1 Temmuz 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

Şeyler Umumi harbi kim kazndı mi liği “e Amerika kuvvetleri baş kumandının hatır iy ingilizleri ve Fransızları rılttı 2 MU ıza Amerikanın kerlerin başk neral Perşing w neğretmiş a derin bir in'fiai ile karşı. m Bütün ingiliz münekkitle, vet, i bar“ ay EN her işi yalnız A. harp ki ar? " Eözü ile gördüğünü söylüyo; SEP kazanılacak, istent harp kar. onun için eserin X bedil, i, Ni ii M rika ordusunu, Amerikalıyı, Ame Meke Nikel Amerika milleti ie ve kadar vimiyen a milletini alâ. erbil Amerikanın a: eek pa her göyi i kazanmıştıtö4» <1. ileri sürüyorlar, seyi ihmal ettiğini ler, Alman <#Sİ takdirde müttefik em Perşingin en sı dı. karşısında yıkılacaklur- - © verdiği ve üzerind gili Dört taharri memurunun MUÜertiği sır |bir nokta müttefikleri ie ni ie Parisin moda âlemirlerin. | merikanın kurtardı an A: * ii N den biri madam V€lridir. 'dusunu Avrupa lik e disi her sene zsa |lârak hareket ettiği ve aliirikei ii (100,000) “Türk lirasi etinde |Tendası altında kaldığı için müttefil elbiseler yaptırır. Mİ Kur; |J71 kurtarmağa muvaffak olmüştuz. i resimde görülen mOdiydiği |, Amerika ordusu 1917 de Pramsıya) © — Müt gün bir kimsenin #fçi şe- geldiği zaman vaziyeti, anlatıldığın. mile bozul, kletin maneviyeti tama- ritlerden birini kopflu ra- jen daha berbat bir surette göstermiz luğu müet) Ystu. Bu maneviyet bozuk- halsız etmemesi İP 'ahar- Fransa ile İngiltere müvaffakçet de igi, :Tikleri yere serecek derece- ri Memuru istetmiş biarn İN ücretini vererek si! güna » Ame.|kerlürj £iliz askerleri ile Fransız as- taarruza uğrama aziyet|kalıları, 2m4mile yıpranmıştı, Ameri- . eri; emnun değillerdi. etmeler! bunlarla bir arada hareket Si ye erin Şerefi Amerika ordusu. |fona tr! Amerika askerleri üzerinde : acaktı. Fakat esir ederdi, lde |191$ de yaptıkları tan | Bı p leri uy rruz, müttefik.İsy şap sebeplere mebni Amerika ordu ve onlara vaziyetin| kaza; mıştır. Aynştaynin yanlış, ika Yi Perri» Piste Kur. Profesör (Aynştayı) İMAR ge tashih olundu Mir seyyar tacir Gcarer) #iN€ ait hesaplarda bir takım yanlış |imun EU görmüştür. boyaz İle seyahat edeen'nın iin ahiren anlaşılmış ve bu! hdliç bu mevzua dair bir kon- ie kadın ticareti Yoldak-i pm er tetkik edilmiştir. â mfestat etmiş ve konferans profe türmü meşhut hat eğil merakland tün umumi mahafilin/mişter! sör Mayn tarafından da dinlenmiş MİŞ ve kendileri takipve bir dıkta, andıran bu haber ortaya yayriYle ceitir. “râns bittikten sonra Aynş iş sıkıştırılaraktnmuş. siner ayy hata olduğun tay *isi bir nutuk irat o ederek iz lendilerile beratilunan| leye dajt tapar esör Fröndliç bu meşkadaşı Tü İni, Karğısnda hürmetle iğil- indo genç kz bulun. “ #aporunu fizik... çemiyetir — enlişmel di takdis paz malt vin nazariyesini bu hesap ri Yara t MİN r. Mukufların alihi, ol iü İİ genç Hurgeji zil etmek icap ettiğini söy *d4 ebaliğin tir bir Sİ Aakalağma 7. suali rmtyor. derdiği umandanlığını ediği asl Bu buhran karşısınaüttefikler merikalılardan imdai'meğe mee- Ur olmuşlardı. Müttefrin manevi Bu hatıra yeter tamâmile bozulriü. Bu'sıra- Bi * mn rene umumi harbi kazanma. neral (perefi Amerikaya aittir. Je ekilde PE) in bütün mütaleatı a İİ ulna olunabilir: da müktefipi harbin son safhalarm- bir surette erin kuvvetleri, tehlikeli . .rimekte İdi. Kendisi resimde uva- etini her giydik. hareket etmekte m | mn p< Sekleruhur etnlekişy;| AN Karla mizikiler de bu hesap ların dağlar, fakat bu hesap Prögüğ anlaşılmıştır. pferansından (Ayaş i profe kon sonra mesele uzur p un ve münakaşa edil- Somat-| miş, petic mey rm Son detayn yeni hesapla- z olmu söylemitdi şayan olduğu- b r — ediyor. i i ün Sonra Huriyy1dızlar yle. er e da leri İrtikâp © oL mr. eenin önünden ter, olunda İrr cümü tesbit; bir) gg, PiSnların giy, | rad, önünde ia Hasan, alânmırtır, İzan, kabilina ” ; Tyal kiş te veril —————, Bopnu- Mei Ri A . i -Uögal nihayet ke “sine bir zevce kıl di mi? — : i in | bi Galinkiler dü Bilmmuzda İngiliz sarayın! bir muhabbeti vardir, Ekseriya birlik Gk Ge npkratçadır MÜ alin nişan (o merasimi'te gezdikleri görülür. Ledi May, w İn erkin öder ni götürmü” bir tazı ya deki telmihinden bah | nakış işler, dikiş diker, çünkü; bam bir) 7S i : vermiştir. Prens 1 gazetesinin Londra) ev kadınıdır. Hatta bütün elbiselerini ile birlikte :, ır. Bu izdi- tamam 5 Yaşını ikmal) yenler vardır. Ledi May'de prens dÖ| iyi vermekte ve lü ümitle vardır. DüclGal gibi birçok seyahatler yapmış-| izdivacı eril Kar bet May) tır. Peder ve validesi müstemlekelerde| tahmin edilmektedi . zarif bir #enç 'kız-İ seyahat ettiği zaman kendilerine refa|dö Galin bu ml » prens ir. Rehkbe, saçlar! altm Sarısı-' kat etmiştir. henüz muhakkak de du. Parise vardığım | A ga a re mulabil Paris hayat SN & Harp senelerinde İstanbulda çalışmış on | Kahveler onda kapanıy?"du- harp halinde bulunduğu çe — Alikinize yarıyabilir dedi. rak veda ediyordu. Taşılıyordu. an Verdi; anca idi. Hayret- i i € ği $$ir tabi yre Kompartimanın bir köşesine sıkış mek oldu. Fevkalâde bir ii ” " 5 öy! e — BU yeayı me YAPACAĞIM, Ur) dirdim. Tabanca elimde olduğu halde mazhar olduğumu söyle run İMİSİ istemez MAÜMAZEL pic) yeyliyoydum. Hiç kimse — hatta bilet| içe ettiğimden dolayı samir! te bulundu. Ve dedi ki: o * Yransız isine ağar Well Gecenin zulmeti içinde bir kadın 4, ompartimnizs biri BİTECek olursa| inde revolver cinayeti müdafaa için) recek başka lişünmeyiniz. Hi, Ve Gi sr vardık. Bir sevinç sayhası çıkardım e telim dindi tit Mümkün 'ülsn kâğıtlrısir SAYEN det dinlenmelisiniz buna hal ött N “kom? acı atı düdük Va er süratle dönme. | caklayıp öpecektim. Artık Fransada| nı var myd Yaketini durmadan sallıya) Etrafımdakilerin konuşmaları ba) e El irİ ağ f “kimden 2 den ; | Hasan içn yer yram, bahgi derece) taynin e muhibere evraiaflar) rada Pe tenteler t Kadma ş ver KÖRÜ «öz söyüüyi! DE pılacati , Müm ri nd şı de Zevk ve t Pafİ(A. A) — (Sunday Kejdır. Kıraliçenin yeğenine karşı derin :i tıpkı prens de yapılaCAihu münasebetle bir bilo) zun satler halasının yanımda kalarak| Geçen gün anı disini spora ; dansederler, ten il. VER i 1 ” fla bildiriyor: kendisinin dikmiş olduğunu bile SÖYlÜ| a. mesut bir 4 a L 4) *şılıyacaği 'leneceği Es F na adeta bir musiki Z. - 21 O i GC. . şaladım. Cenevre gibi 7 *“ bir eg eleme fiye hüküm sürüyordu?! Ör — Yİ Aik işim hariciye ne le sordum tım. Elektrik lâmbasının perdesini in cet, Kaymakam Ponderi v” ederim hızda alakoyulüz eğer |ş ontrolu bile gelmedi.. — Aziz çocuğum şimdil “wünl, üdafan ğ a Klinizi şelale dersi e demekte idi, Nihayet hududa| ZODUFUNAR. » Vzii çöyledikten Son; re ra ye : den fransız gümrük memurlarını ku- kak kespettiniz., Dinlenmek “deyi Röneyi uzaktan görebili. | dost tbir memlekette bulunuyordum. LE ” di diğ 14 işim yoktur. Fa in müracaat“diYor. Kararını verdim. ma asla muvafık gelmiyordu. diye kadar nereye gitmişsem ml > pi az... lin — VAKITI Temmuz 193) — Besim Atalay beye birkaç sorgu... Besim Atalay Beyfendi, eski ve kıy li bir meb'us olduğunuzu bilir, res- “Jiminizi görürüm. Bektaşiliğe dair bir eseriniz kitapçı tamekânlarında gözü! me çarpmıştır alıp okuyumamıştım. dil işlerinde ihtisas sahibi olduğunuz da dil heyetine aza oluşunuzdan belli.' Zatı âliniz haklündaki © bildiklerimin! "topu budur, Akbabacı Yusuf Ziya size| Şatmıs “Zaiş, siz ona .bir mektup yaz- Miş İmişsiniz. O da bunda beş altı ta) ne imlâ yanlışı bularak bunların fotoğ raflısını basmış İmiş; bu aralıkta Vâ- İli Nurettin de bahse karışarak size karşı bir yazı yazmıs imis... Bunları bi. le gözümle görerek değil, kulağımla! duyarak öğrendim. Yalnız Vakıt gazetesinde basılıp çıkan Yazınızı aklıma sindire sindire okudum. Bu yazıda bir iki nokta alir ma takıldı, Herkesin aklı ermediği sey; leri âklı daha erik olanlara sorması kötü bir yol değildir; onun için bıra- kın da soruvereyim: I — Anladığıma göre yüksek zatr.! Bız (nım) ve (nun) lâhikalarının yazılı! şı arasmda büyük bir fark görme mek istiyenlerdensiniz. Halbuki be nim kısır bilgime göre türkçede bir (umumi ahenk) kajdesi olduğu gibi, bir de bazı lâhikaların sedalı harfle-| rini değiştiren ikinci bir ahenk kaide si vardır. Bu kaide, içinde Cü,o) harfleri| İçinde bu sedalılardan herhangi! birisinin balunduğu lâhikalardan ev- vel gelen kelimenin son hecesinde (a, 1) sedalıları bulunursa Jâhikanın seda-| Tası (1) olur. Babayı, kızı gibi. Son hecede (e, i) bulunursa Tâhi- ka (i) alır. Kediyi, bezi gibi. (0, u) o- lursa lâhikada (u) gelir. Borusu, tab losu gibi, (ö, ü) olursa lâhika (6) alır: Gözün, küpün gibi. Bu kaide öteki ahenk kaidesi gibi hiç değişmez ve türkçeye eşsiz bir hu- susilik verir, İşte sizce zâten belli ve bilinmiş ©- lan bu kaideye göre (nm) ve (nun) a rasındaki fark ufak bir şey değildir. hatta kulunuzun kanaatimce eski hare ke ile yeni sedalı harf arasmdaki fark kadar büyüktür, 1I — Yukarda tekrarladığım kai- deye göre (Busılıp) ve (Basılup) ara sındaki farkın büyük olması lâzımge- Tir. Yüksek zatınız (El eski yazıya a lışmış olduğundan böyle bir yanlıs ya pılmış) yollu bir mazeret ileriye sürü- yozsunuz. Fakat 1928 senesindenberi mütemadiyen kitap, makale, ansiklo- pedi yazmak ve bunları bittabi yeni harflerle yazmak vaziyetinde olan bir münevver için artık bu kabil eski itiyat lar silinmiş olmalıdır beyfendi, mek- tep ve matbuat âlemindeki tecrübeler herkese bü kanaati verecek bir halde. dir HI — İlmi ve tarihi salâhiyeti İnizin yüksek tepesi nerelere kadar va rr, bilmem; fakat bu salâhiyet her halde (Helâcü) kelimesinin aslı (Hu- lagu) olduğunu kat'iyetle söyliyebilir. kıyet görmüştüm. En büyük emelim| bü muvaffakıyeti tevali (o ettirmekti.! Mesleğim fevkalâde hoşuma gidiyor.) dü. Başka bir şeyle gönlümü eğlenilir. mekliğime inkân yoktu. Düşündüm a- caba gidip Feltonu bulsam o bana iş tedarik eder mi?.. Bu sefer İngiliz sefaretine müruca at ettim. Bana Feltonun vazife için Paristen ayrılmış olduğunu bildirdi- ler. Anlaşılan artık Pariste iş hulk mak mümkün değildi. Taliim kapan. mıştı. Miralay Brayç ile görüşmek is- tedim. Adresinin malüm olmadığı ceva bını aldım, O vakit içimden: — Şu halde Londraya gitmem icap Benim için bu suretle hareketten i Hasta Fakat biz kırk yıldan beri bu kelime ye (Helâcü) diyoruz. Ben de bir yerde yazmak ıstırarında kalsam, altına bir haşiye ilâvesine lüzum olmasın diye (Helâcü) yazardım. Beyfendi, affedin ama, bu sizinki pırasayı (pürhassa) yazmak illetinin maks biğigekli sayı labilir. IV — Arap ve acem terkiplerine aleyhtarlığınızda size iltihak etmiye- cek kimse yoktur. Zira arap ve acem kelimelerini kullanmak başka, kaidele rini kullanmak büsbütün başkadır. Nihayet o terkipleri çözer, türk ka idesine göre terkip yapabiliriz. Lâkin bazı klişe halini almış terkipler var- dır ki, belki onları bir müddet daha kullanmaktan kendimizi alamıyacağız. Yalnız kullandığımız müddetçe onun acem ve ârap terkibi olduğunu düşün- miyerek, Onun için (kesrei izafiye) (filân kat'iyyen hatıra getirilmemelidir. Üs Tübü beyan diye bir terkip kullanma» ğa itirazınız doğru olabilir. Fakat bu nun aslı üslübi beyan olacaktır diye bir düzeltme yapmanız yerinde düşme. miş, kesreleri filân tanımamakta , siz bizden ileri gidersiniz, şüphe yok, O halde burada kesrei izafiye yoktur, bir (i) lâhikası vardır ki yukarda ar zolunan kaideye göre bu da (u) hali- İne girer, düzelttiğiniz şekilde acem ka- idesine değil, türkçenin ahenk kaidesi- killen hareket etmiş ve harbil» uyunan lâhikalarda kendini gösterir. ne uymak daha iyi değil mi? Arzettiklerim burada tükendi, Bun lar size takılış nevinden şeyler de- gil, akla takılan noktalardan çıkmış sorgulardır. Mehmet Nurettin Kraliçe Helen Hastalandı, fakat oğlunu gör- mesine müsaade edilmiyor! Deyli ekspres (gazetesinin Viyana (muhabiri şu malümstı veriyor: “Bükreşten gelen hususi ma- lâmata göre kral Karolun zev- cesi kraliçe (Helen bastadır. lığın sebebi, kraliçenin lü- ağn fazla Verondi içmesidir. Kraliçenin saray memurları onun hasta olduğunu ve bunun bir hatadan ileri geldiğini söy- lemekle beraber fazla malümat vermemektedirler, Diğer taraftan anlaşıldığına göre ecnebi diplomatlar, ezcüm- le ingiltere sefiri kral Karol ile temas ederek kraliçenin oğlu ile birlikte bulunmasına müsaade edilmesini istemişler, fakat krâl karol buna muvafakat etmemiştir. Romanya mahafilinden sızan haberlerden, yakında çıkarıla- cak bir kanunla kıraliçe (Helen) in Romanya hanedanından ayrı” lacağı ve kendisine senede (8000) ingiliz lirası maaş verilerek Ro- manya haricinde yaşamağa mec- bur edileceği anlaşılıyor. Yalnız kıraliçe (Helen) senede üç kere Romanyaya gelerek ve- liabt olan oğlunu görecek ve oğlu hastalandığı takdirde onun başında bulunabilecektir. N çisi olarak girdim. Ve İsveçlilerin oda larında bulunmadıkları bir sırada iş odalarmın duvarına bir delik açarak içerde ne yaptıklarını görebilmek İm- kânını temin ettim, Bu muvaffakıyeti min ertesi günü İsveçlilerin aldıkları bir mektubu elde ettim ve (neticede bunların alman casusu olduklarını meydana çıkardım. . Bu suretle İngilterede bir müddet çalıstıktan sonra Almanyaya avdet et tim ve meşhur Mataharinin yakalan- ması İçin İâzım gelen tedahiri aldrm. Her ne kadar bu vak'alar esnasında bir müddet hayatım tehlikede kalmış ve hatta düşmana hizmet ettiğim zan- nı hâsıl olarak âmirlerim teveccühle- rini benden çekmişlerse de bu uzun aşka imkân yoktu. Filhakika tasar. kığ'um neticede büyük bir muvaffakı- mt ile karsılandı. Daha Londraya va- 1? Dinlenmek beni; varmaz Entellicens servis memurla ygdan yüzbaşı Spenser beni Savoy o- e oluran ili İsveçli hakkında tah- ta memur etti. Otele oda hizmet- j ma sürmedi ve alnım açık olarak kendile rine hesap vermeğe muvaffak oldum. Hatıratımın bu kısmı ayrıca tetkik ve tamik edilmeğe değer bir mevzu teş kil eder. Bunları da bir gün naşret mek arzusundayım. SON