30 Kasım 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

İN bü buhran. Buhran. Her “lüyor, Söylüyor. Mürteci Obunu Me. Muhafazakâr banu söylü- İnkrlâpçı bunu söylüyor. N vrandan korkan muhafazakir. Me, Mürteci bohrandan medet umtr| Mor, buhrandan medet u - Bira, İN ,f Ne kelimesini o konuşanlarm dünyaya yepyeni bir çeki rini tayin eden zümrelere başka plânlar, dünya - İN başka hedefler çiziyor. kendi çalışma olanlardır. » ta inan başvekili M. Laval Her - Ye Vaşingtonda ıspazmoz tut - Madi (Medeniyet) den ve yük ol- “lan bir hayattan bahsetti Bu Önüne geçilmezse dünyanın olacağını söyledi. N Yi büğünkü buhran, dünya âNlİnİ tek bir kasaya kilitlerken il yepyeni bir sermaye dere Tİ, vücuda getiriyor. Ki, tenya kademe, kademe Ame MÜfuzu altma (giriyor. Ve ki bu kademeleşme üzerine nm, saadetini büyük kapitale Ri muhafazakâr (mantıkla « Yorlar: Mere dünya büyük kapitalin r çizdiği nizamdan ha- m sere ti, ) hükümeti bu arzuyu $id - Kiye ei eder. Lavalin endişeleri, Niyg bindiği altın kulesinin devri) Bak, usundan geliyor. fana karşı en çok ümit besli > kapitalden en çok (o zarar tüy Snirıardır. Almanyada 3rasi; ay, ercilere karşı çıkan müsellâh küvvetleri, İngilterede Hender fırkası ve son intihaptaki dü- dünyayı tamamile cezri Lir islah arzusudur. ali tarzlarile e mü ; A Fİ: cezri inkilâpçı Züm - Dlânıdır. Bu plân muhtelif en geniş mikyasta çalış - 2 kendi mevkiini muhafa. nasıl milli blok namı al- cenah (diktatörlüğüne | cenah da cezri bir su- cenah diktatörlüğüne karşı çıkıyor. münteha arasında henüz EREL e a İİ EİEL rl YE bir zümre tesanüdü te- * istiyen yarıdan fazla mu- » yarıdan az cezri gözüken cular da dünyada ken bir nizam vermek istiyor gibi henüz tamamile bü. 'i devrine girmemiş bu tevazlin bugün dev. halini alması gibidir. bu buhran hareketleri için- n dünyanın en dar, en ke- ihtiva eden sahalarma ait dir, Dünya buhranı için- üncü bir cephe var ki, bu biraz daha kendini göster - y cephe kapitalist ve em- Ünya buhranma karşı müs ve yarı müstemlekelerin TÜ ASE £ # Z/Ü İZE ? " ty er kalkmıyor. Bocalı- ek leke şartlarını taşı ; er için bu buhran ) Emperyalist istismarına niha ” tedbirleri almak! Türki- Say kurtuluşu yolunda al cephe budur. Bize göre kurtarmaktır. SADRİ ETEM Di » yak amının teftişi VE NI A, A LARA li d Yİ emperyalizmin is. ymakamı Sedat B. mıntakasındaki we "iyonları teftiş etmiş, : kayıtlara riayet Yermek arzusundan başka bir baylara göre, buhran karşısmda! bahranından en çok korkan-| Mit bügünkü bührana kendi) N italizmi tâmamile safıharp ha-| İşi alan arasında bir ahlâk| | | | | Papaslar grevi ! Sehrimizde ölen gazeteci Dr. Karl Muley'in cenazesi az kalsın meydanda kalıyordu Şehrimizde buluman Avusturyak düşmiyen ikinci söz (plân)| gazeteci Dr. Karl Muleyin vefat et. tiğini dün yazmıştık. Doktorun dün saat on allıda Feriköyündeki Lâtin rlığına gömülmesi mukarrerği. aki muayyen saatte tabut çiçek. Fi lerle süslü cenaze otomobilile ve ar. kasmda hörmetkâr ve dostlarini taşı- yan birçok otomobiller olduku halde mezarlığa getirilmiştir. Avusturya başkonsolosu, okonsoleshane erkânt Doktor Operatör Ahmet Bürhanet - tin, Dr. Mazhar Osman Beyler, Türk ve ecnebi diğer bazı hekimler ve Za- zeteriler bu sırada mezarlıkta bulu. nuyorlardr. Önce Dr. Karl Mulâyin defni için tahsis edilmiş olan yerin mezarlık içinde ayrı bir duvarla ay- rılmış biçimsiz, hakımsız bir yer ck duğu dikkati celbetmiş, doktorun defninde hazır bulunmak üzere ge- lenler vaziyeti garipsemekle beraber, ses çıkarmamışlardır. İçlerinden bi- ri mezarlıktaki diğer mezarlar mü - kellef, muhteşem, süslü şeyler oldu- fu, hepsinin baş ucunda koskoca sa- lipler bulunduğu halde etrafı du. varla ayrılmış olan bu biçimsiz yer- deki tümseklerin baş uçlarında salip! Balık bolluğu İntihabatı, Almanyada! Bir vapurun pervanesi balık ağlarına takıldı Karadenizde fırtınanın tekrar başladığını ve bu yüzden, Halice mühim miktarda balık girdiğini yazmıştık... i Evvelisi gecede Halise gene mühim wiktârda Bâlk girmiştir. Dün sabah bu sebepten dolayı Yemişle Köprü arası irili ufaklı yüzlerce balıkçı kayıklarile kaplı bir vaziyette kalmıştır. Avlanılan balık Uskumrudur. Dün akşam okkası 20 kuruşa kadar inmiş- tir. Halice giren bu sürünün bü- yüklüğünü anlamak için balıkçı- İarın oltalarma yem takmadan avlandıklarını söylemek kâfidir, Bu yüzden dün sabab, Halicin 5 numaralı vapurn Köprüye ya- naşırken manevra sırasında büyük bir balık ağı pervanesine takıl- mış ve vapurun yanaşmasına mani olmuştur. Yolcuların Köp- rüye çıkabilmeleri, arkadan ge- len bir diğer vapurun yardımile kabil olabilmiştir. Adliyede : olan Nışantaşındaki cinayet tahkikatı Geçende Nışantaşında Celâl ! efendi isminde bir zat öldürül- İ | | | müş, öldürmekle maznun olarak Hakkı ve Hacı isimlerinde iki kardeş yakalanmıştı. Bunlar hak- kındaki tahkikatın tamiki için evrak istintak dairesine verilmiş- tir. Morgda, ceset üzerinde otop- si yapılmıştı, Bu otopsinin neti- cesini tespit eden rapor da, müd- deiumumilikçe istintak dairesine gönderilmiştir. Katil Fatma Meclis kararı tastik ederse idam olunacak Ankaradan bildirildiğine göre Ispartanın (ODarıyolu köyünden Fatma hakkında mahkemece ve- rilen ve temyiz tarafından tastik edilen ölüm cezasının infazına Adliye encümeni karar vermiş ve bu karar Meclis heyeti umu- wiyesine sevkedilmiştir. Meclis de bu kararı tastik ederse Fat- | yülüyyyystllüyyyi yagi | re ilk divan toplanışında süratle ma idam edilecektir, . # ik “ij Dr. Kari Muley de bulunmadığını görmüş, bunun se- bebinj orada bulunan mezarlık bekçi- lerine sormuştur. Bekçiler burasınm afororlulara, İntihar suretile ölenle. re, hulâsa muhtelif şekil ve suretler Te kilisenin emirlerin; yerine getir. meniiş olanlara, asilere mâhsus bir e bedi karargâh olduğunu söylemişler | Alafranga istih- sal ve alaturka istihsal ! Geçenlerde Fan! Ahmet Bey iktisadi derilerimizi iki kelime ile huldsz etmişti: — Bütün fenalık alaturka İstihsal ve alafranga istihlük etmemizdedir!, Demişti. Ah- met İhsan Bey Fazl Ahmet Beyin sözünü şu sürelle ifa- de etmiş: — Alafranga çalışalım; «- laturka yiyelim... Acaba Ahmet Ihsan Beyin dediği gibi “Alafrenga çalı. şalım; alaturka yiyelim. demekle bütün deriler orta den kalkmış olacak mıdır? Alafranga o çalışmak bir ar- zu, bir ihtiyar meselesi değil. dir. Bugün — olafranya çalış- manın, yani Avrupalılar gibi Pp para kazanmanın « eyhinde olan bir Türke te sadül mo ira Alaf. ranga çalışı r itiyat meselesi olmaktan ziyade (bil gi ve vasıta) meselesidir, Bu İse çok uzun mesaiye, aynı zamanda müterakim sermaye- ye mütevakkıf bir şeydir. Ve öyle zannediyoruz ki Fazil Ahmet Bey de bu ciheti naza rı dikkate almış, İstihsal ve istihlâk usullerimizdeki mü - vazenesizliğe işaret elmişdir, Binacnaleyh her seyden er vel müvazenesizliği ortadan kaldırmak lâzımdi”. Maden ki bugün alaturka çalışıyo. ruz ve alaturka (oçolışmıya mecbur oluyoruz, çünkü alaf- ranga çalışmak çin icap eden bilgilerden ve (o vaslalardan şimdilik mahrum bulunuyo - ruz, O halde sar/iyalurızı da alafrangalıktan o alaturkaya çevirmek lâzımdır. Bir ker - re alaturka yaşamıya başla. dıktan sonra alaturka çalış. manın ve kazanınanın yoluna gidebiliriz. Ne vakit alafran- ga çalışıp kazanmıya başlar. sak o vakit alafranga sarfiya ta da cevaz verebiliriz. Kaldı ki alafranga yemek insanların alabildiklerine is- raf etmeleri demek değildir. Bizin o bildiğimiz / /renkler Türklerden bile muhtesit ve tutumlu insanlardır. Bir ta- rafta israf ve eğlence görüle bilir. Fakat diğer tarafla bi. tün iktısadi Ohayıla daha fâzla ve istikbal endişesi hâ - kimdir. yy yy yy yl maktadır. Kânunusaniden itiba. haberlerimizin bir | ten açılması katiyen kararlaştı- Şehir kısmı 4 Üncü sayfamızdadır. dir. Doktorun buraya gömülmek is- tenilmesindek; sebep (düşünülürken yeni bir vaziyetle karşılaşılmış, etraf ta hiçbir papas bulunmadığı görük müştür, Keyfiyet tahkik olununea pa pasların grev yaptıkları öğrenilniş-i tir, Filvak; hiçbir papas, Avusturyalı gazeteciyi defnetmeyi kabul etmemiş- tir. Sebebi tahkik olunmuş, Mösyö Karl Muleyin bundan sekiz sene ev- vel karısını beşamış olduğu, bu talâ-! ka sit evrakın tekemmül etmesi ve kararın kat'iyet alması için Romaya papalık makamma gönderildiği, fa-i kat muamelesi senelerce sürdüğü için doktorun neticeyi beklemeden bura- da başka bir kadınla evlendiği öğre- nilmiştir. Bu ikinci izdivaç yalnız medeni nikâh şeklinde yapılmış, dini merasim İfa olunmamıştır. Papaslar, bunun Üzerine mösyö Karl Muleyden intikam almak için onun ölümünü beklemişler ve onu gömmemiye karar vermişlerdir. Doktorun cenazesi, me- zarlık bekçilerine birkaç lira verile. rek onlara defnettirilmiştir. Yirminci asırda hâlâ pâpas salta. matı! ihtilaf çıktı! Kadınlar birliğinde istifalar başlamış... Kadınlar birliğinde âra ha nımlat arasında itilâf çıkmış ve bunun neticesi olarak bazı isti- falar vukubulmuştur. istifa ha- berlerinin gizlenmesine rağmen Nebahat, Reşide, Rübsar Nazmi Nuri hanımlar istifa etmişlerdir. Bunlardan başka diğer bazı âza- azalar da istifalarım hazırlamış- lardır. istifa edenlerin eski birlik re- isi Nezihe Muhittin hanımla bir- leşerek ayrı bir cemiyet teşkil ecekleri söylenmekte ise de dün kendisini gördi e- adr a ve ln vie te etmiş, “ il deki istifalardan haberim olma- dığı gibi bir cemiyet veya birlik teşkilinden de malümatım yok- tur... demiştir. —— amma — Ağrı dağ elebaşıları Adanada muhakeme edilmek Ağrı dağındaki isyan baraka: Ağrı dağındaki isyan tını elebaşı ve müşevviklerinden edilmeli Dere “götürüldükleri & üzre (götürüldüklerini yazmıştık. Erciyeşten bildirildi- e nazaran 150 mevkuf ikkındaki © ikmal edilmiş hm binası - ge len mevkufları istiaba kifayet etmi den Adanada Kara- sofudaki Hürriyet oteli kiralana- rak mevkuflar burada muhafaza edileceklerdir. ür iiieier Serbest dersler Darülfünun, ilâhiyat fakültesi tarafından tertip edilen serbest dersler serisine O başlamılmıştır. ilk ders müderrisi Mebmet Ali Ayni B. tarafından verilmiş ve çok fazla rağbet görmüştür. ikin- ci ders bugün müderris Şere- fettin B. tarafından. verilecektir. Gazetecilik mektebi Darülfünun emini Müamer Raşit B. henüz iyileşmediğinden darülfünun divanı toplanama- rılan gazetecilik mektebi esasla” “ Km mmm mm a al m neticelendirilecektir. Modası! Modadan korkunuz; (yalnız korkmak da kifayet etmez. Kanaat edinizki moda, en akla gelmiyecek şeyleri günün birinde yapacak, en sevmediğiniz şeyleri sevimli bir hale koyacak deb- şetli bir hükümdardır. Meselâ benzin kokusu fenamıza idebilir. Meselâ sevmediğiniz ekten tiksinirsiniz. Buna rağ- men gene emin olabilirsinizki günün birinde meselâ, yanınız- daki yatakta yatan sevgiliniz- moda olduğu için benzin sürü- necek, siz ondan hoşlandığınızı söyliyeceksiniz, hatta günün bi- #inde sahiden de hoşlanacaksınız. Gene bir gün, modadır diye, karınız sümüklüböcek kabukla” rından bir kolye takacak ve siz de; — Ah sevgilim, diyeceksiniz, bu zarif kolye sana nekadar yakıştı, bayıldım... Bütün bunları mübalâga san- mayınız! Siyab fare, yani mahut ismile sıçan şimdiye kadar en müstek- rah tuttuğunuz & mahlüklardan birisi değilmidi? £ Halbuki bu mundar nesne son günlerde Pa- risin şık hanımları arasında se- vile sevile beslenen tüyleri ok- şanan bir sevgili mablük olmuş- tur; Avrupâ gazeteleri bahse- diyorlar ve hatta birisi: — Ne yazık, diyor, artık o güzelim, o canım tombul ev ke- dileri bu yeni sevgili yüzünden sokaklara atılacak! d Toplin İğen Cemiyetlerde Ticaret talebesi —— Dün senelik kongrelerini aktettiler “Ulumu aliyei ticariye,, mek- tebi talebe cemiyeti, dün ticaret odası müzakere salonunda sene- lik içtimamı aktetmiştir. Sabık idare heyeti umumi kâ- tibi Tahir B., içtima açmış, Emin, Nesip, Ahmet beylerden müteşekkil Dir kongreye riyaset seçilmiştir. Bundan sonra, idare heyetinin bir senelik faaliyetini izah eden rapor okunmuştur. Hesabat, tetkik ve tasdik edil miştir. İçtimada, iktisat vekili Mustafa Şeref B. cemiyetin fab- ri reisliğine intihap olunmuş, mektebin müderrisleride fabri aza intihap edilmişlerdir. Yeni idare heyetine muhtelif sömester talebelerinden Feride H.la Şev- ket, Emin, Nesip, Halis, Baha, Azmi, Melib, Şöra beylerin inti- tibapları icra olunmuştur. Aynı zamanda, yeni idare he- yetinin daha cezri faaliyette bu- lunması, “Ulumü aliyci ticariye,, mektebine “Yüksek iktısat mek- tebi,, yahut maarife devrile “Hu- kuk faköltesi,, ne ilhak olunarak “İktisat fakültesi, unvanı veril- mesi ve “ Orta yüksek ticaret mektepleri, hin bir “ Ticaret li- Sesi halinde birleştirilmesi için iktısat ve maarif vekâletleri nez- dinde teşebbüsatta bulunması, kararlaştırılmıştır. Reisitümhur Gazi Hz. ne, - lis reisi Kâzım paşa Hz. ne, &. vekil İsmet paşa Hz.ne, i t vekili Mustafa Şeref beye tazi- mat telgrafları çekilmesine karar verildikten sonra, kâvunuevvelin ilk haftası zarfında tekrar top“ lanılmak üzere, kongre dağıtık mıştır. Müteakip içtimada, yeni nis zamname müzakere edilecek, teftiş heyeti ve haysiyet divanı iptihabalı yapılacaktır. »