21 Mayıs 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

—— 4—VAKTII 21 MAYIS 1932 —in | Mühim Bir Makale | ileryonun dalma görmek istediği bir rüya |... “Avrupa Müttehit hükümetleri ,, teşkili “ Yeni, mükemmel bir devir başlıyacak, bütün Avrupa- lılar, İskoçya ormanlarındaki odun yarıcıdan Tuna va- disindeki çiftçilere kadar, herkes, mes'ul yaşıyacaktır. Bon, bu rüyayı dalma görmek ve bunu hakikat yapmak için, kudretim yettiğ Fransadaki parlamenmo intihabatında M. Edvar ase: takip etmese temel bulu: dair muhtelif Müta leslar yü telerinin o kendisine atfen mülâkatlara ve kıtmak tavsiye nutuk vey geldiğini söy ME Heriyo'nun harici siyasete ait fi- k. Na yotuz: Mes'ul mevkie geçen Fransız hükümet adamı, bugün nazanm bütün Avrupanın tali (üzerin çevirmek vazıyetindedir. Avrupa, tehlikeli surette hastadır ve her şey, iyileşmesinde müştereken menfaatimiz bulunan bu hastayla alâkadar olmak tarzına bağlıdır. Şimdi her zamankinden ziyade acele hareket etmek, zaruridir. Eğer Avrupanın bu haline b'r an evvel çare bulmazsak, paza lerimizi kaybederiz. Bu, son mektir. Çünkü iktısadi vazıyeti- miz menfi surette değişirse, bunu Avrupa medeniyetinin in- kiram takip “edecektir. Tarihte “bw gibi hadiseler“ görüyoruz. O | halde? Avrupa, kendi kendisine yardım etmelidir. Bir anlaşma, mutlaka lâzımdır. Benim, “Avrupa müttehit hü- kümetleri,, teşkil edilebileceğine sarsılmaz bir imanım var. Bir “Amerika müttebit hükümetleri, teşkil edilebilmiş olmasına göre, bir “Avrupa müttehit hükümet- leri,, teşkili de mümkündür. Ta- bii, buradaki vazıyetin hususiyet- leri icap ettiği gibi gözelilmek şartıyla. Avrupa milletlerinin si- yasi noktai nazardan Amerika- daki örneğe uygun tarzda mütte- hit olarak bahsetmek, aklimdan geçmez.,, M. Heri yardım ti şöyle devam ediyor “Amerikada hiç kimse, bir “Avrupa Müttebit hükümetleri,, teşekkülünü, “Amerika Müttehit bükümetleri,, teşekkülü için en- dişeyi mucip telâkki etmiyor. Kellog ve Borah gibi büyük si- « yaset adamları, “Eski dünya,, da- ki iktisadi vaziyetin bir “Avru- pa ittihadı,, vücuda getirilmek suretiyle ıslahinın,“Amerika Müt- tebit kükümetleri,, ini pek sevin- direceğini birçok defa satahatle » ç söylemişlerdir. Rusyaya gelince, > © Bolşevik ihti bir asır ev“ © Fransız ihtilâli istikametinde i kişaf edecektir. Sovyetler, nik yet şahsi mülkiyeti nazarı dik- kate alacaklardır. Böylelikle Sox- yet sistemi tabii seyirle nihaye “ erecektir, Bolşerizm, birt “zebun edilmiyecektir, Tabii le ölecektir. Bir kere bu öldü- mü, artık biç birşey Rusyanın Avrupaya yeni ve semere verici şekilde iltihakına mani olmıya caktır. teşekkülünü mevzuu | i kadar uğraşmak ezmindayim. Pu birleşmede, bütün hükü- metler hakimiyetlerini tamamile muhafaza edecekledirr. Yalnız bir | noktada birbirlerine bağlı ola- caklardır; Iktisadi sahada Avru- panın diğer hükümetleriyle bir- likte hareket etmek vazifes'nde İ Bu birleşmenin ilk ve en mühim neticesi, silâhlanmanın azaltılması i olacaktır. Bu suretle milletlerin | refahını temin yolu açılacaklır. | timai vazıyet, düzelecektir. Bun dan lasarruf edilen sermayeyle yeni işler yapılabilecek ve işs'z- lik meselesi kökünden hallo'una- caktır. Gene bu suretle kaybe- dilmiş pazar yerlerimizi tekrar elde edeceğiz. Içtimat ihtilâl teh. likesi de - en büyük tehlike - bu suretle bertaraf © edilecektir. Yeni, mükemmel bir başlıyacak, bütün Avrupalı lar - İskoçya ormanlarındaki odun yarıcıdan Tuna vadisindeki çiltçilere kadar - herkes, mesut yaşıyacaklır. Ben, bu rüyayı da- ima görmek ve bunu hakikat yapmak için, kudretim yettiği kadar uğraşmak, azmindeyim, al hakkındiki bu kten sonra, bir * Avrupa bâkümetlerin'n teş- kil edeceği bir federasyonun, hükümetlerin istiklâl ve bâkimi- yetine dokunmıyacığına işaret ettim, Ba, şimdiki hudutlarının o'düğü gibi kalmasına razı ol mak istemiyen ve bilâkis bu hu- dutlann yeni şekiller alması dü- şüncesini besliyen bazı Avrupa hükümetleri tarafından ortaya atılacak çok nazik bir meseledir, i Mesele, mühimdir. Bununla be- raber, ben, bu meselenin de kar- halli mümkün olduğu kana deyim. Şimdiye kadar anlaş mamış Olmasının tek sebebi ik- tısadi buhrandır. Iktısadi tazyik kalkar kalkmaz, siyasi meseleleri halletmek, kolaylaşacaktır... Makale, şu cümlelerle bitiyor : “Avrupa kendisini kendi kuv- vetiyle kurtarabileceğine kuvvet- le iman ederek, deruni bir abenk ve imtizaca erişmelidir. Bu neticeye eriştiren yol, anlaş- maktır. Fransız siyaseti, bu ide- al uğrunda her zamankinden da- ha fazla çalışmalıdır. Verilen reylerin temin ettiği netice, bu Wzumun bir ifadesi mahiyetin- dedir. ,, Evlenme Üçüncü ordu müfetlişi birinci Hayrun Hf.yle Sokullu alfadın- dan kaymakam mütekaidi Ahmet Muhiddin Beyin oğlu epeartör yüzbaşı Kâmil Ahmet Beyin nr- | şan merasimi dün öğleden son- ra Perapnlas oteli salonlarında İ yapılmıştır. Merasimde bir çok maruf zevat bazır bulunmuşlardır. Tarafeyni tebrik ve kendilerine saadet te- menhi ederi? Dayinler vekilliği Bügün Ankara belediye salo nunda müddeti biten lürk Da- yinler Vekilliği için intihap yapı- lacaktır. Zekâi Beyin tekrar Dayinler Vekili intihap edilmesi i muhtemeldir, devir | şılıklı hüsnü niyet ve anlaşmayla | tin- | “Tearet en Ve Iktısat 0 numaralı kararname bir izahname yapıldı Türk parasının kıymetini ko- ruma hakkındki 5 numaralı ka- rarnamenin yedinci maddesinin ne suretle tatbik edileceğine da- ir bir izahname yapılmıştır. İzah name şudur: I — Türkiyede mukim hakiki ve hükmi şahıslar, ellerinde bu müesseselere Cambüriyet bildirmege kâin banka ve mevdu dörizlerini merkez bankasına mecburdurlar. 2 — Ecnebi nukutunu natık çok veya evrakı nakdiye ve di- ğer senedat, döyiz hükmündedir. İ Ancak bunlardan vadeli olan alacaklar, vadeleri hulâlünden ve tahsilinden itibaren beyanname” ye tabidir. 3 — Eşhası hakikiye ve hük- miye, ellerinde bu'unan dövizler- den hasran kendi mülkiyetlerin- de bulunan'ara diğer şahısların mevduat ve matlübatını beyan- namelerinde müfredat suretiyle ayrı ayrı göstereceklerdir. 4 — Sermayesi ecnebi nüku- du olan bankaların, sermayeleri- ne müteallik dövizleri beyanna- meye tâbi değildir. Bu banka- lar, memleket dahilinde mukim hakiki ve hükmi şahısların, mü- esceselerindeki mevduat ve mat- lâbatını gene müfredatiyle bildi- receklerdir. 5 — Devlet bankası müesses olmıyan yerlerde döviz beyan nameleri z'raat bankalarına ve ziraat banası olimiyan yerlerde de en büyük mal memuruna verilir, 6 — Memlekette muhtelif şu- besi bulunan müesseselerin be- yannameleri Merkez bankasının tensibi dairesinde her şubece ayrı ayrı veya toptan bir mer- kezden veril'r. 7 — Döviz beyannamelerinde bunun nereden temin ve tedarik edildiği hakkında izahat veril- mesi lâzım değildir. 8 — Tahsil günü Türkiyedeki bankalara satılan dövizler be- yannameye tâbi değildir. 9 — Seyahat veya tebdili ha. ferik Fahrettin Paşanın kerimesi | va veya bir iş takibi gibi se- beplerle Türkiyeye muvakkaten gelen ecnebiler Türkiyede mu- kim addolunamaz ve bu itibarla beyanname vermeleri lâzım gel- mez. Yedinci maddede yazılı müh- letlere 16 mayıs tarihi mebde ittihaz edilmiştir. Poliste : Kamyon altında Evvelki akşam Fatihte feci bir kaza olmuştur. Şoför ONacinin idaresindeki kamyon akşam üstü Fatihteki Feyzipaşa caddesinden Edirne- kapıya giderken 12 yaşında Ga- İp isminde bir çocuğa çarp- mıştır. Çocuk bir müddet sürüklenmiş, alnının kemiği o parçalanmıştır. Mecruh hastaneye yatırılmış, şoför kaç- mıştır. Bir kavganın sonu Unkapanında o Kerestecilerde Hasan ve Talip isimlerinde iki kişi kavga etmişler, Talip bıçak- la Hasanı başından yaralamıştır. İZinci madde hakkında lunan, yanı Türkiyede veya hariçte tekerleklerin altında | ( ; Ag yy yg Japonlar Kimlerdir ? £ yy yg gg Nakleden : Tefrika No- ” yy yy Hirohito , şahsında eskilikle yeniliği toplıyan ilk imparatordur Şarap ve sigara içmez, saat altıda kalk8' kendi tıraş olur, kendi giyinir Kobe şehri, sahildedir. Limanı vardır. 800,000 kişi bu küçük şeh- re sığar. Fabrikalar, rıhtımlar, bir arı kovanı gibidir, Bu şehre im- parator geleceğini man hazırlıklara altı ay evvelin- den başlandı. Hükümdarın istira- hati ve muhafazasını temin için fevkalâde tedbirler alındı. Merasime iştirâk etmek istiyen ecnebilerin hususi birer müsaade almaları ve kendilerine gösterile- cek yerden kıpırdamamaları lâ- zımdı. İmparatorun geçmesinden üç saat evvel, seyrüsefer tatil edildi. Dünyanın disipline en uyan halkı olan Japon halkı, caddeleri. mey- danları g»ce yarısından itibaren işgale başlayıp yer tutmuşlardı. Merasimin şartlarmdan biri de, halkın, imparatoru yüksek bir yer-| den seyretmesine mâniydi. Bunun için bütün evlerin pencereleri ka - palıydı; evler boşaltılmıştı. İmparator on beş dakika sonra gelecekti. Halk birdenbire sustu ve ecnebilerden maadası diz çök - tü. Bütün şehirde süküt hâkimdi. Bir sineğin uçtuğu duyulabilirdir. Zira, merasimin on altı şartla - rından biride imparatorun buzu - runda ne alkış, ne de bir gürültü yapılmamasını âmirdir. Merasimde hazır bulunan bir gazeteci şöyle diyordu: — Bu yüz binlerce adamın sü - kütü, ne kadar büyük ve gürültülü olursa olsun hiç bir alkışla muka - yase edilemez. Halkın ilâhi babası geçerken, süküt içinde şehrin kalbinin çarp - tığı duyuluyordü. ilâhi ecdadın yüz yirmi dör- düncü mümessili olarak tahtta oturan, bizzat kendisi bir ilâh olarak ırkının meziyetlerini tem- sil eden ve şahsında eskilikle asriliği toplamış o'an kimdir? Bu 1901. senesinde doğmuş olan imparator Hirohito'dur. Altı yaşındayken Gaku-Si-ln sultani mektebine gönderilmiş olan Hirohito yedi sene sonra mektepten çıktı. O zaman ve- Kahta amiral Togo'yla, Tokyo | darülfünununun eski rektörü mual- lim olarak tayin edildiler, Tarih kitaplarını, ve ablâk il- mini öğretecek olan eserleri seç- mek kolay değildi, Zira, mesele sadece müstakbel imparatora san'at ve ilim öğretmiye inhisar etmiyordu. Aynı zamauda ken- disine sabir, sadelik, adalet, ci- vanmertlik gibi hâkim ve â'im bir imparatora İâzım olan mezi- yetler de öğretilecekti. Uzun araştırmalardan sonra Gun - Şo - Şi - Yo isimli eser in- tibap edildi, Bu eseri, imparator : Tsai- Tsung'un nazınları yazmış” lardı ve Konfuçyüs'ün bir hü- kümet adamının hâkkındaki te- lâkkilerini camidi. Bu etik ve politik olmakla beraber kadim ilimlerlede meze edilmiş olan eserde gayet asri şu pressp vardı: “Devlet hü- kümetin değil, halkındır. ,, Müstakbel imparator Japon ve Çin klâsik eserleriyle Beraber Avrupai bir tahsil gördü, ve ilimle sporu beraber öğrendi. Gayet iyi binici ve büyük bir tenis ,amatörü olan imparator Hirohito aynı zamanda emsalsiz birde yüzücüdür. Bir gün, teb- ! dili kıyafet ederek, ve sade ya- nında iki arkadaşı olduğu halde, | bildirdiği za-| Komakura (o körfezini yüzer geçti. Hirobito talebe oldu zamanlar, gizlice kaçar, ve Sİ reşleri seyrederdi. Hirobito'9 spor merakını duyan Prens Gal: — Gayet iyi arkadaş olacığ za benziyor. Demişti. 1911 senesinde, ; pon tarihinde ilk dafa vaki bir hadise cereyan ediyordu. v liaht ecnebi memlekete seyya çıkıyordu. : Hirehito'nın izdivaç ve mera$il de kadim teamüller haricinde mıştı. Bin senedenberi, Miks lar, zevcelerini Kuge denilen büyük aile efradından seçiyo" dı, Fakat Hirohito an'aneleri J ğil kalbinin sesini dinleye” İ prens ceneral Kımi Nagako kızını aldı. Halbuki bu aile, öt ki ailelere mencup bile değil” İmparatorun şatosunun is Şijioda dır. Hühümet merketif den Niju - Boşi köprüsüyle ayr! Duvarlar yüksektir ve nöbel ler vardır. Şatoda, birkaç katlı binalaf(! yanında, tek katlı ve nisb€ küçük bir ev vardır. Etrafı çeklerle çevrilidir. Üslübü tai miyle Japon üslubudur. içe rahat ve sadedir. Burası imf ratorun çalışma yeridir. içeri bir yazıhane, bir koltuk, bir van, birkaç tab'o vardır. Imparator şarap ve sigarâ mez. Sadeliğe o kadar itina * ki kol saati nikeldendir. İmparatorun günleri muay) işlere tayin edilmiştir: Saat da kalkar, kendi tıraş olur, kö) di giyinir, fakat herşeyden # vel, ecdadına, an'anavi dös| okur. Saat yedide imparatoriçili kahvaltı eder. Kahvaltı ist) logiliz usulüdür : Kahve, por yumurta ve jambon. Sonra, gidip çocuklarını gört ler. Iş zamamı, gözeteleri okum* la başlar. Hirohito gazete çok ebemmiyet verir. İmparat0' mesai masasındaki yirmi alt zete içinde, bir kaç İngilizc€ iki de Fransızca gazete var” İmparatorun tercih ettiği Lu Fransızcadır. Son zamanlara kadar, gâf* “lerden sonra, derslere de” olunurdu. Mutahassıs muallimler imp* torun malümatını tamamlıy8* şeyler öğretirlerdi. Fakat P : sin tercih ettiği ilim bioleji z Her Cumartesi günü, Pp" eski muallimi profesör d9' Kotaro Haltori'yi o sabırsı?' bekler, ve serbest saatleri” nunla beraber, laboratuvard# çirir. Kötüphanesinde bioloj' zoolij'ye ait birçok eserler var Saray adetleri gayet sade tirilmiş olmasına rağmen, yemeğinde, bazan resmi m ler kabul olunur. Yemeğe bi vi sile efradı, bazan siyasi “U şahsiyetler davet edilir. ekseriyetle o Avrupai, bazı” tamamen yerlidir. | Yemekten sona zamö” yi man golf oynanır yahut at nilir. Sonra, saat altıya imparator ziyaret kabul edefi İ rakı imza'ar, devlet işlerini (Devam #)