9 Temmuz 1943 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

9 Temmuz 1943 tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

7/1948 mene programları sube umumi ün ve saatte anacaklardır. amızın men: amtinıne 18 de Kütüp- ıasına karar Diyenler tea etmek Falaka 3e müracaat casaba ler e yili sonum. : Mele “ uştur, ima ırları Mütettişi, Bürosun- Korunma saat ayan ii (PL) saat ayarı » (PL) saat ayarı orkestrası, müziği Cemil) orkestrası, o gal V- ve dl ila kapat ve ye bir Gelecek mii Fikret KANA me ve tamsup — Ali SOYLU: Kültür bahsi — v Milletler Dizeler ve Fikirler — Kireplaf ve Fikirler — Yeni kitaplâr No: 4 “FİKİR HAREKETLERİ “ Ee Ne anlıyoruz?) ye gülünç metleeler doğururlar, “He enizm,, mefhumu işle bi- sidir, Helenizm kelimesi gerçekten bizde Meme vel, a “Grek kültü dremeğe sc ir in ye dakummusken h bati sline baru İtak ağn ol ide vr İn en ie tamamiyle yayılmamış olmasıdır. İkinel ve daha önemli sebep İl, Dizde eki zaman imleri, deki is rk kltür sp ei e ayan e Girek-Rom: yasının bu hemen hemen onandı Mek Diğ di Tk aya ban lr geli lee Garp ma) di buki üstünde yaşa dığı mız bu emleer a e bakın iki Şark dünyası ile deği ayı zamanda eski Garp (Grek- Roma) kültür düny ile e gil b a kri olu bir mukadderat beraberi TSE yaşamıştır. Hata eki Bark di yası ile eski Garp dünyasının ilk ola» yak ve belki de en gir bir halde bir Birleriyle kaynaştıkları yer, Anadolu #opraklarıdır. denilebilir. İşte hele- nizm mefhumunun. ai ikin çiğ Mi bun değer, her see bilhası toplanın M Kaşlamak faydalı olacak. Geçen asrın ortalarına gelinciye kadar, Yunan tarihi hakkında aşağı yukarı tâ Antikitedenberi deve Sin ve Arma AMARE da e e bulumuyardu. Bu görüşe göre, Yun dark, Makedonya kara 1 Fiipov'ün ma gör e likleri izel İştiği Haironla e OL . g8) bütün aydınla ir arr ESELENİN daha etraflıca anla” Eski zaman m ır. Halbuki keza çığı büyi öl Fakat a in hee ondan sonraki devrin hiçbir değeri m N NER lan Ant in da Avrupa ilsrizminie dar Dağ lar ga ileriye b ldği pir inceleme devri başlamıştır. İşte bu ha: Te rn darikgisi en, lk olarak. 836 im Tarihi adl ee devirlerin akk telkini nlar kadar önemli olduğunu belimi. “ine Grek gtarikinin. e de a ve kültürü için bir olmuştı ROYSEN.i in kullandığı bu Hele- alınmıştır. Eski o Yun Grek olmak ve il kon nasına ap “Hellenizein;, Tük ya- nında de Grek tarz ve âdeti ve Yunanistan nan iş Si yk, büsün AA çevresine, , hele Önül ip hane miliyefe m Yi aydınla- rın dili olduğu devri,, vasıflandırmak Htemiştir. Bununla “Hele nizm,, mefhumu, di genişle- mek istidadını göstermiştir. Helenizm, Grek tarihinde bütün beraber apadığı dense, mf m ik, leşleri mari. ee kemi çıkarılarak, “Belen. devri demek miş ikisi arasinda birle m büyük henderin en vk ie devleti kurmasıdır. Fakat daha İsken- derden önceki Eleni ere Yu- me pal yanın, hele Su binişi 4 Be e e m. İunuyordu. İskender'den sonraki He- ik. devirde bu iş daha yaygın, daha koyu bir mahiyet almıştır. Yeni Helenizm devrinde yüksek gelişmeler Dr. Halil DEMİROĞLU nücsseselerin, Helenik Öerirder küçük” gçüde de Sia, mer gödüyerlerinin pat edilmeleri pi Palet Helenistik devirde Yen çıkanlar ve eskiden olan» aşmıştır ilmin e Meziyet bir zarar yet haline gelmiş. Gerçek iz yırma, ai em erke iran, b temin eden ilmi bir & buk çen ÜYÜK İskenderin © kurduğ şa derle e, o zamana ia 'dar yalnız Grek şehirlerine in. li olak. çin Grek kül türü, ei ka leri de ipa o zamanki düz X RL mn den de ir Gan ereği enn on ber tarafına gitmişler ve kendi kül türlerini götürmüşlerdir. — Gittikleri yerlere çok tesir etmişlerdir; oraları helenleştirmişlerdir. Fakat Greklerin etrafa yayılmaları neticesi olarak da goların gerek e gerek başı olan durumların. a gel. Denebilir ki o eski saf Helen ü sanki Mk e 52 efhumu; © eski Şark Garba Hiram KE Yüğralımu yeni hir külle smear Be ld ek kültürünün böylec ini Eğme kli yaln hemen her s ik iri dilde, Panir ei ta, dinde, felsefede, sana: hukukta, li Şe - yanki Banlı hepsini uzun. izaba bu yazının çerçevesi müsait Yalnız, dikkate değer basi d yasıfları hulâsa edelim: şimdi ar e e ii yani “Polis,, ler yoktur. Bunların ye- ine geni sakalı, neler ucaklıran büyük topraklı devler Eski demokrat, lar yerine gelmiş. Gerçekten ik âleminde evvelki de» dre Pi birler ar: yoktur. Halbuki Ürük gerin kendi aslarda b Ye büyük farklar, almaz sml var de Şimdi bunların hepel Hem artık Grek ea WE Ülke Çünkü “pelin, in, yerine artık bir. dünya m > İl in as Bigi ee | YENİ YENİ KİTAPLAR |; INSAN e OTLESİ iki düdük sesi, bir ifritin nefes enzer bir y e iğ aliyim soluma... Da »ktrile lâmbalk a ilgi balk kobitanaplalari nın telâşiyle, yüksek, alçak, bir yığın insan çığlığı ve eşyanın sü ie e eme e em p in çocuğu İl on, yat- M in si- : 3 g : zi birdi olan bir şey varsa, o da, bütün piliğim, e rağmen, ötede inal a ye u bekliyen Mekin sonra onlarla birden bire kar. LE vs yi Biri dikerim ale Mi e be, Eğ tıkları bir şey, EN üzüntü ve bir yığın Dn Yükleri sakalının, ei yaşadıkları anı kendileri ii haniki bir dikkatler ve hareket Jer haline e in . dı çok amli eg bavulu ve bir sürü paket! şu tek atlı arabaya 2 yolcu, biraz sonra ağır uykusuna Hel Se elisa gibi karışa: sokaklarında taç ei e ürperecekti. Bir yanını döneceği cami, odasında mn va yatacağı han, ku- elecek çepme sezi, hepai inin. Hariçtir ği ir rüyanın pe değil ydi? Eşyarını Zer. sonra a yam an bu m solgun. di böy. e delin eyl iü eler ayrılığın hüznü değildi. Yarma, bilinmeze, müpbeme doğru, gö - vi iğ ibi yp srt ne kadar belliydi, Yal nındaki erkeğe âdeta dünden ve- ya yarından gülüyordi ST, UN yan tara ndaki, üçü evde bir hı. Genç darlamış çıplak vi Ja serin geceye kn beyaz gömlekle çıplak lm Da hafifçe yana doğru eğilmiş 2: ULUS YAZAN Ahmed Hamdi TANPINAR ya? gin başın etrafa dağıttığı mahre- miyeti acaba benden başka tadan- ar Gin m? Be dad buse geldiği karı araz gö- mi e yaprakların ucuna birikmiş yağ. mur damlaları Denebilir ki ba bi yüz eği, el KN ydı. e yalanız döğrü iti ileri gi e vo iydü, yanı süslü hotoza benziyen nın altında beyaz sa tarafına ME Cİ Sri ariana n, © ellerinde e m Er geliyordu. di rinin düşte ved çal Kız cevap 'Nesi var, nesi yoksa in tak- ördü birden t.” Ve boldular. AŞIN ih- vE is bel Bi "yal İş — rinden Fiğ Keneketi > a Meşe | mi mi etrafına bakınıyo: de la du. Hangi za- duz. Mani may ii bel a dali krş EM yan gl z, onu zorla yerinden kaldıra - cak, bin zahmetle evine götüre- cekti. Bu e azabından son- ra bu kız tekrar bu kadını ve e- Yel verebilecek inip? Onunla başbaşa, giden kardeşinin neşe. den olarak geçecek im bilir ne karşısına düşen yataklı vagon - daki yolcuların refahını tadacak- in yanında dı meka ik yanlızlığa alış- tım, Sen kendine dikkat et, im- tihanlara hazırlan, zaten bir kaç ay kaldı şurada” Ve sinirli ME ları ıslak kaldır. ee sağa sola derek şu bir ke laşıyordu. Gi p verdi, iyi duyamadım; yalnız se- si gecenin içinde sarı bir mekik e bir şeyler ördü, sonra horoz öttü, bir mt kiye minki geniş soluma DUE ak ee m aydınlık cephesi ikiye bölünerek lık yüzlerini çevirdiler, meydan. daki lâmba, altındaki su birikin. tisinde parçalandı... Onlar kendi gecelerine kat dılar, biz sarsıntıdan ve im s a atomları' olan bir dik. sordum, “ye e a ei ie nünde ii Bu mini il inden kaç e baz ayla e Bir Me e e verişli, en müdafaasız bir anında bir insan alabalığı yedi da- kanma, alsa olim. lenberi bu ir ben. de ade vs ban si vee ışığının gerdiği perde arkasında, köpek ve horoz seslerinin ancak ME ei i sunu şöyle böyl üçük kasaba- şi pimli Orada bir kaç ları, N kıları a e lemek ne güzel zaktı... lar gibi, emrinde vE (Samu 6. mcı sayfadı 9 Temmuz 1943 MİLLETLER nasıl ee ? AR, dil grupları, ümmet VE ve devletler iel hi taz den çözülüp dağılabildi milletler bünyeleri dışından gelen te- ve gi eyni milleti ri ve ve olmaksızın smbi Gael mil, Kn Yük aşim. koye iğ pi "seli. Milletin in rilen yak la ir Hem da ülkü birliğini, m ki mile dir. Milletçe pl ser eril kılâplar neticesind akide si teminin, dünya sir ve işli eolunma al Mermi Ee ia yüz zinde ni an il bu pe kaldıramazlarsa ge- me riye eni e mi, nk olman bağı le vicdi İN ra dil bağlanmasını münkün Bn Millet; siyasi dâlini tekrar kazanır, rejimi ve bükülme yeniden lk seyi bir e ii veya dünya inde a vak gi Eğ $ bir ki vey bike” e ekl bir müşterek ülkü Bir gün dünyada yaşamış oldukları e ev bugün aş ki maksadın bir mile le- kinin ortadan kalkınan, için uğra yağa i görülür. Bunları le air EM ba kileri püendelelerir pm ka Mi Mam, Kar ma e nun neticesi bu hususta karakteristik İmer a benzeştirme suretiyle b mil gram hal kai in İkinci ml a ip ol ma ik ei yle ee geçin me in, İM topraklar yünün bizimde elden çikma imali. Goethe'den vecizeler Çeviran: Dr. Sadi IRMAK “Kendini tanıf” bunun ne fayda- sı olur? Kendimi tanıyacak olsam ondan kaçmam lâzım. Xx Kendine hükmedemiyen o daima uşak kalır, Çocuklar, gençler. ve filmler Yazan Dr. Osman Şevkt ULUDAĞ) Genç neslin yabancı ve zehirli tes sirlerde umu, onların gelineli ie lü türlü istidatlarına istikamet verilmesi ve her şeyden ka ibi ol lânında meki e ri genç di etmek, gençlerin fena örnekleri takli- odesek ten itler. kaanmasm mahni olcak temiz ve iy erubilr yaz tatmak ilk akla gelen esaslı tedbirler. dili iyi kitapla, iyi. arkadaşi ve edi in le ermesine ve Tuh- e bol bol imkân te lu İn Şevki Uludağ, (Go- caklar, e 7, Ser) gene gesi problemlerin en mühimi olarak incelemekt sıhhalçe zarar gösteren. Doktor, birçok İsabetli Gl sany die ezin, çok lerin ahlâkları > nın, Yı Tela GEM Zane fena ve zararlı filmlerle ne şekilde savaştıklarını ve ne gibi kanuni ei lam ie 1 kime 2 ir e izi gelin sereni Takılan çi bu İunan her salâhiyetli şahsın okuması faydalı olacaktır. Milli hümanizma İLLİ hümanizmaya doğru, baş- hili yazımız çıkığı günler t bir ın bir. hükü İle yanl “pe een karakterini ve başlı başına müstakil büriyetini mahfuz GK Kl yar. Parti, insanlık cei vaki m a bir büyük aile ve Türk milletini bu ailenin birliği olarak tanır. Par- MA en vi ü, ilede Aaaa mühalerz m eler ii a All ba er en takilir” ve seç ede ik unsuru olarak kul- Ge Si Gümliiyet Tür sinin, EM Miyık beş ale sadık al cihanda sulh,, siyasetini te a Miz iliği ük yeşil e rm ger Gi kültürel bütün faaliyetlerin öz kaynağı olarak tanınmış bulunuyor. Millet varlığın. danye bemeiyetinen e ve kav İmaksızın her etiğine İmtek © e e a lanmaştır. İZİM düşünce sistemimizle bi reket prensiplerimizi yeni ay- dınlık devri hümanizmasından an bu “mliP, » tamamen ayiran bı aw . YAZAN A Yavuz ABADAN ASSSSSSSSSSSA hukuki müesseseler valf bu yeni nizam kur başka bir deyimle inilip, e yöneldiği ikamet. İnk ae e Se cemiyet özmal Mar sarar mek dileğinde- e ae e İde Teşkilân Esasiyedir. nin ehemmiyeti, yı çi la hukuk bie md Bu wi ki herhangi bir in. ilâp Teşkilâu Esasiyenin tekev e we dübin hü — başka bir ifade ev ür demdir şk ber Hralieik bob balı. ölçüleri, tekil gilerler, Daha doğrumu her inkulâban kendi. fikri e ve 5” vE e şer boyan- enini 1848 Teşkilhu Esasiyesine ışığında| de geçen meşhur formülüne “ferdi hakların teminat altına alın- madığı ve kuvvetler arasında tam bir ayrılığın yapılmadığı yerde Toj- kilâtı Esasiye yoktur.,, göre ENİ aydınlık devrinin hüma nist any beslenen a- peşin ve Sanan inklipe ni ME bela een öd ri be vklal Kaman bir beraberlik duygu: birleştirdiği milli ci X Hiç uğraşma, gül değil mi? Sola» caktır. X ir şeye yaramıyan adam kim- rr ve e ne itaat etme: ini bilmiyen! K Mal kaybeden bir şey kaybetmiş- kir geref kaybeden çok yep kaybet. İmiştir, cesaret kaybeden her şeyi kaybetmiştir. X Cimri adam, kimseden iyilik bek- leme! El eli yıkar. # i Bir adam nasılsa Allahı da öyle - dir. K Düşmanın meziyetini kabul et - dan tecridedilerek mütalea olur yi derle müsin a ak vanlı atlar Sebe rikan ve ondan mülhem İransız Ml di- bekleri “insan he mn, teminata, kavuşması akta ve endivi- dinli bir. ii selin ifa desi olan hukuku. beyanı le Teşkili Ba örnekleri. dir. Devlet bütünü “iinde di itki hedef tutanı bir inklâp bax için “hakların teminat altına, Kyle Li ln Meşin sından önce lecek bir keyfiyet- m M9 teşkilâttır. lu teşkilâta hâkim olan prensip de Moni de nazari ap A a e yek ba me ve çatışmadan doğacak kudretler muvazenesi sayesinde fertler üzerinde hükümiyedin ber hansi bir baskan olmak... Görülüyor ki e düsturu, Mem e retler arasında muvazene * alığın en son haddi başkaları - İnn liker ak m başka bir tmm maktıı X Belki ölüm kaldırılabilir, fakat ölüm cezası asla ? Alicenap dehâ asırlara tekaddüm pe e zekâ ise zamanı dur - X raşamak ile birisinin farklıdır. İn- imkânı birleştirmek ancak en bir aşk ve dostluğa vergidir. * kanlar meziyet gibi görmiyen sevmiyor demektir. Kk Ancak vâzık fikirlere malik olan emredebilir. * Her çesit sanata avans verilebilir. Yalnız Yunan sanatına ebediyen Sorçlu kalacağız. X el metamorfoz kendimizin ş a e ie Ela tekevvününü ye eden. faktörlerdir. BETTE ki milli bümanizma zihniye kilâtı Esasi; vi deki tesirleri, baz'a. ema — elli. edecekti. in öyle ol — 4ppu 6. ıncı sayfadaki Yazan: ni tamamiyle önlemek | düşüncesi almayan çek dirilişi hâkim nan ve toprakları zaptalur iletin ortadan kaldırlamaz kazanılan menfaaderin. günün birinde elden çıkabile- eğin b alin esk eder. Bu memleketin Rusya, Avusturya ve Prusya arasındaki taksimini takibe dc müddet işinde Leblilk | him va saran için RE a mist, ie lin lerini ortadan dırmak istem: Saikleri zam; meki kaydi MAŞ değer. İstisnasız olarak tarihin her milletlerin birbirleriyle a e ET ve bunların, doğurduğu bing Kaılaği Avm süreli MR belki, me Tenmesi ve ia hâkim bir er almasıdır. İnsana benziye, da me e ai mi yane rını inanıldığı; insanlar. arasın. da da kastlar ve birbirinden farklı haklara sahip sınıflar bulun- masin abi devirlerde zle, mea dilerine cini, pikiğ3 bie ol 5 yan ei iie ği e yretler esirlere malik ve esirlerinin kaybet- zemeleri ve ihtiras gös” leri de esirsiz kalmayı olmıya | tercih etmez aileye. e zemeğe eşimi. eğen kele ve muhtelif dinlere salik nice millet »beamıza k Tekr enik ye ler okla gl ak gilarln teyrk eledi, bati da ze da en kuvvetli gana “adele devlet içinde ei anlı kös teşkil ke e Der ele e halinde. yaşamaları rk bizden başla Sl ie Li mim bunların pia ve . ır başlarına kadar İmparatorluğunun. snnları ğinde yöşıyanı ye Türk olmıyan. ela, iman milleri, hartiyam mille. zin imparatorluktan ayrılma yolun- da ehcinmiyetli bir biler gö. rülmemesi evelki asırlarda imparator. © duğun daha küveeği oluşundan de milliyet urunun 19 uncu itibaren kuvvet kazanmış undandır. Ortaçağda ve veni ça ansız büyük ihtilâline kadar süren a miş eğ ei gisller sayılabilir. Ancak rar la alı e tağını miğterel in öy bi anda e zaman sn rar yaşamış ok v Barlamak kâfi ebilecel like iler rm Tee lada dr des ğe, iletin birbirleri rma. kımı hık tarihini tadar Mile abinin ül Arp pa dilleçinde karalığı teşkil eden (Nation) kelimesini ilk önce bu ih, tilâl kullandı. gilin olarak birinci meclisi, kendisine mini Nasil Feke Nation elim başladılar. Ve bu asr yarlanmadan im Aran e si. eli aldı. (Sonu 6. mer ii

Bu sayıdan diğer sayfalar: