28 Haziran 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

EN Yasak eğelim ou saat» in dediği- «Ş çi bakılırsa fikâih bir sz gi toplamak ron zle için İstanbaik güne ermis İş wirür her tarafı Karıştır lar. Vıodanlarının safralar vetlidir. Ke maz. Böyle Amerikalı dan hk yin Mukave tp İçin bö patronu çikarıye bağlanıy Yanç, den etik dir. Aksi maasi dersek, bir ile bir hur- 8z arasın Amerika, sew iftir şıldı ez en çok uğradığı. Muz bi lekete ilk adımımızı Çengiyle atmak, ken koymaktan başka medi Eski bir dar ve bir mizi tele yi #lskeder» aleti diye kâbul eden rikamzevki, çengi 4k, Ve bek bantlarda ımaşına bayıl: de zilli ehemmiyetli foller alaca! maşa © unulanıyalım ki bu şerefsiz ka- zancımıza bedel çıplak göbek- hep katları sizliğine delil kepaze ola diye'rilen pala b mah, bir timsalimiz devam eden gayretimize men hâlâ- Nevyork sokaklarını ilân fahıtalarında asılı duru Bu ba kötü aramızı teşhir alçak ve mi Yürç mihr kadar edecek edlecek. tu yüksek düygulara olan bir millete be gitkin iftiraları bir teşebbü farkı nedi: davet cinayetten, ve vatana”. Asm ufriklearını a inkat me de c bir nasi! alet gerç akıllı havzsı, gene bu tenalığı işlediği Yalmız biz bunu vicdanları temizliğine havale ile Ctmiyeliim; bu gibi fana ve körli işleri kökünden kazıyacak bir yasakla pasaport kapılarını buülerm suratlarma kapıyalım, Şehrimizdeki inekler Vereme karşı aşılanacaklar Ankara, 27 (A.A, )- Beş temmuzda İstanbuldaki bütün süt ineklerine teberkülin tat- bikt sçretile in bilhassa — çocuklar tahribat yapan inek veremi için ikcisat veki tedabir alınmıştır. berkülin tatbik edilec aderi dört bindir. Bayvanların ıslahı Ankâra, 27 (A.A)- Mem- leketimizde bu sene hayva- natın esaslı surette islahı için evel emirde damizlığa- yaramıyan hayvanların ihsa edilmeşine Tiakya mücade tinci bâşlanmıştır. vilayetlerinde on beş baytardan” mürekkep bir hey'et bütün göylerdeki hayvanları “birer muayene ederekğdamızlığa yaramıyan ları iğdiç etmiştir, r. Amal bilerek | « istemiyorum. iktifa | | malıküm İzmirde komünistlerin muhakemesi İlk celsede isticvap edilen 16 maznun, ilk ifadelerini polis tazyikine atfederek inkâr etmişlerdir Dr. Hikmet B. de mahkeme huzurunda ko-” münisflik hakkında bir konferans vermiştir/. da iki kâ yerlerine oturdular. janeterma “neferlerinin östüda samlin içeri bıralaldı. Kadin kep ka- ra <rkek gençlerden mü labalık bir bal Bunların ar veverkekleri de'vardı. ri kütlesi iç doldü amda mu sevi kadın elbiseleri vnların pek larında kravalsız kim- se yoki Dr. karmızı aşı Hikmet “hey venkte dir. karanfil zeteler Gayet . Diğer miz- Binde gi bir.de kitap tutuyordu görünüyordu dan bazılarında cüz'i eca görünüyordu. Iddia da Müddel umumi Ali Rıza bey makaın muavini bulunmakta idi. İsticvap Mahkeme reisi Yakuk Rasim bey maznunları adı. Evvelâ birer tesbit edildi. Maznın Dr. işticvaba baş küviyetleri birer Hikmet Bey wühteli zamanlarda kaç defa olduğumu şu suretle anlattı; — Bir defa mahkemeşi tarafından 341 Ankara İstikiği lıkâm edihmiştim. 10 sene hapse mahk Kanunu müddeti Türk cem bırakıl İstanbul Ağır ceza malıkemesinde 1 ay hapse 908 de deviki ay Şimdide huzü- imal ktm olmuştum runuzda bulunuy Hüviyetlerinin tesbiti esi da silleri noksan, tülün amelesi ok komünistlerin çuğumun dukları anlaşılmıştı. Müteakiben karaname Okundu. *Kararname Kararnamede Oo maznunların rk ceza kanununun 141 maddeleri ve Il inci muhakemeleri o ve isteniyordu. İddianame ararame okunduktan sonra Müddeiumumi Ali Riza bey etmiştir. çalınan davayı: teşril Müddeinm bir ünden denize atilan be- nmi melerden ip ucunu elde eden polisin talikikatı neticesin- de delil ve bu diğini vam eğerek demiştir ki: meydana çıkardığını davanın meydana ge söylemiştir. Sözüne de- — Davanın mahiyeti ve esası nedir? Bir noktayı kemali ehemmiyetle arzet- mek isterim. Herhangi bir vatandaş içtihadından ve mesleğinden dolayı “mes'ul tutulamaz. Türk camiasında böyl “vatandaşlara hürmet edilir. Bu kanaat ve efkârı siyasiyenin vücüdunu temi- ne çalışmakta da herkes serbestir. Yalnız bu gâye için kul- lanılacak vesait nizam içti- maiyi bozacak şöyler olma- malıdır. Olursa cürüm teş- ve o | Müddei umumi nislik meselesi de- ğildir. Her fikir ser- tir. İcra vekille- gayrı meşru vesaitle iskata teşeb- büsten dava ediyo- rini kil #der. Tekrar ödiyorüm: Bu gaye içir meğrü Vesa le çalışmak Tâzimdır. Hal- buki mazaunlar esrarengiz bir vaziyette çalışmışlardır. Kanunu ceza tehdidi ile menettiği işi irtikâp etmiş- lerdir. Biz Komünizimi, komü- histleri dava etmiyoruz, 'bu mahkeme onun için değil dir, ortada yapılan cürüm- | den dolayıdır Dava Dosyası içinde öyle beyannameler vardır İ ki muhteviyatı memlekette İ dini taassubu, yobaz zih- niyetini — körüklemektedir. Şapka ve yeni harfler gibi teceddütkâr hareketlere karşı dar düşünceli bir kısım halkın dar fikirlerin- den istifade ederek bazı hareketler tevlit etmek dü- şünülmüştür. Gene (Kıvılcım) isminde bir gazete vardır ki muh- teviyatını fevkalâde ehemmi- yetle nazarı dikkate almak icap eder. Maznunlar İcrâ vekilleri heyetini iskat için ittifak İ etmişler, fakat hâreketleri iskat derecesine kadar iler- liyememiş, meydana çika- rılmıştır. Maznunların 171 inci madde mucibince mu- hakemeleri ile cezalarının tayinini isterim. Bundan sonra mamurilar bi- ver birer isticvaba başlanmışlır. Öğleye kadar Ahinet Kaya ve Nazillili Şükrü istic- vap edilmiş, öğleden sonrüki- lerle beraber yahıız 16 kişinin ifadeleri slımabilmiştir. Ahmet Kaya ne diyor? Ahmet Kaya efendi; Reisin sorduğu sualler üzerine-demiş- efendiler tir ki: — Bana Ramazanda gitmiştim. Ben Kondura dikmeğe kirem vardır, makineye zım- isnadatta bulunul- Istanbula konduracıyım. muştur. mahsus ba bende sinir ha tedavi ettirmek istiyordum Şikrü İstanbulda Haydar paşa hastanesinde doktor Hik- met beyi taniyormüş, ona git yedi. Ben de İstanbu- la gidince z alacaktım, ayni zam la vardı, onu memi $ Tedavi için sini rica ettim. Yardımda bu kızdu. Tedavi edildim, avdet Komünist teşkilâtı alâkam yoktur. etim, ile ından sonra Ahmet kaya- Müstantiklikte ve Polis nden miüddejimumi Bey huzurunda du. Bu ifadelerde Ahmet koyu Bir komünist 6 r (Vilâyet başın, komünis teşli- avi bulunduğu, ameler tabettikleri, şehirin btelif yerlefinde attı le görüştüğü ve onun tavsiye- sile saatçi Nikoya gittiği, ora- İ 4 olduğun dan beyanname ve talimatna- meler âlıp İzmire bunları ik için getirdiğ ve dağıttığı çalıştığı habe ko- veriliyordu. Al Kaya evvelce poliste | tantiklikle söylediği bu sözlerin di ve işkence ile kendisine kabul ettirildiğini, bu elerde hiç alâkası bülun- imadığını söylemiştir. Şükrü ne diyor: Dâha sonra Nazillili nün sticvabına başlandı. Şük gözleri hasta olduğundan gözlük kullanan kısa boylu bir çocuk- tr. Kendisi demirci çırağıdır. Diyar ki: — Polisler beni tevkif cttik- leri zaman Ahmet Kaya Glen diyi karşi £, baktım, Yüzü gözü kan içinde, ayakları Şişmi,ti. “Koltuk “değneği üyebiliyordu. Saçları perişan bir halde idi. Çok dayak yemiş anladım. Beni tam- madiğı halde dayak tatudığımı söylüyordu. Hikmet beyi mazanda ustam Rağip A çile zoru ile Döktor tanirmş. Bir râ ef ile Ktanbula gitmiştim. Rağıp elendi; beni kendi rahafsızdım tanıştırdı, ettirdi, tedavisinden faile gördüm. Mahkeme reisi hakkındaki dü du, Şükrü dedi k Amele sınıfının menfaai- lerini müdafaa eden bir #lim- dir, iktisadi bir felsefedir. Reis — ta muayene kömünüstlik çelerini sor- silin az ... Bunu sana kim öğretli? Yavuz o Kütüpenesinden ( İktisadi Kanunlar ) diye bir kitap almıştım. Orada okudum hastalara Öksüzlere, işçilere yardım etmek, .Mektepler aç mak, ğ lar tesis budur. İkinci celse Öğleden sonraki ce'sede Na zilli Şükrünün polisteki itade- si okundu. Reis sordu: — Şükrü efendi bunlara ne dersiniz? Beyefyndi ben poliste 17 i de tatbik edilmedik işkence kalmadı, bun- ları ben söylemedim, Reis — Sen Ahmet Kayadan bazı evrak tesellüm etmişsin? Maznün — Hayır kat'iyyen yalan. Dayaklan şuurum git mişti, Bunlar esasen benim a“ fızamın almadığı şeyler... Hilmi efendinin isticvabı Şükrü — elendinin östimamı müteakip Rıhtım şirketi kâtip- lerinden Hilmi Efendi istievap eğildi. Mumaileyh beyanname- terle alâkası olmadığım Ahmet | Kaya efendi ile müşterisi ok mak sifatile tanıştığım söyledi. Reis — 'Alâkanız yok diyor- | sünüz. Peki ni ettiler? Maznun — Polisten sormalı... Hilmi Efendi mütaskiben ifadesini tâmamen inkâr onlara bakmak, etmek n sizi tevkif ilk etmiştir. | Hikmet B. in isticvabı Bundan Dr. Hikmet B. in isüçvabına geçildi. Hikm B. iadesinde iddin- natnede zikredilen bazı nok ları ileri sürerek ko bir olun. davanın kette bö hadisei sonra cürüm ber bemokrat memle- gib içtimaiye ve polis tarafıngan zaptediler iadelerin — doğru olmadığın rayı kaza eden heyeti aliyepiz söyliyerek demişür ki: — Bu adeleriiiöliste ve is- Bendeniz. uammna İc tintaktaki şekillerdir. diyorum ki, müllet Şişane yokuşundaki kaza |i Bir otomobil devrildi, | adam öldü, altı tane de ag" ve hafif yaralı var Facıaya sebep olan cifaiye kamyonu Dün “sabah Şişme yoku- |BAli, hamal Hasan, nda çok feci bir otomebil zası olmuştur. mt sekizde “Tünel bağın. | sokağından geç- olan 16 numaralı su kamyonu birden ine arız “olan bir bozukluk üzerine sürarde Şi- | şanc yokuşuna inen Şehsuvar caddesine doğru ğine şlamış, önüne çi- cü Avram, Adaps fa, Çöpcü alal inmeğe kan köm 1 hamal M huzurndaki iladelerimden s0 Bu | erdir henüz iptidai mezunu bulu- | ra vaziyetim tesbit edilsin. ifadelerde öyle edebiyat ki, nan bu efendi sil ve düzgün rine imkân görmüyorum. eki bumasıl olmuş? © — Beyfendi, faaliyeti in bu mütesel- deyi vermele polisin bu Husustaki bazan bu şekilde meticelenmektedir. Derhatır buyurulacağı veçbile, bundan evel İstanbulda Mercan Altutnyan davası olmuş bir ve hadise üeticesinde müretiep bir polis davası halinde tebelli etmiştir. Mahtemeldir ki benim | akkımda takibatta bulunan polisi dendi'de mazariyeler üzerinde yürüterek bunları birbirine te mas ettirmiş ve böyle mütesel- sil bir reticeye varmıştır. Dr. Hikmet B. bundan sonra ortada bir teşekkül, bir cemiyet komünizmin Bir içtihat — olduğunu komünizmin olmadığımı, akide, bir söylemiş, ve ne suretle doğduğunu anlalmış, Marksizmi, Reslizmi. izah etmiş velhasil kendi hesabma bir hayli propaganda yapmıştır. Mazmun reisin arada bir » Peki siz me istiyorsunz? », « Mulâsa yaye- niz? » gibi süsllerine cevap verirken “müddeivmumini 1 ken- dilerine « sergüzeşçiler » dem sinden “dolayı olduğunu da söylemiştir. Diğer isticvaplar HikmetB. den sonr: oğlu Ali isticvap edil pek müteessir Maznun Müstanti hiç bir dığım söylemiştir. Bunun “arkasından marangoz Mustafa evind İbrahim oğlu oz Hilmi, if, Troçki Mekmet, Muhittin, — Arif hiç bir şeyle Ahmet, Sal risizol oğlu adar kendilerine atfo- abul etmedik- lemişlerdir. int Tevfik ne diyor? dinlenen karakolda Ömer Yusuf olmadıklarım lunan cürmü Mütaakiben maki: Tevt müdürü kei polis beyin gelerek İ mununa tevfikan tabliye edil | şimdiye kadar görülmemiş Haydi, Ramszan günü sâna yalvaracak değilim anlat. Dedikten sonra çenesine Hüseyin, Mustafaya devrilmişti arpuğu ala kömürcü Avram der Abdullah, — oğlu çarpmış sonra Kamyonun * hal ölmüş dilerleri müh yerlerinden yaralanmışlardır. Şolör Fahri efendi de ehem- srete muştur. Mecruhlar Beyoğlu zükür İ hastanesine mecruh Ol e m kaldırılmış hremaneti heyeti Ten ve zâbita tahkikata başlamış- ummak attığımı, kısmı İP reisinin “bastonla, taharti komisri Tevfik beyin de saç lacndan tutarak duvara vur- mak suretile döğdüklerini, geleni bu yüzden yle- ni, anlattı, Reis Bey sordu. — Fakat, sen izahat vers mişsin ? Pardon reis Bey, da kence ol gör, ben de altına alayım da ba alem söyler misin, söylemez misin ? demiştir. Teşkilât olsa girecek miş Mason Saf- Alman Maznunlardan man da Komümüstliği elerini takip ettiğini, 3 e evvel Viyanaya giderek hakkında bulunduğunu ve bulduğuvu orada komünistlik tetkikatta komünistliği iyi fakat teşkilatla alâkası olma- dığım anlatmış ve: eşkilattan o haberdar Haberim olsu; ünkü komü Bundan sonra heyeti ha- kime muhakemenin ertesisüne vilikine karar vedirken-muz- munlar kendilerinin tecil ka- melerimi ve mühekeml olarak de Vak iddianın bunun reddi hakkın. gayri mevkül nnı östediler makamı i talebi muvefik görüle- leri reddolumuştor ami iş, Üst tarafı 1 inci salillemizpe bir müsabaka olacaktır.Bu- gün müsabakalara öğleden evel başlanacak sabahleyin tasliy, öğ kısmı y eden sonrada final pılacaktır . Istanbul spor— Süleymaniye Istanbul spor ile Süleyma- niye arasında yapılacak ter- fi müsabakası atletizm da- layısıyla tehir edilmişti Ha- ber aldığımıza göre İstan- bul spor takımınınbir müra- caatı üzerine futbol heyeti bu maçın bugün yapılınası- na karar vermiştir. Maç ağlebü ihtimal Kadıköyün- | de yapılacaktır. bir Ammenin hakkı Babsüli - caddesinin yeni bir velveleye sahne oldu- ğunu (görerek o mütessir olmuyor musunuz? Bahsin, © münakaşanın nerdeen İhillenip çıktığını iyi bilmiyoruz? fakat dün verdiği netice gözümüzün önündedir, yarn neler olabileceğini de bugünün bu sıkıntik, bulutlu hava sından anlıyoruz. Münakaşada tecavüz gö- öenlerin başında Hamit gibi yeri bütün nefsani düşüncelerin üstünde ve haricinde kalan bir milli mefharet olduğu malâm olunca, Yakup Kadri beyin bu noktadaki | feveranına hak vermiyen bulunmaya- caktır. Yer yüzü, yaşayan ve ya tabii - ömürlerinin sonuna gelmiş olan kalem üstatlarının sayımı (bizde olduğu gibi bir kaç değil, birkaç binde olsa gene geniş kalır. Edebiyat #lemini siyaset sahasına © çevirmek için sebep ne ? bir bu alem- dirki Cümhur sesleri merasimsiz bir intibah ile yerlerini alırlar. Hayatları asırlardan be- ri süzülüp gelenler mü. eseirler deyil * eserlerdir. Şekspiri müdalan eden gençler Hâmidin aley- hinde olmalı mı? Buna karşı , bizde varız diyen bir ves yeni “we genç bir neslin sesi olduğu zaman , doğum £taliinin onlara takaddüm etdirdiği insanlardan göreceği kar. şilik , hiç deyike birse vinçli gülümseme olur. Daha geçen aylar bir ankete verdiğimiz cevapda en kovvetli Türk şoiri ola- rak iki genç ismini ileriye sürmemiz. de buna bir iyl misal olabilirdi; Fakat bir otöğile kendi © idare enikleri sayıfaya yazarilarla bumu takdirine itimad olun- masını isteyen bir adamda- vasile ortaya atanların bir- birine düşmemeleri , bele bunu neşriyat sahasına ge- tirmekten çekinmeleri fâ- zumdır. Dün, iki tarafdan biri mat. buat hüriyetine, sövmiye bile o müsade (edecek derecelerde taraldar oldur ğunu söylüyordü. Biz böyle düşünmüyoruz. Matbuat meydanında de- nildiği gibi “bir ammenin vücudu kabul olununca, oraya çıkanların biraz, hatta adamakıllı örtülü ol- maları icab eder sanırız. Bir münakaşada bir We rahın kaşı ile öbür tarafın başından “bahsetmekle “ne kazanılır ? Lâkin kaybedilen şey bir türlü deyildir , bundan eminiz. Yakup kadri nesli dün dikret nesline yapdığının cezasını çekiyor. Dün ma- nasız yere yüzden, gözden bheetmenin cezası ds işle bügün verildi. Temenni e- deriz, ki artık iki taraf n sakaşayı bu mecradan ayı- nrlar da babısli caddesi nin Ankara caddesi adını aldığı “rada olsun iyi bir an'anaye temel, nümüne korlar. Bu eser, muhakkak yazdıkları, yapdıkları eser- lerin en meşküru olacak Bir taraf öbürünün rela- hemi kıskanmada nasıl hak- h deyilse, bu taraf da öbü- rünün açlığile istihza et mek hakkına malik deyil dir; korkarız ki birde o aclıktan mes'ul görülerek münakaşa ve mücadele şeklini bir daha deyiştiril- miş olmasın. Münakaşa isteriz: fakat bir kazayı Eyer ammenin bu mey- danda olan biten için söylenmek hakkı varı, işte smmeden bir söz : Sebebiyet verenleri mazur görmediğimiz kadar uyan- İarı da mazur görmüyoruz, dün sayarak onu yi ya aç yy, er olan mi > vi ANE alya ağ