10 Kasım 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

(Üst tarafı birinci sayıtamızdadır) bazı neşriyat ve muame- lât ta havayı yumuşatacak mahiyette değildir. Ancak bugün Yunanistanı idare eden zatın iyi münasebat kurmak arzusunda samimi olduğunu zannetmekteyim. Burada ( zikretmediğim lel ihtilâfları mutlaka sulh yollarile halletmek için üz- laşma ve hakem usullerini memnuniyetle kullanmak kikkatle takip ettiğimiz bir harekettir. ( Alkışlar ) Şimdi size dahili ahva- limizden bazı ( noktalar hakkında malümat vere- ceğim: Şıbın Karahisarda yazın zelzele olmuştu. Bilhassa Suşehrinde ve köylerin- de bir çok ( binalar yı- kıldı. Alınan tedbirlerle afete uğrıyan halkın ıstırabı hafifletilmiş ve yıkılan binalar (kış (o basmadan kâmilen © tamamlanmışlır, Calkışlar ) Oftaki seylâp ve heye lân daha çok tahribat yap- tı. Burada hususi, resmi, bütün gayretler felâketi hafifletmek için sarfedildi, En nibayet heyelân mın. iskasına düşen bazı köy- leri tetkik eden mütehas- sıs alimlerin tavsiyesi ile Bayburt ve Maçkaya nakl. edilmeleri ihzar edilmiştir. Dekili asayişe ait her adi vak'ayı dahi muntazaman heşrediyoruz. Şuçluların ka. nuni takibat karşısında ça- resiz kaldıklarını zikretmek asayişin sağlam olduğunu söylemek için kâfidir. “Memleketin umumi hava- sı vatandaşm çalışmak, iş- lemek, kazanmak arzusile dolgundur. o Cümhuriyetin kanunlarına ve kuvvetlerine yürekten güvenmek ve da- yanmak açık ve serin bir düşünce ile yurdu ve ülke- yi mamur etmeğe çalışmak! İşte bugün vatandaşların tek olarak, cemiyet olarak yaşayışlarına yön veren fikir budur. Şimdi iktisadi ve mali bazı meseleler hakkında maruzatta bulunacağım: Vatandaşlara arazi da ğıtılmasından ğiim. İşledikleri arazi ken- di malları olmıyan vatan- dışları toprak sahibi yap- mak için bu sene bazı şark vilâyetlerimizden işe bap ladık. Birinci umumi mü- fettişlik dahilinde şimdiye kadar hazineye ait arazi- den 90 bin dönüm toprak dağıttık. Ayrıca istimlâk ederek ve bedelini peşin ödeyerek 20 bin dönüme yakin arazi verdik. Bun dan mada garp vilâyetle- rimizde hazineye ait olan veya satın aldığımız bazı çiftlikleri köylüye malet meğe muvaffak olduk. Bi- zim bu işten beklediğimiz topraksız köylüye kendi malı yapacağımız tarlasın- da çalışmak imkânmı ha- zırlamaktır. Bunun arr eindö büyük çiftlik işlet raekte olan gayret ve ser vet sahiplerine şöyle dursun, aksine ola- rak bunlarında iyi çalış tıklarını ye kazandıklarını görmekten memnun oluruz. tiyoruz. Halkın Hububat tohumları olan O bazı lendirmeğe verdiğimiz ehemmiyetin yerinde ve müstacel o ihtiyaca karşi olauğunu göstermiş oluyo- Tum, Bazı basit tedbirlerin ihmali ne kadar zararlı ola- bileceğine misal olmak üzere üzüm mahsulünü sermek için tente örtüler deki kayıtsızlığı zikredebi- İlrim. Bu sene İzmir üzüm mıntakasında o mebzul ve enfes mahsul ansızın gene şiddetli zarar gördü. Tenteli sergiyi kanunen mecburi kılmak tedbirine müracaata mec- bur olmaktızın iktisadi intibahın halkı ikaz ede: ceğini umuyoruz. Tütün mahsulünde geçen seneki hastalık mücadele- sinin iyi ve müsbet netice- lerini elde ettik, temiz ve salim malısul Kıymeti art- mış olarak alıcıları mem: nun etmektedir. Fındık mahsulünde ise bü sene fevkalâde bir eksiklik o oldu. İdrakten evvel ticari münasebatta bulunmuş olanların büyük ve iktisadi tedbirlerde ve kanuni yollarda çare ara: malrı zaruridir. Meclise mühim ve ikti sadi kanunlar takdim ede- ceğiz. Yeni. gümrük tari- feleri tedricen tatbik olun- mağa başladı. Tarife siya- setimiz müfrit ve hesapsız bir himayecilik fikrinden uzaktır. Ticari muvazene- limizi hayati bir ehemmi- yette görüyoruz. Bu ihti yaca ve emsaline nisbetle tarifemiz ancak za- ruri ve asgari bir tedbir mahiyetindedir. Hatta bir çok mühim kalemlerde tenzilât bile yapmış bulu nuyoruz. Buğdayi bilhassa himaye ettiğimiz doğrudur. uğday politikasının bu- güne kadar neticeleri fe- rah verecek bir haldedir. 340 da 18 ve 341 de 10 mik yon liralık ithalât 926da 2 buçuk milyon, 927 de 8 yüz 60 sekiz bin ve kurak senesi olan 928 de 5 mil yon liralık ithalât gösterdi. Un itbalâtı 339 da 3 mik yon, 928 de *18 bin liralık. ettiğimiz himaye siyaseti yüzde yetmiş çiftçiyi kuv- vetlendirmek bununla be, raber alâkadar olan yüzde yirmiden fazla sair müs. eri sarsmiyacak bir yoldur. Senelerden beri ta- kip ettiğimiz buğday hima- yesinden 3 tınzin yüz. Ze yelmişinin sefaleti be. 8 olarak vazgeçmiye- <eğiz. Bu memleketin her türlü inkişafı ziraattan çı- kan servete istinat eder. Türk köylüsüinü © zengin etmeğe çalışmak siyaseti- mizin ana İhatlarındandır. Yeni tarifelerin tatkiikin- den evvel bir tüccarın isa- betsiz | telâşı memleketin bir çok aylık ithalât eşya- sını birden ve toptan mcm i maktır. Bu muvaffakiyet- ten kuvvtle ümit besliyoruz. Tohum ıslahını her va- sıta ile kolaylaştırmak is- intibahı memnuniyet varecek bir aranmaktadır, zayıf mıntaklar iyi tohumlar için büyük ragebat göstermektedirler. Bağcılıkta, ipekcilikte, mey- va bahçelerinde yetiştir. diğimiz iyi fidanlar halkı- mızın artırma ve kuvvet- yağmurdan çok EE EA (Üst tarafı 1 inci sayıfamızda | Milli kahraman Gazi hazret- lerinin yeni ve canlı esörler tanzim etmekteki üni samimi surette takdir ve hay- ret ederek ve mesai arkadaş- larını bilhassa hükümet ricali- nin başında bulunan ve Türk milletinin yeni hayatını tanzim ve ihya eden reisi İsmet paşa hazretlerinin dev- letin kuvvet ve disiplinini ter. tip O©den umumi le rini, sinai, zirai sahalardaki İsaliyetlerini alâka ve takdirle gördüm. Memleketin bu çok müsbet teşebbüslerle birçok müşkilât içinde de olsa mali ve iktuadi bütçesini takviye edebileğine şüphem yoktur. Yeni sene zar- sında bu yolda büyük ve se mereli bir mesafe katedilmiş- tir. Siyasi kudret ve nüfuz ile teknik esaslara istinat eden terakki ve inkişafında bu düs- tura tebaan hareket eden fa- şişt İtalya büyük reisi Sinyor Musolininin © idaresi altında önüne çıkan bir çok mesaili hallederek ilerlemektedir. Teknik mesail beynelmilel sahada da iştiraki mesaiyi is- tilzam eder. Memleketinizin iktısadi te- rakki ve inkişafına İtalyan teknik tecrübelerinin de bura- da tamamen tatbiki iyidir. Şurasin biliyorum ki bu şe ve mali mahafilinde memnu niyetle karşılanacaktır. Bunu ben de çok arzu ve temenni Türk milletinin durmaz ve yorulmak bilmez faaliyetini müjshede etmekte bahtiyarım. Gazi Mustafa Kemal haz- retleri tarafından kabul edil mek şerefine mazhariyetimden dolayı çok memnunum. Bu mülâkatta millet ve memleketin tealisi, kurtuluşun bizce malüm olan wenkibesi hayret ve takdirlerimi bir kat daha arttırmıştır . Esasen muhterem - Hariciye vekiliniz Tevfik Rüştü Beyef. Romsya vaki seyahatlerinde Türk milleti tarafından göste daha takviye etmişlerdir. Muhterem Maliye Saracoğlu Şükrü Beyefeninhin nezaketi Türk devletinin ma- vekili liyesinde istihsal ve edilmekte olan büyük tarakki ve tekemmül ölürüm müşa- hede etmek fırsatını bana ba- hşetmiştir. Wemleketinizin parlak istik- bali hakkında hasıl ettiğim samimi ve dostane bir ihtisas- la Ankaradan ayrılacağım. , ER KT leketimize getirdi. Paramı- Zn fazla bir miktar tenez- zülü bu sun'i sebebtendir. Misal olarak bazı ithalât rakamları zikredeyim. Dört aylık ithalât ( 928 bütün Türkiyek: Eczayi tıbbiye 383.000; Müskirat 27.000; İpek eşya 70.000, kiremit ve tuğla 3.260.000; pamuk eşya (6.500.000;yün*eşya 3.299.000; bakır çinko mamulâtı 627, 000; yağlar 2.000.000; çay 500.000 ; ağaç omamulâtı 444.000; -lastik o mamulât 500.000;mahrukrt 18.000.000 gez 1L000.000: 929 da üç büyük liman (İzmir, İstaubul, Mersin): Eczayi tıbbiye 6.494.000; müskirat 387.000; ipek eş- ya 823.000;kiremit ve tuğ- la 10.000.000; pamuk eşya 16.890.000; yün eşya 4,420, 000; bakır çinko mamulâtı 476.000;yağlarçayl4,000.000; (960.000 ;ağaç mamulâtı 10.00. (000 lastik mamulâtı 1.289,000; mahrukat 29.000.000; gaz 46.000.000: İşte bu rakamlara rağmen bile milli para mukavemet ve istikrermi hayretlere şayan bir. kuvvetle ispat etmiştir. İhracat eşyasının o bedelleri daha henüz nısıf derecesinde bile istifa edilip memlekete girmedi. İstatistikler şimdiden TÜsarah Birinci saylamızdadır | Ticaret odası kâtibi umu- misi Cemal B. dün bir muharririmize tuccarların şikâyeti hakkında demiş- tir ki: — İktsat vekili Şakir B. geçen sene verilen permelerin sui istimal edil diğini nazarı itibara alarak bü sene permilerin milli bankalara verilmesini ten- #ip etmiştir. Şimdi tüccar- lar bu karara itiraz edi- yorlar. Ticaret odası bu ihtilâfa müdahale etmiye- cektir. Bu hususta hiç bir mütalâa dermeyan edecek mevkide değilim. , Permi usulünün ilga sindan şikâyet eden tüc- carlar, bundan bilhassa müstahsillerin zarar göre- ceğini, çünkü (Rusyaya mal sevkeden birçk tücear- lar yerine yalnız bir ban- ka ve mesalâ Ziraat ban: kilde bir iştiraki İtalyan iktisadi! kasının oOkaim olacağını, bunüm ise rakabeti orta- dan © kaldıracağını ileri sürmektedirler. Bundan başka Rusya ticaretile iştigal eden tüc- carların bundan pek Ziya- de mutazamır o olacağını iddia etmektedirler. Evvelki gün beyanatını neşrettiğimiz Bahaettin Hamdi B.dün bir muharriri- mize şunları söylemiştir: — Permi usulünün ilga- sından Türk tacirleri hiç zarar görmiyecektir. Zira permiler o kadar kalabalık tüccar arasında taksim ediliyordu ki her AL Aİ TT TE İT takdim. bütçenin hususiyeti yekünün geçen. se- ne bütçesinden pek'az fark- h ölmasıdır. Mübim bir te zayüt kuvvetle memul oldu- gu halde sene nihayetine ka- dar varidatın hakiki! rakam- larını “elde etmeden yeni masraf açmadık, Malt zihni yetimizde intizanı VE Müva- zeneye verdiğimiz ehemml, ettiğimiç göstermiye başladılar ve iç hulât eşyasının, şimdiki büyük stoklardan sonra gelecek ay- larda duha az olacağı aşikâr. dır. Görülüyor ki müli pasa- nın bünyesi en büyük hirti. nalara bile muzafleriyetle gö- güs gerecek kadar salimdir. yetin bu derecesi hakiksten dinkate lâyıktır. Borçlarımızı muntazaman ödükyornz.Yüksek toplanma- nız nihayete ermeden dalgalı ve tesbiti borçların — tasrih mümkün olacaktır. Yeni - vergiler: teklifini: dö- şünmüyoruz. Devlet bankası ibdâsı için tetkikatımız “çok İlerle. miştir. Bü içtmada icap eden kanun Jâyıbasını takdim et mekle babtiyar olacağız. Muhterem Efendiler, Memleketin iktisadi vazi. yetlni mütele etmek için bütün vesaiki Ortuya dökü- yoruz, memleketin idaresinde açık ve hakiki hesapları in. tizamla, yürütüyoruz. « Ciddi bir gayretle. ithalât ve ihra- cat israristiklerinin . şimdiye kadar biriken 926, 927, 923 senelerini neşrettik. 929 bür- çesinin kat? hesabın B.M. takdim etmek üzereyiz. De- mek istiyorum ki bütçeleri. miz kati hesaplar ve rak- amlar üzerinden mütaleaya açıkur. Bu mütalca memleke- tin kuyyet ve hayatna şa- hâdet edebilir. Fasih bir dü- şünce huşka bir ihtimale mey. dun , birakmaz. İki kar fazla süren sakil bir. harptan ve onun emsal siz; tahdibatından. sonra eğer bu memleket bütün .bir dün- ya: Mesihtilâflarını - halletmiş bata dostluk münasebetleri bermus ise, harici ve dahili Bu sene büyük meciis | Sevan uzlüşmağa bağlamış , nebilere yarıyormuş! tücaarın eline meselâ ancak bir ton valeks, 1500 kilo badem, 250 kilo deri için permi veriliyordu. Tabii hiç bir tüccar bu kadar az bir miktar için kalkıp Rusyaya gidemez ve bu işle uğraşamazdı. Bu vaziyetteki bir tüccar için ya hariçten permi top- lamak, yahut da permile- rini satmaktan başka bir şare yoktu ve alelekser permiler satılıyordu. Satı- lan permileri Rus ticareti hariciye mümessilliği ile iki ecnebi tüccar alıyor ve bu suretle Türk -Rus ticareti ecnebilerin) ellerine geçmiş bulunuyordu. Vakıa Rusya ticaretile Ouğraşan Türk tüccarları da yok değildi. Fakat bunlarda hariçten permi satın almadıkça iş yapamıyordı. Öyle de, böy- lede olsa iş vesika ticare tine müncer oluyordu. İk- tisat vekâleti bu son kara- i rile Rusya ticaretini Türk müstahsilleri lehine himaye etmiştir. Çünkü vesika ticareti, vesika sui istimali bu ticareti Tükierin elle rinden almakta ve Rusyaya Türk malı diye ecnebi malı sevkolunmakta idi. Şimdiden (sonra yalnız Türk malı sevkolunacağına göre, iki vaziyet arasında Yapılacak bir mukayese elbette Türk müstahsilleri. rinin lehinde netice verir. Türk tacirleri rakabetten istifadeyi düşünmiyerek mil. İ bakalarn O kendilerini , bimaye edeceğinden emin olmalıdırlar. , ve muayyen bir hesaba koy- muş İs, sağlam o müvazencli bir bütçe ile dahilt ve harict bütün tediyelerini intizam ve İstikametle “ifa edebilmekte 486, eğer vatandaşlar harap yuvalarını tamir ederken ay rca yeni şömendülerler için bü güne kadar 100 milyon lira saf edebilmişler ise bu memleket kuvvetli, canlı, diri vatındaşların iktisadi kebili- yeti yüksek ve iyi idare o- lunan yurdu denilebilir. Tem- sil ettiğimiz. bu güzel mem- lekette bizim mes'uliyet mev- | kilnde kalmamızı kanaatnıza uyğun görüp görmediğinizi reylerinizle bildirmenizi rita ederim... Müteakiben araya müraca- at edilmiş ve 264 rey ile müttefikann hükümete be- yanı itimat edilmiştir. Bunun üzerine İsmet paşa hazretleri kürsiye gelerek Izhar edilen İtimattan dolayi heyeti umu- miyeye arzı teşekkür etmiş- ür. Meclis pazertesi günü saat 14 te toplanacaktır. intibalar Ankara, 9 ( Telefon) — Başvekil İsmet Paşa Hz. in M. Meclisinde irat ettiği nutuk sürekli alkışlar ara- sında ve büyük bir alâka ile dinlenildi, neticede ka- bineye meclisi dolduran 264 azanın ittifakile itimat olundu. Samiin locaları baştan başa dolmuştu, localardan birini Kont Volpi işgal edi- yordur. Sefirler locasında boş yer kalmamış, Devlet Şurası reis ve azaları, müs- teşarlar, umumi müdürler hükümet locasını doldur- muştu. Saat 17 de başvekilimiz alkışlar arasında hitabet kürsüsüne çıkarak “ Milletin çok saygı değer vekilleri, hitabile mühim nutkuna Pei m rressri Elyevm bütün dillerde desti olan sinema eseri azim mW vaffakiyetlerle (inal sinemasını her saatte hıncahınç deli salonunda gösterilmekte ol sma NRMA ENEZ LEBEAMENDELAE2 KARAL OPERA SİNEMASIND Gösterilmekte olan İDEAL BİR AŞK GECES ve AŞK ZANBAĞI Sesli filimlerini irae edilecekleri bu son üç güm den istifade ederek, temaşa etmeğe şitap elini Operanın sesli filimleri Beyoğlunun sair sinemalar" nın biç birinde gösterilmiyecektir. epebaşı tiyatrosunda akşam saat 91,30 da. ç rae uma günleri matine süst 1S,İÜ ler cumartesi akşamları için bi larda tenzilit yapılmıştır. yi ve | 47 LEVİS STON-ve NİLS Ast muhteşem mizansenli a KADIKÖY KUŞ ŞEHVET Diyarı || yaTRosu 10 teşrinsani Pi filminde görüneceklerdir. || zar günü akşamı Cevdet $ Pek yakında beyeti temsiliyesi ( ARS MAL ALAN ) C VÖYVÜ komedi, Hafız Ahmet b€ ince Saz heyeti, Mevsimin ikinci balosu adın fke üzerindeki Hakanta, gezin vw Aile dans salonu 14 Teşrinsani 1929 Perşembe günü akşamı saat 20 den sabaha kadar devam etmek üzere salonumuzun ikinci ve daha muazzam (H) isimli balosunu vereceğini muhterem müşterilerimize müjdeleriz. Caz; viyolonist Mısırilyan Efendi riyase- tinde her günkünden daha muhteşem bir Sürette programlarına devam edecektir. Müş- terilerinden o gördüğü (o teveccühe binaen müdiriyet hiç bir fedakârlıktan çekinmiyerek imei tanınmış ve yüksek artistle- rini intihap etmiştir. Dansla beraber muh- telif vans Kadıköy dans sa- EE bd Dumaraları... vey 5 <a lonunda verilen balo hiç bir duhuliyeye tabi de- Saldiş Teşrif edecek muhterem müşte gıldir < sileriümizin - 6 Yiğen Sapağı” ço? (| cukları getirmemeleri rica olunur. Bg Muazzam Big Balo GB Cumaya başlıyacak olan lik ma ve Şilt turnuvası fikstürlerini görmek isterseniz Türk Spor un 6 ım sayısını alınız.. başladı, dahili ve harici siyasetimizin ana hatlarını sulh “yolundaki o mesaiyi, Yunalıların itilâf esaslarını iğnemek suretile . yaptık- farı mızakçılığı sarih cümle- lerle anlattı, Bu arada çiftçi- lere 110 bin dönüm arazi tevzi edildiğini, Türk köytü- /4 sünü zengin etmek siyase- || timizin oesas noktalarını bildire: ürekli ASRİ Sinemada