—4 — VAKIT 30 Eylül 1931 Nereye gidiyoruz ? Fransa, Avrupanın son darbeyi vu koz olduğu oyunda rmak üzeredir Bir ingiliz gazetesinin sözleri Londrada çıkan “New o Statesman)|ra istikraz teklif etti, And Nation, gazetesi yazıyor: Almanyada fiatlar düşmeğe başlar Dahili | buhran ile meşgul (olan/başlamaz, Fransa kısa vadeli istik- İngilizler, Avrupaya olan tesirlerini!razlarını çekti ve Almanyaya yardım icra etmeğe henüz (o başlamadılar veletmek istemedi, ve İngiltere ile A- Fransızların Ayrpa işlerinde almış ollmerika orta Avrupa peykinin yükünü dukları oehemmiyetin farkında değil-|yalnız başına taşımak mecburiyetinde lerdir, Yeni bir nazariye olan beynelmilel bir Avrupa - hükümeti telâkkisi | İle, eski bir nazariye olan peykleri olan bir memleketin (o hakimiyeti mücade- lesi sulh muahedesinden beri başla- mıştır. Harpten sonra (devrinin de- ğurduğu rahatsızlığın, harbi (o zaif olan tarafın kazanmasından ve bu za- feri tahkime çalışmasından mütevellit olduğu söylendi. Her ne olursa olsur Versayda, müttefikler, (bir sürü cü. celer gibi orta Avrupa devi ile "Amerika ve İngiltereyi kıs kıvrak bağ- hyabilmek için karışık birçok msnev- relere | giriştiler. Bu hareket 1518 de Vellingtonunkine benziyordu, ve ol dukça Oomuvaffak oldular (fakat a- Imacak hattı hareketi o bulamadılar, ki facia da buradan kopmuştur. Tek başma kalan İngiltere, gayri şeni bir kaldılar. İşte o zaman Hover teklifi, ve esas mesele (Bal) mütehassıslarına havale edilmek suretile Fransız nok- tai nazarnın galebe çaldığı o Londra konferansına bildirildi. Bu mütehassıslar uzun vâdeli İs tikrazlar için siyasi teminatların lü- zumundan fazla bahsettiler ve Fran. sızlar da “Gördünüz mü? biz size ne diyorduk,, diye tasdik ettiler, Orta Avrupanm ©nçok angaje olmuş olduğu merkezden, Londradan, sermayelerini çekmeğe başladılar. Ve bugünkü vaziyet oldu. Bugünkü vaziyet nedir? Sira ile hadiseleri (o gözden geçirelim. Avusturyadan o senra Macaristan malt iflâsa uğradı. Fakat hu (sefer Londra yardım vaziyetinde - değildi. Fransa Macaristana 625 milyon frânk istikraz etti, Ne gibi şerait altında ol Avrupada bir cemiyeti akvam kurma-|duğunu İki taraf da söylemiyor fskat Bonoların Ziraat ban- kasına kabulü için Gayrimübadillere bono dağı- tılması devam etmektedir. Şim- diye kadar 620 gayrimübadile bono verilmiştir. Bugünde istib- kak mazbataları numaraları 620 den 650 ye kadar olanların bo- noları dağılacaktır. Takdiri kıymet komisyonunda gayrimübadillere ait 2200 dosya mevcut olduğuna göre tevziatın yirmi gün daha süreceği tahmin edilmektedir. Şimdiye kadar verilen bono- ların mecmu kıymeti 3,5 milyon lirayı bulmuştur. Diğer taraftan iktiyaç içinde bulunan bazı gayrimubadillerin ellerindeki bonoları yok bahâsı- pa bazı muhtekirlere satmakta devam ettiklerini gören gayri- mübadiller “cemiyeti bonoların kıymetten deşmemelerine ve gây- rimübadillerin zarara uğramama- larını temin İçin bonoların Zira- at bankası tarafından kabul edilmesi hakkında evvelce yapı- lan teşebbüsü tekrara karar vermiştir. (Vakır) m Tefrikası No.: 61 Gerek Mısırda, Gerek Babi Öldükten sonra dirilecekler.. ve Romada hüküdarların tekrar dirilecekleri hakkında kanaat beslenirdi. Bu ksnaat Romaya Yunanlılardan intikal etmişti Bu suretle (73 senesinde mesih ol|Ölen hükümdar sun'i bir dağın iç oda duklarına inanılan - ve her. Dirinelsına gömüldüğü halde (onun bütün bir nebze güvenilen üç şahsiyet var-İsatvetini kullanarak bu karanlık mağa dı. Bunlarm biri büyük Herod, birilradan çıkacağı ve milletini düşmanla. mm biri de Romalı OVespas| ından kurtaracağı, (bilhassa onun yon en müşkül ve en buhranlı devirlerde Bu üç mesihten ikisi bir nesil evevl ölmüş (bulunuyorlardı. rodun dirilerek (osemadan © inmesini bekliyehler (o böyle bir itikadı besle mek husunda yalnız değillerdi. 68 senesinde (yani imperator < Nero. sonra onun (o Romayı bırakarak şerja ti elde edeceğine kümdarlığnı — dirilteceğine lar vardı. Neronun ilâh Jüpiter neslinden ol-! duğuna itikat (o edenler az < değildi. Onün için o Neronun ölümünden son- Ta onun yaz kış mezarmı (çiçeklerle süsllyen (ve hayatta imiş gibi ge. Dükkâna tecavüz ler vardı, "|ki Babilde de takip edilebilir. gelerek milletinin başma geçeceği zan Büyük He nolunurdu. Hükümdarların ilâhi bir mahiyet ihras ederek geri dönmeleri itikadı es. Eski hükümdar Sümere ait obir şiirde nun sukutundan — kısa “bir zamanlarım isimleri tadat edilerek bünla- Kud l rın geri dönmeleri için niyaz edilmek. ik te ve bunlara; — Sizler ne zamana kadar istirahat edeceksiniz? Ne zamana kadar ey mukaddes ve büyük efendilerimiz, siz- den cüda kalacağız. Deniliyor, (Neron) un öldükten sonra geri ce gündüz onun iradesine göre hare,| döneceğine dalr beslenen itikadım men- ket edenler ve onun pek kısa hir za-|şei ölü imparatorların semslara uçtuk- man sonra geri döneceğini söyliyen.Jlarına inanılmasıdır. Bu itikat Roma- ya Yunanistandan gelmiştir. Yunan Neronun (o ölümünden yirmi senellilar Allah tarafmdan gönderilen bir sonra aslı nesli meçhul bir adam türe-İhüikümdarın ve bir balâskârın dünya- ğa başladı. İngilterenin Avrupa mü- vazenesindeki (o am'anevi politikasını hatrlamakta ciddi sebeplere malik ©- Ma Fransa bu cemiyeti (Okendisine ancak bir emniyet silâhr olmak çar- tile kabul ederdi. Ve Klemansonun şahsile . harpten evvelki Anglo-Sak- son — telâkkisini bertaraf ederek ce miyeti akvama kendi nazariyesini ka- bul ettirmeğe muvaffak oldu. Bu sistem çift bir sistemdir. Evve- şunu nazarı dikkate almalı ki on sene Fransanm peykleri olan hükümetlere mukavemet etmiş olan kont Betlen ka- binesi istifa ederek yerine, Fransaya karşı iyi görünen kont Karolyi gel- di. Zalf vaziyette bulunan Avustur- ya, İngiltereye (borcunu ödemek mecburiyetindedir. Ona sade Fransa yardım edebilir, pek tabii ağır şera it ile. Fakat bu oşeraitin ne olaca ğmr artık düşünmeğe ve (o söylemeğe A Fransanın (vaziyetini eski politika), yok. Ta Haye mahk i, dok- ve Parla piri ip çin Stor Kurtius ile Sehobere, bir ire e Me Ra e ya e del a Ör e lanmak. Silâhlarr önce, Amerika kör- 'melerini bildirdi. lüğü ve İngiltere görüp Polonay, Alman ve Ukrayna ekal- bilemedikleri (o ve mâni olamadıkları liyetlerile o müşkül vaziyettedir. Her Versay muahedesi, sonra da (Müşte- hadiseyi şimdi o cemiyeti akvam tet- rek müdafaa) sistemine İstinat ettiri- kik etmektedir. Öteden Rusya kendi Jen ve Avrupanm bugünkü güçlükle ' in Amilt olan © Polonya, hudutlarmdaki Ukraynalılara İvi mu-i A a a amele yapmaktadır o halde ki, Polon- Çekoslovakya, Yugoslavya (ve Ro- yadaki Ukraynalılar (o komünizmi Po-| manya grüpunün ittihadıdır. era e ünl On iki senedenberi, Fransa hari bas — v — in ie iye “nazareti ile olsun Cenevredeki be ) is e) ar iseğ mümestilleri » ile olsun bir tek poli. Fransa hariciye nazareti o Rusya ilel tika takip etmektedir. O da Avripara yi, ademi tecavüz misakı yaptı, Hal. rağmen . Versay muahedesini tarsin E. eksi da Simek İslemedidir. Bunu yapabilmek(duki Polonya e Çekoslovkra insana doğrusu hayranlık veren| bir taraftan ayni iş için, Fransa ha ve rielye nezaretinin! delâletini «istiyor. bir vefakârlik gösterdi. Biribiri ard arda ti . na Avrupânm şikâyetleri (cemiyet Sende Taladımyağ den skvama' gösterildi, fakat (Fransa) Birkaç hafta içine ü.İrit edilmiş oldu. Şimdi, pek de emni. kökünden çürümüş bir Avrupayı m . dalan ve ipka etmek için çareler, se-|Yet edilmez bir dost olan Rusyx le bepler buldu. 1924 teki hafif ümit (baş başa kalmış oluyor. AY e #0 muhafazakâr kabinenin Uİnçilte| Macaristan yeni bir Sevr ile e yede iş başma © geçmesi ve Lokarno|dir, İngiltere ise Fransa tarafımdan #mafmm müphem (maddeleri ile'satın alınmıştır. kayboldu, gitti. Bizim (bunlara seyirci kalmarız Fransâ emniyetini (o aramaktan biridoğru olamaz. Zira Fransz (Ere) an geri kalmadı. Ru gayeyi güttükçe Nouvelle) gazetesi, (ingiliz - Fran- orta Avrupayı ezmiş oluyordu ve 1924 sız birleşmesinin sadece mali saha- 1e*1929 da burasmın temeli sarsılıncalda tatbik edilmesi) lüzumundan bah- Fransn, garanti (istemek hususun-İsetti (Biz de Fransaya uslu olacağr daki — taleplerini iki misli arttırdı.)mızı, (altın) gibi bir sükünetle hare- Husust teminatlar olmadan (o kredilket edeceğimizi vadettik: yapmıyordu, ve bu suretle uzun bey.) (o Şimdi kat'i oyun oynanmak üzere nelmilel konferanslar (serisi başladı.İdir. Akvam cemiyeti (toplanmış bir Orta (o Avrupa memleketleri 1930 dalhaldedir. İngiliz my buhranm sebeplerini, müşterek men-İzaif bir tesiri var. Heyet ri A faatleri ” olduklarım anlamağa başİbine tebeddülü dolayısile tam bir lâymen, Fransa (zürra blok) u kendilsalâhiyete malik olmadığını bildirdi. sistemine dahil ederek müdahale etti. 0 halde heyetimiz kimin nama konu- Briyanm memorandomu, (o Versaylşuyor? Alman murahhaslarından bi 'Avrupasının İktisadi zincirini kuvvet-İrisi, akvam cemiyeti dahilinden ise ha- lendirmek için bir teşebbüsten başkalricinden dostluklar (o kazanmanm Al bir şey değildir. manyaya (daha mafi olacağını kapalı Ve Fransa, ciddi bir terki teslihat| bir surette söyledi, ve bir (Alman! fikri karşısmda < peykleri ile beraber gazetesi de oCenevrenin, bir Fransız #4 kötülükten hafif olanmı, yani sa-'dolabı olduğunu ve bunu ötedenberi| dece bütçe tahdidatını kabul ett. o İyazdıklarını (açıkça söyledi. Avrupa Alman - Avusturya gümrük birliği komisyonu müzakeratmda, o Fransa, projesi ilân edilir edilmez Fran-Cenevrede, İtâlya, Almanya ve Rus sa omukabil bir proje yapıp ileyayı istediği nokta nazara imsle et rl sürdü, ve Fransa, Avusturyaya|mişti. Nereye gidiyoruz? İngilterenin yardım etmek için mukabilinde siya-|vaziyeti nedir? Acı bir surette sade sl teminat istedi. İngiltere bankası kredimizi o Fransaya dayandığı için, ise hiçbir şart istemeden 4,300,000 li-/biz, Fransayı tutmak o mecburiyetin Em Dört kişiden biri yakalandı Dün gece Alâettin, Ali, Ke- mal, Mükerrem isimlerinde dört kişi, Aksarayda nalburcu Vasilin dükkânma bıçakla hücum etmiş- ler ve 12 şişe rakıyı gaspederek kaçmışlardır. Yapılan tahkikata göre, mütecâvizlerin, o mmtaka- da ötedenberi tecavizde bulun- dukları ve tehditlerinden ürken esnafın bir törlü zabitaya haber vermeğe cesaret iği an- Polis, Alâettini yakalamıştır. Diğerleri de yakalanmak üzre- dirler, RR ne Sanane Gr TELMAR parzaaaaakanamanı deyiz. Halbuki o, Amerika ile beraber, Avrupanın koz olduğu oyunda © son|kargılar, onun düşmanları tarafından darbeyi vurmak üzeredir. Oyundz ter.|hapsedildiğini, (yahut ki teslihat konferansı Yeya Hover tek- lifinin mabadi şeklinde başlamak üze redir, Fransanm kuvveti, korkudan do- guyor, Sistemi korkuya İstinat ediyor ve mütemadiyen korku ile devam edi. yor. Bugün Avrupanm vaktile Bis. markm yaptığı gibi boğazını sıkmağa muvaffak olmuştur. Fakat Almanlar zaferlerinde barbar İseler, Fransızlar, zaferlerinde durendi$ değildirler, iti- dalden nefret . ederler, Bugünkü Fransa, Almanyanm 1871 de O bulun- duğu vaziyettedir. e Avrupaya serbest. bir sulh vermek (o SüTetile bu vaziyet. tenistifade edecekler mi? Fransa maliye mazırr Avrupa misyonu müzakeratında (maddi ve manevi tesanüt) politikası takip ede ceklerini bildirmişti. Bize öyle geli. yor ki bu seneki Cenevre konferansın- dan bir şey bekliyemeyiz Perişan bir Almam mlleti gayri mahdut bir zaman (gayri kabili içtinap) 1 kabulden bah. setmektedir. Bu devre ne zaman bite cek? Bu an Fransa için büyük bir an. dır. Fakat belki de kendisinin defne dilmesi demektir. Fransanın İtidal ile Amerikanın da iyi bir Avrupalı gibi hareket edip edemiyeceklerini bekle mek lâzım. miş, kendisinin ölüler arasmdan kal -İya gelerek insanları sefaletten kurta. kan Neron (olduğunu söylemiş. Pat-| racağma itikat etmekte idiler. Roma. riyoda kendisine müzaheret (eden bir/ilar, Pompe devrinde bu itikada aşi sürü adamlar bulmuş ve bunların yar-İna idiler. dımı ile adeta tekrar tahta çıkabile| O Milâttani 40 sene evel Kleopatranm cek derecede satvet ihraz etmişti. Romaya dağılan ajanları, bu İtikadı Putperestlerin o ölen bir hükümda-|neşrediyorlardı. Virjilin (şiirleri de rm tekrar avdet edeceğine Mk ayni maksada hizmet etmekte İdiler, dikleri itikatlarm o menşelnji Kalpurnius Sicilus, im mek müşkül değildir. ği tor mL şerefine ani meethi. Franz Kampers, büyük İskendelyolerde Virjilin şiirlerindeki fikirleri rin öğlmünden sonra ölüler arasın: yajlemiştir. dan kalkarak (avdet edeceğine inanıl (Bitmedi) (dığrm ispat etmiştir. i Bu itikadm intişar etmesine sebep, Ucuz taksi meselesi halkım, büyük (bir adamım da her| ve şoförler kes gibi o öleceğine kani olmamasıdır. Halk, büyük bir adamın (öldüğünü duyduğu zaman Obunu itimatsızlıkla On kuruşa yolcu taşımak is- tiyen şoförler ve otomobil sa- hiplerinin kendi aralarından seç- kaçırıldığını) tikleri komite çalışmaktadır. zannederek onun tekrar aydetini bek:| (o Şimdiye kadar komitaya 150 ler. otomobil sahibi müracaat etmiş, Ayni suretle Msırlılar üçüncü 2) bu otomobillerden 120 sinin fren sırda kral (Nekta mebras) ım avdeti-/ muayeneleri yapılarak yazılmıştır. ni beklemekte idiler. Bu kral, İraniri O Komite perşembe günü top- Habeşistan içlerine o kaçmssi”! lanarak Belediye noktal nazarın- Mısırlılarm itikadınca : da israr ederse alınacak vaziyet “Hizar eden bu kral Sekzar hakkında bir karar verecektir. gelecek, hem de ihtiyar olarak değil Komitenin Dahiliye vekâletme genç ve dinç olarak dönecek. Ve Me) lie dn dö İsırliların düşmanı olan İranlıdarı ei ve Bu işi p 1 kurtaracak. emişlir. Ankarada e a bulunan komitenin bir murahhası Bilhassa eski Mısrrdâ ölen hüküm.) takip etmektedir. Lüzum görü- darların güneş gibi ufukta kaybolduk-) lörse (teşebbüsatta (o bulunmak larma, onun için bunların tekrar diri- üzere Ankaraya şoförler namına lerek avdet edeceklerine © inanılırdı! bir hey'et gönderilecektir. Bu akşam Opera sinemasında Cecil B. De Mille'in son eseri Almanca, sesli, sözlü ve şarkılı filmini göreceksiniz. CONRAD NAGEL ve CHARLES BiCKFORD tarafından tem- sil edilen bu dram zengin salonlarda cereyan etmektedir. Madenlerin infilâkı sahneleri sinema san'atinde görülebilen en müthiş tablolar Metro - Goldwyn - Mayer filmidir. MARY GLORY ve JEAN Küçük Dak filmidir. İlaveten: meşhur piyanisrler Wiener ve Douwcet iki piyano ile çaldıkları son (FOX- Bu akşam Gala suvaresi olarak Melek Sinemasında tarafından temsil edilen Musiki, Cazibe ve neşe filmi. Uzun müddet hatırası silinmiyecek sonderece güzel bir Paramunt halihazır dünya havadisleri « Gandi Londra'da konuşuyor - Ingiliz donanması Portsmouth Isyanından sonra Mei liz Kaye Don tarafından kazanılan Harmsyworth kupası Fransa'da bürük manevralar.Çin'de tufan vesaire. Elhamra Sinemasında MURAT Emil YAN mayi e muazzam ve asil ilâhların Sevgilisi tilo (Liebling Der Götter) filmini dilber ve sahhar OLGA TCHEKOWA ile beraber temsil edilmektedir. Bu filmde ezcümle Ötello ve Lohen- grin'in şarkıları işitilecektir. Ilâveten: 120 Kişilik bir Orkestra tarafından Oynanan TANNMAUSER üvertürü. nın bir şaheseridir. 'TROT) larında