25 Ağustos 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

e 2 — Tenkitlere VAKIT 25 Ağustos 1930 ne cevap ği veriyorlar ? © tuttuğu feyz ve hayat meşalesi arkasın. © dan bir gölge ve bir vicdan ve yekvücut bir kütle halinde yürüyoruz. Şahkul Muhtarı Rıfat Ateş Çankırı Belediye Reisi Sait imzasile su telgrafı aldık: “Memleketimiz namına yeni fırkaya çekilen telgrafm ash yoktur, tekzibini ren ederiz”, Bilecik Belediye Reis Vekili Aptul. a Tah imzasile gelen mektuptur: © (o “Memleketimiz halkının yeni fırka. ya amade oldukları hakkındaki iş'ar, — hilâfı hakikattir. Bilecikliler yeni fır. kayı memnuniyet karşılarlar, fakat İN merbut bulundukları Halk Fırkasından gömlek değiştirir gibi kanaatlerini teb- dil edemezler. Onun için bu baptaki iş'a rm tekzibi rica olunur.” AĞAOĞLU AHMET B. ADADA | Fırkanın dahili nizamnamesi el'an| Ağaoğlu Ahmet B. tarafından hazırlan maktadır. Ahmet B, bunun için Büyü- © kadaya çekilmiş ve otelde meşgul ol. mağa başlamıştır. FETHİ B. SIVASA GİTMİYOR Ankara - Sıvas hattının açılma me- rasimine davet edilen zevat arasında © Fethi B. de bulunmaktadır. 8. C. F.li- deri bu davet karşısında İtizar etmiş- tir. YENİ FIRKADA KADINLAR Aldığımız malümata göre şehrimiz kadın birliği azasından muallim Hali. ç de Hanımla Adana muallimlerinden! © Mihri H, dün yeni fırkaya girmek için! müracaatta bulunmuşlardır, fakat fır.! ka heyeti idaresi, bu hanımlara memur| © olmalarından fırkaya alınamıyacakları| nı bildirmiştir. l Halide H. bunun üzerine ikinci Aza Adile Hanımm Usküdar muallimlerin- den olduğunu lidere hatırlatmış bu © israr karşısında fırka heyeti idaresi — bir İğtİma yaparık muallimlerin fırka» ya alımip alınmıyacağmı tesbite karar » vermiştir, ŞEKİBE H. Bunlardan başka öğrendiğimize gö- re Kandilli kız orta mektebi Tabiiyat © Muallimi Şekibe Ali H.dadünS.C.F. « mâ girmek için müracaat etmiştir, Şekihe H. maruf İngiliz Ali Beyin kızıdır. İstanbul Darültünununun ye- tiştirdiği kıymetli hanımlarımızdan bi- ridir. Kendisi yeni fırka programını iç: ki Artık zamanımızda kadınlarla er- kekler arasında çalışma Hayatında bir fark olmadığı için kadınların da erkek: lere her sahada yardım edebilecekleri- ne, beraber çalışabilmek kabiliyetinde olduklarına kani bulunuyorum. Yalnız alâyişli unvanlar ve mevkiler peşinden koşmaktansa iş görmeyi tercih ederim. Ben meb'us olmak sevdasında deği: lim. Şehircilikte memleketime faydalı olmayı meb'uslukla değişirim. Türk ka- dımı siyasi sahadan ziyade içtimai mü esseselerin inkişafına müfit olmağı dü- şünmelidir. Yeni fırkaya müracaat eden kadım- lardan biri de Rasihe Hanımdır. Şimdi. ye kadar 8. C. Pırkasına dahil olan hanımlar şunlardır: Gazi Hazretlerinin hemşireleri Mak- bule, muallime Adile, esbak dahiliye na- ırı Memduh Paşanın kızı Fatma, Ka dmlar Birliğinin sabık reisi Nezihe Mu- hiddin, muharrir Suat Derviş, Rasihe, YAKIT ın TELERAF Adliye vekilimizin yeni bır nutku “Tkrk adliyesi, dünyanın en süratli müessesesidir, a. — «“ Türk hâkimine ulu orta söz söyliyenler, bir lider de olsa, biraz daha insaflı olmalıdır! ,, > —>— m KAYSERİ: 23 (A. A.) — Adliye Ve- kili Mahmut Esat B. tarafından dün li- sede verilen ziyafette Vekil Bey ağır ce za mahkemesi azasmdan Fuat Beyin olunamazdı. Medeni türk ırkına mede nunlar, yüksek usuller Jâzımdır. Çü lardan o kurtulmanın nişanesi oldu, bilirdi. cümlesine mukabeleten atideki nutku söylemiştir : Bu eserler etrafında çalışanlar on). Muhterem meslektaşlarım; rın muvaffakıyetle tatbik ve hazmol Cümlenize teşekkürlerimi arzede-nacağına kanaat sahibi idiler. İşleri, Saniha Burhanettin Hanımlardır. ANKARA TEŞKİLATI ANKARA, 21 (Telefonla) — Serbest) gösterilen bu iltifatlara teşekkürden kavrayışlarma. Bugün hâdiseler onla-| Cümhuriyet Fırkasmın bugünlerde An-|bile korkuyorum. Çünkü teşekkür etsem!İrın bunda aldanmadıklarını canlı va- kara teşkilâtmı yaparak belediye inti-|bütün bu yüksek iltifatları benimsemiş) galarla tesbit edip yürüyor. Bunu, hahatında şehrimizden namzet göstere-| olacağım. Müsaade ederseniz bu hissi-| yalnız yârın değil, ağyarın da hararet. ceği söyleniyor, İran hududu Türk askerinin geçtiğini İranlılar tekzip ediyor Tebrizdeki ingiliz konsolosu da bunu teyit etmemiş Deyli Telgraf gazetesinin dip- lomat muhabiri Türkiye - İran İ hududu meselesi hakkında şu mütaleaları dermiyan ediyor: Türkiye - Iran hndudu mesele- si, esrarengiz bir mahiyet alıyor. Türkler Ararat dağı üzerinde hududu 'geçtiklerini iddia ettik- leri halde Tahran hükümeti bun- dan haberdar olmadığını söyle- miştir. Tebrizdeki lagiliz konsolosu da Türk askerlerinin hududu geç- tiklerini teyit edecek malümat almamıştır. ğim güzel sözlerden sonra bilmem ki| kabiliyetine ikncisi onun hâkimlerini ben de me söyliyebilirim. Hakkımda|ye hukukçularının yüksek liyakat yata yine şilkranlarımı takdim edeyim.İle kabul ettiğini görüyoruz. Şu şartla ki bütün bunlara liyakat kes-| (O Ye: esasla || hazırlıyanların be betmiş adam sıfatile değil beni sevenle-| yediği en büyük mükâfat bu esasi rin sevgilerinin tecellisi diye. Kayseri-İym noksanları inkılâbı yeni nesilleri nin muhterem Adliye heyeti namına 2-İtarafından ortaya konularak türk mi za Fuat Beyin hassas, kavrayışlı müta- letinin hudutsuz sahasma daha uygun lealarından çok mütehassis oldum. Hi-| ve fakat her halde ve daima daha ileri tabeyi türk adliyeciliği hesabına fahir: asarı yarattıklarını görmek olacaktır. le, lezzetle dinledim. Aza bey bana Boz-| Bir hakkm tezahurunda avukatın rol kurt « Lotüs etrafında Laheyde türk hu- kukçularile fransız hukukçuları ara- Turum. Bu itibarla barolara mensup sında cereyan eden İlim düellosünüu ha- terim. Bugünün ve yarının türk hukuk- $uluğu Bozkurt - Lotüs davasma daha) surada burada okuduğum duyduğu! çok yüksek eşler yaratacak kadar kuv- geylerden bahsetmeği yersiz buluy. vetlidir. Yum. Dedikodu kabilinden olan Türk adliyesi ve hukukçuluğu daha) talenlara göre adliyede işler çok teah- hur ediyormuş, Türk hâkiminin istikâli kım bir yarmm tevali edecek mukadder) tam ve kâmil olmalı imiş. Onun mesaf- muvaffakıyetleri önünde Lotün hukuk| si çok teftiş edil eli imiş. Senede aşağı yukarı bir buçuk milyon dava karşısm-| ln mana ifade etmiyecektir. Bozkurtu| da kalan cümhuriyet hâkimlesi hesabı. na düşünmeliyiz ki davacı, müddeaa-| ğünmek değil bu yakın yarmı görmek: ey, gahitler ehlihibreler ve avukatlar! tir. Onlar buna inanıyorlar. Şunu da bir araya getirilirse: en aşağı" üç kürsüsü çok zaferler kazanmağa namzettir. Ya- tarihinin herhangi bir vakasından faz-! kazananların en büyük dileği onunla 8- kaydetmeliyim ki adı Bozkurt olan bir milyon © İnsanr - dava esasen kaybedilemezdi. Aza ve m dı ile yığılmış kalmış desatir İle ifade zihniyetlerin mahsulü olan yüksek ka: hitabesindeki “Ergenekondan kurtulma kü yüksek ve asil ırkımızın ihtiyaçları nın remzi kalan Bozkurt kapitülâsyon- ancak yüksek tedbirlerle temin oluna- rim. Güzide huzurunuzla naçiz sofram bilerek ve inanarak yaptılar. Çünkü şereflendirdiniz; iki günden beri Kayse| belli başlı iki büyük varlığa güveniyor. ri Adliyesi ve barosu namma dinledi- lardı. Birincisi türk milletinin yüksek nü, hâkimin riyaseti kadar mühim bu- vukatlarm mesleki şereflerile faaliyet- tırlatmak mezaketinde bulundular. Ben) terile çok yakından alâkadar olmak de müsaadenizle bir şey hatırlatmak is- mecburiyetindeyiz. İsim zikretmeğe ha- cet görmeksizin sizlere son zamanlarda veTELEFOM | HMADERLERE: i ilkincir Dün Izmirde va- ge " . : pura yükletildi izmir 24 (A. A) — Pugün ilk incir mabsulümüz vapur düdük- leri ve halkın s.mimi tezahüratı arasinda Liverpol ve Amerikaya gitmek üzere Holanda ve Hgiliz bandıralı iki vapura yökletilmiştir. İzmir 24 (A.A — Buğün on iki ile elli beş kuruştan dört bin doksan bir çuval üzüm ve on beş ile oluz iki kuçuk ku- ruştan iki bin üçyüz yetmiş beş çuval incir | satılmıftır. iyasa hararetini muhafaza etmektedir. Iki vahşi Üç kişiyi boğdu Sonrada cesetleri çuvala koyup denize attılar İZMİR, 24 (Vakıt) — Bugün Kale açıklarında Orhaniye motorunda bir ci- nayet oldu, Motorun sahibi Osman ile yeğeni Süleyman, motor yolcuları ka- çakçı Mehmet ile Cemali ve kaplanı öldürmüşler, çuvala koyup denize ct- muşlardır. Tayfa Yusuf yalvarıp yakı rarak ölümden kurtulmuştur. Katiller bu aralık motoru batırmışlar, Keşadi- yeye çıkmışlardır. Yusufun haber ver- mesi üzerine Osman tutulmuş, yeğeni kaçmıştır. Yunanlılar —— Küçük çosukicrinın ecrebi mekteplerine gitmesini meunediyorlar ATİNA, 23. — (A. A.) — Kabin dün akşam toplanarak Yunan tabiiye- tindeki çocukların din ve milli hislerini temiz olarak muhafaza edebilmelerini ve ana lisana merbutiyetlerini temin için ecnebi lisanlarla tedrisatta bulu- nan ecnebi ilkmekteplere gitmelerir. men'eden kanun Tâyihasır: tasvip et- miştir. Bu karar en ziyade Yunaniştar. da adetleri pek çok olan Fransız mek- teplerine tesir edecektir ni a- ye ni in le| ik ai il. U. ım 0-) ü- Spor kongresinde şağı üç milyon insanı adalet kürsüsü ihtilâf çıktı Sâit Han İran maslahatgüzarı Yalovaya gitti vukat beylerin buyurdukları gibi Cüm- huriyet adliyesi maşeri medeniyetin en mütekâmil zihniyet ve harsınm İfadesi, olan yeni kanunlarla, yeni nizamlarla,| yeni esaslarla mücehhezdir. Bunları ha| önüne çekerek davasını dinliyor, ve mü- nazanlarnı faslediyor. Bu davalardan en çok bir iki yüz bini, o da #enenin sonunda gelenler yeni seneye devrolu. - #lmat ve siyasi akidelerine çok muva- fık bulduğunu söylemektedir. HALİDE H. NE DİYOR Halide H. dün kendisile görüşen Ankara, 24 (Telefon) — dün toplanan mintak spor kongresi intihabatta namzteler Üzerinde uyuşulamadığından inkitaa ugra- — bir mnharririmize şunları söylemiştir: k — Ön üç senelik hocayım. Şimdi © Niğde Orta mektebi tabiiyat muallimi. yim. Vatanımın terakkisine çalışmak ezeli emelimdir. Bunu temin için harbi! umumide birçok fedakârlıklar yaptım. Sultanahmet mitinginde hitabeler söy- Jedim. Mücevherlerimi göğsümden çe- kerek satıp askere gömlek aldım. Hu- lâsa ruhumda vatan için çalışanlara ç yardım etmeğe susamış bir arzu vardır. çi İşte bunun için yeni fırkaya gireceğim. Halide H, muharririmizin kadınlık hakkında ne düşünüyorsunuz sualine! de şu cevabı vermiştir: > — Ben kadınlar birliği âzasındanım. Fakat maalesef şimdiye kadar memle- ketimizde kadınlığın yükselmesi için pek az hareket yapılmıştır, Avrupada kadınlar senelerce evvel siyasi hakka sahip olduğu halde on. lardan daha yüksek olan Türk kadinın- çdan bu hak esirgenmiş, bu hak bize geç — verilmişti ö. SANİHA EH. Dünkü nüshamızda Büyükadadan 5. B. Hanımın $. C. fırkasma kaydedildi- ğini haber vermiştik. Saniha Burhnnet. © tin H. bir buçuk senedenberi Büyüka- © dada oturur. Ondan daha evvel zevci Burhanettin Beyle Avrupanin muhte- lif şehirlerinde üç sene kadar dola$- © mıdır. Saniha H. Ahmet Mitat Efendi © merhumun yeğenidir. Bir muharririmiz dün kendisile görüşmüştür. Saniha TH. demiştir ki: — Ben Fethi Beyin lideri bulunduğu İran (omaslahatgüzarı (oo Sâit Han şehrimize gelmiş ve dün Yalovaya gitmiştir. Sâit Han, yaloradan Ankaraya dönecektir. sırlryanlarm kanaati gu idi: Türk mil- letinin muasır meden! ihtiyaçları Ham-| belt, Hanefi, Maliki, Şafit ve daha bil mem bir sürü imamlarm kavli ve İçtiha- Fethi B. Parise gidecek Ve Fransa Reisiciümhuruna veda edecek Taymisin İstanbul muhabiri Gazi Hazretleri ile İsmet paşa ve Fethi beyin tekrar Yalovaya gittiklerini yazarak son on gün zarfında gazetelerde İsmet paşa ile Fethi bey arasında vuku bu- lan münâkaşaların ihtiyatlı bir lisanla vuku bulduğunu, yalnız iki lider taraftarlarınm şimdiden şiddet alâimi gösterdiklerini ve aralarında devlet masarifi ile in- hisar idareleri hakkında hara- retli münakaşalar vuku bulduğu- nu yazmaktadır. — Taymis muhabiri daha sonra Fethi Beyin Ankara, İzmir ve sair şehirleri ziyaret etmeden evvel gelecek ay zarfında Parise giderek Fransa reisi cümhuruna veda edeceğini haber veriyor. Taymis muhabiri en sonra şu malümatı veriyor: Serbest Cümhuriyet Fırkasına progra- mın düşüncelerime uygun olmasın» dan intisap ediyorum. i “Serbest Cümhuriyet fırkası- nın ne derece muvaffak olaca- ğını şimdiden tayin etmek müş- kül ise de siyasi ve umumi fi- kirlerin Fethi beye müzahir ol- duğu aşikârdır. Fethi bey, halk fırkası meb'uslarının şimdilik fır- kasına iltihakını beklemediğini, fakat, meclisin teşrini sanide iç- timaı üzerine daha fazla taraf- tar kazanacağını söylemiştir. Gazi Hz, süküt etmektedir. Fakat salâhiyettar mehafil ken- disinin Fethi beye tavsiyelerde bulunduğunu ve onun siyasi mü- cadelesini terviç ettiğini söyli- yorlar. Aslı yokmuş! Bir refikımız bir ecnebi guru- punun şehirde otobüs işletmek Üzere emanete müracaat ettiğini nuyor. Bütçe zaruretinden bütün bir > teşkilit moksanı İçinde feraçatin en) Ci, herfembeye tekrar. topla yüksek derecesinde çalışan hâkimleris) sems mize uluorta söz söyliyenler bir lider)milletinin hakiki dileklerini yerine 'oy- sıfatile de olsa az daha İnsaflı davran-| mak için hükümette bulunuyor. Resi. salar, düşünseler, söyleseler daha doğ-İkira uzaktan bakanlar onu çok tatir ru hareket <'miş olurlar, Nihayet fırka-| görürler oraya varmak için ihtiraslara tılıkta kazanma” endişel:ri insanları) kapılırlar. Resikâri hükümet tıpkı şim- hakikatlere göz yummak vaziye'ine dü|di uzaktan karlı tepelerini zevkle sey- şürmemelidir. Ben burada tekrar ilâr|rettiğimiz Ercişin zirvelerine benzer ve etmek İsterim ki türk hâkimi dünyanm|oraya herkes çıkmak ister. Fakat çıkan- en feragat sahibi insanlarıdır. lar bilirler ki Ercişin uzaklardan gü- Türk adliyesi bütün teşkilât noksa-| zel görünen bulutlu tepelerinde dura- nınâ rağmen dünyanın en süratli adli- bilmek ve #lemi görebilmek için yıldı. yelerinden biridir. Bunu mukayeseli|rımlara, fırtınalara, bulutlara göğüs resmi vesikalarla ispat edecek kadar|gerip tahammül etmek lâzımdır. İşte kuvvetliyiz. Türk adliyesi en çok tefti-İresikâr da hükümet te böyle sarp ve şe tâbi olan bir teşkilâttır. Yalnız Tür-|serttir. Onun bütün ıstıraplarına orada ikiyede değil dünyanın hiçbir yerinde| maruz kalınan bütün hücumlara yal. idare muamelâtı bu kadar teftişe tâbilnız bir şey için tahammül edilir. Türk bir müessese yoktur denilse mübalâğa| milletinin mefküre dileklerini yerine edilmiş olmaz. Türk hâkiminin istiklâ-| getirmek için; her ne pahasına olursa line gelince bu hususta en küçük bir/olsun bunle : yerine koymak için, tereddüdü dinlemeğe tahammülümüz) © Aziz misafirlerim; inkılâp yürüyor yoktur. Dünyanm en hür en müstakil|hem de hakikatleri ortaya koyarak vü- adamı Türk hâkimidir. Bu yalnız ka-iriiyor. Türk milleti bütün bunları ayak- nunlarımızla müeyyet değildir. Kanun-|ta bekliyor ve görüyor. Cümhurivet larımız olmasaydı bile Türk hâkiminin| Halk Fırkasının bir can boren müates- hür viedanıma müdahale eli değmez-|na olmak üzre allaha bile verecek he di. Sizi temin ederim ki istiklâl sahasın-| sabr yok. Yalnız türk milletinin hesap da türk hâkmi dünyanın hiçbir mede-İları vardır. Ben Cümhuriyet Halk fır- ni milleti hâkiminden geri değildir. kasının bir azası sıfatile yeni muhalefet Belki ileridir. Bunu yabancıların bile #| fırkasinın meydana çıkmasını şundan tiraflarile tesbit edebilirz. dolayı seyinedle karşilırirum Ki zaman Ş$mdi müsaade buyrulursa Cümhu-|zaman verdiğimiz hesapları bu fırka ol riyet Halk Fırkasının bir vatandaş a-İsa olsa sık verdirmeğe vesile olacaktır. xası sıfatile bazı mülâhazalarımı söyli-| İşte bu kadar. Hükürsotte bulunan bir yazmıştır. Emanet muavinlerinden| yeyim, Ciimhuriyet Halk Firkası be:|fırka için sık sık hesap vermekten da Hamit B. dün bu haberi tekzip etmiştir. SA Lİ an sen Gün İM nim anlayışıma göre kuru bir hükümet|ha büyük saadet ve kuvvet tasavvur © 'sevdasile reisikârda bulunmuyor. Türkjdemiyorum.”