2 Mayıs 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

1 Mayıs Moskuvada Tezahü- | ratla tes'it edildi İUst taralı Birinci sayfada | ren grafikleri taşıyan nümayişci halk kitleleriyle doludur, o Sülhün muha - fazası ve bütün müdahale teşebbüsle » rinin reddini talep eden cümleleri muhtevi çerçeveler her tarafta astl- mış bulunmaktadır. o Nümayişler ha - raretle akşama kadar devam etmiş —| tir. Büyük elçiliğimizin ziyafeti | Moskova, (A. A.) — Ru akşam Tür. kiye büyük elçiliğinde Başvekil Haz | yetleriyle Hariciye vekili beyefendi ve| "Türk misafirler şerefine (bir ziyafet! verilmiştir. , Ziyafette Sovyet siyasi ricali, hü - kümet zimamdarları hazır bulunmuş - lardır. Ziyafeti müteakip süvarede de Sov! yet erkânr. hükümeti, bütün sefirler, edebiyat, fikriyat, ticaret, maliye ve iktisat âlemine mensup yüksek şahsi-| yetler isbatı vücut etmişlerdir. Cenevrede Bir tevkif Cenevre, 1 (A .A.) — Geçen hafta .pazar günü İtalya konsolosanesine karşı ikama teşebbils edilen caniyane| yangının müteşebbisi olduğu zanno - Iunam İtalyan komünisti 20 yaşların - da Mercanti tevkif edilmiştir. İtfai -! ye yangma sür'atle hâkim olmuştur.! Mercanti, gizli olarak hududu geçmis. | tir. Üzerinde hüviyetini isbat edecek! hiç bir vesikayı hamil değildi. Suikast fen sonra İtalya konsolosanesinin hi - rinci katında bulunan siyah gabardin pardesünün bir çok şahitlerin kati meşhüdatına istinaden İtalyan komü - nistine ait olduğu tesbit edilmiştir. Milâno sergisi Milâno, 1 (A. A.) — 13 üncü Milâ- Mo panayırının kapanması münasebe- tiyle sergi reisi M, Pierre Puricelli, Düçeye bir telgraf göndererek 1956 bin kişini sergiyi ziyaret etmiş olduk-| harım ve'sergide mal teşhir edenlerin kaydedilmiş olan iş adedi rakamları - nın ehemmiyetli bir yeküna baliğ ol - duğunu müttefikan teyit etmekte bu - Tunduklarını bildirmiştir. dan, görülen semere gayet zayif ve hiç hükmünde denecek kadar azdır. Bu tahsilde; ne iisanın şivesi, ne telâffuzu düzeltmek ve ne de Türkleşmek has - sası vardır, İşbu hedefe vasıl olabilmek için tek bir tedbir vardır: Mekteplerimizdeki tedrisat proğrumiyle heyeti idareleri baştan başa değiştirmelidir, Bunların yerine Türk resmi mektepleri proğro- migile heyeti idareleri kaim olmalıdır. Bugünkü mekteplerimizin müdür - Je, munvinleri, mubassırları, kâtipleri! ve ötesi berisi hepsi türkçeyi gayet az bilirler, bunların hiç biri türkçe taldf - ve ve tekellüme müktedir degildir - ler. İlk mekteplerimiz, birer Babit ku. desi gibidir. Buralarda türkçe, fran 1 sızça ve arapça dersleri okuttukça mü- sevi cemaati hiç bir vakit ne Türkleşe- bilir, ne de lisan terkibini lâzını olau- ğu derecede cvlâtlarına öğretebilir ve bü hicap ve nolksani yermi kıyamete kadar taşır. Binaenaleyh, bu mehteplerin mi - dürden başlayıp, ta hizmetöilere ka - dar hepsini Türk olmaktan haşka ça - re yoktur. Hele fransızçayı lâğuc! . tikten sonra arapçayı, müsevi ibadet -! Aanesi olan havralarda öğretmek l4 - zınıdır. Müsevi mürevverleri bü işi düşün - melidir; meselâ müsevi münevverle - rinden olup hatırıma gelen Darülfü - mun müderrislerinden Avram Galenti efendi, dava vekillerinden Avram Nd- dan ve Mişon, Vinlura, İzak, Ferara| efendiler ve daha aklıma gelmiyen ze. | pat bu meseleyi tetkik edip mevkii ic-| raya vaz'ı hususuna bezli gayret bu-| yurmalıdırlar... İ Nisim Sürüjon efendinin teklifi e- saslı ve dikkate şayandır. Türk müse-| © vilere düşen vazife de budur.. Müseyi münevverler kendilerini bu memleke - tin vlâdı sayryorlarsa bu teklifi tat - bik mevkiine koymakta geçikmemeli - dirler, Bekliyoruz. © Ankarada sanayi sergisi açıldı Büyük bir rağbetle karşılanan sergiye 70 firma iştirak etmektedir Ankara, 1 (A. A.) — Milli iktisat | ve tasarruf cemiyeti tarafından ter -| tip edilen üçüncü milli sanayi sergi - si bügün büyük Evkaf apartmani sa - Tonlarında açılmıştır. Küşat resmin Mustafa Şeref, Maarif vekili Esat, Dahiliye vekili Şükrü Kaya, Gümrük ve İnhisarlar vekili Ali Râna beyler -| le mebuslar ve vekâletler erkânı ha - ğir bulunmuşlardır. o Milli iktisat ve tasarruf cemiyeti umumi kâtibi İzmir mebasu Mustafa Rahmi bey bu mü - nasebetle İrat ettiği nutukta, Üçüncü defa açılmakta olan Milli Sanayi ser - gisiyle istihdaf edilen maksat ve Ka - yeleri izah etmiştir. “ERER İKEEEREERELEAİAEEEA EEE ENE KEEAAEANIEEEENARENENENEEREEERASEAEAUEEEEENEESEEEEEUEUEASASENANESUESEEEASEEESEEENEEEEEEE Şikagoda Bir tayyare caddeye| düştü Şikago, 1 (A.A) — Dün akşam üzeri müthiş bir tayyare kazası vaku bulmuştur. Şehrin en işlek ve bel kemiği mesabesinde olan caddelerinden birine bir tayyare düşmüştür. O sırada pek kesif bir kalabalık teşkil eden halık, tayyarecinin geniş kaldırım üze- rine inebilmek için sarfetmiş ol- duğu cansiparane gayretleri hiç bir muavenete muktedir olma- maksızın seyretmiştir. Tayyare, caddeye düşmüş, parçalanarak ateş almış. Tayyarenin her iki rakibi hiç bir yardım yapılmasına imkân kalmaksızın kömür haline gel- mişlerdir. Şanghayda ii Korulı tevkif edildi Şanghay, 1 (A. A.) — Bugün Fran- sız zabıtası tarafından imtiyaz mm - takasında İl Coralı tevkif edilmiştir. Şimdiye kadar Fransız ve Japon ma - kamatı tarafından tevkif edilen Co - ralılarm miktarı 15 e baliğ olmakla - dır, Suikastin hakiki müteşebbislerinin aranılmâsına devam edilmektedir. M. Shigemitsu, Tokyoya telefonla müracaat ederek mütarekenin im'a - lanması için kendi yerine başka mw - rahhasların gönderilmesini istemiş - tir. M. Kouo — Tai — Ehi, bu sabah Sir Milles Lampsonla görüşmüştür, Ingiliz başvekili Pariste Paris 1 (A. X.) — M. Makdonald, bu sabah saat 7 de Cerevreden Parise İ muvasalat etmiştir. Küçük itilaf Konferansı Belgrat, 1 (A .A.) — Küçük İtlâf konferansının mayısın 13, 14 ve 15 in. ci günleri Relgratta toplanacağı bil- dirilmektedir. Barselonda silahlı 8ir hırsızlık Barselon, 1 (A. A.) — Birisi polis kiyafetine girmiş olan beş meçhul şa- hıs, mütekait memurlar teşkilâtı vez- nedarı M. Garcia'nın apartmana gi- rerek mumaileyhi tabancayla O tendit ve kasada bulunan paraları vermiye mecbur etmişlerdir, Şerirler zabita tarafından takip o- lunmuşlar ve her iki taraftan kimseye isabet etmeksizin silâh teati edilmiştir. Hırsızlar, hasıl olan karğaşalıktan bilistifade ortadan kaybolmıya mu - vaffak olmuşlardır. i 5 5 0 ! “| leket istihsalât ve imalâlının sürümü de sıhhiye vekili Refik, iktisat vekili! Buna Ticaret vekili Mustafa Şe - ref bey cevap vermiş: Cemiyetin actığı bu serginin büyük bir kıymeti olduğunu ve serginin mem Milletlerin yeni mefhumu artık iktı - saden üstün millet olmakla kıymet kesbetmektedir. Büyük istihsalit ve milli sanayiin tekâmülü ve bunları re. vaçlandıracak olan hareketlerin de kendilerine mahsus ehemmiyetleri ba- rizdir. Bu ehemmiyeti takdir eden İktısat cemiyeti ilk teşekkülünden be ri geçen müddet zarfında osanayiin ilerlemesi için şayanı şükran faali - yetle çalışmakta, Oo müsmir neticeler alınmaktadır. Bunun içindir ki, üçün - cü Sanayi sergisini açmıya muvaffak noktai nazardan şayanıkayt ehemmi - yetle karşılanmasının lâzım geldiği - ni söyledikten sonra ilâveten demiştir kiz — Biz Lozan ahitnamesiyle milli hukukumuzun istiklâliyetini temin et- miş bulunuyoruz. Fakatdiğer mil letler mütemadi (bir surette iktisadi! olan Tasarruf cemiyetinin bu mesai hareketlerde bulunmakta ve İktisaden! ve muvaffakiyetini tebrikle karşılar zayif milletlefi (istismar ötmek ıçin) ve sergiyi açarım, şayanıkayt tedbirler (almaktadırlar, Sergiye 70 firma iştirak etmiştir. Müvazene vergisi lâyihası Maliye encümeni müzakeresini ikmal ederek bütçe encümenine verdi Ankara, 1 (Vakıt) — Maliye encümeni muvakkat muvazene vergisinin müzakereşini ikmel ederek Bütçe encümenine verdi. Bütçe enc meni bugün lâyihanın tetkikına başladı. Merkez bankası Bankaya tekas esasına müstenit mukave- leler yapma salâhiyeti veriliyor Ankara, 1 (Vakıt) — Vekiller heyeti içlimamda vekâletlere ait evrakı tetkik etti. Mal ihracı ve ithali hususunda diğer dev- let bankalariyle tekas esasına müstenit mukaveleler yapmak için Merkez bankasına salâhiyet bahşeden bir kararnameyide tetkik etti, b 4 Göte için ( Aimanyada | Sorbonda merasim Dahili istikraz yapıldı yapılıyor Berlin, i (A, A.) — Gazeteler, yüz- de 4, 5 faizli ve kısa vadeli dahili bir istikraz tahvilâtırın o ihraç edildiğini bildiriyorlar. Bu istikrazın ilk 200 mil- yon markı sarkı Almanyaya, 50,000 ko- lonunun yerleştirilmesine sarfedile - cektir. Hükümet, bu istikraza 170,000,000 mark vermek suretiyle iştirak edecek- tir. ——————————— Letonyada buhran Riga, 1 (A, A.) — Letonyada her sahada hüküm süren iktisadi buhran bilhassa zirai istihsallerini piyasada çok aşağı fiyata satmıya mecbur olan köylüleri müteessir etmektedir. Dün, Dvinsk piyasasmda yumurtanın dü - zünesi iki franga ve tereyağının kilo - su da 6 franga satılmaktaydi. Bundan dolayı köylüler, toprağı işletmek için kendilerine en lüzumlu olan eşyayı sa- tin alamamaktadırlar, Bu vaziyet, matbuatın bir kısmında buhranla mücadele için tedbir ittihız etmiş olan hükümet (acı bir surette tenkit eden gazetelerden de anlaşı! - dığma göre memleketin umumi iktisat vaziyetinden tevellüt etmektedir. Letonya gazeteleri, hükümetin #1 - mış olduğu malüm tedbirleri tesirsiz bulmakta ve onu halkın her sınıfının muztarip bulunduğu maddi ve mâne- vi azabi tevhin etmiş olmaklâ ittiham eylemektedirler. M. Thalerin projeleri Viyana, 1 (A, A.) — İnnsbruek'ten bildirildiğine göre sibık Ziraat nazırı M. Thaler, yüzlerce Tirol'lü ailelerin cenubi Amerikaya o muhaceretlerinin tanzimine ait plânını tahakkuk ettir - mekten kat'i surette sarfı nazar © - miştir. Bilâkis mumalleyh, bazı aileler ve köylü evlâtlariyle Paraguvaya gide - cektir. Bu azimet, bu sene içerisin le vuku bulacaktır. Sabık nazır, tesadüf etmiş olduğu çok büyük müskülât dolayısiyle pro - jesini terketmek mecburiyetinde kal - mıştır. Paris, 1 (A, A.) — Göte'nin yüzün- cü yıl dönümü münasebetiyle Sorbon darülfünunu tarafmdan tertip edilen merasim dün öğleden sonra Relsicüm- hur M. Doumer'in huzuriyle icra edil. miştir. MP Enosisin gelmesi dolayısiyle İstanbul, 1 (A. A.) — Fenerbahçe — Galatasaray — Enosis müsabakala- rı heyeti tertibiyesinden tebliğ edil- miştir: 13 mayısta Fenerbahçe ve Galata - saray takımlariyle (birer müsabaka yapmak üzere (Atinanın birinci smıf kulüplerinden Enosis şehrimize gele - cektir, Enosis futbolculariyle birlikte bir de atlet kafilesi gelecek. o Bu müna - sebetle şehrimizdeki birinci sınıf bü - tün atlerlere küşade müsabakalar ver- tip edilecektir. Bu müsabakaların seçmeleri 6 ma- yıs cuma günü (sabahi Fenerbahçe stadında yapılacaktır. Kulüplerin bu müsabakalara iştirak edebilecek kıy - meti haiz atletlerinin csamisini çar - şamba günü akşamına kadar kaydet - tirmeleri, (ismini kaydettirmiyen ve seçmelere girmiyen atletlerin nihal müsabakalara kabul hakkmı haiz ol - mıyacakları tebliğ olunur. Seçme müsabakaları saat 10 da başlıyacaktır. Bir tamim İstanbul, 1 (A. A.) — İstanbul min- takası reisliğinden tebliğ olunmuştur: Umumi merkezimiz tarafından ta - yin kılınmış olan müfettiş Bürhanet - tin ve Mahmut beylerin pek yakmda kulüplerimizi de teftiş edecekeleri be- rayı malümat tebliğ olunur, sabahleyin - —- > . : Meclise gelen i lâyihalar Ankara 1 (Vakıt) — Türkiy€ Çekoslovakya arasında münakit iadei mücrimin ve ceza işlerinde adli müzaheret muahedesi, Da8* markayla adli tasfiye ve muahedesi, İranla hudut hatt” nın tayini ve uzlaşma, adli fiye ve hakem, İsveçle adli tasfiye ve hakem musb* delerinin tastikı lâyihaları, #9 keri mahkeme usulü ve ve keri ceza kanununun bazı delerinin tadili lâyihaları medi se geldi. Iki şerir yakaland! Adana, 1 (A, A.) — Kadirli hav? sinde şekavet eden kürt Sahan v€ Hasan namındaki iki şörir jand larımız tarafından silâh ve cep riyle birlikte oyakalanarak adliy* verilmişlerdir. ii —— em — Hindistanda tabrik devam ediyor Kalküta, 1 (A. A.) — Yara hâkimin ismi Douglastır. Mumailff hin üzerine üç kurşun sıkılmıştır. İ zerinde bir tabanca bulunan leli bir gene tevkif olunmuştur. Semavi bir Viyolonse! sesi ! Bundan bir kaç gün evvel Nev; darülfünunu lâboratovarlarında #* rip ve eğlenceli bir tecrübe yapılı tır. Lâboratuvarda (o Zühre yıldız” ziyası bir teleskopa alınmış, foto “ | Jektrik, bir höcreye nakledilerek bf sıl olan cereyan telsiz İstasyonu radyo vâs'tasiyle bir musiki hali neşredilmiştir. o Bu suretle Ameri” blar, bu komşu yıldızın sesini dinli” bilmişlerdir. ş Bu yıldızın sesi, bir Viyolonsel f bi dinlenmiştir, Maamafih, hu garip-ieerübe, şifi diye kadar yapılan ilk tecrübe dir. Fransanın Radyo — Elek! müessesesi relsi böyle bir tecrübe” bundan çok evvel ceneral Terriye WE rafından yapıldığını, fakat pratik netice vermediğinden tekrar ediln Kini söylemiştir. — Hem, diye ilâve etmiştir; iki *İ dızın havai nesimisi arasından Zühre şinatı şüphesiz muhtelif fot€” elektrik höcvelere tesadüf ederek dukca muhtelde olmuştur. Bu" barla, radyodan duyduğumuz o nisbette muhtel olmuş bir sestif, İster öyle olsun, ister olmasın, hadise haddizatında mühim bir # sedir, ve âdetâ mücize gibi bir Demek bundan sonra semavi lâ? de radyo vasıtasiyle duyabileceği Müddei umumi | Haydudun ortağı Amerika âyan meelisine, cinayet mahkemesi reisi Frank rafından çekilen bir telgraf bütü” yan meclisini altüst etmiştir. Bu rafmda Mister Frank, müddeij W muaviri Vilyam Parillo'yu, m haydut Al Kapore'nin şeriki ol if ve mahkemei temyize intihap için ye dutların propağandasına istinat olmakla ittiham etmektedir. yusif Amerika adliye mahafili, gi Parillo'nun işgal ettiği makas namzet arasından vilâyet hâki e den Mister Vilkerson'nun tayin “ef ceğine kuvvetle kaniydiler. Fakir tün tahminlere rağmen, (ve İNİ ye tan bir kaç gün evvel Parilloda” e ka diğer beş aza, intihaba gel! ler ve namzetliklerini geri çeki di. Mister Frank, 4, diğer beş din Al Kapone'nin çetesi efrad! fından tehdit edildiklerini iddis © tedir, Şikağo cinayet mahkemesi bu ifşaatr büylik bir heyecan W mıştır. Âyan meclisi, Mister davet etmiş ve sözlerini isbat ©”. ni istemiştir. Diğer taraftan, if” eililen Par$ito, Mister Frank #l€” bir dava açmış ve iki yüz elli bin” lor zarar ve ziyan a ARİ