1 Haziran 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
- EE EE 3 EE pm PR. kle Mİ ii i we e —7? —VAXMT 1 j hatırımda kaldığına - göre - uzat, Haziran 0319 Bey üstadımız hatıralarını anlatıyor Köprüde para toplıyan- | ların piri kim miş ? Rahmetli annemin ben çocuk iken bir türlü akıl erdiremedi- ğim veya çocukluk basebile erdirmesini akıl edemediğim hal leri, merakları, huyları vardı. Ezcümle köprü denildi mi gözleri bir an içinde şaşılar gibi olur, kar- şısındaki (kendisinden gençti, kelimeleri yutkuna yutkuna: — Aman evlatçığım! O Sul- tan Mahmut devrinden kalma kılıksız — heriflerin (o ağızlarını açlırmamağa dikkat et, Geçme- . den evvel iki eline birer onluk al, birini sağına, git! demeği hemen hemen unut- mazdı. Gel zaman git zaman, © © bende âkil baliğ mi oldum ne oldum, banada başladı idi: o Ç — Köprüyü geçeceksin amma dikkat et. Para vermeği hatı- rından çıkarma, korkuluklara yanaşma, önüne bak, alık alık gitme, delik deşik vardır, ayagın girer, düşer, burgular, orta gö- zünden çatana filân geçiyorsa olduğun yerde, dur, bekle, geç- >sin, acelen ne? Tarzında nasihatlar verir ve bilhassa köprü parasını evvelden hazırlayıp vermeyi unutmamak- lağımı tenbih ederdi. Bu sebeple re zaman köprüden geçecek © ww bakınamaz idim, fakat ..a kendilerini saklamaz- larcı: 45, 50 sene evvel tahta sakal, tek bıyık, çopur, man- da göz, yarık dudak (Gece gündüz geçmiş Olsun di- ye başında duran) kelakçılı, (eline, diline, ayağına) atik, mavros, (ağzından dahme dah- me sözler saçan ) sulu sepkenli... bir takım adama alışık zevil er- vah durur. başlardaki kulübeler dedi ya ( Sıvastopol ) muharebe- sinden kalma veya babasının ba- bası (Çeşme) harbinde gariki lüccei gufran olmuş gedikli, kıranta, bir tersane zabiti, elin- deki yirmilik cimcime, yuvarlak &yoada bıyıklarını düzelte, dü- te oturur idi. Hey gidi zaman y ! tevekkeli cihan değer) demezler! » —duğum malümata göre: Köprü- cülerin yani para toplayıcıların piri, kandilci Reşit isminde biri imiş, Merkumun İstanköy ada- osında vefat etmiş olduğu kaviyen « derya vekili ( Fevzi Ahmet ) paşa uezarctile Unkapanı ile Azapkapısı arasında bir köp- rü yaplırmış idi. Bu köprünün boyu 600 arşından ziyade ölüp eni ise iki araba ile iki bir birine dokunmadan piyade- nin kolayca geçe bilmelerine mütahammil derece de olup altında ufak gemilerin mururu için iki büyük göz, büyük ge- iler için de açılır kapanır ka- çıları var idi. Bu köprüden birini soluna | g yüzünü sıkı sıkı ört, hiç | bir tarafa bakmadan) yürü geç, | eçmiş zaman olur ki hayali | — Vaktile toplayıp neşretmiş ol- | zannolunur. İkinci sultan Mahmut | “252 inci hicret senesinde Kaptanı! çüklü beyğir ve iki tarafından |. r il ve deler adı borçlarda vaki olup olma- İ alar senalar okunmuş, kurbanlar kesilmiş, tersane önünde yatan gemiler donadılmış, toplar atıl- miş, muhafazası açılıp kapanma" İ sı için memurlar tayin edilmiş, i fakat masraflarına karşı (muru- İ riye) alınması tasavvur edildiğini sultan Mahmut duyunca, — Bu köprü halka kolaylık olsun diye yaptırıldı sakın ba b akçe alınmıyacak her- es parasız geli eçecek, adı da yi ez ei işte Kandilci Reşit bu iradeden biraz sonra zuhur ederek başına topla” dığı sürücü deynekçileri vasıtasi- le gelip geçen yük beygirlerin- en para almakta olduğu duyu- lunca padişah herifi tutturup Istanköye sürdürmüş, deynek- i çileri de küreğe atmıştır. ” ! Bu iki köprünün tarihi yuk 'r- dan aşağı mururiye rezaletleri doludur. 1260 hiecride Sultan Mecit Kara- köy köprüsünü yaptırmış, fakat mururiye denilen Çapan oğlu gene meydana çıkmış, iyi ama o zamanda kapitülâsyonlar var ne yapmalı? Akıllı ricalden biri yapılacak işi bulmuş; İstanbulda büyük devletlerin ikinci derecede mü- messilleri olan tüccarı çağırıp onlardan söz almalı. Ne zelila- ne bir müracaat! Şehirde ne yali, Rusyalı tüccar var ise cüm- İesine birer haber tersaneye, tophaneye celbedip söz almış- lar. Artik yürekler rahat. Köp- rüyü kurup 125ide Eminönü ile Karaköy arasına germişler. Evvelâ Abdül Mecit geçmiş, sonradan vükelâ, bendegân, mu- karripler, âyan... Halk için de üç gün, üç gece bedava demişler, bitamında es- lâfı köprüciyan kapılara dizilmiş, beş para müruriye alınmağa' baş- lamış... O günden dünkü güne kadar, yenisi yapılmış kalkma- mış, bilâkis artmış hâlâ... Öyle yal adı değişik... Bununla beraber o zamanlar- da askeri mektepler talebesin- den, asakeri nizamiyeden, zap- tiyelerden, zaptiye ile geçen cürüm sabiplerinden, eski tulum- ba takımından ve bunlara ben- zer kimselerden alınmazdı. Artık bugün köprü ferahlan- | mıştır. İki başından, hır, gür, vir vr, zar zır, hırıltı, gürültü yarıltı, zırıltı kalktı. Ben bile ferahlandım, siz nasılsınız? | fhmet Rasim Meclis arzuhal encümeni Ankara, (Vakıt) 31 — Meclis arzubal encümeni heyeti mahsu- İ sa ve âli karar heyeti kararları İ üzerine gelen müracaatların çok» luğuna binaen bir karar verik mesi lüzumuna mebni heyeti umumiyeye bir mazbata vermiştir. Hükümet mazbatadan haberdar edilmiştir. Tatilten evvel bir karar alınması muhtemeldir. Murabaha nizamnamesi Ankara, 31 (Telefon) — Mü- rabaka nizamnamesinin hükmü- Cığının tefsirine dair Hakkı Tarık (Girecu) seHamdi* oz a')P,'er, verdikleri takriri tei.,.x ma mesi heyeti umumiyesi tevhidi J nün adi borçlarda mer'i o na karar vermesine me amima mmlik Köprü parası kalkarken | YAKUT ın TELGRAL Ahmet Rasim kadar Ingiliz, Fransız, Avustur- |“ içtihat suretile bu kanun hükmü- fi l “Yunanlılarla itilâf Bitaraflar ve Yunan sefirile mutabık kalındı Sefir imza için talimat bekliyor Ankara,31 (Telefon) — Başmu- | rahhasımız Tevfik Kâmil Beyle görüştüm. o Yunanistanla ( itilâf meselesi için dedi ki: —Müzakere hitam bulmuştur. Bitaraflarla ve Yunan sefirile dakkor/ (Mutabık ) kaldık. Yarın M. Venizelos Atineye muvasalet etmektedir. Yunan sefirine imza için salâ- hiyet talimatnamesi bekleniyor. Eğer bu gelirse itilâfname yakın- da burada imzalanacaktır. Esaslar yazılmış olduğu gibidir. Atina, 31 (Anek) — Hariciye nezaretine gelen telgrafnameler Ankara müzakeratının vardığı neticeler hakkında yeni tafsilât veriyorlar. Diğer meseleler halle- dildikleri cihetle müzakere mü- badil emlâke ait beşinci mad- deye inhisar etmiştir. Türkiye hükumeti bitaraf aza- nn mübadil oemlâkin takdiri kıymeti hakkında dört hafta zarfında mütalealarını beyan et- melerini kabul ediyor. Bitaraf- lar da buna muvafakat etmiş- lerdir. Maamafıh M. Venizelos elyevm Atinada bulunamadığı cihetle Yunan sefirine imza için talimat vermesi kabil olmıya- caktır. Bu itibarla itlâfname Pazar günü imzalanacaktır. M. Venizelos Atinaya avdet edince ağlebi ihtimal Pazartesi günü siyasi fırkalar rüesasını içtimaa davet edecek, fikir ve mütalealarını istimzaç edecektir. Venizelos Mora kıt'asında Elef- teron Vima gazetesi muhabirine fın bir emri vaki addedilebile- ceğini söylemiştir. Şeyh Saidin oğlu Ve arkadaşları ağır cez- da mühakeme edilecekler Ankara, 31 (telefon) — Şeyh Saidin oğlu Celâlettin ile sabık Beyazıt mebusu Şevket Efendi ve rüfekasının istintaklarına bu- gün Ankara: istintak dairesinde devam i. Maznunların istiç- yi birkaç güne kadar bite- cek, muhakeme ağır ceza mab- kemesinde icra edilecektir. Maznunlar muddei umumilikçe ihtilâttan menedilmişler ve ayrı ayrı koğuşlara (o yerleştirilmiş- lerdir. Salâhattin Varto memleketin- den telgrafla iki - defada 600 lira para getirtmiştir. İren, bir ay sonra Siva- sa gidebilecek Ankara, 31 (Telefon) — Bir ay sonra İrenler Sivasa varacak ve parlak bir küşat resmi ya- pılacaktır. 5 Hazir (VAK Gazi Hz. Gâvurkaleyi teşrif ettiler Ankara, 31 (A. A.) — Reisi- cümhut Hazretleri bugün saat 15 te otomobillerile Ankaraya bir buçuk saat mesafede kâ'n Gâvurkaleyi teşrif ederek haf- riyat yapılmakta olan Epi : Hitit mabedi ile kayalar üzerindeki büyük mahkâökâtı tetkik ve ak- şama doğru avdet buyurmuş- lardır. * Ankara, 41 (Telefon) — Ga- zimiz ayın altısında buradan hareket buyuracalar 7 de İstan- bulu şereflendrieceklerdir. Ali Cenani B. davası Ankara, 31 (Telefon) — Ali Cenani B.in gazeteler aleyhine aç- tığı tazminat davasına 7 haziran İ cumartesi günü başlanacaktır. ı sabırsızlıkla bekleyin Jın yeniromanı bırsızlıkla be Yazan: Selâhattin Enis İbdakâr, kıymetli realist roman- cımız Selâhattin Enisin çok he- yecanlı, cok hissi, çok cazip bir romanıdır. Son seneler zarfında bu kzdar güzel bir roman i — meşredilmemiştir. ya Eve TELEFON HABERLERİ gün de devam edil | doğduğunu, milli varlığın Bursada se a Neşriyat davasına ecek Bursa 31 (Vakit) G , rin muhakemesine onda 9” dı. Tevhit edilmek üzere besi buldan © gönderilen wa davalarının reddine dair ara mahkemesince verilen ie Temyizce bozulduğunu bet İrfan Emin B. evvelâ bu tin hallini istedi. Reis o" aynca düşünüleceğini söyi” müdafaaya davet etti. | min B. uzun ve hararetli m sında tarihi bir ehemmi lan matbüat davalarının burriyetile onun faziletle | nı matbuatın teşkil halkın gösterdiği taşkın ya cevap veren gazetef temiz heyecanla yazı top bazan ehemmiyetsiz bir için ağır tehlikelere ç hatta öldüklerini misallerle lattı. Matbuat hürriyeti ğın hürriyetidir. ,, 2 | dedı. Müteakiben ceza ks”. muzun müheyyiç, hilâfı h mucibi haya neşriyat mad ni tasrih etti. “Bu made”. sarih delillere dayanması #5 dır. ,, diyerek irtişa neşri geçti. İstanbul müddei umu”. den çıkan bu havadisin g aşkını harekete getirmeğe “e kıvılcım olduğunu, bunun ÖZE gazetelerin istihbar vasıt$ havadisi beslediklerini, k& bu malümatı vermenin ,m08 için hem hak, hem vazife ğunu izah etti. k Bu haberlerin diğer şehir #4 | telerinde de çıktığını sö ““ Bunun hesabını verme) yalniz İstunbul matbuati ediliyor ?,, dedi. “ Heyeca”” lince. heyecanın maddi nedir? Bunu en küçük kimse gösteremez. Çünkü ” bir şay yoktur. İrtişayı yaf” | kabahatlilere cesaret mi ” dik? Devlet ve içtimai aleyhine ika kılınmış bir mevzuu olan irtişaya g lâkyt kalması bunu körü ten başka bir şey olam? İrfan B., burada Gazinin “ meselesinde dostluk Ol8 sözünü hatırlatarak * N vekil, kim olursa olsun, *. huzurunda hesap verir. MbirE. zevatın irtişa ile alâkasın makla heyecan arasında ”* nasebet var? Türkiyede tin tatbikinde (Obüyük, aranmaz! , dedi. Sonra mizdeki neşriyatı süt” ğ tahlil etti. Kenan B.in e ; sık sık o yaptığı seyahı zl fıkraları ya e g hays yetine işaret edi ledi. er Celse öğleden kaldı. Mahkemenin ikinci Su saat 16 buçukta başlan” Emin Bey kudret V€ h müdafaasına devam © gecikmesine mebni “ yarın da devam edi€ Meclisin tati Ankara, 31 (Tel
