3 Ağustos 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

(Çorçil )in hatıratı İngilterenin efekleri fufuştu İnsiltere Tk zilletaçer bir şekilde koğulmamak için Romanya, ve Tugoslaryaya N Yunanistan müracaat etmişti 7 üipbesiz benim çirkin ve | ziyete mani olmak için | vuku bulan teşebbüslerimi takdir Fakat bu vaziyet te- | haddüs ediyordu. Dirilen Türkler Çanakkale ve İstanb Daha geçeceklerdi. Benim fik- rimee Türkleri durdurmak icsp ediyordu. Türk, niden avdet ede: elmiştir. ula doğru i | #erliyorlardı sonra Av- rupsya Avrupaya ye kse bir mua. etmeli idiler, hede ile avdet unlu şiddetle deği. Bir insan, bir ek hareketle vezi; olacağına emin olmasa her halde bir geşebbüste bulunmak Ben üç yıl Mustafa Kemal ile sulh akti için Yu- tahliye yete hâkim | ister, dostane | nazlıların — Anadoluyu gimesi uğrunda çalıştığım dart — taşvekile — mütema - diyen muhalefet ettiğim halde, #şkip etmekte olduğum bir siya | ve setim Neticelerine karşı gelmek | mafsadile o bütün © kuvvetimle ona müzaheret mecburiyetinde bakım. Bu vadide bana küçük | bir grup yardım ediyordu Bunlar Başvekil , Lori Ballor, M. Çemberlen, Lort Berkenhet, Sir Weringion Evens ve Harbiye reislerinden Betti, Kovan Bunlarla davamız Belki belki bizi mi çort #nüşterekti millet yardım etmez , ve başka adamirı başa getirir, belki gazeteler bağırır ve mütte- fikler belki me olmaz. Fa: kar biz #ieden bir muahede müzakere arar verdik. Hedefimiz. fakat Türkün Avrupaya gir «lmesine mütevazidi kuyvetimiz. azdı. Hedirat o kadar fena idare edliyerdu ki İngiltere ile impe- ratörkuk aksumındaki elkiri emme, Use müzaheret için ; hazırlan, Iki elkân umümiye sile aleyhte idi. Türkler nasıl durdurulacaktı? Durduruldükten sonra nasıl mü- dilecekti> Mesele Tu idi: Günler geçiyordu. İsti- öddeti bir. tarafa İsrakırsak Türk askerleri mem- akereye sev 1 ettikleri rurda yeis duyinıyan bak | mü- İeketleri « ranlara lâyık © hürmete aştı uzun Bu askerlerde &kil i ek kollar şimale doğ- ru, İstanbul ve” Çanakkaleye ilerliyordu. Aenba bunlar bita- vel miniskada duracaklar midi? Müheyyiç bir buhran karşı sında gözlerini açs: «wn uyananlar mukaremele yâ nyacak biç bir vasıtemez bulun. madığına kansat getirmişlerdi. Mubacimlerin kuvvetleri çak | mübalegalandırılışordu . Bize | haber verildiğine göre Mustala Kemalin yüz elli bin mükemmel | silâhk askeri vmum! harpte bir milyon yerini vardı . o Bunlar twtâcak şekilde tanzim edilmişii, Bunlar arkasında bir 150 bin daha bulunuyordu. Daha sonra bütün İslâm ölemi bunların gerisinde idi, Franaizlar de, İtal, yanlar da bunlara silâh satıyordu ve bunlarin teveccühünü ka | büyüktü. pe zanmak istiyordu. .O halde bu devletlerin mazdı. Bununla beraber bunların hir yardımı arana zevahiri muhafaza etmeleri bek leniyordu. Fakat Türkleri Av. rupaya girmekten menetmek işi yalnız. İngilizlere kalacak olursa İngilizler bu işi yalnız başlarına yapabilirler midi? Gelibolu yarım adasını elimiz- de deniz üzerindeki hâkimiyetimiz. şüphe götürmez olduğundan haiz vaziyeti bulundurduğumuzdan — ve oldumuz — sevkalceyşi icap eder. İngilterenin Akdeniz Marmarada idi. Bu de- nönmaya ait flotillâlar Çapakka- filosu le ve İstanbul boğazlarında do- laşıyordu. Asya tarafından Av- rupa tarafına ancak geceleyin ulak telek ki'aler geçirilebilirdi. Buna karşı Türklerin Çanakkale ve İstanbul boğazlarının Ana- dolu kıyılarına toplar | getire- cekleri ve donanmamızla leva- nm gemilerimize ateş edecek- İ leri söyleniyordu. Biz de bilmukabele , bunlar nasıl toplardır? diyorduk. Çünkü Türklerin —eEwde * bizim küçük harp gemilerimizi bile plan Bizim t Fikat Türkler gen& Betti, dönanmamızın bu ateşlere karşı tahrip edecek topları buluumadığı Taşılıyordr. plarımız ise bize aleş edebilirlerdi geleceğini söyledi, ve bilmuka- bele bizim de ateş edeceğimizi Derin tuzlu sulardan teşekkil' olan bu hat bizim dimizde bulundukça, harp As yadan yecekti, ilâve etti Avrupaya sirayet etmi- 15 eylülde İngiltere kabinesi uzun bir celöe akdetti, | İsimbulde “müttefiklerin baş | komandanı Ser Çarles Haring evelce Lort ediyordu. tondu . o Haringionun ikinci ordudaki O amiri Plumer onu ziyaret Lort Plumer gönderdiği telgrafta tarafından ittihaz olunan tedbirlerin muvafık Harigton ve doğru olduğunu bildiriyordu. Plumere göre veziyet ciddi idi ve tereddütsüz hareketi emredi- Ankara, geraitini yordu. müttefiklere kendi Miyordu. tahmil Bunun için tehdidatta bulunacaktı, tehdit faide ver- Vaziyet bu şekilde devam ederse askeri ve siyasi bir mücadeleye sevkedileceğimiz Lort Plumer böyle düşünüyordu. MBrimedi nhakkaktı ike niz bri Yerli malları sergisi Iı — Yerli malları sergisi 6 Ağustos 929 Sanayi birliğinden günü saat 16 da açılıyor. 2 — Sergide memleketimizde imal edilen her mevi eşya teşhir edilmektedir. 3 — Sergiye meccanen girilir. müddeti - birğ 4 — Serginin haftadır. 5 —4 Ağustos 029 Giğir gününden sonra sergiye eşya kabul edilmez. gr bir İâhza azer dikkate almak etmeyi meze kuvvet te kullanacaktı, | | VAKI IT Ajtustos Balonda yolculardan başka iki may - mun, 600 kanarya, bir piyano birde heykel var Telgraflar gene bir gizli yolcudan bahsediyorlar Berlin 1 Graf zeplin balonu bu sabah saat üç buçukta Amerikaya müteveccihen hareket etti; Vapurda 39 mürettebattan başka ekserisi | amerikalı bir çok yolcu, bir miktar yük vardır. Yük arasında bir kuyruklu piyano bir heykel, posta paketleri 2 canlı göril maymunu ve 600 ka narya vardı, Balon sant 11 de Liyon üzerinden geçmiş, 12 de Valans, yarında Barselon üzerlerinde görülmüştür. Doktor Ekner bu defa da Cebellüttarik, Asor yolunu tutmuştur. Amerikada karaya inmesi için hazırlık yapılıyor, Marsilya, 1 (A.A) — Delni zeplini o Marsilya ile Balear adaları arasında cenuba doğru giderken görmü; olduğunu telsizle bildirmiştir. Berlin, (A.A) 1 Ağustos Bazı ufak terek hadiseler ısna edili balonun vapuru, Zeplinde gizli bir yolcu bulunmaktadır. Avrupa payılahilarında büyük bir sükân içinde geçmiştir, denebilir Parla, 1 (A.A) — Gerek Pariste ve gerek varoşlarda öğle- den sonra da âyilen sabahki gibi sükün içinde geç İşlerini miktarı pekazdır. Ameleyi işi bırakmıya teşvik edenlerden 100 kadar kişi tekif edilmiştir. Vilâyetlerde de vaziyet aynidir. Bazı yerlerde ehemmiyetsiz vak'alar zühur etmis olduğu haber verilmektedir. Birçok tabrikâtçılar tevkif edilmiştir. Paris, 2 (A A)— Yüzlerce komünist nümayiş yapmak teşeb- İ bösünde bulunmuştur. Nümayişçiler polis tarafından dağıtılmışlar | dır. Vilâyetlerdeki tevkilat yekünu 700 e baliğ o olmuştur. Bunun İ ellisi ecnebidir. Viliyetlerde bazı hadiseler züher etmiş, bir kaç polis memurunun yaralanmış ve bir takim kinselerin tevkif edilmiş ir, terkedenlerin olduğu bildiriliyor. İ Keme, 2(AA.) — polis tarafından — dağıtılmışlardır. Komünistler nömüyiş icrasına teşebbüs eimişler , 40 kişi kadar tevkif edilmiştir. Varşova, 2 (A.A) — 1 ağustos sükün içinde geçmiştr. İşle rini birakan amele yoktur. Belgrat, 1 CA.A) — Polis gizli bir komünist teşkilât keşlet- gönderilmiş bir murahhas le başlıca tahri- kütçiları tevkif eylemiştir. Zagrepte bir takım komün yakalanmış olduğundan birçok şehirlerde tevkifat yapılmıştır. Belgrat, | (A.A) — Ağustos bütün memlekette tükün içinde geçmiştir. Bükreş, 1 ( A.A ) — Yüz kadar komünist, Kişefin başlıca caddelerinde nümayiş yapmıya teşebbüs etmişlerdi. Polis, hümayişi taenetmek istemiş, ateş taati edilmiştir. Bir He mecruh olmuş, 30 kişi tevkif olunmuştur. Nimes, 1 (4.4) — 100 kadar ei nümayiş teşebbü- sönde bulunmuşlardır. Polis, meni olmuş 10) kişi tevkif edilmiştir. Viyana, | (A.A)— Şehirde sökün hüküm (sürmektedir. 5 kişi tevkif olunmuştur. Kowno, 1 (A4)— Komüninilerin gizli bir içtimai keşfedilmiş, 26 kişi tevkif edilmiştir, Atina, 1 (A4) Berlin, 1 (A.A) miş, yalnız bazı ufak tefek hadiseler tam bir sökün hüküm sürmektedir Londra, 1 (A.A) — Glaşgovda 3,000 komünist yapmıştır. Hiç bir hadise olmamıştır. Çin - Rus ihtilâfında tayassut Londra, 2 (A.A.)— Röyter ajans istihbar ediyor : Çin Rus ihülâfini halletmek üzere alt devlet © mümesillerinden mürekkep bir uzlaştırma komisyonu teşkilihe dair .M. Stomson tarafından yapılan teklif nazarı iibara alınamamıştır. “Bunun başlıca sebebi meselenin bu safhasında hangi şekilde olursa dlsun heriet bir mü- dahalenin lüzumsuz olacağına dair Japonya tarafından serdedilen mütaleadır. Japonya, meselenin doğrudan doğruya iki devlet ara- sında hallinin daha doğru ve ahvalin buna daha müsait olduğu fikrinde bulurm I Çı börd Dabemonun riyaseti altnda miş ve Morkavadan evraki 1 Ağustos sökün içinde geçmiştir. 1 ağustos, büyük bir sükün içinde geç- olmuştur, & Vilâyetlerde de nümayiş, ktadır Lon dra iktisat , Komisyonu (yarın “ Süthampton ,, dan ayrılacak ve 20 “ağfıstosta Ayrese'waracakur. Komisyon, VU eylülde Rio de Janeiro ya gidecek, : oraya - gitmezden bulunan ve İngiltere ile Ar: Bonenos jantin ve Berezilya arasındaki Sınai, ticari ve mali münase betler hakkında tetkikat yap- moğa mumuç olan İngiliz evvel “ Montevideo g yu. Arazi tahriri irmiyecek On sene Maliye vehdleti tahririn süratle #kmali için tedbir almaktadır Ankara, 1 — 1925 sen sinden beri yeniden icra edi- neticesinde Adana, Mer- Söke, İanir Urla, Sivrihisar, Çanak- kâle, Gelibolu, Tekir« dağı ve Edirmede tahrir mus len arazi tabriri Samsun, Kayseri, sin, Ankara, Antalya, İniraz, meleleri bitmiştir, tabriri Artvin, devam Hi Erzurum Ardahan, A- han, Kozan, Kara- isalu, İçeli, Gülnar, Korkut eli, Akdağ, Havza, Bafra, Bey- pazarı, Adapazarı, Kocaeli, Es kişehir, Afyon, Kütahya, Tav. şanlı, Bozöyük, Bilecik, Yeni şehir Bursa, Mudanya, Karaca. bey, Bandırma, Biga, Çorlu, Kırklareli, Babaeski, Uzunköp- rü, Edremit, Balıkesir, Bergama, Manisa, Çeşme, Bayındır, Ay- dın, Ödemiş, Nazilli, Denizli, Çaldır. Türkiyenin günkü rayice göre olmak üzere El'an arazi eden yerler ise sankale yaktap, C her tarafında bu- yapılan arazi tahriri ancak on senede ikmal edilecektir. Maliye bu müddeti rerek seri bir tahrir yapılabil vekâleti uzun gö mesi için yeni bir proje hazır lamıştır Bugünkü arezi tahrirleri ile müsakkafat tahrirleri devlet vergi esaslarını ihzara mahsustur. Ka: tadili ahvalin nunen İmani tahakkukuna kadar yapılmış ve yapılacak olan ettirecek tahrir omuamelâl €sas mahiyetinde olacaktır. Yakalanan şakiler Rize, | (Vakii) — Meşbur gakilerden İzmirli Hasan Hayder ve rülekası jandarma kuvvetle- rine o mukavemet tedim olmuşlardır. edemiyerek Tiyaliro ve sinemalar — << Sarıyerde aile bahçesi tiyatrosunda 3 ağustos o cumartesi ailesi ) vodvil nm; 3 perde, müzik. ziyaret edecek ve teşrini | evvel ortasına doğru İngilte reye dönecektir. (AA) müdürü ington, 2 hapisanesi Levenvorth © hapisanesinde bir isyan esnasında bir mah- pusun telef ve üç mahposun dâ mecrub bildirmektedir. kendilerine olmuş olduğumu Mahpuslar , verilen © gıdanın fehalığından © şikâyet etmiş olduklarından gürültü yemek- Şt, AA) $ Çorçil, » Londra, | Ku: yapmak maliye nazırı M bir seyahat üzere v » Londra, Ii CA.A Macdonald, | Mumai apura binecektir. M git kaç emuta miştir. vh, bir tatil gününü orada geçirecek. tir. » Zürih, 1 (A.A) greler idaresi, sön kendisine katşı surette hareket etmemiş Kon- kongrede bir olan dürüst üç musevi komünist tesine matbuata mahsus kart gaze lardan vermekten imtina et miştir, * Londra, 2 (AA) — Düşes Bedlort bu sabah Eympne tayyare karargâhın. dan uçmuştur. Bir hafta zar- fmda Hindistana gidip gel meğe ve bu suretle 10,000 mil mesafe katetmeğe teşeb: büş ermiştir, umumi bir | günü | İnkılâp tiyatrosu ( Yekta efendi | Graf Zeplin Berlinden Amerikaya nasıl hareket etti . Zeplin bu sefer başka | İ yol takip ediyor | JÂH karar heytinde yeui mukarrerat Âli karar Hey'eti riyasetinden £ Bursanın sukutu esriasınd kil'a- sile dahile çekilmeyerek Tstan- bula gittiğinden harbiye nezaretine verdiği istidanemede hareketi milliye aleyhlide bulun- masindan dolayı hey'eti mahsu- saca nisbeti askeriyesi katedil- ve miş olan alay imamı Mehmet Şakir efendinin Müdanyada bü- lunusakta olan alayından resmi mezuniyetle Bursaya gelerek o sırada Yunanlıların Bursa hava- lisini işgal etmesi ve alayının ile kıt'asına ilti- hak edemediği ve işgalden ev- vel müdafaai hukuk cemiyetile çalışarak Bursa ve Müdanya rde k hareketi ha havalisinde camile hutbeler ir Türkçe hutbe tertip ve megret- milliye lehine mek suretile halkı kuvayı milli- ye lehine ve düşman aleyhine galeyane getirmeğe çal kuvayi milliyenin tarı olduğu ve İstan ığı ve tark a gitme si Fent hükümetine iltica sure yıp Bürsada zarurelinden ileri geldiği İstanbulda iken Anadoluya geç- uğraşması bunu teyit ettiği ve amali milliyeye mula Mi hiç bir hareketi ihbar edil- mediği uk eylemiş makla hakkımdaki kararın ref'ine m Mitefikan karar verilmiştir. wu İgfal kuvayi m milliye carafına geç mesinin tehirine çalıştığı ve siya mücadelei tile olr kalmak meğe ile ve bu bapta iki yüzlü set takip ederek milliyeye taraftar olmadığını bina en eskeri heyeti mahsusasın filen izhar eylemesine ca nisbeti askeriyesinin kat'ı na karar verilmiş bik 70 al kumarı kaymakamı mütekâit beyin kuvayi milliyenin ilk teşekkülünden Hdibaren mwüda faai hukuk cemiyetile birlik te “kuvayi çalıştığı ve işkali üzerine bir çok milliye lehinde Isranbulun kati zeva- un Anadoluya ka: cebanc sevkiyatına ettiği ve kuvayi iltihak edecek zabitanın nasına ve venet ih bar edilmesi yüzünden haps ve divanı" harbe' sevk eğildi. gi ve amali milliyeye muza- yır hareketi görülmeyip mü aheret eylediği resmi gayri resmi icra kıl ve öt. kikattan anlaşılmak! deki refine karar verilmistir. hakkın kararın — mettefikan $ Anadoln orditsnna vaki olan davete esbabı sıhhiye icabet serdile emesinden — dolayı | askerhhteyeti mahsusesnca nisbeti askeriyesi katedilmiş olan piyâde Mülâzimi sanisi Mehmet Fethi elendi elyevm hali cimmette ve bimarhanede, bulunduğu , hini davetle romatizimadan muztarip tabibi müdavisinin ra- ve erken bunama tabir edilen ruhi hastalığından Mssirdi bulunduğu 2 eylediği Trabzon ve Haydarpaşa hastarelerile esirclinde amandanberidevam asabiye ve akliye müessesesinin raporlarından ax balile davete icabet edememekte mazur bulunduğu etmiş olmakla b tahakkuk kındaki ka- rarın ref'ine müttefiken karar verilmişti za D.Vekili Ofa gidiyor Ankara, 2 (Telelon) — Da. hiliye vekili Şükrü Kaya beyin seylâp mıntakası olan Of, Sir. meneye (gideceği teeyyüt et mektedir. 45,000 kişinin aç olduğu hakkındaki haberler mübalâğa hıdır. Dabiliye vekâletine gelen Mmalâmata nazaran azami) 5,000 kişi felâket sahasında ekmeğe Wuhtaç bir haldedir, Kadriye Üsttarahı birinci sayıfal Kadriye H. siyah i kotüm ve siyah kadi” şapka giymişti. Nadide H. açık "“ bir mantoyu, o Hami beyaz krep üzerine k# içi işlenmiş bistiler. 1 Kadriye Fim.ne diy Bir muharririmiz j Hm. ile diğer Hm. © leri vapurda ziyaret tir. Kadriye Hin, mehi rimize şu sözleri söylel — Adaleti ilâhiye * etti ve böraet kararı 8 Şimdi İstanbula lekesi suretle dönüyoruz. bir ri İzmirdeki gazeteci # daşlarınıza söyliyeceklel zi söyledik. Yeni hiç şey yoktur. Biz zaten radan giderken de masumuz ve neticeden niz, lekesiz bir şekilde neceğimiz muhakkak dememiş mi idik? İşte dö yoruz. İzmir hapisanesi ğ ve bilhassa gazeteciler ve halktan çok samimi çok iyi muamele gört Bunu her yerde söylem bir vicdan borcu biliri#* Hikmet beyden di Muharririmiz bunu mü akıp Kadriye Hma Müst #k Hikmet Beyden df açıp açmıyacaklarını muştur, Kadriye Hm. miştir ki: — Mezlumun ahı hiç zaman yerde kalmaz. Bis iffet ve namusümuzla oy yan bir kimseden hakkım âramak her halde nami$t bir kimse için gene namus borcudur. Her half kendisi hakkında da aöf” letin | tecelli edeceğind kat'iyen eminiz. Fakat sl hiç bir şey düşünecek iyette değilim. Fazla y duk ve iztirap çektik. İ rahata ihtiyacım var. Şimdi iki buçukta Pas” vapur varmi bu hadis© mefluç düşü ziyaret edeceği” Paşabahçesin' Hikmet B. haf bir müracsi” ta bulunmadık., | Nadide Hm, diyor Nadide Hm. da muhâf” söy! şii bahçesine Doğru gidip, den babamı ve gene oturacağız sonra kında het ririmize şu sözleri miştir. il — Beraet ettik. Gör yorsunuz ki hastayım. isin hata çok muhtacım. Başk” ne söyleyeyim. Hamide Hn, a geline) Hamide Hm. muharif” mize “Nasıl oldu da bizi bu. vapurla © geleceğimi” haber aldınız? Biz hiç ki” seye haber vermeden y©' çıkmıştık. Hatta İzmir #9 zetecilerine bile haber v€f” memiştik,, demiş. Muharti” rimiz kendisine dün beki nildiklerini — söylemiş kendisine dünkü (VAKT)" uzatmıştır. Hâmide H. de” hal gazeteyi almış ve “bi ni resmimiz var mı?,, di” ilk sayıfaya göz atmıştır: Hamide H. muharririM” zin sorduğu diğer suallef hep ablası Kadriye gibi cevaplir vermiş Hikmet B. meselesinde hemehal dava açacaklar" beyan etmiştir. Dünkü vapurla Kadri” hanımın kardeşi Nasır 79 ci Faik ve avukat Ab! Vefik beyler de şekrimi ge