1 Ocak 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
ni 1930 | HARİCİ HABERLER | Hindistanda Milli hareketi tertip edenler tevkif olunuyor Gandi Sükün ve itidal tavsiyesinde Lahor, 30 (A.A.)— M., Gandinin cebir ve kuvvete müstenit bir siyaset takip edilmemesi maksadile vuku bulan seri müdahalesi Hintliler ittihadı kongresinin içtimaları devam ettiği müddetçe huzur sükünu muhafazaya memur gönüllüler ile zabıta arasında bir çar- pışma vukuunun Önünü almıştır. İki polis ile gönüllülerden ikisi arasında çıkan bir münakaşa neticesinde gönüllüler, polislerin etrafını sarmışlardır. Vak'a mahalline gönderilen polis takvive efradı iki gönüllünün itaat dairesine girmesini istemişlerdir. Bu es- nada halk vak'a mahallinde toplanıp birikmeğe başlamış, bunun | üzerine hadise hakkında fikri sorulan M. Gandi gönüllülerin veri- İen emre itaat etmelerini tavsiye etmiştir. Biraz sonra sükün ve intizam iade olunmuştur. Amsterdam, 31 ÇA, A.) — Hindistandaki milli hareketin baş- hca mürettiplerinden birinin tevkif edildiği Batavya'dan bildiriliyor. Madras, 31 (A. A.) — Mutedil Hintliler kongresine iştirak eden nüfuzlu liderlerden ve eyaletler kongresi komite azasından doktor Vara Dara Julul Naytu Lahor kongresinin milli istiklâlin temini dominyonlara mahsus bir idare şekli kabulü hakkındaki teklifin reddi ve teşrii meciislere boykot ilânı yolundaki kararlarını bir intihar mahiyetinde telâkki ederek kongre ve komite azalıkla- rından İstifa etmiştir. Madras, 30 (A.A. Mutedil Hintliler milli liberal federasyonu konferansı Hint umumi valisine yapılan sui kastı takbih ve bu ta- | arruzdan salimen kurtulduğundan dolayı Lort İrvin ile zevcesini | tebrik eden bir karar suretini ittifakla kabul etmiştir. Hint kanunu | esasisine verilecek şekil hakkında İngiliz kabinesile müsavi şerait | dahilinde müzrkereye girişecek vaziyette bulunan Hindiştan için dominyonlara mahsus bir idare şekli hazırlanması hakkında umu- mi vali tarafından birinci teşrinin 3İ inde neşredilen beyanname- nin konferansça teveccüh ve hararetle karşılandığına dair sör Ba- brdur Saprunun teklif ettiği karar sureti de ittifakla kabul edil mişir. ç Federasyon, bu mesele hakkında aktedilecek konferansın 1930 senesi içinde ve mümkün mertebe sür 'atle toplanması ve terakki taraftarı unsurların bu konferansta diğer unsurlara nazaran fazla mümessil bulundurması noktasında ısrar göstermektedir. Aftedilenle; Paris, 30 (A.A) — Reisicümhur M. Doumergue bazı komünist | | gazete ve ris- erin müdür ve müvezzilerile M. Leon Daudet hak- | kında af emrini imza etmiştir. İmanyada ihtilâl ne zaman Berlin, 30 (A,A.) — Bir bol- şevik cemiyeti tarafından neş- redilen ve zabıtaca ele geçirilen gizli bulabildiğimiz takdirde proletarya ihtilâli temin edilmiş demek ©- lur.» cümleleri görülmüştür. Yunan dahiliye narır'ığı Atina, 31 (A.A.) — M. Veni- zelos, M. Papan'ın istifasını ka- bul etmiş ve > dahiliye nazırlığını hali hazırda İsviçrede bulun- | “makta olan meb'uslardan M. | Siderise tevdi etmeğe karar | vermiştir. Mumaileyh gelinciye | kadar nezaret işlerini vekâleten | maliye nazırı deruhte edecektir. ve zabıtaca ele geçirilen VAKIT ın tefrikası: 48 Yazan: Hüseyin Rahmi Yüz bin lirayı vurduktan sonra | acelesine karşı Nedim Bey mü- ecnebi memleketlerinden birine | teenni davranmakta... Buna bir kaçacakları anlaşılıyor... sebep aramalıyız... Ne dersin? Avmusselâh pür telâş yerinden Avnüsselâh biraz düşünerek : fırlayıp gene oturarak: — Herif kadını bırakıp ta yal- — Bak bu cihetler aklımıza firaretmek pilâ gelmedi.. herifi elimizden kaçır araş pe ig pi nrsak sonra yüz bin lira yerine Bem “de Sölimin avuçlarımızı yalâr dururuz... As geliyor; lat. bitir, Hemen faaliyete ge- 9, Ae Pe çelim... Çenelerimiz durur dur- maz hemen kafamız kollarımız | bu şüphe kurcalıyor... öyle | | Jâtı | edilm ştir. Alelâcele yapılan set | intihabatta ' bacaklarımız işlesin.. — Evet ecnebi bir memlekete *kaçacakları anlaşılıyor. Fakat bu anlayiş noktasında anlaşılma- sı icabeden ince nükteler var.. dikkat etmiyor musun? — Ne imiş onlar? — Henm bir «kaçmak (telâşında.. ayak evvel Onun bw — Hah iyi keşfettin. Ben Nedimin samimi dostluğu namı- na o konağa müracaat etmiş olduğum için kendimi Şevkiye- İ nin bu husustaki şüphelerini izaleye uğraşmakla vazifedar gö- rüyorum. Binaenaleyh dedim ki Nedim, gene sizi iki günden fazla burada “bırakmak niyetinde | im i (VAKIT)IN Telgraf HABERLERİ Bir şehir toprak altında Londra, 31 (A.A) — Fransa- nın deniz hamamlarile meşhur Bulony şebrinden bildiriliyor: « Bulony , nun en muhteşem caddelerinden birine hâkim bir tepeden son fırtınanın kopardığı on binlerce ton toprak bu cad- deye doğru tedricen kayıp yu- varlanmaktadır. Muazzam bir otelin müştemi- daha şimdiden kısmen gömülmüştür. Cadde üzerinde diğer mebani kâmilen tahliye toprakların artan tazyikına da- yanamıyarak yıkılmıştır. Misir kabınesi ıstıfa etti Kahire, 31 (A.A) — Teşrii milliyetperverlerin kazanması üzereine Mısır kabi- nesi istifa etmiştir. İngiliz vel'ahtınin seyahatı Londra, 31 (A, A) — Kıralın hastalığı odolayısile inkıtaa uğ- ramış olan cenubi Afrika seya- hatini ikmal etmek üzre prens dö Gal 3. K, Sanide vapura rakip olacaktır. Bir tayvare kazası Amarillo, 21 (A.A) — (Texas) Dün burada bir tyyare yere düşerek parçalanmış, pilot ile karısı dahil olduğu halde beş kişinin ölümüne sebebiyet ver- miştir. Filistinde şakavet Kudüs, 31(A.A) — Son gün- lerde Filistinde eşkıyanın faali- yeti bir miktar artmıştır. Yedi arap polisi Safet ile Akkâ ara- sında Perdiya kasabası civarında şakilerin taarruzuna maruz kal- mıştır, Şakiler, Yafa'dan Kudüse | gitmekte olan otomobilleri mü- teaddit defalar tevkif etmişlerdir. Telefat olmadığı gibi biç kimse de tevkif edilmiş değildir. Ne zaman istifa edeck? Kahire, 30 (A, A) — Adli Paşa evelce verilen haber bilâ- fma olarak. bugün değil, yarın istifa edecektir. Tir yestede bir yangın Tiryeste, 31 (A.A) — Makine yağı satılan mağzalardan birinde bir yangın çıkmış, binayı tama- mile tahrip etmiştir. Birkaç it- faiye neferi yaralanmıştır. | Lakin uğradığı mania- ların şimdi burada tafsili uzun sürer, Size meclübiyeti günden güne artmaktadır.. Bupdan kat'iyen emin olunuz. Hatta bu yolda teminat vermeği bile aranızda cayigir ebedi muhabbete karşı bir küfran sayarım. Sizin kıymetli muavenetiniz olmaya idi Nedim bu kadar mühim bir kasa işini nasıl başara bilirdi? Benim bu garip takdirime karşı Hanım tühaf bir süzülüşle dudaklarını ısırarak : — Onun ibramlarına karşı duramıyarak göze aldırdığım tehlikelere haddüpayan yoktur. İ Kasanın anahtarı bir ipek kor- donla ibtiyarm boynunda oldu- ğunu anladıktan sonra Nedimin verdiği damlayla hastayı uyut- tum.. anahtarı aldım. Hariçten hırsız (o girdiği zannını ver- mek için kasa soyulduktan sonra kırılmıştır... Biliyorsunuz... — Malüm... — Nedim buradan bu kadar para kaldırdı. Bana bir kaç | Nüfus istanbuldaki vaziyet tesbit olundu Ankara, 31 (Vakıt) — Nüfus tahririnin tasnifatma dair çıkan son cilde göre İstanbul şehre- maneti halkının yüzde 65 ini İslâm 7 sini Musevi 7,5 Ermeni, müteba- kişini başka dinler teşkil et- mektedir. Ecnebi tabiiyetindeki- lerin miktarı yüzde 9,5 tur. 3,5 dan fazlası Yunanlı biri İtal- yandır. Halk yüzde 69 Türkçe, 13 Rumca, 6 buçuk Ermenice, 5 buçuk Yahudice konuşmaktadır. Halkın yüzde dokuzunu zürra, yedi buçuğunu sanayi erbabı, yüzde ona yakımını tacirler, iki- sini serbest meslek eshabı teş- kil etmektedir. Arap harflerile okuma yazma bilenler erkeklerde yüzde elli ka- dınlarda 35 olmak üzere umum Emanet nüfusu arasında yüzde kırk öçe yakındır. Zahiri malâllerin nisbeti yüz- de ikiye yakındır. ” — —— İskenderun san- cağı Antakyaya naklediliyor Antakya, 31 (Vakıt) — İşgal den sonra Fransızlar, Sahilde bulunması dolayısile, İskenderun şehrine fazla ehemmiyet vermiş- ler ve Ankara itilâfnamesinden sonra teşkil edilen müstakil san- cağa İskenderun şehrini merkez olarak intihap etmişlerdi. Halbuki İskenderun gerek ha- vası, gerekse nufus ve ticareti dolayısile merkez ittihazına el verişli olmadığı anlaşılmış, mer- kezin Antakyaya nakli için teşeb- | büslerde bulunulmuş, fakat da- hilde kendilerini emniyette his- setmiyen Fransızlar bu teklifi reddetmişler, yazın fazla sıcak yapan üç ay zarfında sancak dairelerini Antakyaya taşımakla iktifa etmişlerdi. Sen günlerde sancak merke- zinin büsbütün Antakyaya nakli tekarrür etmiştir. Sancak daire- lerinin yakında taşınmasına baş- le bırakmadı. — Paranm mıktarı nekadardı Hanımefendi? — Bunu Nedim medi mi? — Hayır. — Doğrusunu İsterseniz miktarı ben de bilmiyorum.. — Nasıl olur? — Nasıl olur. İşte oldu. Avuç avuç liraları, deste deste kaimeleri getirmiş olduğu büyük bir çantaya doldurdu. Saymağa vakit var mı? Konak halkına size söyle- bu bir şey sezdirmemek için gece | yarısı ben ikinci kapınm arka- | sında nöbet bekliyorum.. Bu mühim vak'ada ben artık hanımın sırdaşı olmuştum. O kı- sa bir süküttan sonra devam etti; — Niçin Nedim sizinle bara iki satırlık bir şey göndermeci? Ben hemen yardımcı şeytan- ları imdadıma çağırarak cevap verdim a mpg mmm — ——e Teceddüt hareketi yeniden başladı Deyli Telgraftan: Beçei Saka” nın teceddüt aleyhindeki siyaseti ve Amanullah Han tarafından başlanılan her hareketi bastır mağa teşebbüs etmesi irtica aksi aleyhinde amel vücuda getirmiştir. Bunun neticesi olarak garpir laşmak hareketi yeniden kuvvet kesbetmiş, Sakazadenin zamanın- da sarık giyen, sakal bırakan, şark elbiseleri kullananlar, eski hallerine dönmüş ve garplılar gibi giyinmeğe (başlamışlardır. Gerçi Nadir şah teceddüdü halka tahmil etmiyorsa da şap- kanın dönmesi ve tesettürün kalkması, ancak zaman mesele- sidir. Mollaların teşebbüslerine! rağ- men, Sakazadenin takbih ettiği bir çok yenilikler yeniden tees- süs ediyor. Efganistan, yenidan imar siya- setine dönmüş bulunmaktadır. Yalnız, Şinvariler, halâ biraz inat göstermektedirler, Dahili hareketler esnasında yağma edilen bir çok mücevher- ler, Peşaver çarşılarında (satıl- maktadır. Komünistlik Beyanname hazırlamak maddesinden açılan dava, tetkik ediliyor Epi bir müddet evvel komü- nistlik faaliyetinde buluudukları noktasından elektirikçi Mehmet Nuri Ef,, kuyucu Aziz diğer ismile Hüsamettin Ef.nin hem- şiresi Sıdıka H.la Şemsa ismin- de bir H. hakkında tahkikat yapılmış, dava açılmıştı. Maznunların teşkilâtı esesiyeyi tebdil ve tagyir maksadile be- yanname hazırladıkları mevzuu bahistir, Bu davanın tetkikine İstanbul agır ceza mabkemesinde baş an- mış, Şemsa Fİ, mahkemede hasır bulunmuş, diğerlerine tebligat yapılmadığı anlaşılmış, bunların da mahkemeye çelbi için muha keme başka güne bırakılmıştır Mazereti malüm... — Ne dir? — Zabıta vak'anın izi Üze- rinde çalışıyor... Buraya tahki- kata gelmediler mi? — Geldiler. Kasayı pertav- sırlarla muayene ettiler.. Sirkat hakkında peydabettikleri kana- atlerini bilmiyorum. Konak halkını birer birer is- ticvaptan sonra gizli konuşarak gittiler. — Benim bugün buraya geli- şim sizin, Nedim ve kendim için de büyük bir tehlikedir. Hanım bana endişeli bir gözle bakarken devam etii; — Zabıta hafiyelerinin şimdâ sokak kapısının önünde dolaşma- dıkları ne malüm ? — Hakkınız var.. — Şüphelenip te beni tevkif edecek olurlarsa üzerimden Ne- dimin el yazısile size hitabedilmiş bir mektubun çıkması vak'ay” çok ağırlaştırır... > (Bitmedile
