20 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
Petrol istimalinin lüzum ve İtfevvukuna halkı ikna etmek Avrupa ve Amerikada nisbeten kolay olmakla beraber deniz aşın idai memleketlerde bu kolay- n ık yoktu, Bir çok ananaların tesi- i Tile muhtelif mükavemetlere ma- Yuz kalınır. “ Rokfelfer , iktisa- di surette Çini fethederek satış siyasetinde büyük bir muvaffa- iyet gösterdi. Eski mesai (arkadaşlarından © Plager , in tavziyesile sade şe- kilde yüz binlerce petrol lambası Yaptırdı ve bunları maliyet fia- tından çok aşağı yani yedi bu- Suk çente sattırdı. Bu suretle Temini oo hazırladıktan © sonra Petrol gemilerini sevketti ; daha gemiler gönderilmeden “azip reklâmlar yaptı. Az zaman- & müazzam Çin imperatorluğu merika petrolu için mühim bir mahreç oldu ve Çin uzun müd- det * Rokfeller « o gurupunun .eraçgüzarı vaziyetinde (kaldı. eller, bundan sonra diğer i Şark memleketlerinde de #Ynı suretle | hareket etti. En Sonunda “ Standard Oil Törst ün Mekolu Afrikanın kalpgâhına ka- Sirdi i, Fakat Memaliki müttehide- » bu iktisadi zaferi, binlerce Mevcudiyetin mahvü tebah olma- ına sebebiyet veriyordu. Evvelâ harekete gelerek*Rokfeller Tröst, e mukavemet teşebbüsünde bulun- adan Amerikada ısyan yükseldi; Abtapot , un fevkalâde hırsı Müracaat ettiği usullerin şiddeti ma sebep oluyordu. husus küçük tacirler, *Stan- dad Ol, dan gördükleri ademi e nezzül karşısında hırslandılar; K. apot, a Marşı mükavemetleri endilerine bahalıya mal olan Göçük fabrikatörler * Standard K » ile diğer şuabatta onu tak. a *den tröstlere karşı isyan bay- m açtılar, Siyasi fırkaların şöhret düşkü- Mk, tröst aleyhindeki ha- bükün vesile tuttular; bu hareket & intihap (mücadelelerine Min teşkil etti. Bu vaziyet bir ik asır kadar devam etti. küçgi noktai nazardan ferdi ba İk burjuvalığın ve orta sinı- son mücadelesi, son mukave- “ Bâyreti oldu. Bu mücadele yeicede tröst prensipinin, serma- VE vasi .teşebbüsat kuvvetinin, ebesi ile neticelendi. hi * iç imali Amerika hükümetleri — Standard Oil, e karşı açtık- da ük pişdar çarpışmaların- vag sonra, 1889'da mücadele eyl, ikyasta başladı. Şomendö- vin ticari mubadelâttaki ha- getilerinö dâir çıkan “Enterstate aş Akt, kanımu, bütün it iye Panyalarnn müesseselere bahşetmesini ve tarife- iş tenzili için en küçük bir iti- ayy etmesini menediyordu.. Ti- Map kisa, bu kanunun mefhu- Öğ 2. Muhalif olan “ Standard Kompani,, , *Enterstat Ko- ö ilyarderler Nasıl zengin oldular? ——— okteller:9 Mahkemeden mahkemeye giderken. Con D. Rokfeller tröstün lağvı hakkındaki mütevali rarlara karşı, işi sürüncemede bırakarak, hareketini bozmamakla mukabele ediyordu .. mersyal Akt, a muarız olan ha- rekâtından dolayı mahkemeye da- vet edildi; Mahkeme *Tıöst, ün hemen dağılması hakkında karar verdi, Fakat *Rokeller, bu ka- rarın tatbikinden kendini kurtar- mıya muvaffak oldu. 1889 da “ Ohyo , hükümeti * Standard Oil ,a karşı bir dava daha açtı. Senelerce süren bir mahkemeden sonra “ Stan- dard Oil , tekrar infisaha mah- kum oldu. O sırada ayandan “ Şerman İttihadın birden fazla hükümeti sahasında iktisadi her hangi bir şirketin tesisini mene- diyordu. *Tröst , usulünün mu- örızları galebe çalmışlardı; artık mütahakkim sermayedarlar elin- den yakayı sıyırmak mümkün olacaktı, Filhakika bunların en nafizi || olan “Con D. Rokfellerr,, bütün memlekette yükselen itiraz tufanı karşısında boyun eğermiş gibi bir vaziyet aldı. Mahkömenin kararını bu defa kabul etti. Yeni "Trüst, çüler sözde “Standard, ı tasfiye edecekmiş gibi harekete başladı. İsr. Fakat hakikatte hiç bir şey değişmiyordu. “Radıkal, lar ve *“Tröst,e ait olan şirketlerin mü- dürleri evvelki gibi aralarında mev:| | Ticaret ve zahire İĞ Patlar Ticaret bersan kötbinmemiliği tarahadam verilmiştir pılmıyor, aza bir karar almak | cut iktisadi revabiti muhalaza Yegâne fark şu idi artk içti mal umumiye resmen dâvet ya- için toplanan alelâde tacirler imiş gibi bir araya geliyorlardı. İşte bu suretle * Tröst ,ün mucidi olan “ Rokleller ,, mahut ve maruf * Centilmen agrement çi | de icat etti; bu namuslu! adam lar arasında, kanunu oyun etmek €meli namuskârane! sile aktolunan bir itilâf demektir, Sermaye, menafii müştereke,- “Rokfeller, in nüfuzu bertaraf edilirse bile - petrol tröstünü per- ginliyecek kadar idi; bu rabıtayı resimi bir vesika ile tevsika lüzum yoktu, Bu hal yedi sene devam etti. 1899'da efkârı umumiye bir ez sükün bulunca hükümet tena- kus bulunca, ve trüst prânsipi aleyhine beslenen huşunet tenakus edince, “Rokjeller, ve ona sadik kalanlar “Vaşington, hükümetinin başka mefkâreler takibine başla- dığından istifade ederek meydana çıkarak açıktan açığa çalışmağa başladılar. “StandardOil Konpani of Ohyo, ünvanını değiştirdi. *Standard Oil Kompani of Vi- gu Jerse, oldu. Diğer şirketler erdelik (vazifesini ü ve tta yeni şirketler il # mu- vaftak oluyordu. “Vigu Jerse Kompani,. nin sermayesi on mil- yondan yüz milyona fırladı ve Tröst tekrar teşekkül etmiş oldu. | Bitmedi | Losam ip Fakülterindin izlemek DR. Hüseyin Naşit Doğum ve kadın bagtalıkları mütehassıs; Türbe, Kski Hilâtlahmer bisası No i 1418 bt, 2623 &mbiyo A İngiliz lirası Kr, (103460 (103675 “TEL mükebili Dolar 047/240) 0412 A Frank ' 11,80 > Üret ğ ni A8o pe Belga 75 528 b Drt ğ NR m 2,50 1.25 .. 5 22 mem | esef nar Ve Karon 10 1482.50 #4 Sltng La AN Ee Pezeta iŞ P Rip 5 heso pi De 17,69 16,78 "i Pen 9; pars *ley o Rurş 7,0) e 1 Türk Hira Dinar . * Çereodeç Kuruş İt Nukut 1 ateelin — Çİegine) Ü gesi yaslan (Dolar CAmerke) İ si 'sıf0 30 Frank (Fransiz, 1gp 16490 oL (italya " BI (20 Frank (Belçika) apo wo 0 Dtabmi (Yanan) S 0 Frank ... gı, 20Leva (Balgar) apo oo 1 Perin (Felemezk? 1 Rayşmari (Almanya: (Zet MLekirten| i Perpt |Macariştan | ©Ley ÜRomanya) dısso| ares 0 Dizer (Vugcsleryaj| yel 70 1Çeroneş 1Sevyet| Ahım. | v İstikraz dahili “vadeli , İDüyuru muvahade ikramiyeli demiryolu to İstanbul tramvay şirke 6 Ruhtum Dok ve Antrepoj | (70 İrmsbul asozim su $r, Hisse sensetiri İş bankası ' Osmanlı baskan 194 Nevyorkta iki Taymis mu- habiri mahpus! Nevyork Hersldin verdiği malâ- mata göre Nevyork Taymis geze tesinin ikl muhatriri 4$ gün müd- detle hapse mahküm olmuşlardır. Bu iki muharririn mahküm olma İsnna sebep, Amerikanın mühtelit yerlerinde © taharriyatta — bulnsrek bir çok kaçak içki buldukleri ve bunun hakkında neşriyarta bulun- dukları halde içkilerin nerede bu- lunduğunu ifşa etmemeleridir. İki muharrir işaatta bulunmamaği mes lek vazifelerinden saymışlar ve ceza germeğe işaatta bulunga terdih etmişlerdir. İstanbu tkinc: iöta memu:luğundan: bir deyni o makkömübihin tahsili smında mehevzen İruhtu tat karara alınan otel eşyasi ( karyola, yatık, ayna, konsol ve saire ) şehri halin(28) nel perşembe günü sat (9 ) da Sirke- dde Türk oteli önünde bilmüzeyede fruht edileceğinden taliplerinin yermi mezkfir ve sâat müsyyeninde mahalli müzayedede har (o bulunmaları Win n olunur. —— 9. — VAKIT — 20 Teşrinisani 1929 18 Teşrinsani 1929 Vakıtın bulmacası Dünkü bulmacamızı balledemedinizse bugünkü halledilmiş şekle oakarak yeni bulmacamızın sırrını meydana çıkarabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki tarifeyi tatbik ederek üç beş dakika meşgul olmanız kâfidir: Soldan sağa; 1 — Vasıta (4), azğın © 2 — Bir gençlik gazetesi (7) 3 — Kirli duman (2), utanç (5) 2 — Çok memnun (7) 3 — Hayret ve teessür nidası (2), kolordu kumandanımızin ikin- cl ismi (5), rabıt edatı (9) tasgiredatı(?) 4 — Yel (8), öte beri ko- 4 — Müfret muhatap (2), saçsız nan şey (3), beş (33 (9), çabuk (3) $ — Bir yemiş (4), sur (4) $ — Rakı (4), peder (4) 6 — Vakit (4), hamile (4). 7 — Köpek (4), 100 kuruş (4) 8 — Muti olmıyan (3), bir nevi kuru pasta (9), sanem (9).. 9 — Köpek (9), büyük ev (9) bir boru (22 — Uçan zarif bir hayvan (7) (1 — İplik (4), kibar (4) Yukardan aşağı: 1 — Çek (4), mevcut (4) İstanbul mıntakası maadin mü- hendisliğinden: Kütahya vilâyetitinin Gedos kazasının Göynük karyesinde kâin olup mekşuf bulunan antimon madeni 1 — Tarihi ihaleden iiberen bir sene zarfında (100,000 ) lira sermayeli şirket teşkil olunarak hukuk devredilmek 2 — Madenin teslim tarihinden bir sene tarfnda bütün maden sahasının 15000 mikyasında muntaram bir topoğrafik (o haritam yaptinmak ve taharr #meliyabı © netayicine göre mümkün olduğu kadar vaziyeti jeolijiye irae edilecek, taharri öeteyici bir raporla vekâlete bildirilmek ve bu netaylce göre lmalli pro- jeleri tanzim edilmek. 3 — Üçüncü seneden Hibaren senevi asğart yedi yüz elli ton cevher çıkarıl- mak ve *(, 5 resmi nisbi ile mezktr resmin */, Gm nisbetinde techizat tertibi verilmek ve taahüt olunan miktar cevher ihraç ve sevkolunmasa bile bu mik- tara tekebül eden kıymet üzerinden resmi verilmek ve Milli bankalardan alınmış (5090) liralık teminat mektubu ita edilmek şartile talibine ihale edileceğinden teliplerin 15 kânunevvel 1929 tarihine müsadif pazar günü seat |5 şekader kapalı zârlla O İktest (o vektleti maadin işleri O umum müdürlüğüne mürecast evlemeler* Çmlâk ve eytam bankası umum müdür(ğünden; © A Taksitle satılık emlâk Mevkileri, evsah mahsusaları aşağıda yazılı dokuz parça mülkün satışı müzayedeye konmuştur. I — Müzâyede kapalı zarf usuliledir. İhale 5 kânuncvvel 999 tarihin- de İstanbul şubemizde müteşekkil satış komisyonu huzurile icra edilecek- tir, Talip olenlar beher mevkiin hizasında gösterilen mikdarda teminat varâkasını teklif mektuplarile beraber makbuz mukabilinde bizzat ve yi- hut satış komisyonuna yetişmek üzere taahbütlü olarak postaya tevdi ederler, 2 — İhale bedeli ilk taksit pesin alınmek şartle sekiz seneyt müsavi taksitte istifa olunur, ç s— Talip olanların İstanbul veya İzmir şubelerimize yahut Merkez em- lk müdürlüğüne müracaatla mufassal şartnamemizi mütalâa etmeleri ve müzayedeye İştirak halinde bir nüshasını bir lira mukabilinde alp imza ve teklif mektuplarına rapteylemeleri Icap eder. Um. No. mevki ve semti nevi ve ma- hudut kemiyet teminat mikdan 6 — Ölüm (4), tereciye satılmı- yan ey 7 — En az (4) naziğin aksi (4) 8 — Mendil, para v.& konan yer (3), vLcudun temel direği (3), İngilizce evet (3) 9 — Beygir (2), doktor (5), 7e- bıt edatı (2) 10 — Zulum, şiddet (7) 11 — Cereme (4), eski (4) | | meşhuru hiyeti ve müştemilât Mira 16 Şişli Büyükdere 386 numaralı maa müştemilit 1500 caddesi garaj 23 Zincirlikuyu arazi ahır, arabalık, 1500 kasrı ittisalinde mutlak vs 94 Heybeliada 2 No. gazino ma müştemilât 900 Yali sok; 189 Maçka Silâhhane Bostan kahvehane v.s. 2500 162 o Nişantaşı ekmek fabrikası maa müşfemilâr 7000 164 (o Galata Kara 16 No dükkân maa müştemilât 500 Mustafa 75 Kandilli Vaniköy ( Na hane © maa müştemilât 500 15 Bebek Bebek bahçesi maa müştemilâr 3000 22 Sariyer Mesarburnu gazinosu 500
