4 Ağustos 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

a 8-— VAKIT 4 Ağustos 1932 Yeni bir eser : Berman a a a Türk Dünyası Ankarada Gazi Terbiye Ens- titösü Türk Tarihi muallimi Hü- seyin Namık B. bu isimle bir «e ser Yazıp neşrettirmiştir. Müellif “önsö; söz,, de bu eseri içi nin “Türk soyu,, (2) atlı kitabı- ru temel ittihaz ettiğini yazdığı halde, kendi eserinin Avrupa li- sanlarından b..ile de neşrolun - masına ramak kaldığını yazıyor. | Namık B. bu eserini lisanlarından birile (o neşretmeği 1928 senesinde Peştede iken ta- sarlamış; şu halde bugün 1932 de türkçe olarak neşrolunan Avrupa şekli | kitabın daha mükemmel ve da « | ha işlenmiş şekli olacaktır. Bu esere şöyle sathi bir göz gezdirmekle aşağıdaki eksiklik- leri görürüz, ifl epey karışık- adı taşıyan bir olmıyan Fin- rrmilşse, bunu ken: lerde zaten yaptığı gibi, hal Türklâre in- #bilirdi, Diğer Ural - Altay kavim- Yazan : Abdullah Battal değil, binlercedir.. Kitapta bütün dünyadaki Türkler altı zümreye taksim o - lunmuştur. Birinci zümre Sibir - | ya Türkleridir. Müellif bunları “Altay Türkleri,, ve “Yakutlar, olmak üzere ikiye ayırmıştır. “Altay Türkleri, nin Tomsk vilâyetinde Biisk ve Kuznetsk havalisinde yaşadıkları yazıldık- tan sonra derhal bu (Türklere mensup Televitlerin Kuznetsk ve Biisk vilâyetlerinde yaşamak- ta oldukları yazılmıştır (s. 80), yani Tomsk vilâyetine diğer i tane vilâyette yerleştirilmiştir. Di ğer yandan müellifin Altay Türk lerinden saydığı Sagaylar, Ka - çinler, Koyballar, Karagaslar ve Soyutlar “Altay Türkleri, nden İ olmayıp, “Yenisey,, yahut “Aba- kan,, oTürklerindendirler; (W. Radolfun “Türk kabileleri halk edebiyatı örnekleri,, nin 2 inci cildi bu Türklerin lehçesine tah - | sis edilmiştir ki, Radolf bunlara “Abakan lehceleri,, diyor. Altay Teri hakkında kitabın tam başında verilen | malümat, veda da pek nlâ verilebiliri, Türklerden bahseden bir kitabın ilk #ayfaam: açar 4ç- muz öruda “İLAPLAR,, sertevhasmı gür - Kitabın sonuna kaculan bir #i&- | | mek insana, bilhassa, bir Türk okuyucusu- | na çok tuhaf gelir. Pereket versin ki, wüdnit “Mogol, Mangu ve Tonguz kavim- leri haklanda kâfi malimat bulamamış, (8. 40) şirin söyliyeceki ve ba oi yüzden Türklere mephasler daha geriye atıladakir.. 0) Türk kavimlerinin nüfus sayılarına sit istatistiklerin pereden alındıkları eksa- tiye gösterilmemişi tmumiyetle bu kitap- taki bu istatistikler bir takım seyyahlar ve mibehifterin "tahminen , yazdıkları ve çok eskimiş ve batta küflenmiş şöylerdir. Deni klere ve hatta Rum hükümeti tara» ı yapılan | 4 tahrir müfümuna NE tamamlie bizinedir. Bundan bak, Rusya "Türkleri için yepyeni Sovyet istutistifleri de vardır. ç)' Mevki, şehir ve kavim atların bir çoklüri yanlış, yahut rusça veya Rust Mifonma görr yaziimiştır. Bir Türk mu alimi târafından yazilsk *Tüvk Dünyam, kitabmda bunların türkçe otları yazi mak icap etmez mi? Müellif baz Türk kavimlerinin son zamanlardaki siyasi ve mini; hareketleri hakkında malâmat vermek. istemişse de, bunlar pak nakıs ve ekseriyetle hatalıdır. Hele Rusyada son ramanlardakt Türe #- keleri togekktillerina' dair hiç bir müspet ve ihsat malâmat yoktur; (Halbuki bu h usta yebellifin eli erebilecsk k edilmediğini yazıyor ve “benden, sonra bu mevzuu tetkik edecek- lsra yardım olmak üzere bu mevzua dair yarılmış eserlerin bir bihilografyasın: yap- mayı münasip gördüm, diyor. Müellif bütün dünyadaki Türk lerin tarih, lisan ve edebiyatını tetkik etmek için kitap ve mec- mua olmak üzere 29 isim göster miştir, Halbuki 1923 $. nde Ka zanda “Kazan hanlığı tarihine a- it eskisler,, isimli güzel bir eser neşreden Rus müverrihi M. Hod yakof kitabının sonuna (yalnız Kazan Türkleri tarihi ve etnog- rafyasma ait 131 ismi ihtiva e - den bir bibliografya koymuş ve ayni zamanda “bu listenin D. K. Zelinin tarafından tertip ve 1913 s.nde Petresburgta matbu ve yak nız rusçada 1700 s. nden 1910 s. ne kadar olan zaman içinde çı - Kan etnografya kitaplarının isim lerini ihtiva eden “Rus etnograf- ya edebiyatının bibliografya en deksi,, atlı kitapta yalnız Türk | Etnografya edebiyatının bibliog- rafya endeksi,, atlı kitanta yal- fa tutmaktadır. Türk lehçeleri nümüneleri ise, “Örnekler,, in 1 inci cildindedir. Müellif Sibirya Türklerinin a- dedine dair çok eskimiş ve na « kıs istatistik malümat irat ede - rek, (91 - 92 s. ler) bütün Sibir- ya yerli Türklerinin adedi (Ya - kutlar da dahil olmak üzere) an YE Şoken 0, bunları da kitabım ba , | cak 150,000 kişi olduğu netice- sine varmıştır. (s. 92); halbuki kendisini başka bir yerde (s. 76) Yakutların daha 1838 senesinde | erkek ve kadın 179,627 kişiden ibaret olduklarına dair bir ista - tistik malümatı vermiştir. Diğer taraftan, müellif Altay ve Yenis sey Türklerinin nüfus adedine dair Radlofun bir cetvelini nak- lederek, onların adedi 56482 ol- duğunu yazdıktan sonra (s. 92) ayni sayfada (80 bin Yakutu da bunlara ilâve etmek ( lâzımdır, demiş ve yekânun 150 bin ola - cağını yazmıştır. Halbuki bu iki rakam bir araya gelince hâsıl o- lan yekün 150 bin olmayıp, an- cak 136482 olur. Yakutların adedi fmdan bir yerde 80 bin, Görülüyor ki müellif tara- başka İ yerde 179627 olarak gösterilmiş» tir ve yekünlarda da ıttırat yok- tur. — Devam Edecek — (1) Naşiri müallim Ahmet Halit kitaphanesi: Istanbul “Milliyet, mat baası, 1932; değeri 100 k. (2) Almancası “Das Türkenvolk, adile Lâypzigte 1885 6. de, yani bun- dün 47 : evvel basılmıştır. Çocuk bakıcı: mekte- bine talebe alıniyor cemiyeti u- bulunan An- akıcı mekte- Etfal esirde Türkişe Himaye mumi merkezi ida Karada Keçiörende bine telebe kabulüne mıştır. Mek- tebin müddeti iki se 18 yaşına gelmiş olen ve ilk mektebi bitirmiş ha pim bizler alının. Sıhhat, büsnühal şaha- d i, nüfus teskeresi ve fotoğrafla müracaat edilmesi kfidir. Hamm kızlar bu mektepte hem hem de bu İstikbal. nedir üç ikıta ço- cuk bakımını öğrenirler sa- yede bir meslek sahibi olurlar. lerini temin ederler Bu akşamki Konser Bu akşam tanburi Refik ve İ ser verilecektir. Hulâsa, Türk tarihine, lisanr | na, cinolojisine, etnografyasına, folklorma ve s8. ne dair muhte « arkadaşları * tarafından Beyoğ» lunda Artistik sinemada bir kon- Konser Hilâli - tarafından tertip (olunmuştur. Konsere saat 21,30 da başlana - lif lisanlardaki eserler yüzlerce | caktır. | ser — 13,40 p-— Takvim Perşembe 4 Ağustos 1 Rebi.ahir Gün doğuşu 459 Gün batışı 19, Sabah uamamı 333 Öğle İkindi Akşam " Yatm “5 Cuma 5 Ağustos 2 Rebi.ahir 500 1921 imsak “ Yüm geçen Günler" Yüm kalan HAVA — Dün sıcaklık azamt 97, asgari 19 derece olarak tesbit edilmiştir. Buzün rüzgir poytazdan mütebavvil süratle esecek, hava ekseriyetle açık olacaktır. RADYO A Bugün | İSTANBUL — 18 den 19 a kadar gramofon, 19,30 dan 20,30 a kadar a- laturka saz, 20,30 dan 21 e kadar gra mofonla opera, 21 den 22 ye kadar alaturka saz, 22 den 22,40 a kadar or kestra, VİYANA (517,2 m) — 12,30 plâk, konseri, 15 şarkı, 16,20 konser, 17,50 konser, 21 plâk, 22,55 dans. BÜKREŞ (394,2 m) — 13 plâk, M4 plâk, 18 musiki, 18,10 konser, 2040 plâk, 21 operet, 21,20 senfonik kon - ri konser, A (412 m) — 13,30 plâk, > sekstet, 18,90 konser, 21 plâk, konser, 23 konser, 23,30 senfoni E (550,55 m) — 1015 13,05 konser, 18 salon orkestrası, 19,30 Şigan orkestrası, 21 Alman operası, piyano konseri, ) jazbant, 2415 çiyan konseri 5 plâk, plâk, 18 dans, 21 musiki, 23 dans. R HAVZEN (1635) 5 Konser, 11 haber, konser, 17,0 kon - 23,45 dans. Yarın VİYANA (517,2 m.) — 1280 Kon- Bah'tan parçalar 14,10 Plâk — 17,50 Konser — 2005 Şarkı — 21 Orkestra konseri — 23,10 Dans, BÜKREŞ (394,2 m.) — 13 Plâk — 14 Plâk — 18 Dans — 19,10 Dans — 20 Radyo — 20,10 Plâk — 21 Orkes. tra konseri — 20,40 Hafif musiki — 2205 Orkestra konseri, ROMA, (412 m.) — 13 Plâk — 14 Musiki — 18 Haber — 1840 Kon- ser — 1845 Musiki — 20,15 Plâk — 2145 Senfonik konser — 24 Dans. BUDAPEŞTE ( m.) — 10,15 Konser — 13,05 Konser — 17 Askeri musiki — 19 Plik — 2) Macar hava- ları — 21 Konser — 24 Çigan musi- Kisi, OSLO (10714 m.) — 19 Orkestra Konser — 23,15 Musiki, VARŞOVA (1411 m.) — 13,45 Plâk — 1435 Plâk — 16,10 Plâk — 18 Kon- ser — 19,20 Dans — 23,50 Dans. KÖNİGVÜSTERHAVZEN (1635 m.) — 7 Jimnastik — 7.15 Musiki — 13,30 Konser — 15 Könser — 17,9 Konser — 19 Piyano konser — 21,15 Musiki — 21 Viyana — 2240 Dans. PARİS (1725 m.) — 745 Jimnastik — 8,30 Jimnastik — İ3 Musiki — 20 Plâk — 21 Musiki müsahabe — 2145 Konser — 22,30 Operet — 2340 Musi- ki, — 7 jimnastik, 7, 13,35 konser, ser, 19 musik Çocuk düşürmek Aleyhinde ingiltere tedbir alıyor Londra Doktorlar cemiyeti kongresi yüzüncü yıl dönümü münasebetile toplanmıştır. Kon greye iştirak eden doktorlar 4000 den fazladır. Kongrede konuşu lan mühim meselelerden biri ço- cuk düşürmek meselesidir. Kon- gre çocuk düşürmeğe âit kanun- ların yeniden tetkiki icap ettiğini kararlaştırmış ve kararınm hü- kümete bildirilmesini istemiştir. Doktor Perri bu münasebetle | | irat eti ahmerin Beşiktaş kaza merkezi | iği nutukta çocuk düşür menin kürek cezasile karşılandı- ğı halde bu cinayet mürtekipleri- nin günden güne artmakta oldu- ğunu söyledikten sonra şu sözleri TAKAS Bu ) ticareti geriletmektedir. Faki her tarafta neden revaç buluyor milletler ayni Bütün dünya siyasileri ve mas liyecileri, buhranlara galebe çal» mak için para işlerini halle çalı- şıyorken bir çok milletler, aynen mübadele usulüne avdet etmekte ve bu suretle bugünkü vaziyetin müşküllerinden kurtulmağa te şebbüs etmektedirler. Ayni mübadele usulü o kadar taammüm etmiştir ki, bir çok mil- etler bu usulü yeniden tetkik et- mektedirler. Meselâ İngiltere ti- caret ve sanayi odaları, İngiltere bu usulden istifadelerini temin i- çin çareler aramaktadır. Bilhassa Mançester ve Londra ticaret ve sanayi odaları bu usulün kabulü lehindedirler, Ayni mübadele usulünü kabul eden milletler, hiç şüphesiz, tica- | ret usulünü geriletmektedirler. i Bu usulü kabul eden milletlerin en yenisi olan Danimarka, hay- van vermek mukabilinde Alman- yanım meşhur Krup fabrikasın- dan ziraat alâtı ve makineleri al- mak için müzakerelere girişmiş bulunuyor. Daha evvel Danimarka Lehis- tan ile de ayni şekilde iş yapmış ve fıçı balıkları mukabilinde kö- mür almıştır. Fakat yukarıda dediğimiz bu | şekilde ticaret eden devletler pek çoktur. Geçen sene Amerika her devletten evvel ayni mübadele u- sulünü tatbika başlamış, Ameri- ka Brezilyaya 25 milyon kese buğ- day göndermiş ve mukabilinde 105 bin kese kahve almıştır. Almanya, dünya ile takas yapıyor Almanya da bu vadide faali- yet göstererek Brezilyaya 200 bin ton kömür göndermiş ve mu- kabilinde kahve almıştır. Gene Almanya Mısıra 300 bin sterlin kıymetinde sun'i gübre göndererek mukabilinde Mısır ve etmiştir: “Rusyada çocuk düşürmeyi meşru bir hale getiren tedbir a- İınmıştır. Fakat doğan çocukların sayısı düşürülen çocuklardan da“ ha az olduğu için vaziyet endişe uyandırıyor. Onun için vaziyetin tetkiki lâzımdır. Biz de bu tetki- kin yapılmasını istiyor ve çocuk düşürmek için sıhhi sebeplerden . dığını anlamak istiyoruz.,, ticaret ve sanayi müesseselerinin | | Fransız kumpanyalarından . Eskidön”efrat'kallarını o 5yisTmübedele ederlerdi, şim! işi yapıyorlar pamuğu almış bulunuyor. Almanya bu * “lde ti fevkalâde ehemmiyet vermek" ve bunun için yüz Alman fi bir araya gelerek bu işlerle gul olmaktadır. i Almanya ile Rusya arasınd ücaret mukavelesi de ayni mü! le esasına istinat ediyor. R | Almanyaya buğday, petrol, kü pi keten verecek ve bunun kar#! , olarak Almanyadan makine: lektrik, alât ve edevatı, sa: e müteallik şeyler alacaktır. Rusya ile Fransa arasış Ja d# . na mümasil bir itilâf w v Yi kaçı Rusya ile anlaşarak Rut nın siparişlerini ifa emet mal almayı kabul etmiştir. Bu yeni usulü tatbikte gecikti İngilizler bilhassa Almanya y Brezilya arasında vuku bul” muamelelerden mustarip bul! ik yorlar. Çünkü bu yüzden Bi yalılar Almanyaya sipariş «e mektedirler. İngilizler ayni usuli tatbik için Kanada ile mü! rata girişmiş bulunuyorlar. Be” dan başka Brezilyaya da “ei sul dairesinde bir milyonluk mür gönderilmesi için vena tadır. Almanya ile Arjantin ares” da kömür mukabilinde buğdtz, İspanya ile Arjantin arasınd8 ii miryolu malzemesi mukabil buğday mübadelesi için mü! reler cereyan ediyor. Türkiye ile ... Türkiye ile Rusya arasmdö na müm muameleler maktadır. Türkiyede made” zirai mahsuller mukabilinde ye yadan mensucat makineleri gör yerl yi ş cak ve Türkiye tarafından derilecek mallar 1,500,000 * kıymetinde olacaktır. Ayni mübadele usulünü 19 eden başka memleketler de Meselâ Çekoslovakya yek ği mek mukabilinde pamuk, Y' bili lâvya demir mamulât muk# de tütün almak istemektedi”" ö Bütün bu ayni mübadel€ "e zakereleri dünya ticaret e girdiği buhranın şiddetini " riyor. Harici mübadelenin. o rü tahdidata tabi olması mukabilinde para gönderi başka sebepler bulunup bulunma- | ne imkân bırakmamaktadı””