26 Kasım 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

— rit edilmiş olacak, henüz SALI 26 TELEFON I, TEŞR[N Başmuharrirlik 1940 Yazı İşleri Müdürü saan Müessese Müdürü 5 KURUŞ ) YN Cüzgğği ULUS Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: ULUS Ankara 1371 1061 1144 1062 1064 Meclisin dünkü toplantısında Örfi idare hakkındaki karar fasvin olundu FETTANEE LA A AYA VAT Orfi idare mıntakasında Korgeneral A. R. Artunkal dün bir beyanname neşretti Büyük Millet Meclisi dün Şemset - tin Günaltayın başkanlığında toplan: mıştır. - Celsenin açılmasını müteakip umu- 'ml siyasi vaziyetin gösterdiği lüzum Ve icaplar neticesi olarak İcra Vekil- leri Heyetince İstanbul, Edirne, Kırk- lareli, Tekirdağ, Çanakkale ve Kocaeli vilâyetleri hudutları içinde bir ay müddetle örfi idare ilân edilmiş ol - duğunu bildiren Başvekâlet tezkere - sinde yazılı olan vilâyetlerde bir ay müddetle örfi idare ilân edildiğine dair tezkereyi Teşkilâtı Esasiye ka- nunun 86 ncı maddesine tevfikan yük- sek heyetin tasvibine ırzeylediğini bildirmiştir. Meclis tezkereyi ittifakla tasvip ey- L lemiştir. | Meclis gene bugünkü toplantısında | Muhasebei umumiye kanununun 83 üncü maddesinin tadili ve 1940 mali yılı Divanı Muhasebat bütçesinde mü- ; nakale yapılması hakkında idare he- yeti tekliflerinin iadelerine dair tez-. kerelerini tasvip ve Türkiye - İngil - tere adli müzaharet mukavelenamesi- (Sonu 5. inci sayfada) Balkanlarda harp tehlikesini tahdit etmek Falih Rıfkı ATAY Macaristan, Romanya, nihayet Slovakya üçler paktına iltihak etti- ler. Evelki gün gelen bir haber, bul- gar Başvekili ile Hariciye Nazırı- nn _Bfrl'ıı'oLl_ı:reket etmek üzere h ve retin, Bulgaristan'ın da aynı pakta iltihakı ile alâkadar olduğu tah- min edilmekte idi. D.N.B. nin bir telgrafına göre Almanya Hariciye Nazırlığı, bulgar — şahsiyetlerinin Berlin'e gidecekleri havadisini tek- zip etmiştir. Zihinler, ister istemez, bu tekzip ile, Tass ajansının 22 ikinciteşrin tarihli ve “Macaris- tan'ın üç devletler paktına iltiha- kının, Sovyetler Birliğinin işbirliği ve tam tasvibi ile yapılmış olduğu” (. H.P. Medis Grupu bugün foplanıyor C. H. P. Meclis Grupu Umumi Heyeti bugün saat 15 te toplana. caktır. Muhterem âzanın teşrifle- ri rica olunur. Marsilya'ya atılan bombalardan sonra Fransa İngiltereyi protesto etti mi ? Londra; 25. aâ. — Vichy hükü: ini: BUGÜN 6. mer sayfamızda Evlerde ışıkları söndürme Yazan: Kimyager İzzet ERKSAL ve kararlma işi nasıl yapılmalıdiır ? PECİN o İşgal altındaki Fransa'da sabofaj hareketi arlıyor Paris'te İngilizlerTehine nümayişler yapılıyor Nevyork; 25, a.a. — Royter : Meşhur muharrirlerden B. Leon Feuck- tvander, Nevyork'ta verdiği bir nutukta, ingiliz tayyarelerine atfetmekte olduğu Marsilya bombardımanından dolayı İngil- tere hükümetini protesto euiğine dair ha- İ l berden bahseden Royter aj dipl hümd—h hıvıd.ıı_ın aslı Şı""d." tik muharriri, resmi makamatın boyle bir ğmı bildiren tekzibi ar a bir ğ d SS a imadıklarnı yüz « münasebet Aarıyacaktır. BBundan aa başka geçenlerde bulgar Sobran- yasında cereyan eden müzakerele- re dair Sovyet radyosunun vermiş olduğu mufassal malümat her ta- rafta haklı bir dikkat uyandır- ınrıı' bu malümata göre, Sobran- ya'da yalnız mihver lehine hareket ve müdahalede bulunmak istiyen hatipler değil, başta reis Mösyö Muşanof bulunduğu halde, Bulga- ristanın bitaraflığını şiddetle mü- dafaa eden ve kabinede velev pek mahdut olsa da, bir iki harp taraf- tarı şahsiyetin bulunmasını tenkit eden hatipler hararetli beyanatlar- da bulunmuşlardır. - Bütün bu haberler, Molotof Yol- daş'ın Berlin seyahatinde, müzake- re ve anlaşmaların “sâdece iki dev- let arasındaki meselelere” mün- hasır kaldığına, ve bilhassa siya- si büyük tertiplere temas edilme- diğine dair biribirini takip eden ri- vayetleri takviye edecek mahiyette- dir. Öyle görülüyor ki Balkanlar- da bir ihtilât, ne Almanya, ne de Sovyetler Birliği tarafından fayda- h telâkki edilmekte değildir. Bizim âe ehemiyet verdığımıı cihet, bu- ur. Üçüzlü pakta iltihak, harbe ka- rişmak mânasına gelmiyebilir; fa- kat bunun, fili müdahaleye doğru her türlü inkişaflara müsait bir cepheleşme — mahiyeti arzettiğine şüphe yoktur. Berlin seyahati, Sov- yetler Birliğinin böyle bir iltihak teklifi karşısında kalacağı şayiala- rına sebep olmuştu. İspanya ve Fransa'nın da iltihakı ile, bir kıta koalisyonu vücuda gelmiş olacak- tı. Bu suretle İngiltere kıtadan tec- bitaraf veya harp dışı bulunan bütün dev- letler, yeni nizamın teessüs etmesi için, evelâ mağnevi müzaharetleri- ni, belki nihayet bütün kuvetlerini yeni nizam sulhu için kullanmağa mecbur kalacaklardı. Bu, harbin iki kıtayı da baştan başa kaplama- sı d kti. Öyle anl or ki Sov- yetler Birliği “harbin sirayetini tahdit etmek” ve bilhassa “kendi (Sonu 3, ncü sayfada) İngiliz tayyareleri cümle şöyle demiştir : * İşgal altındaki Fransa'da tayyare fab- rikalarında yapılan sabotajlar o kadar mü- him genişlik iktisap etmiştir ki, almanlar tecrübe uçuşlarının fransız pılotlın tara- fından yapılmalarını v ELBIS% ÇO AİNO ,“ vA xxxm.. oL"— 'lşe Vi 9!4 LK4 & . Tmur Yunan kıtalarının zaptettik . leri Pogradet, Moskopolis ve Ergiri şehirleriyle şimdiye kadar işgal olunan Arnavut. lak arazisini ve yunan kıta - larının hücum istikametleri- ni gösterir harta. Birleşik devletler İngiltere'ye ödünç para verecek mi ? Johnson kanununun tâdili lehindeki cereyan Nevyork 25 a.a. — Herald Tribune ga- B. Feucktvander, Renault fabrikası işçi- lnnnin bir pasif mücadele proğrımx tatbik lduklarını ilâve eyl ir, Al - manlar ceza olarak dört binde bir ameleyi kurşuna dizmişlerse de sabotaj devam et- (Sonu 3. üncü sayfada) habirine göre, âyan hıımdın King, bundan evel Johnson ka- nununun tadili ve İrgilterenin Amerika - dan ziraat mahsulleri satın almasını teşvik için yapılan tekliflere istinaden İngiltere- ye krediler açılması hususunda yeni bir (Sonu 3. üncü sayfada) Hamburg'a tonlarca bomba yağdırdılar Bir haftada 27 Alman ve 7 İtalyan fayyaresi düşürüldü Londra, 25 aa. — Pazar, pazartesi gecesi Almanya üzerine yapılan akın- lara dair Hava Nezaretinin neşrettiği tebliğe dair İstihbarat Bürosu şu ma- lâmatı vermektedir : Pazar - pazartesi gecesi ağır ingiliz bombardıman tayyarelerinin başlıca hedeflerini Hamburg teşkil etmiştir. Saat 19 ile 20 arasında vuku bulan ilk taarruzda Almanyanın en mühim ve hususi tersaneleri olup çok geniş bir saha kaplıyan Blohm ve Voss ter- saneleri üzerine bir çok ton yüksek infilâk ve takriben 2000 yangın bom- bası atılmıştır. Gene tersanelerin üze- rine saat 4 de ikinci bir taarruz daha yapılmıştır. Keza, Hamburgun Grasbrockk ma - hallesinde Ossag ve Rhennenia petrol tasfiyehaneleriyle Altona gaz fabri - kaları üzerine de bir çok bombalar a- tılmıştır. Hamburgda Nord Deutseche adında- ki mühim kimya fabrikasına da isa - betler kaydedilmiş, bir çok yangın cıktığı görülmüş ve pek çok infilâk - lar müsahede edilmiştir. Wilhelshaven tersanesine de bom - halar atılmıştır. Fransadaki üslere yapılan hücumlar Londra; 25. a.a, — Hava nezareti iştih- (Sonu 5. inci sayfada) i lngıltcredıd üşürülen bir alman tayyaresi glevler içinde yanarken || şehri de Y Elen kıtaları Ergiri ve Moskopolis'i de aldılar Yeniden 8000 İtalyan askeri esir edildi Bir Yunan kolu da Aya Saranda'ya doğru ilerliyor Londra; 25, aa. — Bu sabah son gelen haberlere göre, Arnavutluk'ta vaziyet şu- 'Bulgar parlâmentosunda Mühim işlerde derin görüş ayrılığı var B. MUSŞANOF Kıral Boris'in Berlin'e seyahatini tenkit etti Sofya, 25 aa. — Tass ajansının huSâüse si muhabiri bildiriyor: Bulgar parlâmentosunun müzakerelemi çok heyecanlı olmakta ve memleketin das hilf vaziyeti ile harici siyasetini alâkadar eden en mühim meselelerde parlâmento içinde derin noktai nazar ihtilâfları oldu« ğunu göstermektedir. Hükümet partisine mensup olan mü« bus Kristof “milleti müdafaa kanunu,, lâ» yihası hakkında izahatta bulunmuştur. Bu lâyiha yahudiler ve farmasonlar için iktie sadi ve siyasi büyük tahdidat koymaktâe dır. Bu lâyiha muhalefet mümessilleri ile hükümet partisine mensup bazı mebuslas rin itirazlarını mucip olmuştur. Muhalefet Mmümessillerinden profesâr Stainof, kanun İâyihası aleyhinde rey ve « receğini söylemiş ve demiştir ki: “— Milleti sergüzeştlere ve felâketlere sürüklemek istiyenlere karşı mücadele l1e çin bulgarları seferber etmek lâzımdır. İşte milletin hakiki müdafaası budur.,, Bulgar - Sovyet münasebetleri B. Stainof, hükümet tarafından verilem lâyihanın ana yasanın 57 inci maddesine mugayir çünkü dd nin bütün milliyetlere hukuk müsavatı tanıdığını hatırlatmıştır. Bulgar meclisi, bu lâyihayı ilk kıraste tinde mevcut reylerin ekseriyetiyle kabul etmiştir. Harici siyaset meselelerinin müzakerek (Sonu 3, ncü sayfada) Amerika Bahriye Nazırı albay Knox diyor ki : Birleşik devletler, donanmasından emin olabilir B.Knox yeni harp gemileri inşaatmı lüzumlu buluyor. dur : Süvarilerin ve Yunan kıtaatının müte - lerinin bombardımanlarına maruz kalan i- sinde ricatlarına devam etmişlerdir. leri, italyanların kaçmak için kullandıkları şehrini bombardıman etmişlerdir. Yunan - Irlar hududun 16 kilometre içerisinde bulu- nan ve italyanların en mühim üssünü teşkil eden Ergiri şehrinin dış mahallelerine gir- mişlerdir. İki Arnavut şehri daha yunanlıların eline geçti Atina; 25. aa. — Dün akşam Atina'ya gelen haberlere göre, iki Arnavut şehri daha Y lıların eline Dün öğ- leden sonra, Yunan ileri kıtaatı, Elbasan'a giden en mühim yol üzerinde ve Ohri gölü sahilinde bulunan ve Görice'den 30 kilo - metrelik mesafede olan Pogradet şehrine girmişlerdir. Bu kıtalar şehirde kalmıyarak Elbasan'a doğru ilerlemelerine devam et- mişlerdir . Görice'nin 15 kilometre şimaligarbisin - deki dağlarda bulunan küçük Moncopolıs lrl eline Görice yaylasının ve bu yayladan ayrı - (Sonu 5. inci sayfada) ö MA YAYALAR Taksi ve hususi otomobil ve mofosiklet sahipleri Kahve, kıraathane ve lokanta işletenler Kendilerini alâkadar eden Ankara Vâliliğinin mühim ilânlarımı 2. nci sayfamızda bulacaklardır. madi iz'açlarına ve ingiliz - yunan tayyare- | talyan kıtaları, dün de Arnavutluk cephe- | Dün öğleden sonra, ingiliz hava kuvet - | mühim şosemin son noktası olan Elbasan | | | | Amerika Bahriye Nazırı » B. Knox Vaşington; 25. aa. — Bahriye nazırı B. Knox, B. Ruzvelt'e verdiği yıllık raporun- da, Birleşik Amerika milletinin bahriye « sinden “ tamamen emin olabileceğini ,, be- yan etmiştir. B. Knox, iki Okyanut'taki deniz kuvet « lerinin biribirinden farklı olmasının zararlı olacağını tebarüz ettirdikten sonra, * bu ihtiyaçları karşılıyacak nisbetlerde gemi inşa etmek elimizde iken bunu yapmalı - yız ,, demektedir. Avrupa harbından kısaca bahseden B. Konx, hava işleri ve deniz kuvetleri hak -« kında harpten çok evel alınmış olan tedbir- lerin isabetinin son muharebe esnesmda teeyyüt eylemiş olduğunu yazmaktadır. Rapor, Alaska'da, Pasifik denizinin orta- sında ve Birleşik Amerika'da yapılmakta olan üslerin süratle inkişaf ettiğini kay « deylemektedir. Türk Hava Kurumu Genel merkez top'antısı Genel Merkez heyeti 28. 11. 940 perşembe günü saat (10) da altı aylık toplantısını yapacağından sayın âzâ- ların Kurum Merkezinde bulunmaları rica olunur. ee üeü Üü d dülem d