21 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
—— 4, — VAKIT, — 21 Teşrinisani 1929 " ZEY Mekteplerimiz ve açık hava Geğen çün bir Fransiz yaze | tesinde bir doktor imzası ile Temiz havanın hayat ve sıh- Ecnebi gazeteler Londra konferansı hakkında Fransızca * Tan , güzelesinden : Şurada bir defa daha tekrar edelim ki, 21 kânunsanide Lon- drada toplanacak olan bahri konferans, her şeyden mukaddem denizlerde tahdidi teslihat için esarata bir itilâf teminine çalış- Hatıra gelenler Bilerek veriş Herkesten istikrazda bulun- makla beraber aldığını iade etmemekle şöhret kazanmış o'an atılzadenin biri, bir gün meşhur banker “Semüel Ber- nar, i ziyaret etii ve deği kE şayanı dikkat bir makale gör. düm. Fransız doktoru bu maka İesinde mekeplerde ders senesi başlangıcı olmak münasebetile dershanelere ait hıfzıssıhha mese İesine temas ediyor ve genç talebele'in kışın tamamen açık havada tedrislerine imkân bu unamıyorsa hiç olmazsa pence- relei açık dershaneletde okü. tulmatını tavsiye ediyordu. “Ço cukları iyi yedirmeli, iyi içirmeli, fakat en soğuk havalarda bile açık pencereli dershanelerde oturt- maktan korkmamelı .;, diyordu. Kışın çocukları penrereleri a- şık dershanelerde oturtmak ve hat için ehemmiyeti derecesini göstermek için bir fizyoloji tecrü- besini buraya kısaca kaydetmek sterim: Vücudu baştan ayağa kadar gayri kabili nüfuz bir madde ile talâ edilmiş olan bir insan ye mek ve içmek gibi her türü şeralti hayatiye bol bol temin olunmasına rağmen yaşayomaz. Bunun sebebi vücudun elit üze rindeki küçük küçük mesamat vasıtasile havadan muhtaç ol duğu bezi hayati anasırı alâma masıdır. vücudunda cilt üzerindeki (o meshmat (o vastası ile vuku bulan teheffösün sb hat için bu kadar ehemmiyeti malıdır. Ancak bü suretle Cinev- re komisyonu mesaisine müsmer bir surette devam edebilecek ve terki teslihat konferansı için lâ- 3m gelen hazırlıkları yapacaktır. Bunun içindr ki İngiltere - A. merika itilâfı ancak şarta mua ik bir kıymeti haiz olabilir; diğer başlıca Üç devletin ibtiva « catına göre tadili icap eden noktaların bu devletlerin emnü selâmetini temin edecek tarz da tadi! edileceği aşikârdır. Terki teslihat ve emnü sükün “Pat Biö, den Memleket: taarruzdan masun addedilmek icap ederken Mister “Hover, harici tehlikelere karşı — Mösyö; size hayret vere cek bir şey söylüseceğim; & dım Marki dö 5... dir. Sizi asla tanımam. Böyle olmakla bera" ber sizden beşyüz altın istik raz etmiye geldim... “Seamüel Bemar, hafifçe tebessüm ederek şu cevabı verdi: — Ben size daha ziyade hayret edilecek bir şey söy üs eceğim.. Kim oduğunuzu tanımak'a beraber istediğiniz parayı.. vereceğim... Paramızın istikrarı haline kalbeen bir müessese değil oku'mak fikri bizim gibi açik bava ihitiyacım bütün manası ile henüz anlıyamamış kimseler için hayli garip gelir. Fakat Av rapalılar için bunda hiçhir gara- olursa akciğerler tarikile olan tenelfüsün ve onun için elzem bulunan temiz havanın ehetmi- yeti derhal takdir edilir. tedabiri ibtiyatiye alınmasını talep ediyor. Halbuki Amerikanın düş Ecnebi bankalardan yardım istenilirse onlara birçok müsaadatta bulurmak bet yoktur Onun için memleketimizde halk tabakası arasında geniş bir pro poginda İle anlatmağa muhtaç olduğumuz şeylerden biri de açık havadır. Biz mekteplerimizde kişmi ta - tamamen açık pençereli dershanelerde okunmağı istiyecek kadadar kendimizede cesaret bü lamıyoruz; yalnız mektep dersanele ıinin pencerelerinde b rar vazisdas bulüntmatnım ve bu vazisdasların » bir taraftan oda teshin edilmek- Kış günlerinde açık havadaki soğuklan korkarak mütemadiyen kapalı odaların bozuk havası içinde yaşayanlar çok büyük bir tehlikeye maruz bulunduklerm bilmelidirler . İçtimat hayatımızın her safha mnla garba doğru gidiyoruz. Fakat maalesef garp milletleri- nin hıfzıssıha noktasından tâkip ettikleri itiyatlardan henüz pek çok uzaklarda bulunuyoruz. Mik letçe bu ittyatları kazanmaklığı manları nerede ?H De Ağ udutlarınını lâzım imiş! Denizlerde bangi hükümetten Nevyork Taymis gazetesinin itbaz edecek? Eğer bir hükümet İstanbul muhabiri M. |. V. Kok reisi bu gibi ibtiyat tedabilerinin lins Türkiyede sesli filimlerin oynandığını ve türk hükümetinin Alman hükümeti gibi ses! fifimle- Ti menetmediğini anlattıktan son- râ Türk parasının kıymetini tes- bit etmek meselesinden şu şekil- de bahsetmektedir: * Türkiye, umumi harp'en beri parasım -henüz tesbit etmiyen devletlerin biridir. Türk parası, altına nisbetle takiben on kete tenezzül etmiştir. Hükümet! evrakı naktiye çıkar» makta devam etmiş olsa, bu-ev- alınmasına lüzum görüyorsa,bir de Fransanın vaziyeti düşünülsün. Ovakit Frantanm tarzı hareke tinin ne keder haklı olduğu anlaşılır, Franca her tarafan bir kısmı açıktan açığı hasım diğerleri - Belçika müstesna - mi- rana muntazr (Oo hükümetlere çevrilmiştir. İçlerinde bazıları Fransiz top- rağından hisse almağa can atı- yorlar; diğerleri müstemlikâtımı- za göz dikiyor. Bunlar inkâr olunmaz hakikatlerdir Ve karar miz içih yukarda bahsettiğimiz gibi pek büyük bir propagan- daya ve bu yolda bir memleket metelesi olarak çalışmağa ihti- le beraber - daima açık tutulma sını, yahut dersane pecerereleri- nin yapılış bu tarzda degilse her ders saati nihayetinde talebe teneffüse (çıktıkça (o pecerelerin | Y9€ vardır , açılmasını kâfi buluyoruz. Mehmet Asım Günün siyaseti KAP MESELESİ Londra hükümetinin Moskova | harbinden sonra geçen seneler hükâmetile © tesisi münasebata | de “Bur, larla arasındaki büru- hazırlandığı bir sırada cenubi Af | deti izaleye çalışmış isede gerek rika Dominyonundaki komünist. | Burlar ve gerekse eski ta'afdar. lerin faaliyete geçtikleri hakkın: | ları olan Afrikanderler Londra da babetleri hükümetinin boyunduruğunu faz* İk görmekten heli kalmadılar. Yeni bir bayrak kabul ederek İngiliz bayrağından kurtulmak arzusunu ilk gösteren Kap müs Bundan iki sne evvel İmpe- ratorluk meclisinin verdiği karar İngiliz Dominyonlarına (adeta istiklâl bahşetmiş ve onların ana vatan ile o'lâan münasebetlerini pek ziyade tahdit eylemi Böyle olmakla ve sel yonlarda olan her hangi bir ha- teket Sen Cimis kabinesi üze- rinde fevklâde tesir icrâsmdan hali kalmaz. Çünkü Dörininyon- lar her türlü imtiyazlarına rağ men, . üzerinde saltanatın henüz vr ——— ları gibi, mıntakalar — dahilinde zobur edecek tahavvülat ta da aş ilmek dd merkezin siyasetine sekte ver ederek, bu harekâtin omenini mek tehlikesini gösterir. İngiliz Dominyolar ndan mer keza en merbut o'anı, Japonya- ya olan kurbiyetinden dolayı ihtiraz eden Avustralya olduğu gibi, merkezden ayrlmıya en haveskâr olanı da Cenubi Afrika Dominyonudur. Cenubi Alrikanın İngiltereye karşı irtibatının azlığı evvelâ bu kıtada mütemekkin Avrupalıların kısmen “Bur, yani felemenkii olmasından, saniyen Cenubi Afrikanın o Avustralya gibi, İngiliz & donanmasının muaver etini. arattıracak bir teh- like © karşısında o bulunmamasın dandır. İngiltere her ne kadar 1898 ken diğer cihet'en larımızi bunlara göre ittihaz mecburiyetindeyiz. Alman başpiskoposunun nutku (Libene) den: Bizi asıl hayrete düşüren nok- ta siyasiyat düşkünü bu paş papa- sın Fransiz hududun- dan iki adım mesafede Fransa aleyhine beyanatta bulunmasın- dan dolayı hayret edilmesidir. *Monsinyor Kas, beyanatı bü- tün A'man'arın noktayı nazarını ifade eder. Almanlar Lakarnayı tasvip etsinler etmesinler Versay muhadesini asla tasvip etmezler. muahedenin Bu aya cebren kabul ettiri'diğini ve bu suretle müthiş bir baksızlıkta ar yegâne bir lâ- tufta bulandalır ; o da hemen aldığımızı istirdat etmemeleridir. Şurasini da unut mıyalım “ki müteveffa “ Fazıl Mustafa Paşa mer- humun dördüncü mah- dumu Rüştü B., bu kerre hümma hastalığından ve- fat etmiştir. Miri muma- ileyh, yirmi yaşında ola- rak hânedanının nevnihali İ bağı asaleii idi. * Prens Bismark bir mü- kâlemei ahiresinde vefa fının fakarrfibünü hisset- #iğini Ceneral Şvanise be- yan eylemiştir. rakın kiymeti daha fazla düşerdi. Türkiye maliye tiazırları ye- niden mali evrak çıkarmaktan kat'i bir surette içtinap etmişlerdir, Nakti evrakın kıymetini düşü- ren sebep mahsulün fena olma sidir. Harpten evvel Türkiye buğ- day ihraç ettiği balde şimdilik buğday ithaline mecbur olmak- tadır. Son zamanlarda nakti ev- rakın kıymeti her zamandan fazla düştüğünden © hükümet borsayı kapamayı düşünmüş ise de böy- le bir tedbirin tesiri muvakkat olur. , Nevyork Taymis muhabiri da- ba sonra bankası tesisi hakkında diyor ki: “Türkiye cümhuriyeti ecnebi is- tikrazlar aktinden içtinap etmiş ve ecnebi maliyecileri oldukça keyfili) bir muameleye tâbi tutmuş” tur, Hükümetin tesis etmek İste- diği Devlet Bankası için lâzim olan sermayeyi bulabileceği mü hakkak değildir. Türkiyede çalı- şan ecnebi mali müesseselerin en büyüğü olan Osmanl: bankası, belki Türk evrakı naktiyesinin istikrarım temin için davet olunur. İhtimalki Türkiyedeki bütün ecnebi bankalar buna yardım etmekten memnun olurlar. Çünkü bunun hayırlı tesirleri olabilir. Fakat, Ankara hükümeti bunlardan yar- dım istiyecek olursa onun bu ©6- nebi müesseselere birçok müsa- adatta bulunması icap edecektir! Deliler ve fimarhâneler İngi'terede timarhanelerin is - lâhı için yeşi bir lâyiha hazır» lanmıştır. Yeni lâyihaya göre delilere deli denilmiyecek, onlara emrazı asabiyeden mustarip ve timar - hanelere, esabi hastalıklar mü- essisesi denilecektir. Burada tedavi olanlara eskiden “ fakir deniliyordu Bundan böyle baml devlet yardımı ile tedavi olanlar , denilecektir. Buraya kabul olunmak için u- zün uzadıya müşahede altına alınmak adeti kaldırılmıştır. Pi GÜZE ei Yolsuzluk ! Belediye azalan mezbaha he saplarında yolsuzluklar bul m Bu müessesye Ş şliden otome- bille giderken zaten bazı yer'erde yolsuzluklara (tesadüf O tesadüf ederlerdi . Şimdi de bir başka | Yolsuzluğun zuhuruna şahit olu” yoruz demek, Mezbaha koyunu, sığırı para midir ? Bir gün de bir miktar para deve yapılmış ne çıkar? Mezbahada sade külbastı ye» »ilmez ya ! * Esmer'mi, sarışın mı? |ondra gazetelerinden birisi okuyucularına şu suali sor muş — Sanşın kadınları mı, yoksa &smer'eri mi tercih edersiniz? | Okuyucular buna binlerce ce vap vermişler. Garip bir tesadüf eseri olarak reyler hemen hemen biri birine müsavi zuhur etmiş. Yalız keyf ehli erkekler kadın tenlerinin mutlaka düzgün olmasını lürum- lu buluyorlarmış. Bu anket ava ve mnelerimi zin pek hoşlandıkları bir moda nın sebebini bize öğretmiş olu- yor. Tevekkeli onar düzgün kul- lanmazlarmış! Toplu İğne amma Belçikada Liberallerle amele , kırall k aleyhinde “ Şikago Tribün , gazetesinin Brüksel muhabiri tarafından ve. rilen malâmata göre Belçika Lk berallere va amelenin en çok meşgul oldukla ı mesele kıralın senevi 264,000 dolara baliğ tab- sisat ndan tenkihat yapmak ve Prenses Mari Jose ile İtalya v€ | Bahdinin nişanı bozmak'-. Bu | nişanlanmayı müteakip Be.çika - nin yari ahalisinde kırallık aley” binde hisler başlamıştır. i Belçikan dört vilâyet merke” lerindeki beledi.elerde, libral!€ re aleyhete rey verdik" leri için lar kırala tebrikâti# balunmamışlardı. Hatta bu münasebetle bir çok ileri geri söylemiştir. Hatta evvelce belediye reis eri” | den olan biri şiddetk bayanati* bulanarak tebrikâtta bulunarak tebrikâtta bulunmaktan ettiğini ilâve etmiştir. Belçikanın en kesif Henot vilâyetinde amele “bızde” kırallığa karşı bu kadar sade” yi piri Bilhassa sosyalistlerden amelenin bütün kırallık ha him atmağı arzu ettiklerini açi © Namaz vakitleri Sabah Öğle İkind Akşam ve cö10 S.B İde 143) 16
