20 Haziran 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

EZ GÜNÜN dvd Amerika, Reisicüm- hur intihabatına hazırlanıyor Amerika'da günün en mühim mese- İesi, Relsiciimhur intihabatıdır. Şiimdiki halde intihabat için hazır- klar yapılmaktadır. Şikağo'da toplanan cümhuriyet fır- kası mümessilleri, 1154 rey içinden 1100 rey ile M. Hoover'i yeniden Reisi ©ümhur namzeti ilin etmiye karar vermiştir. M. Hoover'in Cümhuriyet fırkası! tarafından namzet ilân edilip edilme. mesi uzun münakaşaları mucip ol) muştur. Fakat neticede büyük bir, *kseriyetle namzetlik ilânı üzerin. de reyler toplanmıştır. Bunun birinci sebebi, hali hazırda €ilmhuriyetçilerin demokrat fırkasma karşı mücadelede (omuraffak ola. bilmek icin çok mütesanit hareket €tmesinde zaruret olmasıdır. Onun İçin M. Hoover'in aleyhinde fırka a- »Zaları bile namzetliğine rey vermiş. lerdir. Diğer taraftan Cümhuri. Yet fırkası içinâs M. Hoovez'in haiz olduğu nüfuzu rekabet edecek diğer bir şahsiyet yoktur. Bu da namzet - İiğinin büyük bir ekseriyet ile ka. bul edilmesine sebep olmustur. Demokrat fırkası, ecümhüriyeldi- Teri, Amerika'da zuhur eden büyük İktisadi ve mali buhrana sebebiyet vermiş olmakla ittiham ediyor. Cümhuriyetçiler ise, bilâkis bn vaziyetin mes'uliyeti o muhaliflerine! sit olduğunu söyliyerek Kendilerini müdafaa eyliyorlar. o Cümhuriyetci- ler, intihabatta, yekpare bir cephe , hâlinde ortaya çıkarak müendele et - mek suretile muhaliflerine galebe e - deceklerini tahmin eyliyorlar, Malümdur ki, Amerika'da M, Hoo - Yer'in bir de muavini vardır. Bu zat, Kürtis'tir. Kürtis, çok yaşlı olduğu icin Cüm - huriyet fırkasının genç azası tara - fmdan tenkitlere maruz kalıyordu. Onun icin son bat esnasında Reisiciimhur muavininin de değişti -| rilmesi ihtimali mevzuu bahsoluyor - du. Cümhuriyet fırkasının tam bir tesanüt ile intihabat mücadelesine girmek ihtiyacını hissetmesi hasebile Kürtis'in de yerinde bırakılmasına ka rar verilmiştir. Binaenaleyh, bul hoktal naazrdan mevcut statoko mu - hafaza edilmiş olacaktır. Şimdi işin en mühim safhası, in - tihabat mücadelesi programının tes - bit edilmesidir. Eğer Cümhuriyet fırkası bu proğ - Tamin tanzimi meselesindede aza” st arasında kuvvetli bir ittihat temin *debilirse, intihabata nisbeten da - ha müsait şerait içinde girmiş ola -| caktır. İ İntihabat proğrammda, münakaşa .| .Yı mücip olacak meselelere gelince, | başmda beynelmilel harp| rçları meselesi vardır. o Anlaş! - © diğıma göre, bu meselede hükümetin *lini, kolunu. bağlamıyacak bir for - mül bulunacaktır. Buda, Avrupa. hm tamirat meselesinde galil gö. Tüvmek, sonra harp borçlarında Avrupa devletlerinin her birine ken - “if hususi iktidarına göre, muamele) *tmek esasını mahfuz tutmak suretile! temin edilecektir. Bundan sonra Amerika için daha Mühim olan dahili bir mesele vardır. da, içki memnuiyetinin muhafa ?ası, yahut kaldırılmasıdır, Meşhur Milyarder Rokfeller ile Kolombiya darülfünun emini olan M. ray, memnuiyetin kaldırılması için! Yimdiden mücadeleye girişmiştir. Pa hâlâ fikirleri bir noktadabir. Mo imkân hasıl olmamıştır. unla beraber, son zamunlarda “ümhuriyetçilerin o içki taraflarlığı Yoktasında birleşmeleri imkânsız gö - tülmektedir.. * ——— mm İnhişarlar umum müdürü İnhisarlar umum müdürlüğüne tayin edilen tütün inhisarı umu- bey idürü rn Dayi bugün yarın aradan şehrimi; dönmesi baklenitmekbeln. © vinpisarlar umum müdür mua- , Hüsnü Beyin şehrimize inden sonra tayin edilerek Adliyede: ikimiz Bir şair mahkemeye verildi Genç şairlerimizden Yaşar Na- bi Bey aleyhine Istanbul müddei- umumiliğince bir dava açılmıştır. Davanın sebebi şairin geçenler- de intişar eden “ikimiz, isimli şir kitabının müstehcen ve ha- yasızca görülmüş olmasıdır. Muhakemeye dün Istanbul As- liye mahkemesi birinci ceza dai- resitde başlanılacaktı, fakat şa- irle beraber kitabın basıldığı matbaa sahibi aleyhine de dava açılmış ve matbsacı mahkemeye gelmemiş olduğu için davanın rüyetine başlanılamamış, matbaa sabibinin de getirilmesi için mu- hakeme 23 haziran perşembe gününe bırakılmıştır. Otuz yerde hırsızlık eden adam Sabıkalı Arnavut Ibıahim hak- kında verilen ötuz sene ağır bapıs cezasını temiz mahkemesi | bakzetmiş ve dün ağır ceza, da- vayı yeniden görmiye başlamış- tır. İbrahim, 1929 senesinde muh- telif gün ve aylarda cam kırmak maymuncukla kapı açmak ve sair süretlerle otuza yakın ev soymuşlu, zabitanın şiddetli ta- kibine ragmen bir türlü ele geç- miyen hırsız günün birinde Eski- şehirde yakalanıyor ve İstanbul asliye ceza mahkemesinde sor- guya çekiliyordu. Fakat, tam muhakeme sırasında tecil kanu- nu çıkmış ve İbrabim tecile tabi tutularak adliyenin pencesinden sıyrılmıştı. Serbestliğini tecil kanununa borçlu olduğunu unutan sabıkalı yeni cörümlar ikamda gecikme- mişti, M. İskolun evinde yapılan soygurculuk o evvelkilerden bir nuinara dabâ yüksekti. Arnavut Ibrahim, bekçi Mebmedi yatalamış, takibe gelen polislere karşı da silâh kullanmıştı. Ibrakimin sorguya çekildiği yer bu defa ceza mahkemesi değil, Ağırceza mahkemesi olu- yordu. Tecile tâbi tutulan evrak ta Ceza mahkemesinden celp ve M. Iskot davasile birleştirilmişti. Cereyan eden mubakemesi veticesinde suçlu İbrahime dok- san sene hapis cezası verilmek lâzım gelmişti. Fakat, en fazla âğır hapis cezası otuz seneydi, ve İbrahimin cezası da otuz se- i ne olmuştu. Nakzen görülmesine başlanan i davanın dünkü celsesinde iddia makamı dava tahkikatında nok- san olup olmadığını tetkik ve mütalea beyanı için evrakı İste- miştir. Muhakemeye temmuzun 14 ünde devam edilecektir. gili, demiş, yen Osmanlı olamaz.,, derdi. lünü oynuyordu. Aktris Siranuş H. Kahirede vefat etti | Türk sahnesine uzun müddet hizmet etmiş olan kadın san'at- kârlardan Siranuş Hanım Kahi- rede ölmüştür. Asıl ismi Möbrübe Kantarcı- yandı. 1852 de Beyoğlunda doğ- muştu. 1873 te on bir yaşında iken tiyatroya intisap etmişti. Siranuş Hanım, muhtelif teup- larla Istanbulda, Anadolunun bir çok şehirlerinde, Kafkasyada, Mısırda, Yunanistanda ve diğer Balkan memleketlerinde verilen temsillerde rol almıştı. Son za- manlarda Mısırda ikamet etmek- te idi, yetmiş yaşında idi. Geçen nisanda Mısırdaki sah- ne mensupları tarafından Sira- | nuş Hanım şerefine bir müsa- mere hazırlanmış, fakat artist bu müsamerenin verileceği tarih- ten bir gün evvel hastalanmış ve merasim de tehir edilmişti; | Sirasuş Hanım haziranın onuncu günü ölmüş ve sağlığında yapı- lamıyan merasim cenazesinde ya- pılmıştır. Müessif bir irtihal “Akşam,, — refikimizin tabrir müdürü Enis Tahsin Beyin ka- yın peder. Silahtarağa fabrika- sı müdür muavini Mustafa Necip Beyin pederi “Milliyet, refikimi zin gece sekreteri Nâzım Be- yim büyük biraderi sabık matbu- at dahiliye müdürü Fazlı Necip İ Bey dün gece saat9'da irtihal ! etttiğini tessürle haber aldık. Fazlı Necip Bey, perşembe günü Gayri mübadillerin kongre- sinde bulunduktan sonra rabat sızlanmış. Anijndöpufatrin neti cesinde vefat etmiştir. Merhum kırka yakın eser neş rederek memlekt irfanına büyük hizmetler etmiş, uzun müddet Rümelide Asır gazetesini neşret- miştir. Merhum, çok dürüst ve hayirhah bir zattır. İrtihali, mu- cibi teessültür. Cenazesi, bugün öğle vakti Şişli tramvay caddesinde 293 nümaralı Nimet apartımanından kaldınlarak Maçka kabristanına defnedilecektir. Kederdide ailesine, 'meslekdaş- larımız Enis Tahsin ve Nâzım Beylere beyanı tazyet ederiz. Komünistler Komünistlik e tabrikâtı yapan yirmiyi mütecaviz komünistin mu- hakemesine temmuzun 19 unda Ağırceza mahkemesinde başla- ml'acaktır. -- Fal bakarım! Fal bakarım! Diye oynarken etraftaki seyirciler de sahnedeki fettan oyuncuya parıl parıl parliyan metelik - lerden para saçıyordu. Falcı kadın nihayet dayanamadı: — Canım, sarı atınız! Sarı atmız!. Diye bağırdı. Seyirciler bır taraftan falcı kadına gülüyorlar, «3 riyorlardı: — Hakikaten nerede o eski metelikler? nerede bu günkü metelikler? Diyorlardı.. Bu metelik nerede? O metelik nerede ? Bundan yirmi beş, otuz sene evvel İstanbula gelmiş olan Amerikalı bir gazeteci, bu hafiz gene şehrimizden geçti. (Ve geçerken kendisi ile temas eden Türk gazelecilerine hissiyat ve İntibalarından bahsetti, o Amerikalı gazeteci yirmi beş, otuz sene evvel İstanbula gelişi ile bu defaki geçişi arasındaki müşahede farkını ifade etmek için eski metelikler ile yeni metelikler arasında “Otuz sene evvel İstanbulda metelik bir şeydi, Onunla bir çok işler görülebilirdi. Hakikaten Amerika gibi parası altın kıymetinde olan memleketlerden gelmiş bir seyyahın bu mü. şahedesindeki isabeti tasdik etmek lâzımdır. Yirmi beş, otuz sene evvel değil metelik, onun Yarısı bile iş hayatında, alışveriş âleminde mühim bir şeydi. Aileler arasmda çocukların yevmiyeleri bir kaç meteliğe inhisar ederdi. o Mekteplerde pay - dos düdüğü öttüğü zaman dersten çıkan talebeler Arnavut bakkala koşarlar, o zaman kendilerine “Beş beş,, ziyafeti çekerlerdi. Onun için muktesidi şehir Celâl Muhtar bey bile “On paranın kıymetini bilmi - Halbuki o eski metelik şimdiki gibi parlak nikelden değil, sadece bakırdı. Elden ele çok dolaştı. ğı için rengi bozulur, bakırdan olduğunu anlamak bile müşkül olurdu. Bununla beraber hakikaten bu günkü nikel metelik nerede? Evvelki bakır metelik nerede? Bir kaç gece evvel bir kir tiyatrosu seyrediyordum. Sahneye çıkan bir kadın falet çingene ro- bir taraftan da kendisin hak ve - ! maksadile Belediyede: Ucuz apartmanlar! Fena malzeme ile mi yapılıyor ? Şehrin muhtelif semtlerinde yapılan bazı apartmanların çok ucuza çıkârıldığı işitilmiş ve bu | apartmanları yapan bazı uslalar- la mimarların malzemenin fena- sını kullanarak inşaat yaptıkları neticesine karar verilmiştir. Bu arada beş, altı katlı binaların 8-9 bin liraya yapılbildiği de görülmüştür. Belediye, şubelere inşaatın si- kı bir surette koatrol edilmesini bildirmiştir. Beyazıttaki kavis Beyazıtta Zeynep H. konağı önündeki tramvay kavsini düzelt- mek işini belediye ile tramvay şirketi müştereken yapacaklar: dır. Belediye, masrafın bir kıs- mıpa iştirak edecektir. Bu mas- raf belediyece kabul edilerek şirkete verilmediği için, kaviste muntazam bir şekle konamamak- tadır. Yeni bütçe Ankaradan tastik edilip gelince bu işde hatlolunabilecektir. vâkit küresi Galata kulesindeki vakit kü- resinin işlemesi için alât ve ede- vatım belediyeden rasathaneye devri icap ediyordu. Belediye, bu alâtın devri için dahiliye ve- kâletinden müsaade. istemiş ve bu müsaade verilmiştir. Yakın- da devir muamelesi yapılacaktır. Hicaz prensi Şehrimizde bulunan Hicaz prensi Emir Faysal Hiz. dün mi; safir edildiği Perepalâs otelinde istirabat etmiş, bir yere çıkma- mışlır, Emir Hz. Çarşamba veya Per- şembe günü Loit Tiryestino kum- panyasımu Florentino vapurile Batuma hareket edecek, oradan Tabrzna gidecektir. Gümrük memurlarının imtihan! Gümrükte muayene memurla” rına mesleki malümat vermek bir kurs açılmıştı. Kurstaki tedrisat bitmiştir. Kursa devam eden muayene memurlarının dünden itibaren de imtihanlarının icrasma başlan- mıştır. Iwtihanda muvaffakiyet kaza- nan muayene memurlarının mâ- aşlarına zam yapılacaktır. bir mukayese yapmış: Fakat şimdi öyle de- Ty ... i mahsul arifesinde i nununa ait lâyiha tetkik | bir ihtilâf çıktığı için, çarşamba gün Buğday fiatları Gene mi yükseliyor? Iki gündenberi buğday flatların- da tekrar bir tereffü başlamıştır. Dün borsada çok hararetli muame le olmuştur. Maamafih evvelki günkü fiat üzerinde yeniden bir tereffü ol mumışsa da fiat 9 kuruşla 9 buçuk kuruş arasında tehalüf etmiştir. Borsa heyeti, kâtibi umumi, ve | borsa komiserile İstanbul belediye - | | si iktisat müdürü Asım beyler dün | borsada buğday fiatlarının tereffüü | | hakkında yakından tetkikatta bulun muşlar, bilhassa alıcıları ve muame - le yapanları o öğrenmişlerdir. Dün « kü tetkikte borsada musmele yapan ve buğday alım işiyle uğraşan tacir- lerin mutat tacirler ile fırıncılardan ibaret olduğu anlaşılmıştır. Muamele yapan bir buğday taci « ri buğday fiatının yeni tereffüü hakkında demiştir ki: — Buğday fiatlarının mayıs ve haziran aylarındaki yükselişine & » hemmiyet verilmez. Yalnız o burada değil Anadoluda bu rakam daha faz ladır. Bilhassa doğrudan doğruya; köylüyle temas eden esnaf ve tacir. | ler bu fiatın daha yüksek olduğuau bildirmektedirler, i Bunuu sebebi aşikâr surette yeni | olduğumuz için « | dir. Köylünün elinde kâfi derecede | mahsul kalmamıştır. Tacirler topla- | | dıkları mahsulü şimdiden satmakta» | dırlar, Mesele bundan ibarettir. | Manmafih fiatın son günlerdeki | tereffüünün en büyük Amillerinden birisi de harice buğday sevkedehil - mektir, > Bugünkü vaziyette borsada mun - | mele yapanlara dikkat ettim. El her günkü alıcılardan başkaları de - Muharririmiz bundan sonra bur- sa rakamları üzerinde tetkikatla bu- lunmuş ve son iki günlük rakamlar- la diğer günlerdeki #lişveriş miktarı arasında nazarı dikkati celbedecek | kadar kuvvetli farklar görememiş « tir. i ğildir. Şehrimize gelen erzak “ Dün şehrimize Anadoludan 46 Ni vagon ve 4200 çuval buğday gelmiş - | tir. Bundan maada 100 çuval ve bir | vagon da wn gelmistir. Dün sehrimi çuval fasnlye, | 939 çuval fındık içi, 150 çuval ve5 | vagon mısırla 1439 teneke peynir v& 4 S4l çuval da kaşar gelmiştir. “ ebebi anlaşılamamış! Ticaret müdiriyeti benzin hakkım da yapmakta olduğu tetkikatına des vam etmekedir. Bu hususta meşgul olan ticaret müdiriyeti komiseri tet« kikaıma ait raporu hazırlamakta ol- duğünu ticaret müdiriyetine bildir « miştir. Verilen malümata göre İstanbul- daki bewzin fiatlarının yükselmesin « deki sebepler henüz anlaşılamamış « tır. Ticaret müdiriyedinin yapmış ol duğu totkikte bu hususu müsbit ma- lümat mevcut değildir. iş kananu meselesi Çarşamba günü icaret odası umu mi meclisi içtima edecektir, Bu içti- mada iki hafta evvelki içtimada mü- zakere edilemiyen kazanç kanunü ile iş Kananu lâyihası tetkik edilecek - tir, i Evvelce yazdığımız gibi (ticaret odası İdare meclisi arasında iş kanu edilirken dedi süre kü celsede iş kanunu lâyihasınm mü zakeresi çok heyecanlı olacaktır. - Dün bir muharririmiz bu müzake re hakkında alâkadarların fikirlerini sormuştur. Buna nazaran ufak sanayile uğ- raşan tacirler lâyihada tesbit edilen ve ihtilâfa sebebiyet veren sekiz sâ- at işe taraftardır. " Rüyük sanayi erbabı, yani fadriks. sahibi olanlar da sekiz saatin az ol- duğunu ileri sürmektedirler, Bundan başka küçük sanayi erba- bı, amelenin muayyen bir hek sahibi olmasını ve lâslettayin işten çıkan. mamasını müdafaa etmektedirler. Halbuki fabrikatörler, ameleye is tenildiği zaman yol verilmesini ve daimi amele istihdam edilmemesini istemektedirler. Konya sergisine iştirak için Konyada temmuzun bidayetinden İtibaren küşat edilecek yerli mallar sergisine İstanbul tacirlerinin de iş, tiraki için ticaret odası faaliyete geç miştir. Verilen malümata (göre deylet demiryolları Konyadaki sergiye İşti- rak edecek tacirlere yüzde elli nis » petinde tenzilât icra edecektir, Atine borsası kapalı i Verilen malümata göre Yunan na zirlar meclisinin son içtimaında Yu- nan parasının kiymetini tesbit Atina borsasının 3 temmuza kı kapalı kalmasına karar ve Bu husustaki karar a edildiği gibi İstan ildirilmiştir. v sl