2 Haziran 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
Tarihi tefrika Büyük Fredrih | amaaa Muharriri e : Züffi Simavi 1 — sa # Fridirihin babasile mücadelesi Bir gün maiyette seyahat yaparken, İngiltereye firar düşünmüş fakat yakalanmıştı! Büyük kesbi istihkak eden Prusya kral (ik 1712 kii 24 üncü günü tevellüt edip 31 mayıs 1740 calisi saltanat oldu Unvanme İF iel üre ci Fridrih) sen nu nin tarihi Veltahdinin cesur bir kumandan ve ciddi bir idare adamı olması badidülmizaç olan ve « asker kral tinci Fridrih vilhelm Yin al gamı verilen pederi (bi- amali olduğundan müşarüniley tâhdl ve terbiyesine son derece | itina etmekle beraber her hal hareketine nezaret eder ve bak kında ziyadesile şiddet | gösle- rirdi mürebbisinin himmetile Fransız- cayı söreti mükemmelede öğrendi Edebiyata ve musikiye de heves etti, çir sök ve saki e mecbur olduğu yekne hayattan bizar olmağa başladı, Müstakbel hü kümdar bir dostuna gönderdiği bir mektupta şu sözleri yazın lenmeğe razıyım. Maamefih baba: mı severim. (Birine Fridrih Vilhelm oğlunu musiki ve girüinşa gibi -İikrince- havayi şeylerle ihülâsı yakt edip çizdiği plân dairesinde kareket etmediğini gördüğünden | çok müğber oldu. İngihere karak (ikinci Jari) un kerimesi prenses (Amelya) Ban prens ( Fridrih ) ile ve prene ( Dügal ) in de (Fridrih)- in hemşiresi prenses (Vilhelmin) iki hükümet arasında müzakere cere- ile izdivaçları hususunda yan etmekte idi. (Firdrikin müsaade wzn bu meseleye dair İngili- almak- tere kıralı ile doğrudan doğruya muhabere etmesi babasının hid- | detini fazlalaştırdığından iki izdi- vaç mükâlemeleri olan o terihten itibaren (birinci Fridrih vilhem) veliahdine müthiş bir kin bağlıyarak ber sözünü ve vukubulmakta katettirdi. için hareketini tenkit ve onu umum tahkir ederdi. Maruz kaldığı tahammül edilmez. musmele — (Fridrih) in canına tak ettiğinden memleketten fi rararla İngiltereye iltica eyle meye kararar verdi. (Fridrih) 1730'da pederinin maiyelinde cenubi Almanyada muvacihesinde seyahat ediyordu. Genç prens yaşında idi. Kate ve Keyt isminde dostis- o vakıt onsekiz rından iki mülâzim muavenetile tasmim ettiği İirar plânı mev- kü icaya koyacağı sırada bir miralayin gammazlığile sır mey- dana çıktı. Bunun üzerine (Fridrih) kıralın emrile tevkii olunarak teşekkül eden divanı harp kararile (Küs rin) şehrinde bapsedildi. Keyt ara muvaifak olmuştu, Katteyi divanı harp iki sene kalebentliğe mahköm etti. Fakat Kıral oğluna ve orduya karşi bir ibreti möes wire olmak üzre verilen kararı makzile mülâzim Kattenin ida- mini emretti , Vellahdin istir- hamatına rağmen idam hükmü (Fridrih)in mabpesinin pençeresi | önünde icra olundu. Bu müthiş temaşanın tesiri altında kalan prens badema pederinin emirle. yine itaat edeceğine ve nzas haricine çıkmıyacağına ni. Bu teminatın ârzedilmesi üze- rine kıral : « Pekâlâ tecrübesi mümkün . Onu sabahtan akşama kadar muhtelif devairi resmiyede yemin Prens (iridrih ) Fransız | Yap ilerledikçe ge- | Zirnat de kesbi ihti İ etmesi matlubumdur. Şayet bir | #cümle Harbiye; Maliye ve | mesaili, l daha münasebetsiz bir harekette olan huku- taktirde hayatını kaybedeceğini gözünün dedi, Hapisten çıkan (Fridrih) bir buçuk sene kadar ( Kürstin ) de Kıral tevdi olunan resmi vazifeleri ifa İ bulunursa saltanata | kunu ve halta icabı önüne getirsin » İ ikamet tarafindan edip ve hüsmühal ve hareketi ve cid ve hoşnutluğunu celbeyledi. Bu tecrübe devresinin davamı esna- sında unilorma £ giyindiğinden | zabitan ve efradı askeriye ken- disine resmi selâm Hadan me- nedilmişlerdi. Ni rütbesi mir yet 1732 de aylığa terfi olundu. Ertesi sene de kıralın emrile (Dük dö Brunsvik - İ kerimesi prenses (Elisabet-Kris- bevern ) in | tin) le evlendi ve alayının bu lunduğu ( Nalrupyin ) kasabası civarında tahsis olunan malikâ- nede ikamet etti, (Fridrih Vilhelm) hükümdar- | hk tacının müstahak bir şahsiyete intikal edeceğine kanaat getirdi, | Bir müddet sonra oğlunu hu; * Memle- ordu ve maliyenin İ runs kabul ettiğindez ketin tevsi ; İ tensik ve islâhi hususunda vucüda getirdiğim Bunları hep senin için hazırladım. asar malumundur laşaallah tacı saltanata kespi | liyakat ederek Prusyanın tealisine çalışacağını ve bana hayrülhalef olacağını ümit ederim * dedi Fevkalâde © müteessir olan (Fridrih) gözlerinden yaş dökerek pederihin önünde diz çöktü ve ayaklarını öperek teşekküratını ve minettarlık hissiyatını arzett Artık baba arasında | sulh Veliaht serbestisini inden felsefe, tarih ve edebiyatla ye- ile oğul tekarrür istihsal eti etmişti niden iştigale başladı, ve Fransız erbabı kalemi ve filozofları ile tesisi münasebat eyledi. Çömedi ) nana han Üst tarahı bi Geçen hafta zarfında Ama. nullah Han bu teşebbüsün bir faide- vermiyeceğine kanaat getirerek memleketi terke karar vermiş, Hindistan o hükümetine müracaat etmiş, Bombaya nak- İini istemiştir. Saka zadenin mevklini muha- faza etmesi ihtimali kuvvetli değildir. Çünkü Saka zadenin taraftarları her gün azalmakla dırlar. Buna mukabil k şerait Nadir Hanın Jehindedir. Nadir Han. kıralık için çalışmadığını söylemiştir. Onun maksadı , Alfganıstanda sulhü tesis etmektir Nadir Han buna muvaffak İ olduktan sonra bütün kabileleri içtimas davet edecek ve bunla rın yeni bir kıral intihap etme- lerini isteyecektir . Şayet bu içtimada kıral Amanullah lehinde rey verilirse sabık kıral kararım tekrar nazarı dikkate alacaktır. İsyanım sebeplerinden babte- derken Amanullah hanın nazırı demiştir ki ; İsyan teceddütten dolayı vu- ku bulmamış, halk bunları mem- nuniyetle karşılamış, fakat teced- düt neticesinde nufuzlarmi zayi eden mollalar, £ propağandaya başlıyarak” isyana “sak olmuş lardır» ci sahılamızdadır” İ- (6000) VAKIT © Tlaziran yy Ayyy yy yg Ucuzluk müsabakamız Vakıf. karilerine fenzilât yapacak dük- kân ve mağazaların listesi 1 — Sirkecide caddesinde K: Beyin İnci gramofon mağazası ( Plaklardan 0/0 5, gra- mofon makinelerinde 0/0 10) 2 — Emintön « Selâhattin Vehbi » tui (Kravat, tramvay ççı zade Bedri piçi Tam mahalli (Yeni dünya fanila ü ve yaka tenzilât yapı Muallim A kütüpanesi “10 tenzildr y tır.) de pacak Yeni camide tah- mis önü caddesinde Mustafa zade sürekâsı- | nin (16) numaralı kasap 14 — Bey azarında (29 ap dükkânı Sirkecide Hami ında Bah) diye e numaralı nde ralı İsmail Asaf 6 nume- Beyin ma 15 Kadıköyünde Es kiiskele Cad tuhafiye dükk numaralı kasap üzerinden yapacaktır) Karamustafı cadı 5 — Bahçekapıda cemal nihafiye paz 610 tenzilât yapacak ait kasap dükkân Bu sahip ur.) 6 Mustafa, (Abonelerine Sirk Re cide perukâr cep Biraderler. | mâfih bu dük! “610 ten kasap dükkânlarına 10) tenzilârla 15) ten dik diğ nazaran "!, ttkları için (“, demektir. alatada (Cenyo) Jokantası © ( yemek üzerinden */, CI lât deruhte etmiştir.) — Pangaltıda | tram- vay caddesinde yeni kasap Pazarlı p | mamile maruf (136) venzilâr salı Rıdvan beyin dükkânı (“iç 5) tenzilâr yapacakur 19—.E karşısında Gülnihal tuhafiye ve göm lek mağazalı, (110 tenzi- Yt yapacaktır.) 20 —şOrozdit şisında , Ve m pazarı yanmda (Ali Eni ipekli ve yünlü rilât yapacaktır. Ma- Cruhafi- ekapıda, zarı İstesi Beyoğ! en; esinde Hil e mağazası ( (Bu mağ mize, *1(5) mumu lardır) 9 — Pöstane pa Hamidiye caddesinde, spor Zeki Riza (spor Tevâzımdn). civarında Mili mağazisi » 10 tenzilât yapacakur) 10 — Anka Muallimler kütüpanesi ; | Fy yyyB ra caddesinde mağazası, £ yapacaktır. yy İstanbul mıntakası Maa. | din Mühendisliğinden: » Kavak kariye- »m. madeninin; Eskişehir vilây sinde kâin olup mek$ Gi ve bu imalân 1 - İlk sene zarlında eski ameliyat yeniden açılmak 1000 mikyasında muntazam imalât haritası ve bundan maada bütün sahanın / - 5000 mikyasında topoğ. rafik Jeolojik tekikat netayici gösterilerek len raporu olunmak ve bu neticelere we Jeolojik haritası yapılmak ye bu hara üzerine işbu netayice göre bir tanzim göre imalât İ projeleri tanzim edil 2 — İkinci seneden itibaren itibaren senevi senevi asgari (3000) ve üçüncü seneden asgari (4500) ton cevher çıkarılarak yüzde (10) remi nisbi ve bunün yüzde altısı nisbetinde techizat tertibi verilmek: d 20 30 50 s0 30 000 000 000 000 000 Tetkikat devresi için 10 kilometrelik yolun düzelmesi için Nakliye, kamyon, tulumba, motör V. $. Ebniye ve Jât Sermayci mütedavile 30 0 180 000 Ceman (180 000) liralık hir Türk anonim şirketi teş- kil edilmek ve teahhüdatı temine Milf bank (9000) liralık teminat mektubu vetilmek şartile maden telibine İhale edileceğinden taliplerin 236/999 tari. bine müsedif pazar gütü saat 15 şe Kadar kapalı zarfla İktisat vekâleti Maadin işleri umum müdürlüğüne müracaat lan “birinin mezkür eylemeleri ilân olunur. Eskişehir Vilâyelinin Merkez hazasının Tuşlepe kariynsinde olup mekşuf Bulunan krom madenini işlelmek üzere: Iı — Teşkil olunacak şirketin asgari sermayesi (120000) lira olmak; 2 İlk sene zarfında eski ameliyati tathir edilerek işi ameliyatın 1-1000 mikyasmda topoğrafik sı tanzim ve bu haritaya aynca bir fen râporuda ilâve ve bu ilk sene zarfında (1000) ton cevher çıkarmak; İkinci sençde azami (3000) ve' bunu müteakıp 500) ton asar beni üzere .cevher ihraç ve yüzde (10) resmi nisbi ve mezkâr resmin yüzde 6. nis betinde techizat tertibi tediye ve: milli“bankalardan alınmış Hrahık teminat mektubu ita edilmek” şartile - talibine edileceğinden © taliplerin 23/6929 tarihine mü günü saat 15şe kadar kapali Zarfla İktisat vekâleti mürücaat - eylemeleri ilân ihale sadi paza maadin işlâri umum müdürlüğüne olunur. Devlet demiryolları ve imanı. ları Umumi ater Bostancıdan Pendikten 31 33 35 37 39 EN - 5 1041 Bosü 13 Pendikten 45 a 49N. “Nt: 49 N. Karr pazartesi gi 48 N. Kat Bostancıdan Pendikten ve inleri seyrü 47 isan ları umumi Haydarpaşa Eskişehir Alyon Konya Yenice Yenice Katya Alyon Eskişehir Haydarpaşa Haydarpaşa Eskişehir Ankara Ankara Eskişehir Haydarpaşa Haydarpaşa Eskişehir Ankara Ankara Eskişehir Haydarpaşa Haydarpaşa Adapazar Adapazar Haydarpaşa Eskişehir Ankara Ankara Eakişehir Pendikten hareket tarihinden Mezkür tarihien hibaren Yataklı - Vogon ve Yemekli - mübürlüğünden: Banliyö hatukata 640 735 8.08 Bo 830 0.18 10,94 1206 13.30 14.50 1008 1116 13.— 14.22 1542 16.34 17.32 1540 1640 “ 17.10 Bostancıya 17.45 Pendiğe iR20 1007 ” : 59 2003 Bosti Pend 21.07 7147 19.35 ncıya 90.15 iğe 2035 Haydarpaşaya muva 15.09 1641 iZAS 1805 I&IS 1830 1906 20:20 90.57 2109 21.38 9990 02 Ve'pazal Ve “SON. Kekik yeluz. cuma, cumürtesi 31 birindi teştin tarihine kadar seyrüseler Devlet demir yolları ve liman- müdürlüğünden: 1 Hatıran 929 tarihinden #ibsren bilumum seyrüseter ötideki şekilde tebdil edilecektir. Haydarpaşa - Adana - Haydarpaşa ) Hareket 9,40 2040 124 908 Muvmalat 19,58 102 86 18.20 735 18.04 142 1234 122 692 1705 (Haydarpaşa - Anhara - 30 125 417 1428 ( Samplon sürat katarı Anadolu ekepresi 1900 233 2,20 9,05 19,00 14 128 900 — (Haydarpaşa - Adapasar » Haydarpaşa ) 20,01 0,46 250 ( Eskişehir - Ankara - Eskişehir ) 7.0 1533 135 19,53 Furgonların Haydarpaşa Adana - Halep Tra Yaşam - Hayfa - Kahire arasnda ve mütekabilen seyrüsefer etiği | günlerde hiç bir tadilst icra edilmemiş olduğu ve daha fazla malürsatın istasiyonların bekleme salonlarına talik edilmiş olan tarilelerde mevcwi bulun İ duğu ilân olunur.
