22 Eylül 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

1930 — 3 — VAKIT 22 Eylül İkuvvetlensek, patrikhame vasıtası ile sa| İle hıristiyanları yunanlılaştırsak, sara- mülâkat... Lâmbiki Efendinin verdiği haberler >31 v a Osmanlılık devrinde) — Hayret etmeyin. Bankalar, siçor Ee eki Preveze kasabası talar, ecnebi parası ile kurulmuş şirket ve müniyü iç Gitet edememişti. Rum'ler, şimendiferler... Bank otomanda surdu. Mü n ahali Mep yunanca konu- müslüman namına bir avukat yamağı| verleği Köle efendi fetvalarını rumca ile bir kapı kâhyası çırağından başka d mide mevlât rumca okunur- kim vardı? Söyleyin! İnsaf ediniz defterler bile türkçe tu tulmazdı. Yüksek iş dili fransızca de: ğil miydi? Bankotomana türkçe çek çek sen veznedar kâğıdı atar ve senin bur. nuna gülerdi. Osmanlı ülkesi rumlarm, ermenile- rin, yahudilerin, firenklerin cenneti İ- di. Türklere güç işler: padişahlık, asker lik, jandarmalık, polislik, bekçilik, paz- vantlık, çifçilik, arabacılık... Türkten banka memuru? olmar, "Türkten şirket, kumpanya müdürü? olmaz. Türkten şimendiferci? olmaz. Türkten bir Rambert, Hugüenin, Mi <hel pacha, Weil? olmaz. İstanbulun devlet yüzünden zengin olmuş gedikli ee türk mü idi? İnsaf ediniz: i ıngır oğlu, Zarifi, Köçe oğlu, Hi is) taki, İstefanoviç, emel yor ham paşalar, daha kimler, daha kim- ler. Bunlar da türk mü idiler? Servet ibizde, şevket onlardaydı. Bizden de ve- ina çıkıyordu, nazırlar; vwroyami Paşa, Karatodori Musurus Paşa, Antopulo Paşa, ME. Ohanes Paşa, Bogoridi Paşa, Savas Pa 101 kişi ile > Fakat bu şehir türklüğe temessül > duydunuz mu? — Ne vakit? — Yunanistana geçtikten sonra. — Garip gey! ye dar Müslümanlar Anadoluya MİŞ; Anadolunun göbeğinden de ina binlerce halk gelmiş. Bunlar ime rumca anlamaz Özleri rum, sözleri türktür, Evlerde, kahvelerde, Mp kayıda hep Furulinin, Nedi- ny Eski rumlarla Yenile; i ile ibi, i > e köpek gibi, Eskiler — Türkosporo (Türk tohumu)! — Turkopulo (Türk oğlu)! ü — Karamanlı, v.s. ağ ve dilleri fle alay ediyorlar. 08 oğlu Yordan efendi parası ve bilhassa aklı ve dalaveresi ile ka: De relsi olmuştu. Oğlu Lâmbik endi İstanbuldaki işleri tesviye ve tas için taraf ve takribini bularak tabli,. diye kaldı. Fakat işler bitti, Ana vatana kavuştu. a bütün türkleri (?1) Lâm- ei etrafını çepe çevre ku- gel Memleket (71) haberi istiyor- — Ölmeden Karamana, Nerşehi, Niğdeye, Ankaraya ka mekik , k i olamıyacak mı? ee — Oraları Venizelos fethetse? —- e Gazi bizi affetse? ys La virdea ele ğer Topumuz Böyle abuk sabuk gu Lâmbiki gülümsüyor, miyer. Toyları dinledi. Kazaziyan Agop Pa; | şa, Dadiyan Rüs. tem Paşa, Miltiyadi Paşa, Çörei Papi fazlasını sayamıyacağım; bu paşala. ağ en bitmez tükenmez, ramanlılar dikkatle dinliyor! Lâmbiki Efendi garip bi rini ii garip bir fikirde Yu. — Ah! şu mel'un Yunan isi tiklâli.. yl sene evvelki felâket... İpsilântiler, anarisler, Kalokotroniler, Baçarişler, ! dn Yunan hürriyetinin evliyala rTıdır, Gençler galeyana geldiler. Az kal dı Mösyö Lâmbakiyi öi ldi Babası oğlunu müdafaa in sualler soruldu. daha cevap ver ; — Sabahlar hayır! Şeşi beş görüyor. sanuz, erenler.. O lar du. Rumlar ve betin beet Me amcalar, Lâmbikinin maksad manlı reayalığı ne büyük hayır imiş |etsin “vr Müsade ediniz de devam Kadrini bilemedik. Sultanlara rahmet ; meğer onlar türklerin değil, asıl hıris. tyanların efendileri imiş. | — Niçin, nasri, anlat bakalım, Lâm- biki Efendi oğlumuz. — Bakmız! Yakın zamanadek bazı İyi ve paralı işler Türkiyede türklere yasaktı. — Ne? Lâmbiki devam etti: uv Eteriya ve bütün Papazlar ppmer ama teşekktilünü is a ; fikir kötü bir fikirdi. Mora La ile bir az ötesinin, Atin, JAN bulgar, sırbım, ulahın ez re de istiklâlini teşvik etmekti, ia rk uyanır. O da kendi başıma bir dardek Böyle olmayıp ta içten içe “ VAKIT .in tefrikası YO KATİL DEĞİL / Yazan : &. & Van Dayn Yapacağız? Raporları tetkike de- vam edelira, Vansım bu sözlerle ne demek is- tediğini ben de, müddei umumi de anlamadık. Biz biribirimize bak: makla İz in iken o: — andana geldi, dedi. Sözüme devam edeyim mi? Merak din uzun sürmiyecek. Yahut â m iyisi haydi vaziyeti mahallin- ilen geçirelim. Kendisi ya- â da oturuyor. Hakkındaki rapor di n kapıcısı tarafm- Gm ifadeye istinat ediyor. miz! Ayağa kalktı. Müddei umum! a ni şimdi orada oldu- #unda nemin misiniz? > G7 Demin kendisine telefon et- tm. — Siz çıldarmışsınız Vans! Vans müddei umumiyi kolun- m tuttu ve kapıya değru sürükle- 67 zatı âlileri şı muhataplarınız bak teveccühkâr davranmanız ii sl bir ve istimal etmek lâzım Söyoe? , giti il i; eşe Yanam elimde ge yordu. a çalıştı. Fakat il mi — kararını vermişti, talimi ie döndürmek imkânsızdı, api Otomobile binerken müddei u. mumi: hokkabazlıklar.| — Ben artık bu dan bıktım, usandım! diye söylen. di. Vans, cevap verdi: , “ÇAlın benden de © ka işe bir nihayet vermeli Meli ie v. haziran perşembe sabahı saat Kumandanın oturduğu apartı- man beşinci cadde j Firegraz büyük çal a ii apı dar bir aralıkla ük bi İlona açılıyordu. Merdimet 4 bir İasansör yerleştirilmişti. şa, Vaso Paşa, Portokal Mikail Paşa,| ,'Kin aleyhteki sözler durdu. N tiğini, oyunu beğenmediğini, başı- şık bir bina idi. a çal ağrıdığını söyledi. Helezonille derhal hatırlayabiliyorsun? | ya, Babrâliye hulâl ve nüfuz ile devle-| ti rumlaştırsak, Bizans ihya edilir, Osmanlı Devleti koca bir Yunan İmpâ-| ratorluğu olur, ve Yunanistan iki mil yon nüfusluk bir düşük devlete benze mezdi. Zengin olmalı idik. ilim öğrenme Vi idik; mal almalı idik; devlet işlerine daha fazla burnumuzu sokmalı idik; Osmanlı Devletinde türkler mütefevvik unsur değildi. Onları hiz uyandırmama Ir idik. Devlet kendiliğinden rumlaşir- dı. — Konferanar herkeş dinliyordu: — Padişaha, vezirlerine her türlü dalkavukluğu yapmak lâzımdı. Sultan») ların en sadık tebaası biz olmalı idik; o da bizden oluyordu... Karamanlılar candan bir Eyvaanah! çektiler ve Lâmbiki efendinin sözüne geldiler. Biri: — Fena oldu; türkü uyandır- dık! Lâmbiki devam ediyor! — Artık türk uyandı, Osmanlılıktan sıyrilâr, Devlet oldu, Rum, ermeni, mu- sevi ortaklarının hesabını gördü. Yuna! nistanın beş büyüklüğünde bİr ülke, Yunanlıların iki mislinden fazla ahali. Yuvan ağa, sen artık Nevgehiri düşün me, Prokopyos, sen artık Konyar! rü yanda bile göremezsin. Eğer ahları, ©” vahları uzatırsak korkarım ki Türkün eli uzanır uzanır bizi Ipsiros'ta bile şa- marlar, 0 sirada bir kargaşalık oldu. Ufuk ta pek büyük bir hayalet göründü. Her İkes hayaleti bir türlü tefsir ediyor.! Fakat çoğunun kalbi hopluyor; çehre ler sararmış, bozulmuş: — “Yavur,, mu? — Belki, — Sakın “Yavuz, olmasın? — İhtimaldir, — Sen gazeteleri okumadın m? Türk sadrazamı jeneral İsmet Paşa ne demiş... — “Yavuz, a benziyor hr! — Ya bombardıman yaparsâ pmaz. — Yapar, — Korkarım. — Türkün aleyhinde bulunmamalı. «Derken kocaman bir seyyah vaptı" ru geçmöz mi? Cemâste ferah geldi. Lâ Tâmbiki Efendi ile babası evlerine doğru gidi- yorlardı. Babası oğluna; .. 7 Kabil değil, şu yunan gâvurları ile kaynaşamıyoruz. Ah, bir kere Ana dolunun toprağına secde etsem de son- ra ölsem, — Orası onların, burası bizim. — Ah, ne iyi müşterilerim vardı.- Türklerin sayesinde esnaf, tüccar ve milyoner oldum, Rum satmalı, türk ak- malı, Yunanın devletine de, papanna da yaf!... İ Ah! dediğin gibi şu Etniki Eteryalar. İpsilântiler, falan, filân, yüz yıl evvel çikmasa idiler, yunan muallimleri ve Pener papazları bizi avutmasa idiler. Elinozluk bize ne? Reayalık kâfi idi. bir merdiven asansörün etrafında| via çevire çevire yükseliyordu. Merdiyenin başında bir telefon var- İçeri girince üniformalı iki genç hizmetçiden birini asansörün yanın Ny telefonun başında gör- uk, oldur söy“ ra ri nöbetçi i ğunu anlayın. Memuriyetinizi liyerek kendisini korkutun, son bana gönderin! Müddeiumumi suratını asarak ilerledi. Kısa bir isticvaptan sonra çocuklardan birini salona, yanımı za getirdi. Vans suallerine başladı. İşitti- ğim sözleri çok yer tutmaması için muhavere şeklinde Yazıyorum.: Vans — Cinayet gecesi kuman- dan saat kaçta geldi? | Hizmetçi — Tiyatro paydos ©-| lunca efendim. Saat on bire 3 İ idi. Vans — Gelince size bir şey söy- ledi mi? Hizmetçi — Evet tiyatroya git- Vans — Sekiz gün evve bir mükâlemeyi nasıl oluyor da böy! i Telefonla kendisine bir cevap verd | geçen'sörü işletm “Vecihi beyin tayyar üzerinde bir tayyare yapmakta 4 ae O 0 e a Telefon hatları ıslah ediliyor Adana — Tarsus Mersina- rasındaki şehirler arası t lefon hattı — ıslah edilmiş ve işle- meğe başlamıştır.Bu şehirlerdeki te lefon şebekeleri kurşumlu kablolar- la mükemmel bir hale getirilecek- tir “Ayni ıslahat Bursa ve Samsun- da da yapılacaktır. İstaribul ile Yalova arasında yapılacak telefon da keza kurşunlu kablolarla yapılacaktır. İstanbul - Ankara telefonunun müşeddide ve muhavvile tesisatı »slâh ve ikmal suretile İstanbul ve Beyoğlu ile olan muhavereler şehir dahili derecesinde mükemmel bir hale getirilmiştir. Yakında almacak tertibat Kartala kadar en uzak yerlerde ay- İni mükemmeliyeti ihraz edecektir. — Mezrrliklar komisyonu Belediyede teşkil olunan me- zarlıklar şubesi: birkaç (güne kadar faaliyete başliyacaktır. Turizm şubesi de yakında teş- kil edilecektir. va NA Nİ Hele bir az daha evvel, dört beş yüz, altı yüz sene evvel fatihler bir az daha zorbalık ediğme Efendi sustu. Kelimeler ağzında kaldı. Oğlu zorladı. Gene söylemedi. Fakat, besbelli şunu diyecekti: zorbalık edip bizide müslüman etselerdi... Lâkin Bodosaki çok ram, çok hıris- tiyan, Ağzı varmadı. Celâl Nuri erman sanı Hizmetçi , ce kardeşi katledilmişti, efendim. Vans — Demek hâdise çok alâ- kanızı mucip oldu. Hizmetçi — Şüpi Öldürülen kumandanın di. hesiz efendim. kardeşi i- i — Hayır, yalnız 13 ba» nden daha iyi bir oyun beklenemiyeceğini söyledi. Vans — Başka bir şey? Hizmetçi — Maamafih 13 hazi- ranın benim için bir yevmi mes'ut| olduğunu söyledi ve cebinde kaç para varsa çıkardı bana verdi. Vans — Ne kadar para vardı? Hizmetçi — Üç dolar, elli san- tim. İ Vans — Kumandan parayı ver-| dikten sonra yukarı çıktı mı? İ rez — Evet asansörle ben| çıkardım. Üçüncü katta oturur. Vans — Tekrar dışarı çıktı mı? Hizmetçi — Hayır efendim! Vans — Nereden biliyorsun? Hizmetçi — Çıksa görürdüm. kaç kere im ve bütün gece asao- edim. Hem ben kendisi-| n o dışarı çıkamaz. Hizmetini yalnız siz mi Hizmetç ziran gecesi ni görmede: Vans — Kıymetli tayyarecilerimizden Vecihi beyi mumaileyhin bu tayyare ile seyâhate çıkaca Dün bu tayyarenin resmini aldırdık. Tayyare Üç cibi beyin bemen seyahate. çıkacağı doğru değildir. tebrik ve muvaffakiyet temenni ederiz. ile! Kumandanın o ze-| es” si ve e in bir kereste mağazası yazmıştık. Bir gazete ğını da bildirmiştir. kişiliktir. Ve- Vecihi beyi olduğunu sa se sre Bees İntihap Mahallelere asılan def- terleri herkes okuyor Evvelki sabah bütün mahalle- lerde asılmış olan ; intihap def- terlerini kadın, erkek herkes tetkik etmektedir. Bazı yerlerde isimlerinin yazılmadığını görenler intihah encümenlerine müracaat ederek isimlerini ilâve ettirmek- tedir. Bakırköyünde etfaiye ne- ferlerinin hemen hepsinin isimle- tinin yanldığı vaki olan müra- cmattan anlaşılmış ve isimleri intihap defterinin altına ilâve edilmiştir. Kadınlar birliği azaları kendi mahallelerindeki defterleri tetkik etmişler ve bütün tanıdıklar kadınları intihap (defterlerini tetkike teşvik etmişlerdir. # * Ekmek fiyatı Her hafta biraz daha düşüyor Ekmek fiyatı her hafta mun- tazaman inmektedir. Dün bele- diyede toplanan nark komisyonu ticaret ve zahire borsasından verilen un ve buğday fiyatlarını tetkik etmiş firancalayı 50 para noksanile 14 kuruşa, ekmek fi- yatını 30 para noksanile 8 kuruş 30 paraya indirilmiştir. Hizmetçi — On saatte bir başka arkadaşımla nöbet değiştiririz. Vans — Sokağa çıkmak için baş ka bir kapı yok mudur? Hizmetçi — Hayır. Vans — Kumandanı yukarı çı- kardıktan sonra bir daha ne zaman gördünüz? Hizmetçi — Benden buz iste- mişti. Götürdüm. Vans — Saat kaçta? Hizmetçi — Zannederim tam on iki idi, Vans — Yanına girdiğiniz za* man kumandan size ihtimal ki sa- ati sordu. Hizmetçi — Evet efendim, $a- londaki saate bakmamı istedi, Vans -— Nasıl, nasıl? Hizmetçi — İstediği buzu götür» düm. Yatakta idi. Buzu salona ko- yarken şöminenin üstünde duran saate bakmamı emretti. Kol saati- İnin durduğunu, düzelteceğini söy- ile Vans — Daha başka ne dedi? Hizmetçi — Ehemmiyetli bir şey değil. Her ne sebeple olursa olsun odasına girmemekliğimi, uyu mak istediğini söyledi. Vans — Dediği gibi mı? Yaptınız (Bitmediy