28 Şubat 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
»— 6 — VAKIT28 ŞUBAT 1932 ——— — berveçhi atiydi: İstanbul Alpulluda Toz şeker Doubl rafine şek. 167 ,, 2 ,, Küb şeke 8 , I.” Bu miktarlardan anlaşıldığı! veçhile şirketin elinde toz şeker o- larak 101 vagon şeker kalmıştı. Dubl rafine ve küp şekerler mev- cudu az cok mühim olmakla be-| raber piyasada da bu çıkıştan ecs| nebi şekerleri kâfi miktarda mev- cut olduğu için dubl rafine ve kes- me şeker ihtiyacı mevzuuhabis ol- mamıştır. Asıl buhran toz şeker üzerinde hissolunmuş ve şirketimi zin niçin toz şeker satışlarına de- vam etmek suretiyle buhranı izale etmediği her tarafta söylenmiye baslanmıştır. Şirketin bu husustaki mülâha - zalarını bir iki noktada hülâşa e-| debiliriz: Fabrikada mevcut görünen 76 vagon toz seker Trakya havalisi- 26 vağon 75 vagon! İ mak şirketi için aykırı bir hareket nin yeni şeker istihsali zamanına kadar olan ihtivacıma bile tekahül edemiyecek miktardaydı. Ve fil vaki norma! bir surette fabrika - dan her ay Trakya havalisine (25, 30) vagon şeker satılıyordu. Şir - ket pancar müstahsillerini müm - kün mertebe şekersiz bırakma - mek va Fabrika mmtaksamda da günün birinde ecnebi şekerinin sa- tılması gibi garin (bir vaziyete maruz kalmaması icin fabrika da cüz'i bir stok muhafaza etmek is - temiştir ki 75 vason (bu hesnba mazaran norma! ihtiyaç demektir. Bn miktarın da ihtivaca kâfi gel. miveceğini düştindüğü içindir ki avlık satışinrımr fabrika hasasında bile norma! miktarda değil, av da ancak (14) avpona müsaade etmek «wretirle idarevi düsünmi - ye mecbur almış, ve bu meksat- la bütün Trakva vilâvetlerine ve! belediye rivnset's-ine mürarnat e- derek, lde teskirleri izah et » pla ve har hameri bir Fiat tereffiiğ. nb sevdan verilmemesi isin ken- dizine miraherette bulunulmasını ris- etmistir. Ba sehenla görülüvor ki şirke - im En beilemrlelei te sakar mayenyin Trakya ihtiyacma bile tekabül e- eye derecedeydi. Ve ora dan İstanbula şeker getirip sat - olacaktı. İstanbuldaki mevcut 26 vagon toz şekerin bir miktarıysa (daha evvel resmi devaire satılmış bulu- nuyordu. Gününde teslim edile- bilmek için bunların da muhafa- zasına sirket mecburdu. Nihayet İstanbulda satılabilecek toz şeker miktarı 20 vagon derecesinde kal muştı, Normal satısa devam edildiği takdirde bu da iki gün'tk İstanbul ihtiyacı (o demektir. Binaenaleyh şirketin bu şekerleri (Ode satmak suretivle iki gün daha idare etme- si, nihayet maruz kalınan buhra- nı iki gün sonra hissettirmekten ibaret bir şey yapabilirdi. Fakat! buna mukabil şirket elinde hiç toz şeker kalmadığmı haber alacak o- lan pivasanm her hangi bir suret- te teskini daha güç olacaktı. Şirketimiz bütün stokunu bi « Ürdikten sonra, böyle bir vazıyet muvacehesinde kalmaktansa iki gün evvel satışlarını tevkif etmek ve diğer taraftan derhal hüküme- te izahat vermek, meclisi idare- nin yeni bir kararmı © alabilmek icin teşsbbüsata girişmiş ve fazla olarak İstanbul piyasasını toz şe- ker tereffilünden kurtarmak endi- sesiyle o sünlerde İstanbula gel «| miş olan Uşak şeker fabrikası mü- dürüyle İstanbul tüccarlarınm te- masını temin evlemistir. Bu temas neticesinde Uşak şeker fabrikası dört beş yüz vagon raddesindeki toz şeker stokundan İstanbula sa- tış yanmayı esaş itibariyle kabul etmekle beraber, nakliye masra- fını avarvaları ve sairevi hesap © derek sırf İstanbula 40 kuruşa sa- tış icin tücarlarla mutabık kalmış ve ilk parti olarak tüccara 13 va- gön seker satmıştır, Sirketimiz bu satışta münhasr- ran İstanbul pivasasmı tanımak! ta olan Usak şeker fabrikasma İs-| tanbul şeker tüccarlarını tanıtmak ve temaslarını temin etmek gibi güç eş Yağma a aş rak Uşa kşekeri İstanbula gelin- ciye kadar geçecek müddet zar- fında piyasaya bir genişlik olmak üzere kendi mevcudu olan 20 va- gondan on üçünü bilâhara Uşak- tan gelecek şekerlerle istipdal et- Ma ae Yeni bir seyrüseler talimatma- tir, mesi dün vilâyete teblig edilmiş- Görülüyor ki bu muamele Al-| tir aynen aliyoruz: pullu için hiç bir kârı tazammun| 1 — Yüz ellilik listeye dabil in İren ga olanlarla Türk tabiiyetinden is- u toz şekersiz ama . : Sail bir delâlet ve tavassuttan kat edilmiş — sakit banedana ie belet mensup olduğundan dolayı milli Böyle bir tavassutun İstanbul| hudut haricine çıkarılmış olan- için faydalı olduğundaysa şüphe| lardan maada Türk pasaportu yoktur. Uşaktan bu ilk satış mu-| almaksızın ecnebi bir memlekete kabilinde gelen şekerler ancak 27 kaçmış olan Türk tebası ikinci şubatta İstanbul limanına muva - ded i 1 deilim salat etmiş, halbuki Alpullu şir.) maddede yazılı usul dairsinde keti on iki gün evvel, bu sekerler) memleketimize gelebilirler, muksbilini piyasaya vermiştir 2 — A-Hiç pasapart olma- 27 şubatta gelen Uşak şekerle-| dan ecnebi memleketlerine gi ri Sl gam e den. Ve Alpullu on, on iki gün müddet- 5 le kendi şekerlerine hiç bir faiz,| | >” OsMBlı pasaportu alarâk hic fbr komisyon ve menfaat bek, | <<0€cİ memleketlerine giden, lemeksizin tüccara vermiş bulun | | DP a ekeni ecnebi bir 4 memlekette olup tâ beş sene Hükümete vaki müracaat ne *| müddetle Türk konsoloshaneleri- le e ne müracaat ederek kayıtlarını gi arece ven'"en vazıye! G H i 33 4 Sü sllark Galler clan Küfür tescil ettirip tabiiyet vesikası ve üzerine snwelar icin eski fiat mu -| Ya Pasaport almıyan Türk teba- hafaza edilmekle beraber, mik.| ası memleketimize gelmek iste- tar itibaryile bazı tahdidata riayet! dikleri takdirde ötedenberi otur- edilmesi ve toptancı tacirlerin cu-| makta oldukları yerin Türk kon- val başma altmış kurustan | faz-| soloşhanelerine ve orada konso- la zam yapılmaması hakkında ta - los ii VA ai ahhüt'er alınması gibi bazı tedbir.) '9svane yoksa en yakın Konso ler ittihaz edilerek satrslar tanzim| !9sbaneye bizzat müracaat ede- olunmus ve günlerdenheri mazete-| rek alacağı üç parça beyanna- lerde görüldüğü veçhile şirket es-| menin her hanesinde yazılı sual- ki Pas Kenet satışlarına de *| lere açık ve sarih cevaplar ya- vam rstir. .. sarar ass seea asa eee see Kareem Bu arada sekerlemecilerin de şartiyle nç ola - bir müracsati vaki olmuştu. Sir -| rak on beş vagon şeker verilmiş. ketten on bes vagon toz şeker ta-! buna mukabil de (kendilerinden lep ettiler, O günlerde henüz sa-| bir dipozito alınmıştır. Bu şeker - tış hakkında bir karar o olmadığı! den on beş vagonu teslim edilmiş ve şirketten almarak şekerlerin | bulunuyor. Ve alınan malümata dışarda fazla fistla satılmamı-İ nazaran teslim edilen ş "erlerden sından şüphe edildiği için şekerle-| bir kısmı, şekerleme imalâtına de mercilere mtinda iki yaman teslim e-| gil, şüphe edildiği veçhile piyasa dehitmek va bir av zarfında aynen) satısma gitmiştir. Memleketimize Kimler Gelebilecek ? zacak ve her beyannameye fo toğrafini yapıştıracaktır. Konso'os bu beyannamenin bir. parçasını alıkoyarak diğer ikisini Dahiliye vekâleti Emniyet Iş. U. müdürlüğüne gönderecek ve be- yanname sabibi hakkında vuku: bulacak iş'ar üzerine pasaport” verecektir, 3 — Türkiye Büyük Millet mec> lisi hükümeti ve Cümhburiyet pa” saportile ecnebi memleketlerine gitmiş ve Türk vatandaşlığını kaybetmemiş olanlar avdet ede- bilir. 4 — Türkiye elümhuriyeti mas kamatı tarafından verilmiş pasa“ portla Istanbulu terketmiş gayri mübadil Ortodoks Rumlarla İs- tanbulda bulunan sile reislerine iltihak etmek üzre gelecek olan kız ve erkek çocuklar ve reşit bile olsa evlenmemiş kızlar ve reşit oğlu etabli tanınmtş dul analar hakkında olunacak mua“ mele Türkiye ile Yunanistan ara” sında yapılmış ve İİ haziran 930 tarihinde Ankarada imza edilmiş olan mukaveleye ve Mubtelit mübadele komisyonu Türk he- yeti murahhasası (reisliğinden konsoloslara vuku bulacak iş'ara göre ifa edilir. Tabiiyetinden şüphe edilenlere dairei aidesince yapılacak tabkikat neticesinde tabiiyeti tesbit edildikten sonra pasaport verilebilir. 5 — 2 Temmuz 340 ve 17-11- 930 tarihli seyrüsefer talimatna- meleri hükümleri mefsuhtur. ............. 5550000000500 50550500 — uu TARİH EL KİTARI mmm, harabe sebep oldu. Surda dahili bir harpten sonra mağlüp olan fırka erkâ- Bi şehri terkederek şimali Afrikaya geçtiler. Fenike tarihi Fenike ticaretinin ve Fenike müstemlekelerinin tarihi « dir. Bu tarih üç devreye ayrılır: 1- Sayda devri; (Milâttan evvel 1200 — 1500) Saydalılar gemicilik yapıyorlar, Akde- mizin şark kısmında çalışıyorlardı. Zengin bakır madenleri olan (Kıbrıs) zaptettiler. Sonra küçük Asyaya geçtiler. Mamur şehirler vücuda getirdi. ler. (Ege) adalarından da (mermer— kükürt) ve (altın) çıkarıyorlardı. ,Saydalılar (Limni ve Taşoz) adalarmı de zaptettiler. Boğazlardan geçe « rek Karadenize girdiler, oradan (Kafkasya) ya gittiler. Fenikeliler bütün (Yunan) sahilleriyle ticaret yapıyorlardı. (Tep) şeh- ri Fenikeli (Kadmüs) tarafından tesis edilmiştir. Saydalılar şarktan, şarkın silâhlarını, mücevherlerini, heykellerini ge- “rai Milâttan evvel (6) mcı asırda (Palestinliler) tarafından zap- ildi. 2 - Surdevri: Bir çok Saydalıları nda hicreti dolayısiyle nüfusu artan (Sur) şehri Saydanın yerini tuttu. Milâttan evvel (6 ıncı asırdan 5 inci asrıra) kadar bütün şarki Akdenizin en büyük ticaret merkezi oldu. Surlular müstemleke işleriyle ve ticaret meselelerinde garbi Akdenizi tercih ettiler. Şimali Afrikaya, İspanyaya gittiler. Orada Yunan rekabe- tiyle karşılaştılar. Sur gemicileri (Sardenya) ve (Balear) adalarına gittiler. Gol sahille- rinde ticaret şehirleri tesis ettiler. (Tunus) sahillerinde yerleştiler. Evvelâ © (Ütik) sonra (Kartaca) şehirlerini tesis ettiler. (Cebelitarık) boğazı © geçtiler. (Endülüs) kıt'asını zaptettiler.Endürüsten gümüş istihsal ettikleri © © gibi yün, zeytin iğ» ve buğdayı buradan getirirlerdi. (Kadiks) Fenike © müstemlekelerinin İspanya merkezi oldu. 3 — Kartaca devri: Surlular, Asurilere kar$ı isyan ettiler. Bu mukavemet şehri kuvvetten düşürdü. Sur milâttan evvel (5) inci asırdan itibaren kıymetini kavbet « miye başladı. Bundan sonra (Kartaca) hâkim oldu. Afrika, Sicilya, ispan- ya, Fenike müstemlekelerini idaresi altında topladı. (Etrüskler) le ve Yu- nanilerle muzafferane döğüştü. Milâttan iki asır evel Romalıların idaresi altıma girdi. Fenike gemiciliği ; Fenikeliler ilk gemiciler değildirler. Onlardan evvel Egeliler meşhur gemicilerdi. Fenikeliler onların tecrübelerinden istifade ettiler. Ecnebi hüs © kümetler donanma vücuda getirecekleri zaman Fenikelilerle anlaşıyorlar 'dı. Fenikeliler kuvvetli bir tersaneye sahiptiler, mını un TARI EL KITARI mammmmamn £İ m 3 — (İkesuslar) (*). 4 — (Yeni imparatorluk: Yani ikinci imparatorluk. 5 — Sayis) devri: Bu revirde Firavunların istiklâli son haddine gel - mişti. Merkez Deltada (Sayis) şeh-ridir. — Mısır medeniyeti — Firavın i Mısırı ilk Türk devrinden sonra idare edenler Firavunlardı. Firavun gözle görülen bir Allahtı. Bu, kâinatı idare eden (Ra) nın oğluydu. Fi ravun Mısır arazisinin sahibi addedilirdi. Sınıflar ; 1 — Mısırda rahipler çoktu. Bunri arazide yaaşrlardı. 2 — (Muharipler) sınıfı: Bunalr da Firavunlarım verdikleri arazide yaşarlardı. Bunlar Firavunlar istediği zaman muharebe etmek mecburi” yetindeydi. Samiler orduya gelmek istemedikleri için Firavunlar ordula” rını Anadolululardan teşli lederlerdi. 3 — Kâtipler yani memurlar bunlar kendilerini halkın üstünde bir sr” Bıf sayarlardı. — Halk işçi ve köylüden mürekkepti. Bunlar hükümetin tazyiki al” tındaydı. Mısırda Ikt:sadi hayat ; Mısırda dokumacılık, boyacılık, kuyumculuk, Minecilik, cametlık sa9 atları inkişaf etmişti. Memlekette bulunmıyan maden ve ki dışardan getirilirdi. Ticaret de inkişaf etmişti. Köylüler topraklarına 89” w eğilimi Firavunun, Rahibin. Muharibin arazisinde bir esir gibi 65” ardı. Mısırda din ; Mısırda yüzlerce Allah vardı. Güneş, Ay, Nil ve hayvanlar mabut t€; lâkki edilirdi. Hayvanlar bu mabutların en meşhurlarıydı. Keli Timsah, şehir kurbağası, Aslan Kurt, Çakal, Leylek, Akrep Öküz $i meşhur Allahları vardı. Bunlarm fevkinde büyük mabut, güneşti. To temleri öldürmek haramdı. (*) İke bey demektir. (Sus) Elâmın merkezidir. İkesus Sus beyi, 599 sahibi demektir. İkesuslar Firat vadisinden geçip Mısıra gelen ve Misi müslihane giren orta Asyalılardır.. Medeniyete (hizmetleri olmuştu” Bunlar geniş bir imparatorluk kurmıya muvaffak o olmuşlardır. Mısırd3 4 hâkimiyetleri (AL. E. 1580 )e kadardevam eder. İkesus imparatorlUğl bütün Mısırın en münbit sahillerine hükmetmiştir. 3 >
