26 Ekim 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

— 4 — VAKIT 26 Teşrinevvel 1931 — M. Borah baklayı ağzından çikardı ( Üst tarafı 1 inci sayıfada) #imdi bu husustaki noktai (o nazarını değiştirmiştir. M. Borah âyanda hariciye encümeni reisi olmak hase- bile büyük bir nüfuza maliktir. Her halde bu zat demokrat firkasına men- süp olmakla beraber Amerika reisi. cümhuru M. Hoover ile bu noktai! nazarda birleştiği şüphesizdir. Yal mz M. Hoover gerek o relsicümhur mevkiinde bulunması, gerek gelecek intihabatta namzetliğini ilân etmek fikrinde bulunması gibi sebeplerden dolâyı harp borçları ve (o Almanya- nım tamirat borcu meselelerinde açık- ça fikrini söylememektedir. | Bu itibar ile M. Borah rarafından! Versay müahedesinin tadili ve harp! ve tamirat borçlarının ilgası lehinde söylenen sözleri Amerika efkârı w- mumiyyesinin bir aksi olarak kabul etmek mümkündür. Amerika efkârı umumiyyesinde gö- rülen bu mühim tebeddül hiç şüphe siz Avrupada, bilhassa Almanya ve Macaristan gibi Versay o munhedesi- nin tadilini istiyen (o memleketler. de büyük tesiler ve mkisler ya pacaktır. - İngiltere ile İtalya gi. bi büyük devletler (bu cereyanı takviye ettikleri halde bir gün Fran. sa da Versay muahedesinin tadil! mecburiyetinde kalacaktır. Hulâsa bugün beynelmilel siyasi vaziyet tamamen başkan ahval ve şe rait o içinde olmakla beraber adeta harbi umumi içinde Amerikanın iti- Yaf devletleri lehine harbe iştirak et- tiği zamana çok benziyor. Harbi w- mumi içinde itilâf o devletleri lehine harbe iştirak etmek suretile onların zaferini temin eden Amerika şimdi Iktısadi o buhran vaziyeti içinde Al- manyanın bulunduğu tarafa iltihak ederek beynelmilel yeni bir sulh şe- rajti tesis edecek gibi görünüyor. Fransız gazetöleri ne diyorlar ? Paris, 24 (A.A.) — Liberte güzete-| si Vaşington seyahati hakkında di- yor ki: Fransıx efkâri umumiyesi, Amerika tarafından yapılan resmi bir taahhütte Avrupada sulh tarsin edilmedikçe Fransanm (dolar için mücadeleye atılmağa ve Almanyaya yardımda bulunmağa mecbur edilme- #ini istememektedir. Entransijan gazetesi, M. La valin seyahatinin en vazih o neticesi yüzlerce Amerikan gazetesinin Ame- rika efkârı umumiyyesinin bir keli mesini bilmediği emnüsselâimete mü- teallik ilk hakikatleri 48 Amerika hti- kümetinin kulaklarma eriştirmek ©- lacağınr yazıyor. Gerek yeni ve ge rek eski dünya, sulhü tehdit eden yegâne millete meram anlatabilirler. se, o zaman Fransa da belki yüzüncü defa olarak fedakârlığa katlanacak tır. Fakat hiç bir şey mukabilinde olmaksızm fedakârlık yapması asla mümkün değildir. Müzakere bitti Vaşington, 24 (A.A) — M. Hoo- ver İle M. Laval, dünyanın iktisadi vaziyeti hakkındaki müzakerelerini! bu sabah (o bitirmişlerdir. e Hariciye nâzırı M. Stimson ile maliye müste- şarı da bu mülâkatta hazır bulun- muşlardır. m. ölümde de dost! Edisonun ölüm haberini alan di larından Bostonda oturan doktor Signcel Statton ile Nev Jerseyli M. John Ott teessürlerinden o füceten vefat etmişlerdir. Konya treni gecikti Son yağmurlar yollarda fazla hasara sebep olduğu için Konya treni evvelki gün iki buçuk sa- at teahhürle gelmiştir. ——— Ayakkabıcılar cemiyeti faaliyete geçiyor müddettenberi bazı se- bepler dolayısile omuattal bir halde bulunan ayakkabıcılar ko- operatifi hakkında dün toplanan heyeti umumiye faaliyetine devam kararını tir. Yeniden idare heyetine seçi- len zevatın isimleri şunlardır: Bahri, Halil, Sıtkı, oOMeh- met Ali, Sait Salih, Nuri Sıtkı, Karbuzyan, OOvnatan, Suat, Muhittin Beylerle Ömer usta. Kıbrıs Hadiseleri | Baş makalemizden mabast | geçmişler, İngiltere (hükümetinin yerek dahilde ve gerek hariçte en gaileli bir vaziyette bulunduğunu na- zarı dikkate alarak böyle bir zaman. da yapılacak hareketten kendileri le- hinde netice alabileceklerini ümit et- mişlerdir. Ve ihtimal ki, bazı tel- graflarda işaret edildiği veçhile, ver gilerin hafifletilmesi gihi maddi bazı faideler elde edebileceklerini düşün- müşlerdir. Bununla beraber Kıbrıs hadisele rinde mühim olan o cihet bunların haddi zatında küçük olan münferit ve mücerret manzarası hadiselerin ehemmiyeti, İngiltere im- peratorluğunu meşgul eden mühim gaileleri adeta bir kar çığı gibi mite madiyen büyültücü birer âmil olma- sındadır. Efkârı umumiye, bugünlerde yeni bir meclis intihabatı ile memleketin. den yeni bir kuvvet almıya çalışan İn giltere hükümetinin, imperâtorluğun istikbali ile çok sıkı bir alâkası olan, bütün bu meseleler karşısında nasıl bir vaziyet alacağını hakikalen büyük bir merakla beklemektedir. Mehmet Asım Akalliyet hukuku —ğ “Memlekette ayrılık ga doğuran bu hakları tan yoruz! Lozan muahedesi, memleketimizde yaşıyan akalliyetler (o hakkında bazı hususi ahkâmı ihtiva etmektedir. A- kalliyetler Tür vatandaşı telâkki e dildikten sonra, bu kısım vatandaşlar hakkında gene bazı hususi ahkümın mevcut oluşu, vatandaşlarımız ara- sında bir ayrılık gayrılık tevlit ettiği, binaenaleyh akalliyet fikrinin gayrı tabii olduğu, zaman zaman mevzuu bahsolur. Bu meseleye dair avukat İstimat Zihni beyden bir mektup al- dık. Bazı parçalarını alıyoruz: “Türk topraklarında, Türk vatan- daşı olan herkes, mensup olduğu mez hep, nesil ve ırkları ne olursa olsun, bilâ istisna Türk camiasına dahildir. Binaenaleyh bu vatandaşlar arasın- da herhangi bir mefküre ihtilâfı ve ayrılık gayrılık mevzuu bahsolamaz. Biz bu vatana, dil, kültür ve mefkö- re birliği ile bağlıyız. Bunun aksini iddia etmek, bu topraklarda yaşayıp i Türklüğe kalben ve ruhen merbut vel meftun olanlara karşı en büyük bir fenalıktır. Bugün içimizden bazıları, akalliyet addettikleri bir kısım va- tandaşlara hizmet ediyoruz gibi gö- rünerek, gazete sütunlarmda akalli. yet hukuku etrafmda kâh açık, kâh kapalı neşriyatta bulunuyorlar. Bu adamların düşünceleri yanlıs; ve gittikleri yol tehlikelidir. Bunlar bu kabil geylerle aklarma, hakkımızdaki eski sakim hareketleri. mizle gene kendimizin sebep olduğu- muz ve bunu vaziyet inkişaf edince ye kadar tecrübe ve imtihan addetti- ğimiz muvakkat takyidatın kaldırıı- ması için çalışsalar, hem hüsnü ni yetlerini göstermiş, hem ds vatandaş larma büyük bir iyilik etiniş olurlar. Bizim hukukumuzu, her Türk va tandaşı gibi, Türk kanunları tam- men temi netmektedir. Hakikat böy- le iken Lozan muahedesi gibi bir ta- rafma ecnebilerin imza koydukları vur etmek kadar gayrı tabii ne ola- bilir? Biz, Türk camlasmı teşkil eden küllün bir cüzüyür. Türkiyede akal. Viyet diye bir şey yoktur. Akalliyeti hukuku bizim için lüzumsuzdur. Böy. le bir şey Lozan müahedesine yazıl mış olsa bile, zaittir. Biz bu hakikat; daha evvel idrak ettiğimiz için, akalliyet hukukunun büyük bir kısmından feragat ettik. Bugün de hiç birisini tanımıyoruz. Bizim kanunlarımız, bizim huku- değildir; bul M. Litvinof Bugün geliyor TÜsr tarafı 1 inci sayıfada) hat ettikten sonra, M. İitvinof va. Vi Muhittin beyi ziyaret edecek, mii tenkiben kolordu kumandanı Şükrü Nail Paüaya kart bırakacaktır. Kol ordu kumandanı, öğleden evvel ge ne kart bırakmak suretile hariciye komiserine iadeyi ziyaret eyliyecek- tir. Saat 13 te İstanbul valisi misa- firler şerefine Pera Palasta bir öğ. le yemeği verecektir, M. Litvinof ile zevcesi ve malyo- tı erkânı sant 16 da oteli terkedecek- ler, Seyrisefain rıhtımından bir mo- motörbota binerek Haydarpaşaya ge çeceklerdir. Misafirlerimizin Ankaraya &#zi- meti için hususi bir tren hazirlar. mıştır, Tren saat 17 de Iaydarpaşa- dan hareket edecektir. Misafirlerin Ankaraya teşyiinde, vali, polis mü dürü ve merkez kumandanı hazır bulunacaktır. Hususi tren yarım sabah 950 da Ankaraya vasıl olacaktır. Ankara istasyonu Türk ve Sovyet bayraklari- le süslenecek, mMütat askeri merasim ifa edilecek, mızıka Sovyet milli marşını çalacaktır. Ankarada Rus hariciye komiserin!| Hariciye vekilimiz Tevfik Rüştü B. Hariciye müsteşarı, protokol umum müdürü ve üçüncü daire umum mü- dürü ve Ankara merkez kumandanı karşılıyacaklardır. Misafirler Afikara Palasa inecek- ler, M. Litvinof resmi ziyaretlerini ifa edecektir. Saat M te Hariciye vekilimiz mi- safirlere Ankara Palasta bir öğle zi- yafeti verecektir. Öğleden sonra Reisietimhur Haz- retleri Rus hariciye komiserini ka- bul buyuracaklardır. Resmi kabulde Hariciye vekili ile Sovyet büyük elçi- si hazır bulunacaktır. Akşam saat 280 da Hariciye ve- kili tarafından misafirler (o şerefine Ankara Palasta mükellef bir ziyafet verilecek ve ziyafeti bir süyare takip edeekir, Greta Garbonun Hususi Haya Burası, esrarengiz Garbonun hulya ve garabetle yaşadığı yerdi Her şeyden önce; sessiz, tenha bir! sokakta bir ev arıyordu. Bir kendisi. me, bir de hizmetçisine git iki yatak odası kâfi gelecekti. Sonra bu evin güneş gören bir bahçes; bir de yüz me havuzu olması lâzımdı. İşte o ka-i dar. Bulduğu ev, İspanyol tarzı üzere, kerpiçten yapılı ve damı kürmızı kire- mitle örtülüydü. Ön pencarsleri, as- ma yapraklarile hemen hemen kapan- mıştı. Bahçenin etrafı yüksek ve (ze rinden güller sarkan bic duvarla çev. riliydi. Arkada yana isabet eden, dü-| vara yakm bir yüzme havuzu, gölgeli limon ağaçları vard. Evin uzanık, İki cenahı; ön tarafta avlumsu bir yer yapıyor ve burayı kiremitli geniş bir saçak gölgeliyordu. Gene arka ta- raftan bir yol, garaja açılıyordu. Yalnız duvara bitişik iki katlı ev. ler hoşa gitmiyordu. Bu evlerin üst pencereleri Garbonun bahçesine ba kıyordu. Fakat bitişiksiz ev bulmak muhal gibidir. Orada yerleşmek münasipti. Böylece saklı yaşıyabile- cekti, Garhonun odası ağır ceviz mefrü-; şatla döşeliydi. Geniş büyük bir kar- yola, başında ikiküçük masa, biraz ö- tede iki iskemle ve duvara dayalı iki ayrı elbise dolabı görüyordunuz. Bir ocak vardı. Karşısında bir koltuk dü-; ruyordu. Pencereler avluya bakıyor- du. İşte burası esrarengiz Garbonun on iki ay, hulya ve garabetle yaşadı gı yerdi, Garbo , bu ev için bir senelik kon- turatını yaptıktan sonra bir İsveç iş idarehanesinden Iki hizmetçi istedi. Hakikt İsveç yemeği pişirebilecek bir aşçı kadına ihtiyacı vardı. Ve bu ka- dınm kocası; bahçeye, havuza baka- cak otomobil sürecek ve uşak hizme. tini görecekti. Gene haber verildiğine göre çar. şamba günü de Başvekil İsmet Paşa Hazretleri misafirler Şerefine bir öğ- Je yemeği verecektir. Aynı akşam M. Suriç tarafmdan sefarethanede bir akşam yemeği verilek Ve gene mü. teakiben bir süvare tertip edilecek- tir, 29 teşrinlesvel perşembe giinü mi- safirler Büyük Millet Meclisi bina- sında yapılacak resmi kabule iştirak ve Reisicümhur Hazretlerine tebrik- lerini arzedeceklerdir. Bilâhare ge-i çit resminde hazmr bulunacaklardır. M. Litvinof zevcesi ve malyetindeki zevat o akşam Ankara Palasta Ha- riciye vekili tarafından verilecek ak- gam yemeğine davet edileceklerdir. Ve müteakiben bir Tesmi kahel ve sü. vare tertip edilecektir. Cüma günü Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzrm Paşa tarafından “misa- firlerimiz şerefine bir öğle yemeği verilecektir. Misafirlerimiz saat 1930 da hu- susi trenle ve teşyi merasimile Anka- radan ayrılacaklardır. Bir tren faciası Adanada Bucak ve Kilik 1s- tasyonları arasında altı vagon- dan ibaret bir kâtar uçurumdan yuvarlanmış, iki kişi ölmüş, beş kişide yaralanmıştır Tarihi evrakın muhafazası için Tarihi kıymeti haiz evrakın tetkik, tasnif ve muhafazası için müzede bir encümen teşkil o- lunmuştur, Mütebassıs zevatın iştirakile, mahzenlerde mevcut evrak birer birer elden geçiri- lecektir. kumuzu mütekeffildir. Eğer bizim bu yoldaki mücahede. mizi, akalliyetlere ihanet ve mazar kimselerdir ki, vatandaşlarma asıl ihanet ve mazarratı biz değil, onlar yapmış olacaklardır. Avukat İstimct Zihni rat gibi telâkki edenler bulunursa, onlar öyle gafil ve yabaner rahlu| Gustav ve Siyrid Norm isimli “bie! çift müracaat etti, İkisi de Isveçliy- di. Garbo, bunların vaktile hizmet- çilik yapıp yapmadıklarını bilmiyor. du ve genç iki sergüzeştçi oldukları; nı da ona kimse söylememiişti. Işsiz bir delikanlı olan Gustav; karısı Sigridle, meşhur yıldızm ev iş lerini görmek ve onu yakından tanrmakta büyük bir macera zevki unmuşlardı. Bu iki hevesli, eve Garbodan İki gün önce geldi. İler sey yerli yerine konuldu. Fakat Garbo, buraya taşım maya o kadar teşneydi ki; beklenil- diği günden bir gün önce geldi. Gustav, sebze, öteberi temin ede- memişti. Evde jambonla yumurta dan başka da bir şey yoktu. Gustav: “Öğle yemeğinde ona me vereceğimizi bilmiyorduk. Oha ilk o- Tarak bir İsveç yemeği pişirmek İsti- yorduk. Hem bununla, bütün meha- retimizi gösterecektik. Fakat işten baş kaldıramadığımız için bir şey &- lamadık. Sadece jambonla yumurta pişirdik o gün,, Greta Garbo, ss çı- kramadan yemişti. Garbo, gelir gelmez hizmetçilerini yanına çağırmış ve bir takım talimat vermek istemişti. İlk vazife, kime 0- Tursa olsun, Garbonun o evde otur- duğunu söylememek olacaktı, Gelenlere: “Burada Mister Norin oturuyor, diye uşağının ismini ver- meyi muvafık buluyordu. Telefonla- ra da bu cevap verilecekti, Şimdiki halde nerede oturduğunu kimsenin bilmesini istemiyordu, Gustav devam ediyor: Evin bütün masrafmı biz görecek; tik. Fakat ayni zamanda bunların hesabı tutulacaktı, Ev masrafı için e ii car A MUSSUZİA! ya çalışmayı ve gene bir hayli za-! mandir onunla beraberli sadece, günün birinde eğlenceli bir şey vur kua gelir ümidile arzu etmiştik. Am- ma ne de olsa, memnunduk. “Haftada iki gün Los Anjelostaki büyük pazara gidiyor ve kutu eti, sardalya, meyva alıyordum., “Aldığim seylerin pahalr olmama. sma çok dikkat ediyordum. Böylece| Yazan : Rilla P. Palmborg : ilk iki ayda masrafım, her ay 17 şer ingilize geld. Fakat Gar daha birinci aydan, hesabı biraz lü buldu. “Biz, gayet idareli davran zannediyorduk. Buna rağmen idareli olmaya çalışacaktık. harer az yemek pişirmeyi de yorduk. İsveç yemekleri, bol te! ğı, kaymakl aolur. Biz Garboya le yemekler verecektik. Velhasıl müsrafı az yapmak, hem İstedi gibi hareket etmek arasında yıp duruyorduk... Yeni Irak kabinesi nasıl teşkil edildi? Bağdattan Taymise verilen mal mâta göre İrak kabinesi tebeddül miş ve yeniden Nuri Suit paşanın yaseti altında teşekkül etmiştir, bine tebeddülünün . sebebi dahi nazırı Müzahim Paçacı Pş. ile nedeki arkadaşları arasmda taha eden ihtilâftır. Başvekil bu ihti halle imkân bulamadığından di Irak kıralına istifasmı vermiş ve tifanamede kabine (azası arasmdâ! ihtilâfı halle çalışmakla beraber na muvaffak olamadığını izah tir. İrak kralı istifanameyi etmekle beraber sabık başvekilin ni kabine teşkil etmesini, tavsiye miş, Nuri paşa rahatsız ve yorgun duğunu söylemekle beraber yeni ki nenin teşkilin; kabul etmiştir. Yeni kabinede başvekillik Ni Paşa tarafından deruhte olunmuş liye nazırlığına Rüstem Haydar, 4 yeye Babanzade Cemal beyler, hi ciye ve harbiyeye Cafer Askeri muvasalat ve iktısat nazırlığına Zeki, maarife Abdülhüseyin tayin Eültmiypesat.. : Yeni kabinede hariciye ve yeye getirilen Cafer paşa Londra zi firidir. Cafer pâşanm yerine sa! dahiliye nazırı Müzahim beyin tayini beklenilmektedir. o — —————— Malül Gazilere | Mütekalt Harp Malülleri cemiy€ tinden? Cemiyetimizin tabedilen 1831 - meshj programı Beyazıtta havuz şsında tütüncü Malâl zabit Vâ Eminönünde Gazi gişesi sahibi mal, Galatada Karaköy Tokatir nında tütüncü malâl gezi Şevket, V! küdarda Karadavutpaşa mahalle: de Hakimiyetimilliye caddesinde lülgazi Tayyar, Tophanede Tram durağında tütüncü Şükrü, Eyüpte kele gazinosunda Cemil, (Beşil tramvay deposu yakınmda tütü Şükrü, o beyler neztlerinde ve B zilta Veznecilerde o cemiyet merki umumisinde meccanen tevzi edilmi tedir, Cemiyette mukayyet arkad larımızdan arzu edenlerin isim, 4* res ve cemiyet kayıt numaraları” havi bir kâğıt vererek bu program” dan birer tane edinmeleri ve bunla” tetkik ederek yakında verilecek feransta beyanı mütalea etmek hazırlanmaları rica olunur. Mütekait harp malülleri cemi yeti merkezi umumisinden: Cümhuriyet bayramı merasimi”. iştirak hakkında görüşülmek Üz arzu eden malül arkadaşların 26 - 931 pazartesi günü cemiyet merke” teşrifleri rica olanur, Darülbedayi Temsilleri Yarın aka 8 İSTANBUL BELEDİ lr iğ AM Talebe gecesi ; Yakında Kalbin Sesl Piyes 3 perde Ayıskomedi-1 perde Yazan: Gerolomo Rovetto