3 Kasım 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Her bayram PAZAR 3 II. TEŞRİN 1940 Neşriyat Müdürü araan Fazlı Tung | 5 KURUŞ Basıldığı yer : ULUS Basımevi Çankırı caddesi Ankara Telefon : 1062 - 1063 çıkar M CÜMHURİYET BAYRAMINDA illi Sefimizi tebrik eden devlet ve “hükümelt reisleri Ankara; 2. a.. — Türkiye Cümhuriyetinin 17 inci yıldönümü münasebe- tiyle Reisicümhur İsmet İnönü aşağıdaki devlet ve hükümet reislerinden tebrik telgrafları almış ve bunlara teşekkür etmiştir : Hepsinin temeli manevi cephe! Falih Rıfkı ATAY Vichy Fransa'sının gazetelerinde, Balkan muharebesinden sonraki Os- manlı gazetelerine benzer, bir düş- künlük ve nifak havası var. Hemen bütün ciddi şöhretler ortadan kay - bolmuştur. Geride kalan sütun renç- berleri Fransa'nın kaderine milleti tevekkül ettirmek için biribirleriyle yarış etmektedirler. Hemen hepsinin harcıâlem mev - Zzuu şu: niçin yıkıldık? Askerinden, sivilinden, diplomatından, politika- cısından bin türlü ses çıkarıyor. Hep sini baştan aşağı olduktan sonra, bozgunun asıl sebebi olan şu iki hükümde karar kılıyorsunuz: ordu we halk inanmamıştır, bu harbin ne hayat, ne de şeref müdafaası oldu - ğuna inanmamıştır ve böyle bir mü- ır. bir fedakârlığına hazırl Bozgunun ana sebebi manevidir. Kadro noksanı, malzeme noksanı, silâh noksanı, hepsi ehemiyetlerine göre, ikinci ve üçüncü dereceye ka- hyor. Çünkü siyasi, askeri, her nevi hazırlıklar için evelâ, iyman kuve- tinde bir inanışa varmak ve yalnız milli selâmeti düşünen bir karar ver miş olmak lâzımdır. Bir harp, ya büyük menfaat ve kazanç hesaplarına ve tertiplerine, “yahut, hüriyet ve hayat müdafaası zaruretine istinat eder. Fransa'da ne birincisi için tedbirler alınmıştır; ne de ordu ve halka ikinci hüriyet gayeleri telkin olunabilmiştir. Ancak sâye hürmet eden yeni vergiler, oturmaktan başka bir şey yapmıyanların iradlarını bir iki ne- silde yeyip bitirmektedirler. En bü- yük servet mirasını dahi, sây ve ye- ni kazançlarla müdafaa etmek za - ruri olmuştur. Fransızlar, yeni bir fedakârlığa katlanmaksızın, 1918 zaferinin iradı ile adetâ bütün tarihi ömürlerini rahatça tamamlamak gi- bi bir vehim zafına uğramışlardır. Hattâ icap ederse bu iradı kendile- rinden gayrilerinin fedakârlık ahit- leriyle sigorta etmiye, Milletler Ce- miyetini röassürance şirketi gibi te- lâkki etmiye meyletmişlerdir. Bu suretle yalnız kendi sây ve fedakâr- İığına güvenen mağlüp Almanya, za ferini tereyağı gibi yiyen, şarap gi- bi içen, nihayet elinde onun boş ka- bından başka bir şey kalmıyan ga - libinin hakından gelmiştir. Yeni Türkiye'nin Büyük Bânisi, gençliğe, orduya ve millete bütün hitapların- da istiklâl zaferinin, ancak, onu ka- k için sarfı enerji ve fedakârlığı, yeniden ayni cömertlik ve ayni nefis feragati ile sar - fetmiye hazır bulunularak mu - hafaza edileceğini — söylemiştir. Biz, kurtuluş ve hüriyet mü - delesini Duml 'da — bitir - medik: o zafer bir safhadan iba - rettir: inkılâplarımızla, iktısadi ve içtimai kalkınma dâvalarımızla, o gün bugündür, hâlâ istiklâl ve kur- tuluş mücadelemize devam ediyo - ruz. Bu ileri hareketi her hangi noktasında sekteye veya zâafa uğ- rotmek istiven her hansi bir teseb- büs, Türk milletini derhal, Kuvayı- mi'live enflarının vazife ve mesuli- yetlerine dâvet eder Fransızlar Ver dun'u milli hir s«eref o'duğu kadar, bir daha aslâ tekrar etmek düşün - (Sonu 2 ıncı sayfada) İran şehinşahı âlâhazreti hümayun Riza Şah Pehlevi, Japon imparatoru haşmetli Hirohito, İrak naibi faha - metli Emir Abdülilah, haşmetli üçün- cü Viktor Emmanuel, Macaristan kı - rallık naibi fahametli amiral Nicolas de Horthy, milli Çin hükümeti cüm- hur reisi ekselâns B. Lin - Şen, Ame- rika Birleşik Devletleri reisi ekselâns B. Franklin d. Ruzvelt, Afganistan kıralı haşmetli Muhammed Zahir, Bü- yük Britanya kıralı haşmetli altıncı George, yüksek Sovyet Meclisi reisi ekselâns B. Kalinine, Alman devlet reisi ekselâns B. Hitler, Bulgar kıralı haşmetli üçüncü Boris, Suudi Arabis- tan kıralı haşmetli üçüncü Abdülâziz, Şarki Erdün Emiri fahametli Emir Abdullah, Mısır kıralı haşmetli birinci Faruk, Elenler kıralı haşmetli ikinci Georges, Romen hükümet reisi gene- ral Antonesco, Yunan başvekili B. Me- taksas, Arjantin reisicümhur muayvini ekselâns B. Ramon Caspillo, Başvekilimize gelen tebrikler Ankara, 2. a.a. — Türkiye Cümhuri- yetinin 17 nci yıldönümü münasebe - tiyle Sovyetler Birliği komiserler hey- genera s, Başvek Refik Saydam'a tebrik telgrafları gön- dermişlerdir. Dr, Refik Saydam bu telgraflara teşekkür etmiştir. Hariciye Vekilimize gelen tebrikler Ankara; 2. aa. — Türkiye Cümhu- riyetinin 17 nci yıldönümü münasebe- tiyle B. Molotov ve general Metaksas Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu'na tebrik - telgrafları göndermişlerdir. Şükrü Saraçoğlu bu telgraflara teşek- kür etmiştir. Hull diyor ki : İstilacılar için hudut yoktur ! *hah V 2aa — İ ü betiyle hariciye nazırı B. Hull radyoda bir nutuk söyliyerek B. Ruzvelt'in yeniden intihap edilmesinin sulhu mümkün oldu - ğu kadar muhafaza edeceğini söylemiştir. B. Hull sözlerine şöyle devam etmiştir: Vaki olabilecek tecavüzlere karşı ko - yabilmek tçin silâhlanmakta ve lâzımge len teşkilâtı yapmaktayız. Tecavüze uğ - radığımız takdirde mütecavizleri bu su - retle de tardedebiliriz. H B. Hull fatihlerin fütuhat programla - rında hudut mevcut olmadığını söylemiş, istilâcrların nazarında Birleşik Amerika ile diğer Amerika devletlerinin, istilâ et- miş oldukları memleketlerden farkı olma- dığını ilâve eylemiştir. Nazır bununla beraber Amerika dev - letlerinin mihver için daha zengin gani met teşkil ettiğini de tebarüz ettirmiştir Hatip sözlerine şöyle nihayet vermiş tir: İstilâcılar bu yarı kürede müstemleke- leri olan bazı memleketleri fethetmiş bu- lunmaktadırlar. Bu müstemlekelerin veya bunlardan bir kısmının üzerinde kontrol veya hususi mahiyette bir hâkimiyet tesis etmiye teşebbüs ettikleri takdirde birleşik Amerika ve diğer bütün amerikalı devlet - ler için tehdit daha fazla tahakkuk etmiş olacaktır, İTALYANLARIN BOMBARDIMANI SİVİL HALK arasında bir çok ölü ve yaralı vardır Selânik'te 20 yerde yangın çıktı Atina, 2 aa. — Bugün Atina'da saat saat sürmüştür. Eıvı dı!: bataryaları fa- aliyete geçmemiştir. İtalyan tayyareleri Atina, Selâ. nik» Korfo ve Larisaya saldırdılar Atina, 2 a.a. — İtalyan tayyareleri dün Atina, Selânik, Korfo ve Larisa vâdisine baskınlar yapmışlardır. Nefsi Atina bom- bardıman edilmemiştir. Oniki ada istikametinden gelen italyan tayyareleri Pire'nin garbindeki Faler böl- gesine 've Ayayorgi koyuna bombalar at- mışlardır. BSelânik ve Korfo'nun bombardımanları OHRİ Üü Va ERAT. Gri GORİCE P kasronı a * Florina'nın ilerisinde Yunanlılar 5 kilometre Arnavutluk arazisi içinde yol aldılar Londra, 2 aa, — Royter ajansı muha - birinin salâhiyetli mahfillerden öğrendi - de Florina mıntakasınıda bulunan yunan or- dusu sağ cenahınmm beş kilometre kadar Florina yolu boyunca Arnavutluk toprak- larına girdiği bildirilmektedir. Daha cenupta, Pindu mıntakasında dün 15 kilometre kadar gerilemiş olan yunan - llar takviye kıtaatı almışlar ve yeniden ilerliyerek bu tepeyi geri almışlardır. Cenup sahil mıntakasında düşman muh- telif topçu bataryaları getirerek yerleş - tirmektedir. İtalyanların burada bir taar- ruz hazırladıkları aşikârdır. Çünkü burası tankların ve diğer motörlü arabaların kul- daha ehemiyetli vil ölmüş, 20 yangın çıkmıştır. Korfo'da 5 kişi ölmüş, 26 kişi yaralanmıştır. Şehrin askert hedeflerden uzak olan merkezinde te 40 si- || l en elverişli yerdir. Bu mınta- kada iki italyan fırkasının tahşit edildiği ve sahil boyunca Korent kanalına doğru bir ileri hareketine teşebbüs edileceği N ktad birçok kimseler ölmüş ve yar ır. Larisa'da öğle vakti mühim bir münaka- le merkezi dokuz tayyare tarafından bom- bardıman edilmiştir. Tayyareler 82 bomba atmışlardır. Bir asker ve 4 sivil ölmüş 2 asker ve bir jandarma yaralanmıştır. Ke- za italyanlar Meçovo - Kalambaka yolu üzerinde bulunan mühim bir köprüyü de bombardıman etmeğe yeltenmişlerdir. Pindu hudut bölgesinde bir italyan ta' ( Sonu 2. inci sayfada ) İngiliz askerleri Yunanistan'da Mühim bir deniz harbı bekleniyor Atina, 2 aa. — Royter ajansının mu - habiri ingiliz bahriye subay ve efradının Atina'ya ve yunan adalarına muvasalat et- tiklerini bildirmektedir. İngilizler düşmaan karşı alınacak ted - birler hakkında yunan makamlariyle bir - likte çalışıyorlar. İngiliz bahriyelileri her tarafta halkın zoşkun tezahüratiyle karşıl ktadırlar. Yunanlıların muvaffakiyeti Atina, 2 aa. — Öğrenildiğine göre Yu- nah - Arnavutluk hududunda mühim bir dağı işgal eden yunan piyadesinin muyaf- fakiyeti — bidayette zannedildiğinden de mühim olmuştur. Filhakika, yunanlılar bir kaç köyden müteşekkil bir bölgeyi işgal etmişlerdir. Diğer taraftan verilen malü - mata nazaran cuma günü gündüz yunan tayyareleri yunan ileri hareketinin istika- metindeki Görice civarında bulunan tay- yare meydanını bombardıman ederek muh- telif binaları yıkmışlardır. İtalyanlar La- risa'da askere ve sivil ahaliye hitap eden beyannameler atmışlardır. Atina, 2 a.a. — Reuter: Dün Görice ci- varından şiddetli top sesleri gelmekte idi. Anlaşıldığına göre italyanlar, Tisobar bo- ğazından geçen yolları açmak maksadiyle yunanlıların büyük Bilge dağındaki kuvet- li mevzilerini bombardıman etmekte idi- ler, Yunanlıların şiddetle mukavemet et- tikleri zannolunmaktadır. Şimdiye kadar bir italyan ilerleyişine dair hiç bir malü- mat gelmemiştir. Top seslerinin aynı mev- ziden gelmekten devam etmesi de italyan- ların ilerliyemediklerini göstermektedir. Bu mühim mevki yunanlıların en güzide kıtalariyle müdafaa edilmektedir. İtalyan- lar dağ kıtaatı ile taarruz etmektedirler. Cephenin bulunduğu bütün bölge gayet a- rızalı araziden müteşekkildir. Arnavutlnkta isyan Madrit, 2 aa. — Royter: Madrit'teki yunan elçiliğine gelen haberlere göre, Ar- Deniz muharebesi mi ? Londra, 2 a.a. — Londra radyosu, pek yakında yunan sularında mühim bir deniz muharebesine intizar edilmesi icabedece- ğini bildirmiştir. isyan hareketi fevkalâde ge- nişlemiştir. Yunan elçisi Royter muhabirine yaptı- Bi beyanatta Arnavutlukta demiryollarına karşı birçok suykastler yapılcığını ve hatların bozulduğunu söylemiştir. Yunanistan'ın vazıyer ni ve nadutiarını gösterir harita YUGOSLAVYA'NIN HAREKET TARZI! BİTARAFLIK Yugoslavya bu suretle hiç bir tehdit altında kalmıyacağını umuyor Belgrad, 2 a.a. — Avala ajansı bildiri - yor: Avala ajansı, yunan - italyan ihtilâ- t s ç KÜEGÜĞ a Sıdaki b n a: Şi y : Şimdiki Avrupa harbinin başından çok daha evel, Yugoslavya hükümeti hem bal- kanlarda hem de Tuna havzasında kurucu bir siyaset takibederek bütün gayretlerini her şeyden evel bütün komşu memleket - lerle ve bilhassa iki büyük komşu devlet olan Almanya ve İtalya ile iyi dostluk münasebetleri tesisine hasrü tahsis eyle- miştir. Büyük devletler arasında harp çıkınca derhal kati bitaraflığını ilân etmiş ve ken- di istiklâline ve hudutlarınım emniyetine taalluk eden hususat hariç olmak üzere bu bitaraflık hiç bir kayda tâbi tutulmamış - tır. Yugoslavya, böyle bir siyaseti halisane takip ederek kendi milletinin hayati men- faatlerine en iyi hizmet etmiş ve diğer ta- raftan aynı zamanda dürüst komşuluk va- zifesini yapmıştır. Bu da ona, müteaddit defalar, Berlin ve Roma tarfındn kati ve açık takdirler beyan edilmesini mucip ol- muştur, İtalya ile Yunanistan arasında çıkan son (Sonu 2. inci sayfada) İspanya'da Askerler ”i leri! ,, emrini bekliyor! İspanyol Harbiye Nazırının nutku Madrid, 2 a.a. — Stefani ajansı bildirle yor: Bu akşam İspanya kabinesi general Franko'nun riyaseti altında mühim bir top- lantr yapmıştır. Bu içtima geç vakte kadar devam ete miştir. İspanya harbiye nazırının bir nutku Madrid, 2 a,a, — Royter: Kanarya ada- larında teftiş seyahatinde bulunafı Ispan- ya harbiye nazırı general Varela söyledi- ği nutukta demiştir ki: İspanyol ordusu, Franko'nun istediği bütün zaferleri temin etmedikçe dinlen- miyecektir. Ordu müttehittir ve k di eden yegâne ses general Franko'nun sesi- dir. Biz, general ve subaylar hepimiz an - cak bu kumanda sesini işitmiye karar ver- miş büulunuyoruz. “İleri” emrini verdiği zaman hiç bir kimse tereddüt etmiyecek- n g. Bulgaristan bitaraf bir müşahit vaziyelinde kalacak Sofya, Z2 aa. —D. N. B. bildiriyort “Mir” gazetesi, italyan - yunan ihtilâfın- da Bulgaristan'ın bitaraf bir müşahit va- ziyeti almak istediğini yazmaktadır. Bu gzeteye göre, ihtilâfin müstakbel inkişa- fını ve neticesini tasavvur etmek güç de- ğildir, Slovo gazetesinde askeri muharriri Al - bay Gançef, harbin Balkanlara sirayeti ihtimalini tetkik ediyor ve şu mütaleada bulunuyor: Böyle bir tehlike pek melhuz değildir. Çünkü İngiltere, Yunanistanın ciddi bir mükavemet göstermesine imkân verecek yardımı yapmıya muktedir değildir. Alman işgal kuvetleri için yapılan masraf Berlin, 2 aa. — Fransız hükümeti, mü- tareke şartları mucibince masrafını deruh- te ettiği alman işgal kuvetlerinin iaşesi için yeniden 15 milyar franklık tahsisat ka- bul etmiştir. Şimdiye kadar Fransa bu masraflar için 50 milyar frank vermiştir. En son moda tül perdelerinizi, kornişlerinizi, güneşliklerin çeşitlerini OHi yöğer 'i | b Ci HARAÇÇI karDEşLER Merkezi İzmir İkinci beyler gokağı, Şubeler: Ankara ikinci Anafartalar Caddesi İstanbul : Fincancılar yokuşu göscür 4 ha elT b Mobilye ve karyola'arınızı alabilirsiniz