P —6 —VAKIT 18 Teşrinevel 1930 M. Meclisindeki Hararetli Müna- | Memiekernaverleri | Lüiemekee YARI o a 3 kaşalar Nasıl Geçmişti ? | Bulmaca Serbest Fırka Liderinin adli, mali ve iktısedi cephelerdeki tenk tlerine karşı Vekiller terefinden verilen cevepier vazıh ve (Dünkü sayımızdan mabaat) liyas Sami Bey (Bitlis) — Ar- kadaşlar, muhalefet lideri Fethi Bey biraderimiz demin netice tesbit ederken yaptıkları levha artık zannediyorum ki fazla ser- bestii tam kaydediyor. Benim beş mühim mantığa uymuyan vicdan hassasiyeti ile kürsüye kadar beni çıkardı. Bu öyle bir levhadır ki zafer tarafına, (300) kişiyi havi tarafa ve Başvekil Paşaya hücum ediyor. Bu lâvha- yı görenler hakkın, ekseriyetin olduğu tarafta, olduğunu kabul «derler zonnediyorum. Hamlele- rinden bunu anladım, Biraz cid- di mesailin içini deşmekten fe- ragat ediliyor. O halde halk küt. lesi bu tarafta olduğunu şu yap- tıkları lâvba ile kabul ediyorlar | Onun için bundan sonra temas | edeceğim. Beş mühim noktayı | da kâfi derecede ileri götürmi- | yeceğim fazla teşrih etmiyece- ğim. Efendim, Cümburiyet milleti saadete isal eden bir yoldur. Çünkü halk kendi vekillerini biz- zat intihap ediyor. Diğer taraf- tan muhalefet te o kadar lâzım. Efendiler, evvelâ buradan başla» yacağım. Dünyada (böyle lâf olur mu?Halk vekilleri vasıtasile hükümeti, bir cepheden mura- kabe etmektedir. Acaba (300) kişinin tamamen bir hükümetle ittihadının en fena şeylerle bir- leşmiş olduğu O farzedebilmek- cumhuriyet Obir omurakabenin mevcudiyetini de ifade eder- mümkün müdür?Öyle olsaydı bu © muhalefet bir murakabe teşkil ederdi. Murakabe, muhalefet ne- dir? Efendiler muhalifet ancak bir ekseriyetin, bir hükümetin yürüdüğü bir program muhalif bir fikri ilmi ile olur. Beşeriyet- te muhalefetin tek menbaı budur. İşte ekseriyette, İsmet » Paşa hükümetinde du yoktur. Eğer ben muhalif fırkaya ge- çiyorsam millete ancak iş göre- yim diye geçiyorum. Bir çok © ibtilâfların, noktainazarların halli © için geçiyorum, fertçilik, dev letçilik, liberalizm ancak bu kuvvetlidir noktada birleşebiliyorlar. Hal- buki Fethi Beyin müselsel olan sözünde ben gayi milli sermaye ile iş göreceğim deniyor. Efen- diler bakınız demek ki muhale- fetin ancak millete getirebileceği elzem şey bir fikri ilmi olmak lâzımdır ve henüz teleffuz edil memiştir. Bu fikrin ilmi olmadığını tes- bit ederek geçiyor. Arkadaşlar en çok Fethi B.in şikâyet ettiği, Fethi Reyi ben ve bütün arkadaşlarım pek iyi bilir- ler. Ben bu kanaate iştirak edi- yorum.Bütün arkadaşlar da eder- ler ki temiz bir arkadaşımızdır. Benim de kanaatim kemali samimiyetle budur. Man- mafi en çok beni şikâyete geti- ren propagandalardır. Arkadaşlarinın propagandala- rıdır, Kendisi de aynı adamlarla beraberdir gibi yolunda şayialar vardır dediler.Demek ki Fethi B. bu adamlardan itibarını ve ken- di isimlerini tenzih mefsetmek isityorsa, bu adamlar yabancılar- dır demesin; nefsini tenzih ede- cek bir yol var, bu zanna, bu töhmete karşı gelmek idrakine karşı gelmektir. Belki ben onu düşünebilirim. Yalnız Fethi Bey biraderimize soruyorum. Beşiktaşta Rasih B. biraderimizin temas ettiği bir noktaya bir kelime ile temas edeceğim, çok uzun değildir. Nasıl oluyor da teşkilât 'ile alt») ye kası olmıyan ve âza bulunmıyan bir adam içeri giriyor da söz söylüyor? ve bu cüretkârana ha- reket bir iâvha halinde tesbit ediliyor? bu zat diyor ki İşmet- li saltanatı yıkacağız. Bu söz gayet kabili izahtır, çok vazıh- tar, Çünkü inkılâp düşmanlığıdır. (Bitmedi) Bira fiatları Lokantacılardan mürekkep bir heyet dün bira fiatlarının indi- rilmesi için Bomonti şirketile temasda bulunmuştur. Bu temas- lar bir hafta devam edecek ve sonra bir karar verilecektir. 23 Sabıkalı $. C.E. Burnova şubesinde mukayyet Burnuva ve Büca'da Serbest Fırka ocaklarına kaydedilen sa- bıkalı ve mabkümlar tamamen tesbit edilmiştir. Burnova da bir Polisin yaralanması, Buca'da da Halk fırkasına mensup bazı kim- selerin (o öldürülmek (istenmesi üzerine hükümetçe tahkikata lü- görülmüş, Burnova ve Bu- ca'du Serbest firkin ocaklarında” Burnova'da katil ve kaçakçı- lık maddelerinden mahküm ol- muş ve fırkaya kabul edilmiş 23 kişi tesbit edilmiştir. Buca'da da © yankesiçilikten mahküm Recep Yusuf, mahküm Hi Arif, Hüseyin Kadir, pa abıkel Cafer Hü- seyin, Sabri İdris namlarında beş kişi tesbit edilmiştir. Cemi- yetler kanunu bilâfına olarak bu gibilerin fırkaya kaydı kabul edilmesinden dolayı Burnova ve Buca Serbest fırka ocak heyet- leri hakkında kanun! takibat ic- evrakı İzmir Vilâyet makamından müddeiumumiliğe verilmiştir. Serbest fırkaya Zito! Çeşmeli Hafız Sadık Bey is- minde bir zatm İzmirde akşam- ları intişar eden Hürriyet gaze- tesine verdiği bir habere göre eskiden Anadolu olup şimdi Sa- kız adasına yerleştirilmiş olan Rumlar geçen Pazar gecesi ada- da çıkan bir şâyia üzerine deh- linde yazılmış ve halk bu uber — Zito? diye sevinçle kar- şılamıştır. Bir tart Izmir Buca belediye reisi Hur- liği vazifesini ifa ediyordu. Fa- kat mumaileyh, kendisine göste- rilen bu teveccühe #on zaman larda Halk fırkasının aleyhinde çalışmak suretile mukabele et- miştir. Cümhuriyet Halk fırkası, karaktersizleri sinesinde barın- Adapazarında İ intihap bir müddet niçin | durduruldu ? Adapnzarı muhabirimiz yazıyor: Belediye intihabına devamedil- mektedir. Şimdiye kadar 15 ma- halle reylerini vermiştir. Ceriye | 7İ daha 16 mahalle kalmıştır. “Yarın,, 8 | K gazetesinde buradaki intihabın | g | sebepsiz durdurulduğuna dair in- 1 tişar eden telgraf üzerine salâ- hiyattar zevattan yaptığım tahkı- kata nazaran intibabın bir iki gün durdurulmasına sebep kanunen nüfus cüzdanlarının aranması lâ- nm gelirken bu hususa her na- sılsa riayet edilmediğinden ileri geldiği anlaşılmıştır. Bu husus halka ilân edildikten sonra inti- baba tekrar başlanmıştır. Bursada istifalar Işittiğime ve yaptığım tahki- kattan anlaşıldığına göre Bursa $. C. Fırkâsının Belediye nam- zet listesine dahil edilmelerden noter Calip, Zakupağa zade Â- /1 dil, Halil, Doktor Gaffar, Terzi Rauf beyler istifa etmişlerdir. İntihaba çok nezih ve kibar bir halde devamedilmektedir. Intiha- bın 29 teşrinievvelde biteceği tahmin edilmektedir. Neticenin C.H. Fıirkasının lehine çıkacağı kuvvetle söyleniyor. araman dırmadığı için Hurşit Beyin tar- dına karar vermiştir. Polisi yaralıyan Izmir Burnova'da Polis memu- ru Ahmet efendiyi yaralamakla maznun Serbest fırka mensupla- rından Florinalı Riza hakkındaki tahkikat dün İzmirde birinci müstantiklikte devam edilmiştir. Şahit sıfatile dinlenen Burnova sabık Nahiye müdürü Ali Riza Bey evvelce zabıt varakasında yanlmış olduğu gibi Rizann Halk fırkasına sövdüğünü ve: — Serbest (o fırkadanım. Al sana bir kurşun! Dediğini söylemiştir. | 1 1-23 4 5-6'7-8 91011 GlENmS Lim TEM A AZ mw ŞA iİLİE|Lİ Ş'E NBJBİi Evelki «bulmacamızın halledilmiş şekli 1 Bugünkü bulmacamız Soldan sağa ve yukardan aşağı: 1 — Bir saz (2), bir mevsim (5), evet (2). 2 — Arma (4), kaide (4). 3 — Fransızca nadir (3), bir taraf (3). 4 — Avukat cemiyeti (4), memur de- gi (8. $ — Haylı (3) 6 — Yıkık (5), geniş-(5). 7 — Yapmık (3). 8 — Aslı olmıyan hakikat (4), yarat mak (4). 9 — Çöl rüzgin (3), toplamak (0). 10 — Mücessem müselles (4) inşak lah (4). li — Bir renk (2), tahatsız değil (9), hayır (2). —— ——— Polonya şehbenderi Polonya hükümeti M, Valerien Lopattoyu Türkiye baş şehben- derliğine tayin etmiştir. Vakıf akarlar ve mahlüller mü- dürlüğünden: Hitin Mamak La İlân tarihi 4-10-930, ila, 1-11-930 Kandillide iskele caddesinde 70 metro murabbamda altı oda bir sofa bir mutbak mahalli iki halâyı müştemil meşruta hane 400 lira üzerinden müzayedeye vazedilmiştir. Talip olanlar yevmi ihale olan 1-11-930 cumartesi günü saat on altıya kadar Istanbul Evkaf müdüriyetinde mahlülât kalemine gelmeleri yavaş yavaş tamiriyle | — iki “dedi. Fakat şid- meşgul oluurkenn Mayana'nın | detli aksülamele dikkat ettiniz- psikoloji merkez kıliniğinde ika- | mi? Zavallılar pek mutaassıp! ğımızı zannetmeyin. Bilâkis, bilâkis... — Ufacık bir korkum olmadan ko- nuşüyorum. Madam dö Sovun söyledi. ği bir hakikattir. Bi zgemi arkadaşla. İmkan menem Artiköller adasına seyahat OVAKIT ın tefrikası: Yazan: Andre Moruva dğiz met edeceksiniz. Orayâ tam bir | Bir Beo çağıralım. : Ruçko: emniyetle gidersiniz. Şefkatia Marten zile basınca üniformalı www (Çoviron. Memet Keha — Ne? Bu gemide yapayalnız ve ee) bakılacak, biraz kaba ve fakat | biri göründü. — Rica ederim, dedi, sabırlı olun...|seyahatten evvel metresiniz mi idi?İmiyetin bütün kontrol kayıtlarından Her şey tanzim edilir. Lütfen oturur) Yoksa seyahatte mi oldu ? uzak olarak yaşıdmız, buna rağmen © musunuz, madam? Çay içer misiniz e-| (Anna fincanmı hiddetle masanin | ayzularmız gururunuzdan daha kuvvet- fendim? üstüne bırakarak: li çıkmadı mı? Ş Açlıktan ölen Anna, bunu sevinçle) — Ne tuhaf sual! dedi. Metres del Martene dönerek: kabul etti. Ona Sneyk yardım ediyor-İğilim ben, biz deniz arkadaşıyız. Hem) .— Nazar dikkate almacak entere- du. Hepimiz rahatça oturduğumuz 27a-|bu sizin üstünüze ne vazife? san bir keyfiyet... dedi. man Marten devam etti; Marten gülüyordu. Çocukça, fakat| Yiarten: — Şimdi bakalım! Demek siz Bahrilayni zamanda da şeytanca bir gülüşü) .. Enteresan! Arkadaşlarım, daha muhiti kebiri biraz evvel gördüğüm bu) vardı. Ruçkoya: fazla isticvabım eldeki vak'a için psiko- ufak geminizle yalnızca geçiyordu) — Azizim, dedi. Sabırlı ol... Sesi gü- lojik tahlillere engel olacağı kanaatin. nuz! Bu hayret verici sergüzeştin neyelzel değil mi, Sneyk? deyim. Keyfiyetin, paikoloji kliniğine © matuf olduğunu söyler misiniz? — Bu iki ecnebi psikoloji kıs liniğine gidecek. Madam Alek- sandır talimatı doğrudan doğru- ya benden alacak. Herif selâm vererek Martenin kulağına bir şeyler fısıldadı. Marten: kâfi konfor bulacaksınız. Sizi tekrar orada görürüz. Az daha unutuyordum, aziz arkadaşlarım.. Bir odamı? iki mi? Anna: — Efendim? o Tabiatile iki oda, dedi ve bana dönerek, Allah aşkına bu acaip insanlar kim ? diye ilâve etti. Psikoloji Kıliniği dedikleri yer neresi Bizi timarhaneye göndermiyor- lar ya? Bir şey yapılamaz mi? Haydi piyer, söyle... — Efendiler, diye söze başla- — Ha evet, dedi. Eksperi unutmuştum... Girsin. Anna ellerimi yakalıyarak: — Rica ederim, Piyer, bir şey yap... diye yalvarıyordu. Kendi- mizi birden bire hapısta bulaca- a el Sneyk, rüya görüyormuş gibi bir hal-| havalesini teklif ederim. i — ne p den sevmemiz velle: bir n hergünkü içtimai hayattan nefret et) — Evet, çok orijinal bir ses... si SA memizdir. Madam dö Sov da, ben de bir) Marten devam ederek: lak ei » Piyer, bilirsinki m0” © müddet için medeniyetten uzak yaşa) — Muhterem yabancılar, arkadaşı. — Kabyi dedi. dım, Fakat iki aydan beri yalnız ve ri Benilağınlı beliğ mak ihtiyacmı duymuştuk. İkimiz delmiz Ruçkonun kusuruna bakmayın. rten ; bir arkadaşla bul geçen 09 AN tık bir müddet için medeniyetten uzak ya-| Halk içinde herkesin bulunacağına ina-| — Ya sen,Sneyk? utangaçlığı, tekrer öl işti, kolay kaybetmem; at ar şamak ihtiyacını duymuştuk. İkimiz de|nır da... Fakat, affınızı rica ederim,| © Sneyk bir iki dakikadan beri korkmağa başladım. İyi gemici idik; bu seferimiz için arka-İsorduğu sual, ray komiserleri “ daş olduk. olarak vazife icabı sormağa mecbur ol- 2 Marten parlak gözlerini sıra İle ar-duğumuz bir şeydi. Korkusuz konuşun. ediyordu. İçini çekerek : i Si © kadaşlarma çevirerek: Burası ananevi ahlâktan tecrit edilmiş) , —— Evet, Tabiatile Psikoloji — Çok enteresan! dedi. bir memlekettir. Aranızda eğer aşka) Kiliniğine.. Cevabımı verdi. Ruçko güzel gözlerile bana bakarak:|benzer bir şey varsa, bunu yalnız mot-| — Ohalde, aziz misafirler, — Aziz Müsyö Şambırlan, madamletmekle kalacağız. Yoksa mâni e bundan böyle misafirimizsiniz. Annaya bakarak bir şeyler not- Rüçko elile bana süküt etmemi işaret edi; lümsediği vakıt ğin elle Ço Ruçko; Anna ve ben sanki orada değil- mişiz giki bir tavırla Martene dönerek tatlı fakat kat'i bir sesle; Sneyk Annaya bakarak Mar“ tene bir şeyler söyliyordu. Mar” ten: — Şayanı hayret! Korkuyo” ha..l Böyle bir şeye otuz sen& (Bitmedi)