselen alkışları, uzanan kolları, havaya atılan şapkaları bit türlü unutamı- .. . Nisanın ön üçüncü günü, Ver -! 'dun öivarında bir keşif yapan Na - var, iki Alman tayyaresiyle dövü- şen bir Fransız tayyaresi gördü... Navar'in yanında; makinist olarak birisi (Oo vardı. Bu dövüşen Fransiz tayyarecisi de Pegond'tu Biraz sonra, kurşunu biten Pe gond, harbi terketmek mecburi - yetinde kalmıştı.. i Navar'ın yanında bir tabanca, makinistin yanmda ise bir tüfek vardı. Buna rağmen, yalnız kal - muş olan Alman tayyarelerinin ü- zerine yürüdüler. Navar Aviatik - İe.den birisinin üzerine, hemen h- sn beş metreye kadar sokul- du. Makinist, ateş etti. Navar da on kurşun siktı, Alman tayyareci- sinin motörü bozularak kaçmağa başladı ve yere yüz metre kadar|- yaklaşınca, aşağıdan yapılan yay- Jim ateşle tamamen düşürüldü. Navar hemen ikinci düşmana saldırdı. Bu tayyare, arkadaşının akibetini görünce çok tehlikeli bir baş aşağı inişle kaçmağa teşebbüs etti Navar önün da peşine düştü. Fakat Alman tayyaresi kendi hat- larına iltica edebilmişti, ve Alman siperlerinden Navar'a ateş açmış - Jardı, Esasen bu arada, Navar'in tay - yaresinin pervanesine bir kurşun da tesadüf etmişti, döndü, Sainte —Menehovld'a indi. Ayni akşam, Navar gene hava- lanıyordu. Düşman hatlarının üze- rinden, bir tayyarenin geldiğini gördü. Bin bir tedbir alarak ona yaklaştı. Şimdi artık çok müşait bir vaziyetteydi. Fakat tam hücum edeceği zaman, bu tayyarenin bir Fransiz tayyaresi olduğunu gör - mesin mi?. Navar, bu yanlışlığını ödemek üzere o akşam geç vakte kadar havalarda dolaştı. Fakat hiç bir düşmanla karşılaşmayınca mec - buren “Chalous,, taki karargâhı - misafir oldu. Burası, kendi karar- gâhından oldukça uzaktaydı, hiç bir tarafa haber vermemişti. Onun için, ertesi gün karargâhma dö- nünce, büyük bir sevinçle karşı * lanmıştı.. Herkes onu kayboldu zannediyordu. a e; 28 Nisanda, yüzbaşı Bornis bir düşman tayyaresini, cephe gerisi- Nakleden ; fa, tayyaresi bir Albatos idi ve beriziri deposu delinmişti. Navar, Alman tayyaresinin in - miş olduğu yerin üzerinde uçar - ken, bir başka düşman tayyaresi gördü, yaklaştı, ateş etti. Düşman vurulmuştu, arkasından siyah bir duman köyüvererek inmeğe başla» dı. Navar peşine düştü. Fakat Al man, kendi hatlarmım gerisine düş müştü.. Navarm canı sıkılmıştı. Kendisi daima hücum vaziyetinde olduğu için düşman hatların üzerinde uçardı. Düşürdüğü tayyareler de slelekser düşman hatları içine dü- şüyordu. Navar geri döndü, de Berüis'in düşürdüğü tayyarenin yanına in- di.. Tayyerinin deposu delinmiş ol« makla beraber “nourrice,, doluy - du. Bir tecrübe olsun diye, Navar tayyareye binip motörü hareket ettirdi. Motör çalıştı, tayyare yü - rüdü. Biraz sonra havalandı. Fakat, Fransız siperlerinden, bu Alman tayyaresinin içinde Na“ var'ın olduğunu kimse bilmediği için ona müthiş bir ateş açmışlar - dı.. Buna rağmen Navar yüksedi, ve kenidi karargâhına, düşman tayyaresi ile indi. Sonra dönüp kendi tayyaresini de getirdi. Burası şayanı kayttır ki Fransız- lar o güne kadar bir çok düşman, yani Alman tayyaresi düşürdükle- ri halde, Almanlar ilk hava zafer- lerini ancak, o gün, yani 28 Nisan 1915 de, Çavuş Caron'u düşürerek kazanmışlardı. (Devamı var) Japonya Mançuri devletinin tanınmamasından şikâyetçi Cenevre, 5 (A, A.) —19 lar komitesinin yeni Mançuri devle - tinin tanınmasına ve bir uzlaşma komitesinin salâhiyetine müteal - lik olan Japon tekliflerini kabul &tmemesi aşikâr bir surette Japon Mmurahhaslarının memnuniyetsiz - liğini mucip olmuştur. Japon murahhaslarina göre, bu vaziyet karşısında Japon ef - kârı umumiyesi, daha ziyade has- saşiyet gösterecek ve bu hâdise vaziyeti hiç te basitleşlirmiyecek - tir, Şayet büyük meclisin ittihaz edeceği karar, Tokyo hüküme - tince Japonyanın haysiyetini ve hayati menfaatlerini muhil gü - rürse “Jzponya, Milietler Cemi » yetinden çekilmek mssburiyetin * de kalacaktır.,, Kendi tekliflerine karşı hayır - hahane bir dikkat (gösterilmesi ni bekliyen Japonlar, bu teklif - lerin reddedilmesinden — ziyade reddin şekline canları sıkılmış * tır, Bunun için komite tanzim et - miş olduğu rapor metninde uz* İaşma sahasında yapılmasını dü - şündüğü müsamahayı daha ileri götürmiyecektir. Japon heyetini, meselenin sa - fahatını takip etmek ve Milletler Cemiyeti büyük meclisine yapıla - va ayi Hava Muharebeleri | | VAKTT ÇOCUK Bilmecede kaza- nan talililer Dört hafta evvelki bilmecemizi doğro halledenler arasında Gazi Osman Paşa orta mektebi tale « besinden Osman Halil Beye bir|;, Buyu 6 Subat 1933. harp neden beş sene sürdü ? — — Mösyö Rene Vivyani — Mese - / müz muayyen olmıyan ve fakat 1916 da nihayet bulacak Krup kutu mimar oyuncağı vereceğiz. Onu ben oraya sevkettiğim ve mes- ! mukavelesi müddetinden evvel ol- “ ye Beyin Perşembe | uliyetini halâ kabul | ediyorum. | ması tahmin edilen bir harbin zü- ” N ra idarehanemi- Maznunların evinde (bulunan ve| kur edeceğine kat'iyyen emin ol- ze müracaat ederek mimar oyun - | bende mahfuz olan mektuplar bu | duğunu ileri sürerek seferberlik cağmı almasını rica ederiz. Gelir- ken bir de resmini getirmesi rica olunur. Kitap kazananlar maznunlara birkaç sual tevcihine müsaitti, Bu sualler şunlardı: Maz- nunlar 1914 de kadar Almanya ile münasebette bulunmuşlar mıy- veya harp zuhuru hallerinde ga- ranti altında bulunmak istiyordu. (Riva Berninin Rosenlauma 15 şubat 1912 tarihli mektubu) Ri - 4 « Kadiköyünde Mühürdar caddsamde | dı ve bu münasebetten atideki neti | va Berni bir gün evvel (14 şubat 90 Neda Nevşin Rifat, 2 — Konya muh * | celer çıkmış mıydı? (1) Alman -! 912) Hugo Kollere yazdığı mek - telit orta mektetp 2 inci mnıf talebesinden 450 Leman, 3 -- Sivas inesi 5 önel srt 310 Nafiz, 4 — Aydın San'at mektebi 2 inci &- mif talebesindeb 151 M. Yatmaz, 5 — İstek- yaya ferro silicium verilmesi; (2) Krupun talebi üzerine ferro silici- um stoku fabrikasının önüne ka - Bolmda (Büfürs) Gevser Toratim, 6 — But. | dar naklediliyor ve bu suretle se gürimenda Karaca AN İlya berberhanesi Hamdi Mehmet, 7 — İstanbul erkek mua e mektebi orta kınmında 1 inci snıfta 580 Sermet Vecihi, & — Kaysnri Muhaddis zn- Ge Föyü Âlem, 9 — Küyseri lisesi 3 inci snf A şüdesinden 6 Kemal, 10 — Çamlıca Kımiklı Bulgurlu caddesinde 7 No.da Aydın Nimetullah, Beyler ve Hanımlar. Birer külu bisküvi kazananlar 4 — Birinci #k mektep 5 mel amıf ta- Tebesiiden 521 Celâl, 2 — Üsküdar Ameri - han kaz lisesi Halil Kemal, 3 — Isik hel yası ve şekerci Âvni Efendi oğlu Çetin, 4 — Üsküdar Paşa Hmanmda Nuriye Hasan $ — Mütbaner İrfan B. kızı Neriman İr - fan, 6 — Feriköyünde Câmi sokuğnda 31 No. dü Kamer, 7 — Aksarayda çıngırak 80 kağmin #6 No.da Zahra, 8 — Galatasıray Heesi 1149 Osman Nat, 9 — Kadrköy kis ortu mektebi 2 inci smıf C şubesinden 328 Metina Râsiri, 10 — Topküpi 34 tâü fikriek- tepta birine senıf tületesindeni Möbrüre Htik- inat, 11 — Şehradebaşı 10 uncu mektep 4 üncü sit 399 Nibat, 12 — Taksimde Si- Tü #ervilerde Raziye Hüseyin, 1$ —- Aksa » rayda Haseki Rasim Avni, 14 — Çarşamla» da Çarşımba ehddezinde Hulki Boy kerime #1 Ayten, 16 — Şişli Bomonti caddesinde Doğan Naneli Beylör ve Hanrmler. Birer paket çikulata kazananlar 1 — Harbiye Halâskâr Gazi cüddesiride 45 Nolu hanede Ahmet Bakir, $ — Yeni - | yöstahamede tevzi merhuma FANI, 8 -- Ak | saray Bostan hamamı Mafgı sirasmda &5 Noda Süleyman, 4 — Fatih Manisalı Aeh- met Sokak 22 Noda Murat Bey hanesinde Ümmügülsüm, 5 — Yeşilköy Refahiye 80- kağında 5i Nolü İstanbul kız #ekteli ta- lebesinderi Kâmiran Fauf, 6 — Byip S4 ıncı hikmektep talebesinden Ihsan, 7 — Nurucö- maniye Sinan sokak 10 Noda Şaziye, 6 — Pertevniyal isesi üçüncü eml talebesi » dın 5 Süha Nedim, 9 — Büyükdere gülmez sokak 13 No.da İlkmektep talebesinden Ri- ta, 10 — Kasımpaşada İlelinet, 11 — İz » #sirde birine kordonda Ali Namık Bey ke- #imesi Adviye, 19 — Ankarada Yenişehirde Mustafa Hulki Bey mabtumu, Erdoğan, 13 | ferberlik ilânı halinde zahmet çek meden tedariki temin olunması. (3) Almanyada bulunan kumpan- yanın Fransız memurları bu fer- ro silicitumu Ruslara vermekten menedilmekte ve bu suretle mütte- fiklerimizin muhtaç olacakları ve- saiti harbiyeden mahrum edilmek- te olması; (4) Bu teslihatın icra: sma mâni olarak yalnız grev zu- huru kabul edilmekte fakat iki millet arasında harp zuhur ederse bunun teslimatı kesmiye sebep ol- masınm kararlaştırılmış o olması. Böylece yalnız Almanya ve Fran- sa veya yalnız Almanya ve Rusya harbetmiş olsalar mukavele mer'i olmak lâzrmgeliyordu. İşte mese - le bu şekilde cinayet mahkemesi- ne sevkedildi. Hükümet Komiseri mösyö dö Mörün büyük mesaisine rağmen şayanı tesssüftür ki müd- deimnumi Vattiy makamı iddia - nın feragatini bildirdi. (En solda, solda ve merkezle sağın bazı #rra- larında şiddetli alkışlar.) M. Barthe — Ferro silisiumu sırf harp imalâti için kullanılıyor dü.28 şubat 1912 tarihinde Fransız grupu krup ile atideki mukave - İeyi imzaladı: “Sosyete Komersi- yal beynelmilel sendika hesabına krupa kendi şahsi istihlâki için lâzım olacak Ferro silisiumu di- ğer müşterilerinden daha ucuza olarak satıyor. Bu suretle göste - rilen müsaade verilen malı yüzde yetmişbeşi için tonda kırk markı buluyor bu mikdar bizzat Girand- — Tâlelide Mustafa Arıt, 14 — Şehremini 28 Noda Halil Bey kızı Naciye, 15 — Hiyip ilemektep talebesinden Ruhi Beyler ve Ha - Bırlar, Kart postal kazananlar Kartpostal kazananların he - diyeleri bu posta ile gönderilmiş - tir. Hediyelerimiz $ Bilmecede kazanan talilile- rin hediyeleri her Perşembe günü saat 14 ten sonra idarehanemiz - de verilmektedir. $ Üç hafta hediyesini almıyan hakkını zayeder, Hediyelerinizi derhal alınız. Güzel ve gürbüz çocuk müsabakası Güzel ve gürbuz çocuk müsa - | bakasına iştirak eden yavrular | ârasında beğendiğinize reyinizi veriniz. En çok rey kâzanan çotuğa rey verenlere de ayrıca hediyeler vereceğiz. Reylerinizi derhal gönderiniz. ———— -——— — —— mak işin Cenevrede kalacaktır. Jordan tarafından bile mühim bir fark addediliyor. Krupa gösterilen fevkalâde omüsaadeye ilâveten ambalaj tarzında da hususi şera- | it bahşedilmiştir. Tediyat Essen de vukua geliyor. İhtilâf o vuku - unda ihtilâf: halle salâhiyetter makam Essen mahkemtesidir.,, Mösyö Vivyaninin hatırlattı - ğı veçhile meselâ Rusya ile Al - manya arasında bir harp zuhur ederse grup Krupa olan irsalâ « tna devam edecekti. Daha mü - him bir nokta da şudur: Krup bir harp stokunun teşekkülünü iste « mişti. Krup fabrikası müdürü M. | Ehrensberger ve Pariste Klişi s0- kağında merkezi bulunan beynel- milel sendika arasında teati edi - len muhaberatta harp ihtimali na- zarı dikkate alınıyor. Adliyenin bu işe memur ettiği eksper tara - fmdan vesika için yapılan tahlil şudur: “Bu vasikaya göre Krup fabri- kası civarında daimi surette bin tonluk stok hazır bulundurulma - sını istemişti, Çünkü yakında bir Japon heyeti, âni olarak artık | harp olduğunu tahmin ediyordu. bağli bildirin 19 lar komitesi müzakeratıma gir - | Fabrika müdürü O Ehrensberger kat gelini ela - mi Alman kür umamiyeinn be | tupta Almanların düşündüklerine göre iki seneye kadar (yani 1914 te) bir Avrupa harbi zühur ede - cek ve umumi seferberlik esnasın- da Krup iptidai mevat tedarikin- de zahmet çekecek denilmekte idi. Bu mektupların birer kopyele- ti Girand - Jordene tevdi edilmiş- ti. Bunlar onun bürosunda yaka- Tandır. Riva Berni isticvabında harbin zühuruna katiyyen emin olduğunu saklamıyor. 13 şubat tarihile verdiği muhtıranın 76 in- cı sahifesinde Almanyaya gitme - ğe alışık olduğundan harbin zü « bur edeceğini çoktan tahmin et - tiğini ve bütün dikkatle işi takip edenler gibi harbin yakn oldu - ğuna emin bulunduğunu söyle - mektedir.,, Burada bir sual sormak iste - rim, Fransızların harpten evvel Almanyaya harbe yarıyacak ipti- dai maddeler satmaları mümkün- dü. Ve hattâ Krupun iddiasınca yakm olduğunu bildikleri harp is çin de bir stok vücuda getirebi - lirlerdi. Acaba Almanyanın bize taarruz edeceğini haber alınca, mallarını pahalıya satmasmı bi - len Fransızlar gidip harbiye na- zırımı haberdar ettiler mi? Hükü - met ikaz edildi mi? Ne suretle ikaz edildi? Mümkündür ki bir Fransız bizzat Krw-*:n Alman - yünm bize yakmdı — ep ilân ede- ceğini duymuş olsun ve bunu Fransız hükümetine haber vet - mesin. Bu caniyane bir hareket olur. Bunun için hükümetin bu celsede veya gelecek celsede bir tavzihini arzu ediyorum.. (Çok iyi çok iyi?) Almanyaya verilen iptidaf maddelerin miktarı nedir? De - mirhaneler komitesinin nim resmi vastai neşri efkârı olan “Üsine,, gazetesi Almanyanın senede an * | cak 2 bin ton ferro silisiuma ihti * yaç gösterdiği iddia (olunuyor. i Halbuki harbe takaddüm eden iki sene zarfında yani 28 Tem * muz 1916 ya kadar (ki bu tarih | Sırbistana ültimatom verilmesin * den sonraya isabet eder) 6 bin ton sevkiyat yapılmıştır. Şusu” retle efendiler kimyagerlerin, ilim i adamlarının beyanatına göre or8* da harp imalâtında — kullanılacak 6009 ton çelik hazır bülunuyo” demekti. i i Tekrar ediyorum ki eğer ma “ lümeti demirhaneler o Komitesi” nin nim resmi vasıtai neğri efkâ"" olan “Usine,, den alacak olursa” Almanyanın tabit ihtiyacı iki bin tondu ve harbe takaddü” eden iki sane zarfında demirbâ" n:3 komitesi gazstesinin iddiam” ca yalnız dört bin tan maden #9“ ki icap ederken altı binton m8 den verilmi; yani 2000 ton faz” sevkiyatta o bulunulmuştur. KR rr